Müzik, insanların ilkel dönemden beri hayatının nüvelerinde yer tutan ve tarihi insanla yaşıt ola... more Müzik, insanların ilkel dönemden beri hayatının nüvelerinde yer tutan ve tarihi insanla yaşıt olan bir tanım kümesidir. Tanım kümesi olarak adlandırmam müziği bir kılıfa sokmak yerine eklektik bir halle evrim sürecine tanıklığından ileri gelir. Çünkü, ilk önce ses keşfedildi. Sonra insanların doğada kullandığı araçlarla ses çıkarma kabiliyeti görüldü. Neondertallerin araç kullanma kabiliyeti mevcuttu. Ve bu kabiliyeti deneme yanılma metoduyla türevlediler. Bir kaya parçasını ağaca vurma, çakmak taşı olarak kullanma, avcılıkta kullanılan araçları yerlere vurma vb. eylemlerle müziğin temel odağı olan ritim ilk insanların müziğe dair keşfettiği bir yeti oldu. Eş zamanlı olarak, sesin kullanımı da bu sürece dahil edilebilir. Nitekim insan sesi, iletişim aracı olmakla birlikte ilk çıkan seslerin çeşitli ünlemler olduğu da muhtelif kaynaklarda artık genel kabul gören bir bulgudur. İnsanların avcı toplayıcı çağlarda, kullandığı araçlar ilk yerleşim kümeleri olan mağara düzeninde hayatın en önemli araçları olarak görülür. Nitekim avcı toplayıcı insanın, avlanmak için kullandığı silahların örneğin su kamışından yapılan bir mızrağın esnemesi hesaba katılırsa avladığı bir hayvanın kılını esnek bir kamışa bağlayarak yaylı çalgıların ilk atasını yapmış olma fikri gayet makul bir hipotez olarak kurulabilir. Neticede avlanmak için kullanılan yay, gayet tabidir ki ilkel bir enstrüman olarak da görülebilir. Günümüzde, Afrika Kabilelerinin halk danslarının temaları incelendiğinde bu ve benzeri hipotetik yaklaşımlar kendilerine sınama alanları bulurlar. Müziğin ritim ve sesle başlayan yolculuğu yerleşik yaşama geçen kabilelerde klanlaşma aşamasında da yer tutmuş, belki de müzik ilk kimlikleşme hareketi olarak görülmüştür. Kimlikleşme hareketidir zira, müziğin ritmi türü ortaya çıkmıştır. Ve bu tür, kendisini bir ortak payda olarak öne çıkarmıştır. Artık, insanların yerleşim yerlerinde kullandığı araçlar coğrafyanın el verdiği ölçüde türevlenirken, müzik aletleri de aynı türevlemelerle kendini büyütmüştür. Nefesli çalgıların coğrafyası yaylı çalgıların coğrafyalarıyla buluşmuştur. Ve insanlık; yürüyüşü boyunca kendisini geçtiği her yerin materyalleriyle etkileşime sokmuştur. Kabilelerin klanlara dönmesi ve etki alanını genişletmesi, kullanılan müziğin artık yeni bir türev de kendisini ifade etmesine olanak tanımıştır: Dans. Dansın ortaya çıkışı kuşkusuz ritimlerin duygusal ifadesidir. Bu duygusal ifade ediş şekli, konar göçer klanlarda ritüellerin de vazgeçilmezi olmuştur. Özellikle paganik ve/veya politeist kültürler müziğin ritmini dini bir aşamaya da geçirmiştir. İnsanların daha iyi yaşam için, daha sıcak ve daha sulak alanlara doğru göç yürüyüşü gidilen coğrafyada " land citizen " (toprak vatandaşı) olarak adlandırdığım yerleşik/önce gelmiş kişi,grup ve/veya klanlarla yaşam alanı üzerindeki mücadele savaş koşullarını da doğurmuştur. Ve insanları bu amaç birliği savaşına güdüleyecek olansa ritim olmuştur. Çalınan büyük kösler,boynuz boruları, tamtamlar savaşın moral güdülemesi olarak düzenli düzensiz savaşçı birlikleri ortaya konulan amacı spiritüel boyutlarla da pekiştirmiştir. Ve aynı ritim, artık klanların ortak müziğine dönüşmüştür. Örneğin, bir boynuzdan çıkan o davudi uğultu duyulduğunda paganik Vikinglerin veya aksak ritimli
