Mac Barnett, Η μυστική πύλη. Γιατί τα βιβλία για παιδιά είναι πολύ σοβαρή υπόθεση, Εκδόσεις Πατάκη

Μετάφραση: Βασιλική Νίκα

Τα βιβλία για παιδιά είναι πολυδιαβασμένα, πολυαγαπημένα και παρόντα σε κάθε βιβλιοπωλείο. Όμως σχεδόν ποτέ δεν αποτελούν αξιόλογο πεδίο προσοχής, τουλάχιστον από τους ενήλικες. Η αλήθεια είναι ότι οι ενήλικες έχουν μεγάλη εξουσία στο τι διαβάζουν τα παιδιά: τα βιβλία που απευθύνονται στα παιδιά γράφονται, εκδίδονται και, αγοράζονται από μεγάλους, οι οποίοι, συνήθως, είναι και αυτοί που τα διαβάζουν μεγαλόφωνα στα παιδιά. Επομένως, τα βιβλία για παιδιά αξίζουν έναν ειλικρινή διάλογο.

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι ένα δοκίμιο που απευθύνεται σε όλους, ειδικά σε όσους παθιάζονται με τη δύναμη της λογοτεχνίας για παιδιά, με τον ρόλο των συγγραφέων και με τη δίχως σύνορα ευφυΐα των παιδιών και έχουν την πεποίθηση ότι τα παιδιά αξίζουν αληθινές ιστορίες και αληθινή τέχνη.

«Αν είστε συγγραφέας βιβλίων για παιδιά (εγώ είμαι συγγραφέας βιβλίων για παιδιά), θα βρίσκεστε συχνά μπροστά σε ανθρώπους που σας ρωτούν αν σκοπεύετε να γράψετε κάποτε ένα πραγματικό βιβλίο. Αυτό που εννοούν είναι αν θα γράψετε κάποτε ένα βιβλίο για ενήλικες.

Γράφω βιβλία για παιδιά εδώ και είκοσι χρόνια, οπότε είμαι πια αρκετά έμπειρος στο να δίνω τις κατάλληλες απαντήσεις, και μερικές φορές καταφέρνω να μη φαίνομαι ούτε στο ελάχιστο ενοχλημένος, όταν επαναλαμβάνω κάποια από τις εκδοχές του ίδιου πράγματος: τα παιδικά βιβλία είναι αληθινά βιβλία, τα παιδιά είναι ιδανικοί αναγνώστες, ιδίως της λογοτεχνίας του φανταστικού.

Αν δεν πιστεύετε ότι τα παιδικά βιβλία είναι αληθινά βιβλία, τότε κατά κάποιον τρόπο δεν πιστεύετε ότι τα παιδιά είναι αληθινοί άνθρωποι.

Τώρα φτάσαμε στον κύριο λόγο για τον οποίο τρέφουμε χαμηλή εκτίμηση για τα παιδικά βιβλία: δηλαδή, στη χαμηλή μας εκτίμηση για τα παιδιά. […] Κι αν όλα αυτά είναι λάθος; Κι αν τα παιδιά αποτελούν το τέλειο κοινό για την τέχνη; Αν τα παιδιά είναι οι ιδανικοί αναγνώστες λογοτεχνίας; Αν, στην πραγματικότητα, η έμφυτη ικανότητά τους να βυθίζονται στις ιστορίες είναι πολύ μεγαλύτερη από των ενηλίκων;

Τέλος πάντων, αυτό όμως είναι ένα βιβλίο για ενήλικες. Πιο συγκεκριμένα, αυτό είναι ένα βιβλίο για ενήλικες που μιλάει για τα βιβλία για παιδιά.»

                                                                                                                   Μακ Μπαρνέτ

Τα θέματα και οι ενδεικτικές λύσεις του διαγωνισμού "Παιχνίδι και Μαθηματικά" 2007 - 2025

Τα θέματα και των δύο τάξεων, ανά έτος:

2025 Ε΄|2025 ΣΤ΄| 2024 Ε΄| 2024 ΣΤ΄ | 2023 Ε΄ | 2023 ΣΤ΄ |2022 Ε΄ | 2022 ΣΤ΄ | 2021 Ε΄ | 2021 ΣΤ΄ | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | 2014 | 2013 Ε΄ | 2013 ΣΤ΄ |  2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 |

Οι ενδεικτικές λύσεις και των δύο τάξεων, ανά έτος:

| 2025 Ε΄| 2025 ΣΤ΄ || 2024 Ε΄| 2024 ΣΤ΄ |2023 Ε΄ | 2023 ΣΤ΄ | 2022 Ε΄ | 2022 ΣΤ΄ | 2021 Ε΄ | 2021 ΣΤ΄ | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 |

