Wikipedia

Turboskroef

'n Turboskroefmotor is 'n turbine-enjin wat gewoonlik 'n vliegtuig se skroef aandryf.[1] 'n Turboskroefmotor is nie 'n ware straalmotor nie; die uitlaatgasse word nie gebruik om stukrag te verskaf nie, maar om die turbine aan te dryf.

General Electric T64-motor: skroef links, reduksie ratkas met toebehore in die middel en turbine regs

In sy eenvoudigste ontwerp bestaan 'n turboskroefmotor uit 'n luginlaat, gaskompressor, ontbrandingskamer, turbine en uitlaatspuitstuk.[2] Lug word deur die inlaat ingesuig en deur die kompressor saamgepers. Brandstof word by die saamgepersde lug gevoeg in die ontbrandingskamer, waar die lug-/brandstofmengsel ontbrand. Die warm gasse sit in die turbine uit. Van die energie in die warm gasse word gebruik om die turbine te draai; die res word deur die reduksieratkas na die skroef gestuur. Verdere uitsetting van die gasse vind plaas in die uitlaatspuitstuk, waar die druk tot atmosferiese druk verminder. Die uitlaatspuitstuk verskaf weinige stukrag, aangesien die meeste energie van die gasse deur die turbine en skroef geabsorbeer word.[3]

Tegniese aspekte

wysig
 
Skematiese diagram van 'n turboskroefmotor
 
'n Vergelyking van die doeltreffendheid van verskeie tipes gasturbinemotore.

Die uitlaatgasstukrag in 'n turboskroef word in die aandrywing van 'n as omgeskakel: dus kinetiese energie, wat verkry word uit die uitsetting van gasse in die turbine. Die gasse wat in die ontbrandingskamer uitsit en na die turbine vloei se energie moet twee dinge doen: die gaskompressor en die skroef aandryf. As gevolg hiervan is die oorblywende energie wat die gasse nog oorhet wanneer dit by die uitlaatspruitstukke uitbeweeg, laag.[4][5][6] Gevolglik dra die uitlaatgasse ongeveer 10% by tot die totale stukrag.[7] Die skroef se bydrae tot die totale stukrag is groter teen laer snelhede as teen hoër snelhede.[8]

Turboskroewe se omloopverhoudings kan van 50 tot 100 wees[9][10][11] maar die aandrywinglugvloei is minder gedefinieerd vir skroewe as vir waaiermotore.[12][13]

Die skroef word aan die turbine gekoppel met 'n reduksierat wat die hoë omwenteling / lae wringkrag na lae omwenteling / hoë wringkrag omskakel. Die skroef handhaaf normaalweg 'n konstante spoed met 'n veranderbare steekhoek, soos by tipes wat gebruik word deur vliegtuie aangedryf deur suierenjins.

In teenstelling met die klein waaiers soos gebruik in turbowaaiermotore, het die skroef van die turboskroef 'n baie groter deursnee, wat dit toelaat om 'n aansienlike klomp lug te versnel. Dit het tot gevolg dat die lugstroom se snelheid benodig om 'n gegewe stukrag te produseer minder is. Dit is doeltreffender om teen lae snelhede 'n groot volume lug effens te versnel as om 'n klein volume lug teen 'n groter graad te versnel;[14][15] 'n lae skyflas (stukrag per skyfarea[nota 1]) verhoog die vliegtuig se energiedoeltreffendheid en verminder dus die brandstofgebruik.[16][17]

Vliegtuigskroewe se doeltreffendheid neem af namate die vliegtuig se spoed vermeerder, derhalwe word turboskroefmotore gewoonlik nie gebruik vir vliegtuie[4][5][6] wat vinniger as 0,6-0,7 Mach moet vlieg nie.[7] Propfan-motore, soortgelyk aan turboskroefmotore, word gebruik vir snelhede tot 0,75 Mach. Om die skroef se doeltreffendheid te verbeter kan dit voorsien word van 'n meganisme wat die steekhoek relatief tot die lugspoed verander. 'n Veranderbare steekhoekskroef het die voordeel dat dit gebruik kan word om negatiewe stukrag te produseer, gewoonlik wanneer die vliegtuig land, en word gebruik om die vliegtuig te stop. Nog 'n voordeel van 'n veranderbare steekhoekskroef is dat in die geval van motorfaling, die skroef in die faanposisie[nota 2] gestel kan word, wat die lugweerstand van die stilstaande skroef minimaliseer.[18]

Die meeste turbostraal- en turbowaaiermotore gebruik aksiale kompressors terwyl die meeste turboskroefmotore vir minstens een stadium 'n sentrifugale kompressor gebruik, wat die voordeel het dat dit eenvoudig en lig is, maar ten koste van vaartbelyning.

