Włodzimierz Berutowicz
Włodzimierz Berutowicz vel Józef Garyga (ur. 3 października 1914 w Przedmościu, zm. 11 grudnia 2004 w Warszawie) – polski prawnik i polityk socjalistyczny. Pierwszy prezes Sądu Najwyższego w latach 1976–1987, od 1971 do 1976 minister sprawiedliwości, poseł na Sejm PRL VIII kadencji.
| Data i miejsce urodzenia |
3 października 1914 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 grudnia 2004 |
| Pierwszy prezes Sądu Najwyższego | |
| Okres |
od 1 kwietnia 1976 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister sprawiedliwości | |
| Okres |
od 26 października 1971 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
       
| |
Życiorys
edytujSyn Józefa i Katarzyny. Od 1934 do 1935 pracował jako nauczyciel. Następnie przystąpił do służby wojskowej – do 1938 w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej-Komorowie, a następnie jako podporucznik dowodził plutonem w 61 Pułku Piechoty w Bydgoszczy[1].
Podczas II wojny światowej od 1940 do 1944 był sprzedawcą w warszawskim sklepie z farbami, a w latach 1944–1945 przebywał na robotach przymusowych we Wrocławiu. Po wojnie krótko służył w Milicji Obywatelskiej[2] (od 1945 do 1947 kierował komisariatem Komendy Miejskiej we Wrocławiu). Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego (1950).
Od 1948 pracował w prokuraturze, a następnie w sądownictwie. W latach 1959–1960 prezes Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu, w latach 1960–1967 prezes Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu. Jednocześnie od 1950 był pracownikiem naukowym Uniwersytetu Wrocławskiego (tam w 1955 obronił pracę doktorską Zasada dyspozycyjności w postępowaniu cywilnym Polski Ludowej napisaną pod kierunkiem Kamila Stefki[3]). Od 1968 profesor nadzwyczajny, w 1975 mianowany przez Radę Państwa profesorem zwyczajnym nauk prawnych. W latach 1968–1971 rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.
Od października 1971 do marca 1976 minister sprawiedliwości w rządach Piotra Jaroszewicza. Od 1976 do 1987 pierwszy prezes Sądu Najwyższego. Równocześnie od lipca 1982 do maja 1987 był z urzędu przewodniczącym Trybunału Stanu. W okresie 1980–1985 poseł na Sejm PRL VIII kadencji. W latach 1975–1980 prof. Akademii Spraw Wewnętrznych. W latach 1980–1985 profesor Instytutu Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk. Członek Komitetu Redakcyjnego „Zeszytów Naukowych Akademii Spraw Wewnętrznych”.
Od lutego 1947 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, z którą w grudniu 1948 przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Na VI (1971), VII (1975) oraz VIII (1980) Zjeździe PZPR wybierany w skład Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej.
Był m.in. autorem podręczników:
- Zasada dyspozycyjności w postępowaniu cywilnym (1957)[4]
- Postępowanie cywilne w zarysie (1973)
- Przewodnik do nauki o postępowaniu cywilnym (1973)
- Przewodnik do nauki ustrojów organów ochrony prawnej (współautor Józef Mokry, 1975)
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Złoty Krzyż Zasługi (1955)[5]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[6]
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1973)[7]
Przypisy
edytuj- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 119, 620.
- ↑ Jerzy Szczęsny: Historia poprawiana przez sąd. „Rzeczpospolita”, 2011.
- ↑ Uniwersytet Wrocławski. Wydział Prawa i Administracji; Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii. Wykaz doktoratów 1945–2010.
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 68.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 117, poz. 1543.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 106, poz. 1419.
- ↑ Medale „Za Zasługi dla Obronności Kraju” dla członków rządu, „Trybuna Robotnicza”, nr 241, 11 października 1973, s. 2.
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Mołdawa: Ludzie władzy 1944–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991.
- Kto jest kim w Polsce, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989.
- Informacje w BIP IPN.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.