Tüketim Toplumunda İdeolojilerin Dinleşmesi Üzerine Her çağ, kendinden önceki çağın arkaik öznesi... more Tüketim Toplumunda İdeolojilerin Dinleşmesi Üzerine Her çağ, kendinden önceki çağın arkaik öznesine erişerek gelişir. Bu bir nevi içkin ve aşkın bir dönüşümdür. İçkindir, tezlerin ele alınmasında dönem koşulları kurgulanır. Aşkındır, ele aldığı konular bir önceki çağı referans alıp, bir sonrakine yönelir. Ve her çağın başında, küresel etkileri olan büyük yıkımlar yaratır. Dünyanın tarihi haklı olarak savaşın tarihidir. Kutsanan devlet anlayışı fikri savaşları cihadi, ölümleriyse mübarek görür. Devletlerin devletlerle savaşı, devlet için sine qua non sayılan beşeri sermayenin de savaşıdır. Devletler, halklarını yanına almadığı hiçbir savaşta galibiyet nutuklarına yer vermezler. Gül Savaşlarından Otuz Yıl savaşlarına, daha geriye gittiğimizde Haçlı seferlerine, daha geriye gittiğimizde Dandanakan'a, Malazgirt'e. Hepsinde halkın kahramanlık destanları anlatılırken, savaşın kaybeden devletleri ise tarih kitaplarında bu bölümleri atlarlar. Çünkü yenilginin çetelesi tutulmaz. 21.yüzyıl, kendinden önceki çağın arkaik öznesi olan insan ve iletişim kavramlarını küresel bir dönüşümle yeniden kodladı. Bu çerçevede, 21.yüzyıl iletişim araçlarının değiştiği, küresel iletişim araçlarına sınıfsız ve eşit şartlarda erişme imkanı sağladı. (Bunu yazarken dünya nüfusunun sosyal medya kullanıcısı sayısını genelleyerek ve bilimsellikten uzak bir kaba tahlille ele aldığımın farkındayım.) Bugün, Maori kabileleri hakkında bilgiyi 4.5 G hızıyla anında elde edebildiğimiz ya da Giresun Espiye'de oturup, biraz merak ve iyi bir İngilizceyle Maorilerden biriyle aynı küresel dili konuşarak iletişime geçebileceğimiz bir dünyadayız. Bu yüzdendir ki, toprakların ve sınırların çağımızda anlamı kalmadı. Muhtemeldir ki 22.yüzyıl sınırların ortadan kalktığı bir yüzyıl olarak inşa olacak. Ve 22.yüzyılda din olgusunun da artık anlamsız kalacak. Zira tüm dinlerin kutsal adledilen anlatısının çağın ihtiyaçları ve gerçeklikleri karşısında söyleyecek sözleri olmayacak. Peki bu çağa giderken, devletler kendilerine bağlılığı ne şekilde inşa edecek? Bu yazıda anlatılmaya çalışılan 21.yüzyıl devletler psikolojisiyle bu soruya cevap aramak, yer yer de yerleşik devletler fikriyle kavga etmektir. Dönüşüm ve dijitalleşme çağı olan 21.yüzyıl, kendinden önceki çağın beşeri sermayesine odaklanarak, 20.yüzyılın en büyük tanrısı olan kapitalizmin ve onun peygamberi olan Amerikan'ın ufacık bir noktası olan Kaliforniya'ya bağlı San Jose'de nam-ı diğer Silikon vadisinde doğdu. Facebook'la başlayan küresel panoptikon etkisi, Harvard sıralarından Silikon vadisine oradan da tüm dünyaya hızla yayıldı. Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Facebook'un yarattığı küresel vatandaşlık algısı, çeşitli türevler yarattı: Twitter, İnstagram, Hi5, Tinder v.s. Tüm bu silahlar, dönüşen çağın insanlarını bir arada tutmaya yarayan ve tepkilerin kontrollendiği, toplumsal hareketlerin gelişiminde yerine göre özne olduğu yerine göre fren mekanizması gördüğü bir hal aldı. Ve bu silahlar herkesi bir arada tutarken bir yandan da herkesi yalnızlaştırdı. An kavramının yaşanabilir hazzı, tanıklığın paylaşılmasıyla elde edilecek beğenilme hazzına yenildi. Konserlerde sönmeyen ekran ışıkları, futbol karşılaşmalarında patlayan flaşlar, sokak sanatçılarının etkinliklerini izlemek yerine paylaşmak, çöpçatanlık uygulamalarıyla eritilen ve yatağı sıcak tutmakla sınırlanan sevgi öznesi ve tabii ki politik etkileşimler. Küresel dönüşümün yaşandığı bu yerde, gerçekte somut bir şekliyle gösterilemeyen devletler de bu platformların daimi temsilsici oldu. Adına da inovasyon veya elektronik devlet dediler. Neticede devletin twitter hesabını da bir insan kullanmakta. Gerçi İsviçre'de bunun en güzel örneği, bir çocuğa devletin hesabını bırakmak gibi insana hoş gelen işler de yapılmadı değil. Dünya bu şekilde hızlı bir dönüşüm çağını yaşarken, küresel eşitsizliğin yarattığı ayrım giderek yarık haline dönüştü. Bu yarığın fay hatlarında toplumsal hareketler yeni
Bu makalede, sosyolojik formasyonlarda empati yeteneğinin kurulması; toplumsal ilişkilerde empati... more Bu makalede, sosyolojik formasyonlarda empati yeteneğinin kurulması; toplumsal ilişkilerde empatinin hayata geçirilmesinin gerekliliği Adorno ve Gruen'in okumalarından esinlenerek anlatılmaktadır.
Politikada güç unsuru Akdeniz coğrafyasına yaklaştıkça kişi üstünde toplanır. Lidersiz yaşamak, 4... more Politikada güç unsuru Akdeniz coğrafyasına yaklaştıkça kişi üstünde toplanır. Lidersiz yaşamak, 42.paralel ve 26. Meridyenin altında kalan her ülke için kaotik bir duruma karşılık gelmekte. Lider kültünü yaratırken, Weber'yen otorite tipolojilerinin de birbirine karıştığını görüyoruz. Sözgelimi Weber'in karizmatik otorite tarifi içerisine yerleştirilen bir Erdoğan örneği tüm teoriyi totolojiye dönüştürebiliyor. Kişinin karizmasının olması, onun karizmatik otorite olmasını sağlamıyor. Bu çelişkiyi aşmak veya çelişkiyi gidermek içinse kullanılan en ilkel taktik ise şu: tekrar.
Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk aday ortaya çıktı. Çatı diye formüle edilen ve kulislerde kim ol... more Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk aday ortaya çıktı. Çatı diye formüle edilen ve kulislerde kim olabilir diye senaryosu konuşulan aday Ekmeleddin İhsanoğlu. Aday ilan edilir edilmez, bildiğim bir ismi duyduğum için acaba ne olur diye düşünüyordum ki sosyal medyada ata sporumuz linç çoktan başlamıştı. İsmiyle dalga geçenlerden alın, İslam Konferansı Eski Başkanı olması hasebiyle "gerici, yobaz, cumhuriyet düşmanı" lafları gırla gidiyordu. Durdum. Bu kadar birbirimize girmeyi ne zaman öğrenmiştik, bunu düşündüm. Bir süredir yürüyen ötekileştirme ve doğal kaşınmış çıktısı nefret çatır çatır işliyordu. Solculuğundan zerre şüphe duymadığım insanlar dahi "bu ne,, şaka mı, adam mı kalmadı, köşke bir gerici aday mı gösterilir?" minvalinde yazılar yazıyordu. Şaştım. Sanki solun içinde ülkenin %60-70 ini çekebilecek aday var da gösterilmedi mi diye kendime söylendim durdum.