Turbo-as

wysig
 
Skematiese diagram van die werking van 'n eenvoudige turbo-as-motor. Die kompressor is groen en die onafhanklike asturbine is pers.

Normaalweg is die kragturbine 'n integrale deel van die gasverbrandingseksie, maar daar is ook 'n ontwerp vir 'n kragturbine wat onafhanklik van die gaskompressor draai en die turbo-as genoem word. Dit laat die skroef toe om vry en onafhanklik van die kompressor se spoed te draai.[19] Die oorblywende potensiële stukrag van die turbo-as-motor word geneutraliseer deur die uitlaat van die turbine te verleng en 180 grade te swaai, wat opponerende kragte tot gevolg het. Behalwe die onafhanklike as is daar geen ander verskille tussen die turboskroef en turbo-as-motore nie.[20] Turbo-asmotore word onder andere in helikopters gebruik.

Geskiedenis

wysig

Alan Arnold Griffith het reeds in 1926 'n dokument gepubliseer oor die ontwerp en werking van die turboskroefmotor. Daarna is ontwikkelingswerk deur die Britse Lugmag se navorsingseenheid Royal Aircraft Establishment gedoen; hulle het gefokus op aksiale turbines wat krag na 'n as kan oordra om 'n skroef aan te dryf. Van 1929 af het Frank Whittle begin werk aan sentrifugale turbine-ontwerpe wat slegs straalenjinstukrag lewer.[21]

Die wêreld se eerste turboskroef is deur die Hongaarse meganiese ingenieur György Jendrassik ontwerp.[22] Hy het in 1928 'n ontwerp oor 'n turboskroefmotor gepubliseer en op 12 Maart 1929 is sy ontwerp gepatenteer. In 1938 het hy 'n kleiner (100 perdekrag; 74,6 kW) eksperimentele weergawe van die gasturbine gebou.[23] Die groter Jendrassik Cs-1, met 'n verwagte uitset van 1 000 bruto perdekrag, is tussen 1937 en 1941 by die Ganzwerke in Boedapest vervaardig en getoets. Dit was 'n asvloei-ontwerp met vyftien kompressor- en sewe turbinefases, 'n ringvormige verbrandingskamer met vele moderne kenmerke. Die motor het in 1940 die eerste keer geloop, maar ontbrandingsprobleme het die uitset tot 400 bruto perdekrag beperk. In 1941 is die ontwikkelingswerk gestaak weens die Tweede Wêreldoorlog en die fabriek is gebruik vir konvensionele motorvervaardiging. Die wêreld se eerste turboskroef wat in massa geproduseer is, is in 1942 deur Max Adolf Mueller ontwerp.[24]

Die publiek het in Februarie 1994 die eerste keer van die turboskroefmotor kennis geneem nadat 'n artikel daarvan in die Britse lugvaarttydskrif Flight verskyn het. Die artikel het 'n gedetailleerde wegsnyskets bevat van hoe die turboskroef moontlik kan lyk. Die skets het baie ooreengekom met die nog toekomstige Rolls-Royce Trent-motor.[25] Die eerste Britse turboskroefmotor was die Rolls-Royce RB.50 Trent, 'n motor wat ontwikkel is van die Rolls-Royce Derwent II en toegerus is met 'n reduksierat en vyfbladskroef. Die Gloster Meteor EE227 was toegerus met twee van die Trent-motore en daar is na verwys as die Trent-Meteor, wat dit die wêreld se eerste turboskroefvliegtuig gemaak het, al is dit slegs gebruik vir toetse en ontwikkeling en nie vir produksie nie.[26][27] Hierdie vliegtuig het op 20 September 1945 sy eerste vlug voltooi.