Συνέντευξη με τους ηθοποιούς (Σόλωνα Πετρακόπουλο & Αλεξάνδρα Ρουβέλα) της παράστασης “Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν”

 

Τι συμβαίνει όταν κάποιος κοντινός συγγενής σου πάσχει από άνοια, πώς το βιώνει κάθε μέλος της οικογένειας και όλοι οι εμπλεκόμενοι άνθρωποι; Με το επίκαιρο κοινωνικό θέμα της άνοιας καταπιάνεται η μαύρη κωμωδία «Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν» που παρουσιάζεται στο ΠΛΥΦΑ σε σκηνοθεσία Γιώργου Παύλου. Δύο ηθοποιοί της παράστασης, ο Σόλωνας Πετρακόπουλος & η Αλεξάνδρα  Ρουβέλα μας εκμυστηρεύονται πώς βιώνουν αυτήν την εμπειρία επί σκηνής.

Το θεατρικό κείμενο  «Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν» είναι πρωτότυπο συγγραφικό δημιούργημα της ομάδας σας;

Σ.Π: Το θεατρικό έργο Γιαγιά όλα μια μέρα θα πεθάνουν, είναι αποτέλεσμα του μαθήματος δημιουργικής γραφής που κάναμε στα πλαίσια του τελευταίου μας έτους στο Ωδείο Αθηνών. Πάνω στην θεματική "Το τέλος του κόσμου όπως τον ξέραμε" κληθήκαμε να γράψουμε ένα μονόπρακτο με την καθοδήγηση της Έλενας Τριανταφύλλου και την βοήθεια της Άρτεμις Ψιλοπούλου. Μέσα από αυτοσχεδιασμούς καταλήξαμε στην κεντρική ιδέα της παράστασης μας και στη συνέχεια εμπλουτίστηκε έχοντας ως ενορχηστρωτή της όλης μας προσπάθειας τον Γιώργο Παύλου.

 

Α.Ρ: Ναι, ακριβώς. Γράφτηκε στα πλαίσια της Δημιουργικής Γραφής, που ήταν ένα πρότζεκτ «πείραμα» το οποίο συστήθηκε ως μάθημα για πρώτη φορά στη δραματική σχολή του Ωδείου πέρσι, στο τελευταίο μας έτος. Πλέον έχει ενταχθεί και σε άλλα έτη. Είχαμε την ευκαιρία υπό την καθοδήγηση της Έλενας Τριανταφυλλοπούλου και της Άρτεμις Ψιλοπούλου, και φυσικά του Γιώργου Παύλου να δουλέψουμε γύρω από την θεματική «Το τέλος του κόσμου» μέσα από αυτοσχεδιασμούς, έρευνα κι απόπειρες γραφής κι έτσι να προκύψει το έργο μας. Ήμασταν πολύ τυχεροί ως προς αυτό γιατί μας δόθηκε η ευκαιρία να ξεκινήσουμε μέσα από την σχολή κάτι από το μηδέν μιας και μας αφορούσε πάντα να δουλέψουμε μεταξύ μας κι εκτός σχολής.

Η συνέχεια εδώ

"Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν", Θέατρο, ΠΛΥΦΑ - Κτίριο 7Α - new, έως 15 Απριλίου

 

ΘΕΑΤΡΟ

"Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν": Οι ηθοποιοί μας μιλούν για τους ρόλους τους

Με χιούμορ, ευαισθησία και φρέσκια ματιά, ο Γιώργος Παύλου και οι περσινοί απόφοιτοι της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών μάς παρουσιάζουν το «Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν» στο ΠΛΥΦΑ, μια παράσταση για τη μνήμη, την απώλεια και το παρελθόν που ίσως δεν μπορούμε να κρατήσουμε ζωντανό. Οι ηθοποιοί μάς συστήνουν τους ρόλους τους και μας βάζουν στο πνεύμα αυτής της κωμωδίας