ın ortaya attığı Panoptikon teorisi; mahkumların davranışlarını incelemeyi amaçlar. Panoptikon "m... more ın ortaya attığı Panoptikon teorisi; mahkumların davranışlarını incelemeyi amaçlar. Panoptikon "merkezi bir kontrol kulesi etrafında inşa edilmiş, hem kontrol memurunun hem de orada tutulan insanın sürekli gözetlendiği açık tek hücrelerden oluşan daire seklinde bir yapıdır. Bu kavramı siyasetle tanıştıransa Foucault olmuştur. Faucoult'da "Hapishanenin Doğuşu" adlı kitabında Panoptikon'u yalnızca bir hapishane olarak değil, iktidarın bir yansıması olarak değerlendirir. Sürekli gözlendiğini bilen bireyler, gittikçe iktidarın kurallarına ve toplumsal düzene uyumlu olmaya doğru adım atmaktadırlar.
Başlıkta kullanılan iki kavram da siyaset bilimine, farklı bilimlerden transfer edilmiş kavramlar... more Başlıkta kullanılan iki kavram da siyaset bilimine, farklı bilimlerden transfer edilmiş kavramlardır. Heterotopya, kendisi de tıp eğitimi almış Foucault'un tıptan sosyal bilimlere uyarladığı bir kavram. Tıbbi karşılık olarak; bedende kendiliğinden oluşmuş hastalıklar,
Erkek Devletin Şiddet Öznesi: KADIN Şiddet, bireyin tüm eklentilerin altında kendi bedenine yönel... more Erkek Devletin Şiddet Öznesi: KADIN Şiddet, bireyin tüm eklentilerin altında kendi bedenine yönelik öfkesinin dışavurumudur. Arno Gruen, şiddet üzerine ele aldığı İçimizdeki Yabancı kitabında bu olayı psikanalitik boyutla irdeler. Şiddet olgusu, toplumların diyalektik şekilde aktarabileceği bir sorun değildir. Çünkü şiddet, Habermasçı okumaya atıfla kamusal alanda toplumu aşkın, bireye içkin bir tavırdır. Şiddetin türevleri, bireysel gelişim evresine göre çeşitlenmektedir. Çocukken bir oyuncağa uygulanan şiddet, sırasıyla arkadaşa, ebeveyne, yabancıya ve güç ölçüsünde topluma yansıtılabilir.
Kompleks basit. Freud'un çocuklar için öngördüğü bir kompleks olan Oedipus'ta hemcins olan ebevey... more Kompleks basit. Freud'un çocuklar için öngördüğü bir kompleks olan Oedipus'ta hemcins olan ebeveyn, nefretin merkezine yerleşir. Amaç karşı cinse hakim olmak üzerinden yürüdüğü için, mevcut olan ebeveynin düşünsel ve eylemsel sınırları zorlanır. Ebeveynin
İdeolojik aygıt tanımı Cezayir asıllı Fransız filozof Louis Althusser'e ait bir kavramsallaştırma... more İdeolojik aygıt tanımı Cezayir asıllı Fransız filozof Louis Althusser'e ait bir kavramsallaştırmadır. Marksizm'in 21.yüzyıla taşınmasında Gramsci kadar etkisi olan Althusser, Devletin Bastırıcı (Baskı) Aygıtları ve Devletin İdeolojik Aygıtları (DİA) kavramsallaştırmaları ile kendinden sonra gelen araştırmacılar ve bilim insanları için çok geniş bir alan açmıştır.