Met die ondervinding wat Rolls-Royce hier opgedoen het, het hulle die Rolls-Royce Clyde-motor ontwikkel. Dit is die eerste turboskroefmotor wat ten volle gesertifiseer is vir militêre en burgerlike gebruik[28] asook die Rolls-Royce Dart-motor. Laasgenoemde is een van die betroubaarste turboskroefmotore ooit gebou en die motor was vir 50 jaar in produksie. Die Vickers Viscount is die eerste vliegtuig wat aangedryf is met turboskroefmotore wat in massa geproduseer is; daar is 'n groot aantal van die vliegtuie verkoop.[29] Dit was ook die eerste viermotorige turboskroefvliegtuig en het sy nooiensvlug op 16 Julie 1948 onderneem. Die eerste enkelmotorige turboskroefvliegtuig was die Boulton Paul Balliol, aangedryf deur 'n Armstrong Siddeley Mamba-motor, sy nooiensvlug was op 24 Maart 1948.[30]

 
Die Kuznetsov NK-12 is steeds die kragtigste turboskroefmotor

Die Sowjetunie het na die Tweede Wêreldoorlog voortgebou op die ontwikkeling van die Duitse maatskappy Junkers Motorenwerke terwyl BMW, Heinkel en Daimler-Benz ook motore ontwikkel en getoets het. Alhoewel die Sowjetunie in daardie stadium die vermoë gehad het om die raamwerk en romp te bou vir 'n straalaangedrewe strategiese bomwerper, wat vergelykbaar is met die Boeing B-52 Stratofortress, het hulle eerder die Toepolef Tu-95 Bear gebou wat aangedryf is deur vier Kuznetsov NK-12-turboskroefmotore – elk toegerus met twee kontraroterende skroewe. Die skroewe se punte was aangepas om teen supersoniese snelhede te kan werk om sodoende 'n maksimumkruissnelheid van 575 mpu te verseker. Dit was in daardie stadium vinniger as die eerste straalaangedrewe vliegtuie en vergelykbaar met die kruissnelhede van die meeste vliegtuie. Die Bear het die Sowjetunie lank gedien; dit is tewens hulle suksesvolste gevegs- en verkenningsvliegtuig en 'n simbool van Sowjetse magsvertoon gedurende die 20ste eeu. Die Verenigde State het ook vliegtuie vervaardig met kontraroterende turboskroefmotore soos die rampspoedige Allison T40-motor. Dit was in wese twee Allison T38-motore langs mekaar met 'n gemeenskaplike ratkas om die kontraroterende skroewe aan te dryf. Dit het gelei tot 'n reeks eksperimentele vliegtuie gedurende die 1950's wat aangedryf is met die T40. Een model is die Convair R3Y Tradewind-vliegboot wat egter nooit deur die Amerikaanse Vloot gebruik is nie.

Die eerste Amerikaanse turboskroefmotor is die General Electric XT31-motor, wat in die eksperimentele Consolidated Vultee XP-81 gebruik is.[31] Die XP-81 het in Desember 1945 sy eerste vlug onderneem en is die eerste vliegtuig wat aangedryf is met beide turboskroef- en turbostraalmotore. Die kennis en ondervinding opgedoen met die Allison T38 is gebruik en het gehelp met die ontwikkeling van die Allison T56-turboskroefmotor. Vier van die T56's is gebruik om die Lockheed L-188 Electra aan te dryf, asook sy militêre weergawe die Lockheed P-3 Orion en die C-130 Hercules-transportvliegtuig. Een van die turboskroefmotore waarvan die meeste in burgerlugvaart vervaardig en gebruik is, is die Pratt & Whitney Canada PT6-motor.

Die eerste turbo-as-aangedrewe helikopter is die Kaman K-225, 'n ontwikkeling van Charles Kaman se K-125 helikopter met twee gesinchroniseerde skroewe. Die K-225 het 'n Boeing T50 turbo-as-motor gebruik en sy eerste vlug op 11 Desember 1951 onderneem.[32]

Operasionele gebruik

wysig
 
Die Lockheed C-130 Hercules militêre transportvliegtuig. Meer as 2 500 eenhede van hierdie ou staatmaker is gebou.