Μια γιαγιά που χάνεται στη λήθη. Μια οικογένεια που προσπαθεί απεγνωσμένα να την κρατήσει δεμένη με τις αναμνήσεις της. Όμως, τι γίνεται όταν το παρελθόν δεν υπάρχει πια; Όταν όλα όσα γνώριζε έχουν χαθεί, κι εμείς μένουμε να παλεύουμε με σκιές; Αυτά συμβαίνουν στο "Γιαγιά, όλα μια μέρα θα πεθάνουν" ένα θεατρικό κείμενο που προέκυψε από το μάθημα "Δημιουργική Γραφή-Δραματουργία Παράστασης" (Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών 2023-24) και σκηνοθέτησε ο Γιώργος Παύλου σε μια παράσταση με συναισθηματική και φιλοσοφική διάσταση, όπου το χιούμορ συνυπάρχει με την υπαρξιακή αγωνία. Η ιστορία της γιαγιάς με άνοια και η προσπάθεια της οικογένειάς της να την κρατήσει δεμένη με το παρελθόν είναι ένα συγκινητικό πλαίσιο για να αναδειχθεί ένα μεγαλύτερο ερώτημα: Αν το παρελθόν πεθαίνει και δεν μπορούμε να το αναβιώσουμε, μήπως και ο κόσμος τελειώνει ξανά και ξανά, χωρίς να το συνειδητοποιούμε; Ας γνωρίσουμε τους χαρακτήρες της παράστασης μέσα από τα λόγια των ίδιων των ηθοποιών που τους ζωντανεύουν στη σκηνή.

Η συνέχεια εδώ

Μικρό εγχειρίδιο πρόσκλησης ανθρώπων του βιβλίου στο σχολείο, Εύη Τσιτιρίδου

Αντιμετωπίζω την πρόσκληση ανθρώπων του βιβλίου στο σχολείο ως μία ολοκληρωμένη μη τυπικού χαρακτήρα εκπαιδευτική δράση, που έχει ως κύριο στόχο της την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας αλλά και των ατομικών και συλλογικών δεξιοτήτων των μαθητών που σχετίζονται αναπόφευκτα και θεμελιακά με αυτήν.

Σχεδιάζω και οργανώνω το πριν, το κατά τη διάρκεια και το μετά της επίσκεψης ανθρώπων του βιβλίου στο σχολείο σε συνεργασία με τους μαθητές, τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς, τη διεύθυνση του σχολείου, το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων και άλλους εξωτερικούς συνεργάτες που μπορεί να συνδράμουν σε αυτήν, να την εμπλουτίσουν και να την προάγουν.

Λαμβάνω υπόψη την ηλικία, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις ανάγκες, δυνατότητες, αδυναμίες και προσδοκίες των μαθητών κατά το σχεδιασμό και οργάνωση της δράσης, ώστε να δημιουργηθεί ένα θετικό και γόνιμο παιδαγωγικό κλίμα, όπου όλοι θα μπορούν να εκφράζονται, να συνυπάρχουν, να επικοινωνούν και να δημιουργούν ελεύθερα, ισότιμα, δημοκρατικά, συμπεριληπτικά.

Θυμάμαι πάντα ότι ο κυρίαρχος στόχος της πρόσκλησης ανθρώπου του βιβλίου στο σχολείο δεν είναι η μετατροπή της παρουσίας του και των δράσεων που σχετίζονται με αυτήν σε ένα ακόμη «μάθημα», σε ένα διδακτικού χαρακτήρα συμπλήρωμα των αναλυτικών προγραμμάτων, αλλά η εδραίωση της πεποίθησης ότι το βιβλίο συνιστά κορυφαίο πολιτιστικό αγαθό που μας προσφέρει ψυχαγωγία, συναισθηματική πλήρωση, ψυχική ενδυνάμωση, οξύνει την αντιληπτική, αισθητική, γνωστική, γλωσσική και επικοινωνιακή μας ικανότητα, τρέφει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα, μας ταξιδεύει, μας εμπνέει, μας συντροφεύει.

Κατανοώ ότι η/ο συγγραφέας είναι ο σύγχρονος πρεσβευτής μιας πανάρχαιας και σπουδαίας -σε λειτουργικό, υπαρξιακό και συμβολικό επίπεδο- πνευματικής, καλλιτεχνικής και πολιτιστικής λειτουργίας: της γραφής ως τέχνης του λόγου. Δεν είναι ευκαιριακός «παρουσιαστής», «διασκεδαστής», «πωλητής βιβλίων»…Είναι μία προσωπικότητα με τις δικές της ανάγκες, δυνατότητες, δεξιότητες αλλά και προσδοκίες από την παρουσία της/του στο σχολείο. Δεσμεύει τον πολύτιμο χρόνο της/του για το σκοπό αυτό, προετοιμάζεται για να επικοινωνήσει αποτελεσματικά με το κοινό που τον περιμένει, μπορεί να έχει τρακ, αγωνία για την έκβαση αυτής της συνάντησης. Του αξίζει να βρεθεί σ’ ένα περιβάλλον που θα τον σεβαστεί και θα του επιτρέψει να επικοινωνήσει αβίαστα, άκοπα, δημιουργικά, πρωτότυπα και να απολαύσει κι εκείνος τη διεργασία.

Η συνέχεια εδώ