Otorite, siyaset bilimi çevreleriyle tanıştığından bugüne çeşitli kereler açıklanmaya çalışılmış ... more Otorite, siyaset bilimi çevreleriyle tanıştığından bugüne çeşitli kereler açıklanmaya çalışılmış en son kertede üstün olana gönüllü rıza gösterme noktasında tanımlamalar yapılarak olgu halinde tarif edilmiştir. Kuşkusuz bu konuda Max Weber'in etkisi çok fazladır. Weber'in otoriteyi üç başlıkla tarif ettiği gibi karizmatik, geleneksel ve yasal-ussal otoriteler, bu konu hakkında detaylı tariflerin yapılmasına olanak sağlamıştır. 1 Tarih, her seferinde geçmişe ilişkin kavramlar kullanmaktayken siyasetin statükodan kurtulmasını beklemek doğru değildir. Siyaset, her dönemde geçmişi içinde sıkı sıkı tutan bununla birlikte gelecek hayalini kurmaktan da kendini alamayan tuhaf bir alandır. Her ideolojinin muhafazakarlığı mümkündür. Sonuçta bazı kavramlar "üst sınır" gibi "kırmızı çizgi" gibi isimlerle açıklanarak mitos halinde yaratılmalıdır.
ÖZET: Türk Siyasal Hayatı'nın en önemli kavramsallaştırmalarından birisi olan Merkez-çevre ilişki... more ÖZET: Türk Siyasal Hayatı'nın en önemli kavramsallaştırmalarından birisi olan Merkez-çevre ilişkisi; özellikle çok partili hayata geçiş süreci ile birlikte iktidarın güç paylaşımı noktasında tarafların siyaset sahnesinde yerini belirleyen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Siyasal alan söz konusu olduğunda iktidar ve muhalefet gibi seçim yolu ile oluşturulmuş demokratik sistemlerin iki önemli olmazsa olmazı; çalışmamızda bir Öteki kavramsallaştırmasının tarafları olmuştur. Özellikle Cumhuriyet Türkiyesinde çok partili hayata geçişle birlikte artarak devam eden merkez çevre üzerine ötekileştirme, Türk siyasetinde 2000'li yıllarda en çok üzerine tartışmaların yapıldığı bir kavramsallaştırma olarak karşımıza çıkmıştır. Bu çalışma kapsamında öncelikle ötekileştirme kavramı ve içeriği incelenmeye çalışılacaktır. Daha sonra ise Türkiye'de merkez-çevre ilişkileri düzleminde gerçekleşen ötekileştirme süreci anlatılmaya çalışılmaktadır. Sınırlarını çizdiğimiz bu dönem ise 3 Kasım 2002 ile 29 Mart 2009 seçimlerine kadar olan dönemi kapsamaktadır.
ÖZET Siyaset felsefesinin temel kavramlarından biri siyaseti yürütmede meşruluk kavramıdır. Moder... more ÖZET Siyaset felsefesinin temel kavramlarından biri siyaseti yürütmede meşruluk kavramıdır. Modern siyasetin sürdürülmesinde meşruluk, 'öteki'leştirme üzerinden gerçekleştirilmekte meşruluk-gayri-meşruluk tartışmaları siyaset biliminde uzayıp gitmektedir. Teorideki bu karmaşa durumu gerçek yaşamda toplumları olumsuz etkilemekte ve daha düşmanca tavırlar nedeniyle siyasal istikrar sağlanamamaktadır.