In teenstelling met turbowaaiermotore is turboskroefmotore die doeltreffendste teen snelhede onder 725 km/h (450 mpu; 390 knope), want die snelheid van die lug oor die skroef is redelik stadig. Moderne turboskroefvliegtuie se kruissnelheid is bykans dieselfde as dié van kleiner streekstralervliegtuie, maar gebruik slegs tweederdes van die brandstof per passasier teenoor die stralermotore.[33] Skroefaangedrewe vliegtuie vlieg egter teen laer hoogtes as straalaangedrewe vliegtuie omrede laasgenoemde vinniger kan vlieg op hoër hoogtes, en ook meer brandstofdoeltreffend is op hoër hoogtes.

In vergelyking met suierenjins is die voordele van die turboskroefmotore 'n beter krag-tot-gewig-verhouding (wat korter opstygafstande tot gevolg het) met goeie betroubaarheid; wat die aanvanklike hoër koste, instandhouding en hoër brandstofverbruik (teenoor suierenjins) aanvaarbaar maak. Omrede stralerbrandstof meer beskikbaar is as aangepaste motorvoertuigbrandstof vir vliegtuigenjins, word turboskroefaandrywing verkies vir die Cessna 208 Caravan en Quest Kodiak wat as bosvliegtuie (op afgeleë plekke) gebruik word.

 
Die Beechcraft King Air en Super King Air is die turboskroefbesigheidsvliegtuie waarvan die meeste vervaardig is, met gesamentlik 7 300 eenhede soos op 30 Mei 2018[34]

Turboskroefmotore word gewoonlik vir kleiner subsoniese vliegtuie gebruik, maar die Toepolef Tu-114 kan snelhede van tot 470 knope bereik. Groot militêre vliegtuie soos die Toepolef Tu-95 en burgerlike vliegtuie soos die Lockheed L-188 Electra word ook aangedryf deur turboskroefmotore. Die Airbus A400M Atlas word aangedryf deur vier Europrop TP400-motore wat naas die Kuznetsov NK-12-motore die tweede kragtigste turboskroefmotore is wat vervaardig word.

In 2017 was hierdie mees vervaardigde turboskroefvliegtuie nog in gebruik: ATR 42/72 (950 vliegtuie), Bombardier Q400 (506) en Dash 8-100/200/300 (374), Beechcraft 1900 (328), de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter (270) en die Saab 340 (225).[35] Ander minder bekende en ouer vliegtuie is: BAe Jetstream 31, Embraer EMB 120 Brasilia, Fairchild Swearingen Metroliner, Dornier 328, Saab 2000, Xian MA60, MA600 en MA700, Fokker F27 Friendship en Fokker 50.

Betroubaarheid

wysig

Die Australiese Vervoerveiligheidsraad het tussen 2012 en 2016 altesaam 417 insidente aangeteken waarby turboskroefvliegtuie betrokke was. Daar het ongeveer 83 insidente per jaar, met 1,4 miljoen vliegtuie, plaasgevind – dus 2,2 insidente per 10 000 uur. Drie van die insidente is as hoë risiko geklassifiseer wat motorfaling en onbeplande landings deur enkelmotorige vliegtuie, Cessna 208 Caravan, insluit. Vier is as medium risiko en 96% as lae risiko geklassifiseer.

Twee insidente het gelei tot ligte beserings as gevolg van die motorfalings asook botsings op die grond (landbouvliegtuie) en vyf ongelukke waar die vliegtuie in die lug was: vier in landbou- en een deur 'n ambulansvliegtuig.[36]

Turboskroefmotore tans in gebruik

wysig

Jane's All the World's Aircraft. 2005–2006.

