Grafolekt

Grafolekt – narodowy język pisany.

Grafolekt odróżnia się od dialektów i języka mówionego. O ile odmiany pisane języków narodowych często wywodzą się z języka pewnego regionu lub pewnej grupy społecznej, to E.D. Hirsch uważa grafolekty za twory sztuczne, odizolowane od podstaw dialektalnych. Nie są tożsame ze swoimi pierwowzorami. Z jednej strony niektóre elementy dialektalne nigdy nie wchodzą w skład grafolektu, a z drugiej – w grafolekcie wytwarzają się nowe cechy słownictwa i składni. Grafolekt wyróżnia się stosunkowo stałym charakterem gramatyki i bogactwem leksyki. Narodowe języki pisane rządzą się sztywnymi konwencjami stylu.

Grafolekty mają wypracowane zasady ortografii i interpunkcji, które kształtują się wraz z rozwojem piśmienności.

Z założenia grafolekt ma charakter ponaddialektalny i nie należy do żadnej grupy społecznej (ani nie jest powiązany z konkretnym regionem), przy czym najczęściej posiłkują się nim te osoby, które zostały wykształcone w zakresie posługiwania się tą odmianą języka. Przykładem grafolektu jest angielszczyzna standardowa (Standard English). Funkcję grafolektu pełni prawie każdy język standardowy.

Grafolekt uchodzi za jeden z fundamentów bytu zbiorowego, jakim jest naród.

Zobacz też

• język literacki

Bibliografia

• LeoL. Daugherty LeoL., The English Grapholect and the Introductory Composition Class, „College Composition and Communication”, 30 (2), 1979, s. 134–140, DOI: 10.2307/356315, ISSN 0010-096X, JSTOR: 356315  (ang.).
• M.S.H.M.S.H. Heng M.S.H.M.S.H., Three Dimensions of Information Technology Applications: A Historical Perspective, Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam, 1993 (Serie Research Memoranda 1993-27), OCLC 66218707 [zarchiwizowane z adresu 2020-06-15]  (ang.).
• Walter J.W.J. Ong Walter J.W.J., Technologizace slova: mluvená a psaná řeč, Vyd. české 1, Praha: Karolinum, 2006, ISBN 80-246-1124-4, OCLC 85715882  (cz.).