Müzik, insanların ilkel dönemden beri hayatının nüvelerinde yer tutan ve tarihi insanla yaşıt ola... more Müzik, insanların ilkel dönemden beri hayatının nüvelerinde yer tutan ve tarihi insanla yaşıt olan bir tanım kümesidir. Tanım kümesi olarak adlandırmam müziği bir kılıfa sokmak yerine eklektik bir halle evrim sürecine tanıklığından ileri gelir. Çünkü, ilk önce ses keşfedildi. Sonra insanların doğada kullandığı araçlarla ses çıkarma kabiliyeti görüldü. Neondertallerin araç kullanma kabiliyeti mevcuttu. Ve bu kabiliyeti deneme yanılma metoduyla türevlediler. Bir kaya parçasını ağaca vurma, çakmak taşı olarak kullanma, avcılıkta kullanılan araçları yerlere vurma vb. eylemlerle müziğin temel odağı olan ritim ilk insanların müziğe dair keşfettiği bir yeti oldu. Eş zamanlı olarak, sesin kullanımı da bu sürece dahil edilebilir. Nitekim insan sesi, iletişim aracı olmakla birlikte ilk çıkan seslerin çeşitli ünlemler olduğu da muhtelif kaynaklarda artık genel kabul gören bir bulgudur. İnsanların avcı toplayıcı çağlarda, kullandığı araçlar ilk yerleşim kümeleri olan mağara düzeninde hayatın en önemli araçları olarak görülür. Nitekim avcı toplayıcı insanın, avlanmak için kullandığı silahların örneğin su kamışından yapılan bir mızrağın esnemesi hesaba katılırsa avladığı bir hayvanın kılını esnek bir kamışa bağlayarak yaylı çalgıların ilk atasını yapmış olma fikri gayet makul bir hipotez olarak kurulabilir. Neticede avlanmak için kullanılan yay, gayet tabidir ki ilkel bir enstrüman olarak da görülebilir. Günümüzde, Afrika Kabilelerinin halk danslarının temaları incelendiğinde bu ve benzeri hipotetik yaklaşımlar kendilerine sınama alanları bulurlar. Müziğin ritim ve sesle başlayan yolculuğu yerleşik yaşama geçen kabilelerde klanlaşma aşamasında da yer tutmuş, belki de müzik ilk kimlikleşme hareketi olarak görülmüştür. Kimlikleşme hareketidir zira, müziğin ritmi türü ortaya çıkmıştır. Ve bu tür, kendisini bir ortak payda olarak öne çıkarmıştır. Artık, insanların yerleşim yerlerinde kullandığı araçlar coğrafyanın el verdiği ölçüde türevlenirken, müzik aletleri de aynı türevlemelerle kendini büyütmüştür. Nefesli çalgıların coğrafyası yaylı çalgıların coğrafyalarıyla buluşmuştur. Ve insanlık; yürüyüşü boyunca kendisini geçtiği her yerin materyalleriyle etkileşime sokmuştur. Kabilelerin klanlara dönmesi ve etki alanını genişletmesi, kullanılan müziğin artık yeni bir türev de kendisini ifade etmesine olanak tanımıştır: Dans. Dansın ortaya çıkışı kuşkusuz ritimlerin duygusal ifadesidir. Bu duygusal ifade ediş şekli, konar göçer klanlarda ritüellerin de vazgeçilmezi olmuştur. Özellikle paganik ve/veya politeist kültürler müziğin ritmini dini bir aşamaya da geçirmiştir. İnsanların daha iyi yaşam için, daha sıcak ve daha sulak alanlara doğru göç yürüyüşü gidilen coğrafyada " land citizen " (toprak vatandaşı) olarak adlandırdığım yerleşik/önce gelmiş kişi,grup ve/veya klanlarla yaşam alanı üzerindeki mücadele savaş koşullarını da doğurmuştur. Ve insanları bu amaç birliği savaşına güdüleyecek olansa ritim olmuştur. Çalınan büyük kösler,boynuz boruları, tamtamlar savaşın moral güdülemesi olarak düzenli düzensiz savaşçı birlikleri ortaya konulan amacı spiritüel boyutlarla da pekiştirmiştir. Ve aynı ritim, artık klanların ortak müziğine dönüşmüştür. Örneğin, bir boynuzdan çıkan o davudi uğultu duyulduğunda paganik Vikinglerin veya aksak ritimli