Vervaardiger Land Naam Massa (droog) (kg) Opstyg- vermoeë (kW) Toepassing
Dongan Engine Manufacturing Company   Volksrepubliek China Dongan WJ5A1 720 2130 Harbin SH-5, Xian Y-7
Europrop International   Europese Unie Europrop TP400 1800 8203 Airbus A400M Atlas
General Electric   VSA CT7-5A 365 1294
General Electric   VSA CT7-9 365 1447 CASA/IPTN CN-235, Let L-610, Saab 340, Soechoi Su-80
General Electric   VSA
  Tsjeggië		 General Electric H80[37] 200 550 – 625 Thrush Model 510, Let 410NG, Let L-410 Turbolet UVP-E, CAIGA Primus 150, Nextant G90XT
General Electric   VSA T64-P4D 538 2535 Aeritalia G.222, de Havilland Canada DHC-5 Buffalo, Kawasaki P-2J
Honeywell   VSA TPE331 Series 150 – 275 478 – 1650 Aero/Rockwell Turbo Commander 680/690/840/960/1000, Antonof An-38, Ayres Thrush, BAe Jetstream 31/32, BAe Jetstream 41, CASA C-212 Aviocar, Cessna 441 Conquest II, Dornier Do 228, Fairchild Swearingen Metroliner, General Atomics MQ-9 Reaper, GrumGeman, Mitsubishi MU-2, North American Rockwell OV-10 Bronco, Piper PA-42 Cheyenne, RUAG Do 228NG, Short SC.7 Skyvan, Short Tucano, Swearingen Merlin
Honeywell   VSA LTP 101-700 147 522 Air Tractor AT-302, Piaggio P.166
KKBM   Rusland NK-12MV 1900 11033 Antonof An-22, Toepolef Tu-95, Toepolef Tu-114
Ivchenko-Progress   Oekraïne TV3-117VMA-SB2 560 1864 Antonof An-140
Klimov   Rusland TV7-117S 530 2100 Iljoesjin Il-112, Iljoesjin Il-114
Ivchenko-Progress   Oekraïne AI20M 1040 2940 Antonof An-12, Antonof An-32, Iljoesjin Il-18
Ivchenko-Progress   Oekraïne AI24T 600 1880 Antonof An-24, Antonof An-26, Antonof An-30
LHTEC   VSA LHTEC T800 517 2013 AgustaWestland Super Lynx 300 (CTS800-4N), AgustaWestland AW159 Lynx Wildcat (CTS800-4N), Ayres LM200 Loadmaster (LHTEC CTP800-4T) (vliegtuig nooit gebou nie), Sikorsky X2 (T800-LHT-801), TAI/AgustaWestland T-129 ATAK
Omsk Engine Design Bureau   Rusland TVD-20 240 1081 Antonof An-3, Antonof An-38
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PT-6 Series 149 – 260 430 – 1500 Air Tractor AT-502, Air Tractor AT-602, Air Tractor AT-802, Beechcraft Model 99, Beechcraft King Air, Beechcraft Super King Air, Beechcraft 1900, Beechcraft T-6 Texan II, Cessna 208 Caravan, Cessna 425 Corsair/Conquest I, de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter, Harbin Y-12, Embraer EMB 110 Bandeirante, Let L-410 Turbolet, Piaggio P.180 Avanti, Pilatus PC-6 Porter, Pilatus PC-12, Piper PA-42 Cheyenne, Piper PA-46-500TP Meridian, Shorts 360, Daher TBM 700, Daher TBM 850, Daher TBM 900, Embraer EMB 314 Super Tucano
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PW120 418 1491 ATR 42-300/320
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PW121 425 1603 ATR 42-300/320, Bombardier Dash 8-Q100
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PW123 C/D 450 1603 Bombardier Dash 8-Q300
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PW126 C/D 450 1950 BAe ATP
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PW127 481 2051 ATR 72
Pratt & Whitney Kanada   Kanada PW150A 717 3781 Bombardier Dash 8-Q400
PZL   Pole TWD-10B 230 754 PZL M28 Skytruck
NPO Saturn   Rusland TVD-1500S 240 1044 Soechoi Su-80
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk Dart Mk 536 569 1700 Avro 748, Fokker F27 Friendship, Vickers Viscount
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk Tyne 21 569 4500 Aeritalia G.222, Bréguet 1150 Atlantic, Transall C-160
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk 250-B17 88.4 313 Fuji T-7, Britten-Norman Turbine Islander, O&N Cessna 210, Soloy Cessna 206, Propjet Bonanza
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk Allison T56 828 – 880 3424 – 3910 Lockheed P-3 Orion, Northrop Grumman E-2 Hawkeye, Grumman C-2 Greyhound, C-130 Hercules
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk AE2100A 715.8 3095 Saab 2000
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk AE2100J 710 3424 ShinMaywa US-2
Rolls-Royce   Verenigde Koninkryk AE2100D2, D3 702 3424 Alenia C-27J Spartan, Lockheed Martin C-130J Super Hercules
Rybinsk   Rusland TVD-1500V 220 1156
Saturn   Rusland TAL-34-1 178 809
Turbomeca   Frankryk Arrius 1D 111 313 Socata TB 31 Omega
Turbomeca   Frankryk Arrius 2F 103 376
Walter Aircraft Engines   Tsjeggië M601 Series[38] 200 560 Let L-410 Turbolet, Aerocomp Comp Air 10 XL, Aerocomp Comp Air 7, Ayres Thrush, Dornier Do 28, Lancair Propjet, Let Z-37T, Let L-420, Myasishchev M-101T, PAC FU-24 Fletcher, Progress Rysachok, PZL-106 Kruk, PZL-130 Orlik, SM-92T Turbo Finist
Walter Aircraft Engines   Tsjeggië M602A 570 1360 Let L-610
Walter Aircraft Engines   Tsjeggië M602B 480 1500

