Tęgosterowate[3] (Dendrocolaptidae) – rodzina ptaków z podrzędu tyrankowców (Tyranni) w rzędzie wróblowych (Passeriformes), obejmująca ponad pięćdziesiąt gatunków ptaków. Tęgosterowate występują wyłącznie w krainie neotropikalnej[4][5].

Tęgosterowate
Dendrocolaptidae[1]
G. R. Gray, 1840
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – tęgoster płaskodzioby (Dendrocolaptes platyrostris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

tęgosterowate

Synonimy
  • Dendrocolaptinae[2]
Podrodziny

zobacz opis w tekście

Charakterystyka

edytuj

Mają nierzucające się w oczy brązowe upierzenie. Jest to grupa wyspecjalizowana w polowaniu na owady i inne bezkręgowce, które można znaleźć na pniach drzew. Tęgosterowate są dobrze przystosowane do poruszania się w takim środowisku, ich sterówki są zesztywniałe podobnie jak ma to miejsce u pełzaczy i dzięciołów. Występowanie tej samej cechy u trzech bliżej niespokrewnionych ze sobą grup ptaków jest wynikiem niezależnego przystosowywania się do podobnego trybu życia na skutek ewolucji konwergentnej.

Są to ptaki leśne, gniazdujące w dziuplach. Składają 2–3 jaja, które wysiadują przez około 15 dni.

Podział systematyczny

edytuj

Badania morfologiczne Roberta Rajkowa (1994)[6] i molekularne Martina Irestedta i in. (2004)[7] wykazały, że rodzina garncarzowatych bez tęgosterów byłaby taksonem parafiletycznym. Podział systematyczny całej grupy jest nadal przedmiotem dyskusji i wymaga dalszych badań. Obecnie Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny oraz lista ptaków świata opracowywana we współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World zaliczają taksony z tej rodziny do garncarzowatych (Furnariidae)[4][8], choć jeszcze w wydanym w 2003 roku 8. tomie Handbook of the Birds of the World wydzielane były jako osobna rodzina[5].

Do rodziny tęgosterowatych zaliczane są następujące podrodziny[3]:

Przypisy

edytuj
  1. Dendrocolaptidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. John H. Boyd III: Furnariidae: Ovenbirds. [w:] Aves—Taxonomy in Flux: Version 3.08 [on-line]. John Boyd's Home Page. [dostęp 2022-01-02]. (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Dendrocolaptidae Gray,GR, 1840 - tęgosterowate - Woodcreepers (wersja: 2021-01-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-02].
  4. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-02]. (ang.).
  5. a b Woodcreepers (Dendrocolaptidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
  6. Robert J. Raikow. A phylogeny of the woodcreepers (Dendrocolaptinae). „The Auk”. 111 (1), s. 104–114, 1994. (ang.). 
  7. Martin Irestedt, Jon Fjeldså, Per G. P. Ericson. Phylogenetic relationships of woodcreepers (Aves: Dendrocolaptinae) - incongruence between molecular and morphological data. „Journal of Avian Biology”. 35, s. 280–288, 2004. DOI: 10.1111/j.0908-8857.2004.03234.x. (ang.). 
  8. HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-01-02].