Tüketim Toplumunda İdeolojilerin Dinleşmesi Üzerine Her çağ, kendinden önceki çağın arkaik öznesi... more Tüketim Toplumunda İdeolojilerin Dinleşmesi Üzerine Her çağ, kendinden önceki çağın arkaik öznesine erişerek gelişir. Bu bir nevi içkin ve aşkın bir dönüşümdür. İçkindir, tezlerin ele alınmasında dönem koşulları kurgulanır. Aşkındır, ele aldığı konular bir önceki çağı referans alıp, bir sonrakine yönelir. Ve her çağın başında, küresel etkileri olan büyük yıkımlar yaratır. Dünyanın tarihi haklı olarak savaşın tarihidir. Kutsanan devlet anlayışı fikri savaşları cihadi, ölümleriyse mübarek görür. Devletlerin devletlerle savaşı, devlet için sine qua non sayılan beşeri sermayenin de savaşıdır. Devletler, halklarını yanına almadığı hiçbir savaşta galibiyet nutuklarına yer vermezler. Gül Savaşlarından Otuz Yıl savaşlarına, daha geriye gittiğimizde Haçlı seferlerine, daha geriye gittiğimizde Dandanakan'a, Malazgirt'e. Hepsinde halkın kahramanlık destanları anlatılırken, savaşın kaybeden devletleri ise tarih kitaplarında bu bölümleri atlarlar. Çünkü yenilginin çetelesi tutulmaz. 21.yüzyıl, kendinden önceki çağın arkaik öznesi olan insan ve iletişim kavramlarını küresel bir dönüşümle yeniden kodladı. Bu çerçevede, 21.yüzyıl iletişim araçlarının değiştiği, küresel iletişim araçlarına sınıfsız ve eşit şartlarda erişme imkanı sağladı. (Bunu yazarken dünya nüfusunun sosyal medya kullanıcısı sayısını genelleyerek ve bilimsellikten uzak bir kaba tahlille ele aldığımın farkındayım.) Bugün, Maori kabileleri hakkında bilgiyi 4.5 G hızıyla anında elde edebildiğimiz ya da Giresun Espiye'de oturup, biraz merak ve iyi bir İngilizceyle Maorilerden biriyle aynı küresel dili konuşarak iletişime geçebileceğimiz bir dünyadayız. Bu yüzdendir ki, toprakların ve sınırların çağımızda anlamı kalmadı. Muhtemeldir ki 22.yüzyıl sınırların ortadan kalktığı bir yüzyıl olarak inşa olacak. Ve 22.yüzyılda din olgusunun da artık anlamsız kalacak. Zira tüm dinlerin kutsal adledilen anlatısının çağın ihtiyaçları ve gerçeklikleri karşısında söyleyecek sözleri olmayacak. Peki bu çağa giderken, devletler kendilerine bağlılığı ne şekilde inşa edecek? Bu yazıda anlatılmaya çalışılan 21.yüzyıl devletler psikolojisiyle bu soruya cevap aramak, yer yer de yerleşik devletler fikriyle kavga etmektir. Dönüşüm ve dijitalleşme çağı olan 21.yüzyıl, kendinden önceki çağın beşeri sermayesine odaklanarak, 20.yüzyılın en büyük tanrısı olan kapitalizmin ve onun peygamberi olan Amerikan'ın ufacık bir noktası olan Kaliforniya'ya bağlı San Jose'de nam-ı diğer Silikon vadisinde doğdu. Facebook'la başlayan küresel panoptikon etkisi, Harvard sıralarından Silikon vadisine oradan da tüm dünyaya hızla yayıldı. Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Facebook'un yarattığı küresel vatandaşlık algısı, çeşitli türevler yarattı: Twitter, İnstagram, Hi5, Tinder v.s. Tüm bu silahlar, dönüşen çağın insanlarını bir arada tutmaya yarayan ve tepkilerin kontrollendiği, toplumsal hareketlerin gelişiminde yerine göre özne olduğu yerine göre fren mekanizması gördüğü bir hal aldı. Ve bu silahlar herkesi bir arada tutarken bir yandan da herkesi yalnızlaştırdı. An kavramının yaşanabilir hazzı, tanıklığın paylaşılmasıyla elde edilecek beğenilme hazzına yenildi. Konserlerde sönmeyen ekran ışıkları, futbol karşılaşmalarında patlayan flaşlar, sokak sanatçılarının etkinliklerini izlemek yerine paylaşmak, çöpçatanlık uygulamalarıyla eritilen ve yatağı sıcak tutmakla sınırlanan sevgi öznesi ve tabii ki politik etkileşimler. Küresel dönüşümün yaşandığı bu yerde, gerçekte somut bir şekliyle gösterilemeyen devletler de bu platformların daimi temsilsici oldu. Adına da inovasyon veya elektronik devlet dediler. Neticede devletin twitter hesabını da bir insan kullanmakta. Gerçi İsviçre'de bunun en güzel örneği, bir çocuğa devletin hesabını bırakmak gibi insana hoş gelen işler de yapılmadı değil. Dünya bu şekilde hızlı bir dönüşüm çağını yaşarken, küresel eşitsizliğin yarattığı ayrım giderek yarık haline dönüştü. Bu yarığın fay hatlarında toplumsal hareketler yeni
Bu makalede, sosyolojik formasyonlarda empati yeteneğinin kurulması; toplumsal ilişkilerde empati... more Bu makalede, sosyolojik formasyonlarda empati yeteneğinin kurulması; toplumsal ilişkilerde empatinin hayata geçirilmesinin gerekliliği Adorno ve Gruen'in okumalarından esinlenerek anlatılmaktadır.