Notas

wysig
  1. ↑ Skyfarea: die sirkelarea van die skroef in een omwenteling
  2. ↑ Wanneer die skroef so gestel word dat dit die minste lugweerstand bied

Verwysings

wysig
  1. ↑ "Turboprop", Pilot's Handbook of Aeronautical Knowledge, Federal Aviation Administration, 2009.
  2. ↑ "Aviation Glossary – Turboprop". dictionary.dauntless-soft.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Februarie 2020. Besoek op 7 Julie 2019.
  3. ↑ Rathore, Mahesh. Thermal Engineering. Tata McGraw-Hill Education. p. 968.
  4. ↑ 4,0 4,1 "Turboprop Engine" (in Engels). Glenn Research Center (Nasa). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Maart 2020.
  5. ↑ 5,0 5,1 "Turboprop Thrust Geargiveer 17 Maart 2020 op Wayback Machine" Glenn Research Center (Nasa)
  6. ↑ 6,0 6,1 "Variations of Jet Engines". smu.edu (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2017. Besoek op 31 Augustus 2016.
  7. ↑ 7,0 7,1 "The turbofan engine" (PDF). SRM Institute of Science and Technology, Department of aerospace engineering. 18 April 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 18 April 2015. Besoek op 9 Oktober 2019.
  8. ↑ J. Russell (2 Augustus 1996). Performance and Stability of Aircraft. Butterworth-Heinemann. p. 16. ISBN 0-08-053864-9.
  9. ↑ Kroo, Ilan en Alonso, Juan (18 April 2015). "Aircraft Design: Synthesis and Analysis, Propulsion Systems: Basic Concepts". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2015. Besoek op 10 Oktober 2019.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  10. ↑ Spakovszky, Zoltán S. "Kontak vir Zoltán S. Spakovszky" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Junie 2012. Besoek op 10 Oktober 2019.
  11. ↑ ""If the cowl is removed from the fan the result is a turboprop engine. Turbofan and turboprop engines differ mainly in their bypass ratio: 5 or 6 for turbofans and as high as 100 for turboprop."". Tata McGraw-Hill Education. 19 April 2015. p. 550. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2015. Besoek op 25 Oktober 2019.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  12. ↑ Propeller thrust. Glenn Research Center (Nasa).
  13. ↑ Philip Walsh, Paul Fletcher (15 April 2008). Gas Turbine Performance It has better fuel consumption than a turbojet or turbofan, due to a high propulsive efficiency.., achieving thrust by a high mass flow of air from the propeller at low jet velocity. Above 0.6 Mach number the turboprop in turn becomes uncompetitive, due mainly to higher weight and frontal area.. John Wiley & Sons.
  14. ↑ Paul Bevilaqua. The shaft driven Lift Fan propulsion system for the Joint Strike Fighter Geargiveer 5 Junie 2011 op Wayback Machine page 3. Presented 1 May 1997. DTIC.MIL Word document, 5.5 MB. Besoek op: 25 Februarie 2012.
  15. ↑ Bensen, Igor. "How they fly – Bensen explains all" Gyrocopters UK. Besoek op 10 April 2014.
  16. ↑ Johnson, Wayne. Helicopter theory pp3+32, Courier Dover Publications, 1980. Besoek op 25 Februarie 2012. ISBN 0-486-68230-7
  17. ↑ Wieslaw Zenon Stepniewski, C. N. Keys. Rotary-wing aerodynamics bl. 3, Courier Dover Publications, 1979. Besoek op 25 Februarie 2012. ISBN 0-486-64647-5
  18. ↑ "Operating Propellers during Landing & Emergencies". www.experimentalaircraft.info. Besoek op 8 Julie 2019.
