Hierdie artikel handel oor die etniese groep in Oos-Asië. Vir die taal, sien Mongools, en vir die taalfamilie, sien Mongoolse tale.

Die Mongole (Mongools: Монголчууд, , Mongolchuud, [ˈmɔŋ.ɢɔɮ.t͡ʃʊːt]) is 'n nasie en etniese groep inheems aan Mongolië en die Chinese outonome gewes van Binne-Mongolië. Hulle vorm die titulêre nasie van Mongolië en praat Mongools as moedertaal.

Mongole



Totale bevolking: ca. 10 miljoen
Belangrike bevolkings  in: Vlag van Volksrepubliek China Volksrepubliek China 5 981 840

Vlag van Mongolië Mongolië 2 921 287[1]
Vlag van Rusland Rusland 647 417
Vlag van Suid-Korea Suid-Korea 34 000[2]
Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State 15 000–18 000[3]
Vlag van Kirgisië Kirgisië 12 000[4]
Flag of the Czech Republic Tsjeggië 7 515[5]
Vlag van Japan Japan 5 401[6]
Vlag van Kanada Kanada 5 350[7]
Vlag van Duitsland Duitsland 3 852[6]
Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State 3 701[6]
Vlag van Frankryk Frankryk 2 859[6]
Vlag van Turkye Turkye 2 645[6]
Vlag van Kasakstan Kasakstan 2 523[6]
Vlag van Oostenryk Oostenryk 1 955[8]
Vlag van Maleisië Maleisië 1 500[6]

Taal: Mongools
Geloofsoortuiging: Oorwegend Tibettaanse Boeddhisme, agtergrond van Sjamanisme[9][10][11][12]
Minderhede van Soennitiese Islam, Oosters-Ortodokse Kerk en Protestantisme.
Verwante etniese groepe: Proto-Mongole, Kitan, Boerjate, Kalmikiërs
Gebiede met 'n belangrike Mongoolse bevolking (in rooi). Die oranje lyn toon die grootste uitbreiding van die Mongoolse Ryk in die laat 13de eeu

Wêreldwyd leef omtrent 10 miljoen Mongole, waarvan sowat 6 miljoen in China en sowat 3 miljoen in Mongolië. Daarbenewens leef Mongole veral in die Russiese republieke van Boerjatië en Kalmikië, waar hulle Mongoolse tale soos Boerjaties en Kalmikies praat.

In die Volksrepubliek China behoort die Mongole tot een van die 56 amptelik-erkende etniese groepe ("nasionaliteite"). Hulle leef veral in die Noord-Chinese outonome gewes van Binne-Mongolië aan die grens met Mongolië en 'n kleiner minderheid in die outonome gewes van Xinjiang.

Die Mongoolse stamme is in 1206 eeu deur Djengis Khan verenig en aansluitend het hy die Mongoolse Ryk gestig en begin uitbrei.[13] Die ryk het onder Ögedei Khan na Sentraal-Europa en Oos-Asië uitgebrei en onder Koeblai Khan sy grootste uitbreiding bereik. In 1294 is die ryk in vier verskillende khanate verdeel en nadat al die vier ryke ontbind is, het die meeste Mongole na Mongolië teruggekeer. Net in sommige dele van China en Rusland het belangrike groepe van Mongole soos die Boerjate en die Kalmikiërs agtergebly.

Verwysings

wysig
  1. "Монголын үндэсний статистикийн хороо" (in Mongools). National Statistical Office of Mongolia. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Mei 2020. Besoek op 14 November 2013.
  2. (en) "'Korean Dream' fills Korean classrooms in Mongolia", The Chosun Ilbo, 24 April 2008, archived from the original on 23 September 2008, https://web.archive.org/web/20080923234831/http://english.chosun.com/w21data/html/news/200804/200804240009.html, besoek op 6 Februarie 2009 
  3. (en) Bahrampour, Tara (3 Julie 2006). "Mongolians Meld Old, New In Making Arlington Home". The Washington Post. Besoek op 5 September 2007.
  4. "President of Mongoli Received the Kalmyk Citizens of the Kyrgyz" (in Engels). 8 April 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Julie 2017. Besoek op 15 Maart 2016.
  5. (en) "Latest numbers show 7,500 Mongolians working in Czech Republic", Mongolia Web, 19 Februarie 2008, archived from the original on 30 Junie 2017, https://web.archive.org/web/20170630063142/http://www.mongolia-web.com/content/view/1630/2/, besoek op 4 Oktober 2008 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 (en) Mongolia National Census 2010 Provision Results. National Statistical Office of Mongolia
  7. (en) NHS Profile, Canada, 2011
  8. "Bevölkerung nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland" (in Duits). Statistik Austria. 3 Julie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Maart 2015. Besoek op 21 Augustus 2014.
  9. (en) National Bureau of Statistics of the People's Republic of China (April 2012). Tabulation of the 2010 Population Census of the People's Republic of China. China Statistics Press. ISBN 978-7-5037-6507-0. Besoek op 19 Februarie 2013.
  10. (en) China Mongolian, Mongol Ethnic Minority, Mongols History, Food
  11. (en) China.org.cn – The Mongolian ethnic minority
  12. (en) China.org.cn – The Mongolian Ethnic Group
  13. "Mongolia: Ethnography of Mongolia" (in Engels). Encyclopædia Britannica. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2008. Besoek op 22 Julie 2007.

Eksterne skakels

wysig