Marian Brytan
Marian Aleksander Brytan (ur. 22 marca 1943 w Katowicach, zm. 24 listopada 2012 tamże) – podpułkownik Wojska Polskiego, ekspert ochrony polskich placówek dyplomatycznych. Współzałożyciel i Prezes Związku Polskich Spadochroniarzy VII Oddział Katowice (ZPS). Członek Zarządu Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego Polskiego Związku Filatelistów (PZF).
| |
 podpułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1943 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 listopada 2012 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1961–1988 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
Ekspert ochrony polskich placówek dyplomatycznych |
| Późniejsza praca |
Kierownik Ośrodka Szkolenia przy Agencji Szkoleniowo-Ochronnej Spadochroniarzy „KOMANDOR” |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujUrodził się w Katowicach. Ukończył liceum im. A. Mickiewicza, Szkołę Oficerską i Wojskową Akademię Polityczną im. Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie. Zawodową służbę wojskową pełnił w Nadwiślańskich Jednostkach MSW JW 1492. W dyspozycji Ministerstwa Spraw Zagranicznych wykonywał zadania związane z ochroną polskich placówek dyplomatycznych za granicą, m.in. w Bonn i Paryżu. Był wychowawcą wielu pokoleń młodych żołnierzy. Po przejściu do rezerwy pełnił funkcję Kierownika Ośrodka Szkolenia przy Agencji Szkoleniowo-Ochronnej Spadochroniarzy „KOMANDOR” i szkolił kandydatów do licencji pracownika ochrony[1]. Był miłośnikiem polskiej broni i barwy[2].
Zmarł 24 listopada 2012 roku w Katowicach. Uroczystość pożegnalna odbyła się 29 listopada 2012 roku w Rudzie Śląskiej Kochłowicach[3]. W tym samym dniu został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.
Działalność społeczna
edytujZwiązek Polskich Spadochroniarzy
edytuj
Pierwsze skoki spadochronowe wykonywał latem 1966 w Szkole Oficerskiej na polowym podwrocławskim lotnisku, metodą: Na linę i wykonał ich siedem (instruktorami spadochronowi byli: Józef Adamski i Wojciech Soleżyński). Dopiero następne, już jako oficer służąc w stolicy, wyskakał w sumie 77[4]. Sentyment do nich skłonił latem 1990 do udziału w tworzeniu Związku Polskich Spadochroniarzy VII Oddział Katowice im. mjr. Jerzego Dyrdy. Był jego założycielem i wieloletnim prezesem zarządu oddziału[1]. Funkcję Prezesa Zarządu pełnił cztery kadencje (w latach 1995–2012)[2]. Był organizatorem licznych przedsięwzięć sportowych, między innymi: 20–22 czerwca 1997 I Międzynarodowych Mistrzostw Spadochronowych Związku Polskich Spadochroniarzy, Regionalnych Zawodów Spadochronowych Śląska w celności lądowania czy też zawodów balonowych[5].
Na wniosek Związku Polskich Spadochroniarzy VII Oddział Katowice, został uhonorowany przez Zjazd Delegatów[a] najwyższym wyróżnieniem Związku Polskich Spadochroniarzy, medalem „Za Zasługi dla ZPS”[6].
Redakcja pisma „Spadochroniarz”[7] (organ prasowy ZPS), jako współredaktora i korespondenta, za popularyzację działalności spadochroniarzy polskich, zrzeszonych w Związku Polskich Spadochroniarzy, wyróżniła statuetką Pióra Orła[8].
Polski Związek Filatelistów
edytujW styczniu 1984 wstąpił w szeregi PZF. Był jednym z członków założycieli Koła ZPF nr 114 przy Jednostce Wojskowej 1492 w Katowicach, pełniąc w nim funkcję sekretarza do roku 1990, pełnił funkcję członka Komisji Rewizyjnej, sekretarza Zarządu Oddziału, a od 2005 skarbnika. Jedną kadencję był członkiem Zarządu Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego PZF. Czynnie włączał się w organizowanie wystaw na terenie jednostki wojskowej oraz przez Oddział Katowice i Okręg Śląsko-Dąbrowski. Pełnił następujące funkcje:
- wiceprzewodniczący KO OWD „SILESIA-92”,
- członek KO KWF POLSKA NIEMCY i POLSKA IZRAEL,
- wiceprzewodniczący KO OWF SILESIA-97,
- członek 12-tu okolicznościowych wystaw organizowanych przez Koło Nr 114 na terenie jednostki wojskowej,
- sekretarz Oddziałowej Wystawy Filatelistycznej z okazji 30-lecia Oddziału PZF Katowice,
- członek Pokazu Filatelistycznego na terenie RUP Katowice w 2002 roku,
- członek KO Transport-2010 w Politechnice Śląskiej
W Dzienniku Zachodnim, Nadwiślańczyku[b] oraz w oddziałowym Przeglądzie Filatelistycznym publikował artykuły o tematyce filatelistycznej.