  19. ↑ Staff writer(s); no by-line. "An Engine Ahead of Its Time". PT6 Nation (in Engels). Pratt & Whitney Canada. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Mei 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  20. ↑ Nag, P.K. "Basic And Applied Thermodynamics Geargiveer 19 April 2015 op Wayback Machine" bl. 550. Published by Tata McGraw-Hill Education. Quote: "If the cowl is removed from the fan the result is a turboprop engine. Turbofan and turboprop engines differ mainly in their bypass ratio: 5 or 6 for turbofans and as high as 100 for turboprop."
  21. ↑ Gunston Jet, bl. 120
  22. ↑ Gunston World, bl. 111
  23. ↑ "Magyar feltalálók és találmányok – JENDRASSIK GYÖRGY (1898–1954)". SZTNH. Besoek op 31 Mei 2012.
  24. ↑ Green, W. and Swanborough, G.; "Plane Facts", Air Enthusiast Vol. 1 No. 1 (1971), bl. 53.
  25. ↑ "Our Contribution – How Flight Introduced and Made Familiar With Gas Turbines and Jet Propulsion" Geargiveer 10 Desember 2018 op Wayback Machine Flight, 11 Mei 1951, bl. 569.
  26. ↑ James bl. 251-2
  27. ↑ Green bl. 18-9
  28. ↑ "rolls-royce trent – armstrong siddeley – 1950–2035 – Flight Archive". flightglobal.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 November 2012. Besoek op 31 Augustus 2016.
  29. ↑ Green bl. 82
  30. ↑ Green bl. 81
  31. ↑ Green bl. 57
  32. ↑ "Smithsonian National Air and Space Museum – Collections – Kaman K-225 (Long Description)" (in Engels). National Air and Space Museum. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2016. Besoek op 4 April 2013.
  33. ↑ "More turboprops coming to the market – maybe – CAPA – Centre for Aviation". centreforaviation.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Augustus 2017. Besoek op 31 Augustus 2016.
  34. ↑ Textron Aviation (30 Mei 2018). "Beechcraft King Air 350i rolls out improved situational awareness, navigation". Persberig. https://txtav.com/en/newsroom/2018/05/beechcraft-king-air-350i-rolls-out-improved-situational-awareness-navigation. 
  35. ↑ "787 stars in annual airliner census". FlightGlobal. 14 Augustus 2017.
  36. ↑ Gordon Gilbert (25 Junie 2018). "ATSB Study Finds Turboprop Engines Safe, Reliable" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Mei 2020.
  37. ↑ "The H-Series Engine | Engines | B&GA | GE Aviation". www.geaviation.com. Besoek op 1 Junie 2016.
  38. ↑ [1], PragueBest s.r.o. "History | GE Aviation". www.geaviation.cz. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Oktober 2017. Besoek op 1 Junie 2016. {{cite web}}: Eksterne skakel in |last= (hulp)

Bibliografie

wysig
  • Green, W. and Cross, R.The Jet Aircraft of the World (1955). London: MacDonald
  • Gunston, Bill (2006). The Development of Jet and Turbine Aero Engines, 4th Edition. Sparkford, Somerset, England, UK: Patrick Stephens, Haynes Publishing. ISBN 0-7509-4477-3.
  • Gunston, Bill (2006). World Encyclopedia of Aero Engines, 5th Edition. Phoenix Mill, Gloucestershire, England, UK: Sutton Publishing Limited. ISBN 0-7509-4479-X.
  • James, D.N. Gloster Aircraft since 1917 (1971). London: Putnam & Co. ISBN 0-370-00084-6

Eksterne skakels

wysig
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Turboskroef&oldid=2672106"