Saale-Unstrut – najbardziej na północ wysunięty region winiarski w Niemczech[2][3]. Położony w pobliżu ujścia Unstruty do Soławy[4], na terenie krajów związkowych Saksonia-Anhalt i Turyngia, na południowy zachód od Haale, w rejonie Naumburga i Weißenfels[2][5]. Do regionu zalicza się także niewielką enklawę na zachód od Süßer See[2][6].

Saale-Unstrut
Ilustracja
Winnica nad Unstrutą
Nazwa urzędowa

Saale-Unstrut

Państwo

 Niemcy

Okoliczne regiony

Saksonia

Klimat

kontynentalny

Powierzchnia uprawiana

664 ha[1]

Dominujące odmiany

müller-thurgau, weissburgunder, silvaner, portugieser

Rodzaje win

głównie białe wytrawne

Produkcja roczna

49 347 hl (2007)[1]

Charakterystyka

edytuj

W 2007 winoroślą było obsadzonych 664 ha[1]. Roczna produkcja wynosiła wtedy 49 347 hl, z czego aż 81,2% było klasy QbA, a 18,7% miało prawo do oznaczenia Prädikatswein[1]. Do 2018 powierzchnia winnic wzrosła do 786 ha[7]. Wino regionalne (Landwein) jest produkowane pod nazwą Mitteldeutscher Landwein[5].

Aż 450 ha to winnice winogrodników związanych ze spółdzielnią we Freyburgu, która zrzesza 8 mniejszych spółdzielni i 550 plantatorów[8]. Tylko 29 producentów winogron zajmuje się tym zawodowo, reszta traktuje uprawę jako poboczne zajęcie i sprzedaje surowe winogrona[8].

Najbardziej rozpowszechnionym szczepem jest müller-thurgau, choć powierzchnia jego upraw szybko maleje - spadła z 35% do 18,8% w 2007[1][6][8][9] i 14,8% w 2018[7]. Inne to pinot blanc (weissburgunder, 14,0% w 2018), silvaner (8,7% w 2007, ale już tylko 5,8% w 2018), a także riesling, kerner, bacchus i traminer[8][4][1][7]. Udział odmian o ciemnej skórce rośnie: w pierwsze dekadzie XX wieku stanowiły 10% upraw, a prym wśród nich wiódł portugieser[9][8], w 2018 stanowiły już 26% z dornfelderem na czele (54 ha, 6,9% w 2018)[7].

Wina produkuje się wyłącznie wytrawne, dość pełne w smaku[4][6]. Braki inwestycyjne z czasów NRD są stopniowo nadrabiane[4].

Gleby i klimat

edytuj

Przeważają gleby wapienne[9]. Sezon wegetacyjny jest stosunkowo krótki[9]. Klimat kontynentalny z ciepłym i słonecznym latem[6][9]. Roczne opady to ok. 500 mm[8]Winnice są urządzane na południowych i południowo-wschodnich stokach[9]. Poważnym zagrożeniem są przymrozki, które mogą obniżyć zbiory od 20 do 70%[9][6].

Historia

edytuj

Dokumenty świadczą, że wina produkowano w regionie już w 1066 roku, kiedy to wzmiankowano winnice klasztoru Kloster Pforta[8][9]. Uprawy klasztoru są własnością państwową[8]. W średniowieczu winoroślą w tym regionie było osadzonych ok. 100 000 ha[6]. Winnice były niszczone podczas wojny trzydziestoletniej, a także wskutek epidemii filoksery[2]. Uprawa ostatecznie podupadła w epoce NRD[9]. Renesans trwa od lat 90. XX wieku, kiedy to odtworzono niektóre winnice i założono nowe[2][6].

 
Beczka w piwnicach sekta Rotkäppchen

We Freyburgu mieści się siedziba wytwórni produkującej popularne wino musujące Rotkäppchen, niegdyś największej w Niemieckiej Republice Demokratycznej, a po zjednoczeniu Niemiec produkującej nawet 92 mln butelek rocznie[6][8].

Podział regionu

edytuj

Administracyjnie region jest podzielony na dwie strefy (Bereich): Bereich Schlossneuenburg i Bereich Thüringen (obejmująca jedynie dwie winnice - Einzellagen)[9]. Schlossneuenburg z kolei jest podzielony na[9]:

  • Grosslage Blütengrund
  • Grosslage Göttersitz (obejmuje m.in. Naumburg)
  • Grosslage Kelterberg
  • Grosslage Schweigenberg (część uznawana za najlepszą[9], obejmuje m.in. Freyburg i Karsdorf).

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Deutscher Wein Statistik, Mainz: Deutscher Weininstitut, 2008 [dostęp 2013-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-21] (niem. • ang.).
  2. a b c d e Eckhard Supp: Niemcy. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 516. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
  3. Tom Stevenson: The Sotheby’s Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 385. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
  4. a b c d Stuart Walton, Brian Glover: The Ultimate Encyclopedia of Wine, Beer, Spirits and Liqueurs. Hermes House, 1998, s. 117. ISBN 978-1840380859. (ang.).
  5. a b Tom Stevenson: The Sotheby’s Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 345. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
  6. a b c d e f g h Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 251. ISBN 978-83-7670-164-6. (pol.).
  7. a b c d Deutscher Wein Statistik '19 / '20 [online], deutscheweine.de, s. 8 [dostęp 2020-05-15] (niem.).
  8. a b c d e f g h i Eckhard Supp: Niemcy. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 517. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
  9. a b c d e f g h i j k l Tom Stevenson: The Sotheby’s Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 386. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).