Za swoją działalność został odznaczony: brązową, srebrną i złotą Honorową Odznaką PZF, odznaką 100 lat Filatelistyki Polskiej, odznaką Zasłużony dla Okręgu Katowice, odznaką 50-lecia PZF oraz brązową i srebrną odznaką Za Zasługi dla PZF.
- Źródło:[9]
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Złota Odznaka „Za Zasługi dla rozwoju województwa katowickiego”
- Srebrna Odznaka „Za Zasługi dla rozwoju województwa katowickiego”
- Źródło:[9]
Uwagi
edytuj- ↑ Uchwała Zarządu Głównego ZPS z 20 maja 2009 (Brodecki (red. merytoryczny) 2009 ↓, s. 145).
- ↑ Kwartalnik o tematyce wojskowej.
Przypisy
edytuj- ↑ a b ZPS w Katowicach 2013 ↓, s. 36.
- ↑ a b Zmarł Marian Brytan – Prezes katowickiego Oddziału ZPS. [w:] Związek Polskich Spadochroniarzy [on-line]. lotniczapolska.pl, 2012-12-05. [dostęp 2016-12-10]. (pol.).
- ↑ Nekrolog, Marian Brytan. nekrologi.net, 2012-11-27. [dostęp 2016-12-10]. (pol.).
- ↑ Brytan 2012 ↓, s. 22–23.
- ↑ Brodecki (red. merytoryczny) 2009 ↓, s. 36.
- ↑ Brodecki (red. merytoryczny) 2009 ↓, s. 75.
- ↑ Magazyn Spadochroniarzy Polskich „Spadochroniarz”. zwiazek-polskich-spadochroniarzy.pl. [dostęp 2016-12-10]. (pol.).
- ↑ Brodecki (red. merytoryczny) 2009 ↓, s. 145.
- ↑ a b Andrzej Nowak: PZF Okręg Śląsko-Dąbrowski. 2012-11-27. [dostęp 2016-12-10]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Bogusław Brodecki (red. merytoryczny): Związek Polskich Spadochroniarzy 20 lat 1989–2009. Zespół redakcyjny: Józef Bębenek, Marian Brytan, Leszek Chyła, Wiesław Iwański, Zdzisław Kica, Józef Kostecki, Stanisław Kulczyński, Czesław Marcinkowski, Ryszard Olszowy. Warszawa: Bellona S.A., 2009. ISBN 978-83-11-11613-9.
- Koledzy z VII Oddziału ZPS w Katowicach. Pożegnanie Założyciela i wieloletniego prezesa Zarządu VII Oddziału w Katowicach. „Spadochroniarz – Magazyn Spadochroniarzy Polskich”. 69(1/2013), s. 36, 2013. Wiesław lwański (Redaktor Naczelny). Warszawa: Związek Polskich Spadochroniarzy, 6. Brygada Powietrznodesantowa. ISSN 1426-5168. [dostęp 2015-03-19]. (pol.).
- Marian Brytan. Moje „zmagania” z prezesowaniem VII Oddziałem ZPS. „Spadochroniarz – Magazyn Spadochroniarzy Polskich”. 65(1/2012), s. 22–23, 2012. Wiesław lwański (Redaktor Naczelny). Warszawa: Związek Polskich Spadochroniarzy 6. Brygada Powietrznodesantowa. ISSN 1426-5168. [dostęp 2015-06-01]. (pol.).
- Andrzej Puchalski, Bohdan Sas-Nowosielski: Kronika VII Oddziału Katowice Związku Polskich Spadochroniarzy cz. I. Marian Brytan, Tadeusz Cichoń, Kazimierz Stępniewski. Wersję elektroniczną opracował: Franciszek Krynojewski. Katowice: 1990, s. 16, 19. (pol.).