Meiriño
Un meiriño (do latín maiorinus) era un cargo da administración de xustiza durante a Idade Media e a Idade Moderna que se podía referir a dúas funcións ben distintas.
Características
editarMeiriño ou oficial de xustiza (tamén chamado sagio ou saión, en castelán sayón): tiña atribucións diversas; entre outras, era o encargado de prender, citar, peñorar e cumprir calquera mandado xudicial. A figura corresponde ao actual "oficial de xustiza" do dereito español, denominación que tamén se dá no dereito portugués (aínda se utiliza no Brasil), que conserva a denominación tradicional común ao galego.[1]
Meiriño mor (en castelán merino mayor) referíase aos corrixidores ou adiantados que eran os delegados do rei nun territorio denominado meiriñado (e nomeados por el), na que fiscalizaban a administración da xustiza.
Segundo a Historia do Dereito Portugués:
De três categorias eram os meirinhos: O meirinho-mor, o meirinho que andava na côrte em lugar do
meirinho-mor e o meirinho das cadeias. O meirinho- mor era homem de grande sangue e muito principal,
fazia as coisas de muita importância quando lhe por El-Rei fossem mandadas ou por sua justiça
requeridas. A seu ofício pertencia prender pessoas de Estado, quando por El-Rei mandado; e assim
grandes fidalgos e tais que as outras justiças não pudessem bem prender"
A diferenza entre os dous postos vén de antigo, pois xa está presente nas Partidas de Afonso X:
Merino es nombre antiguo de España: que quiere tanto decir, como hombre que tiene mayoria para facer justicia sobre algún lugar señalado, asi como villa, o tierra. E estos son en dos maneras. Ca unos hay que pone el Rey de su mano, en lugar de adelantado, a que llaman merino mayor. E este tiene tan gran poder como el adelantado: e otros hay que son puestos por mano del adelandado o de los merinos mayores. Pero estos tales no puden facer justicia, sino sobre cosas señaladas”.
Partidas, 2 , 9, 23.
Como se ve, o meiriño mor "fai xustiza", isto é, xulga. O meiriño-saión só fai que se cumpran estas decisións (aínda que non só ás ordes dun meiriño-mor, se non de calquera administrador de xustiza: xuíces, ouvidores, vigairos...).
Notas
editar- ↑ Segundo o Indice Fundamental do Direito: Não se confundia com o meirinho-mor, funcionário de alto nível nomeado pelo rei, com atribuições de importância maior, sendo dotado de jurisdição, exercida no seu meirinhado.[1] Arquivado 27 de setembro de 2007 en Wayback Machine.