Politikada güç unsuru Akdeniz coğrafyasına yaklaştıkça kişi üstünde toplanır. Lidersiz yaşamak, 4... more Politikada güç unsuru Akdeniz coğrafyasına yaklaştıkça kişi üstünde toplanır. Lidersiz yaşamak, 42.paralel ve 26. Meridyenin altında kalan her ülke için kaotik bir duruma karşılık gelmekte. Lider kültünü yaratırken, Weber'yen otorite tipolojilerinin de birbirine karıştığını görüyoruz. Sözgelimi Weber'in karizmatik otorite tarifi içerisine yerleştirilen bir Erdoğan örneği tüm teoriyi totolojiye dönüştürebiliyor. Kişinin karizmasının olması, onun karizmatik otorite olmasını sağlamıyor. Bu çelişkiyi aşmak veya çelişkiyi gidermek içinse kullanılan en ilkel taktik ise şu: tekrar.
Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk aday ortaya çıktı. Çatı diye formüle edilen ve kulislerde kim ol... more Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk aday ortaya çıktı. Çatı diye formüle edilen ve kulislerde kim olabilir diye senaryosu konuşulan aday Ekmeleddin İhsanoğlu. Aday ilan edilir edilmez, bildiğim bir ismi duyduğum için acaba ne olur diye düşünüyordum ki sosyal medyada ata sporumuz linç çoktan başlamıştı. İsmiyle dalga geçenlerden alın, İslam Konferansı Eski Başkanı olması hasebiyle "gerici, yobaz, cumhuriyet düşmanı" lafları gırla gidiyordu. Durdum. Bu kadar birbirimize girmeyi ne zaman öğrenmiştik, bunu düşündüm. Bir süredir yürüyen ötekileştirme ve doğal kaşınmış çıktısı nefret çatır çatır işliyordu. Solculuğundan zerre şüphe duymadığım insanlar dahi "bu ne,, şaka mı, adam mı kalmadı, köşke bir gerici aday mı gösterilir?" minvalinde yazılar yazıyordu. Şaştım. Sanki solun içinde ülkenin %60-70 ini çekebilecek aday var da gösterilmedi mi diye kendime söylendim durdum.
ın ortaya attığı Panoptikon teorisi; mahkumların davranışlarını incelemeyi amaçlar. Panoptikon "m... more ın ortaya attığı Panoptikon teorisi; mahkumların davranışlarını incelemeyi amaçlar. Panoptikon "merkezi bir kontrol kulesi etrafında inşa edilmiş, hem kontrol memurunun hem de orada tutulan insanın sürekli gözetlendiği açık tek hücrelerden oluşan daire seklinde bir yapıdır. Bu kavramı siyasetle tanıştıransa Foucault olmuştur. Faucoult'da "Hapishanenin Doğuşu" adlı kitabında Panoptikon'u yalnızca bir hapishane olarak değil, iktidarın bir yansıması olarak değerlendirir. Sürekli gözlendiğini bilen bireyler, gittikçe iktidarın kurallarına ve toplumsal düzene uyumlu olmaya doğru adım atmaktadırlar.
Başlıkta kullanılan iki kavram da siyaset bilimine, farklı bilimlerden transfer edilmiş kavramlar... more Başlıkta kullanılan iki kavram da siyaset bilimine, farklı bilimlerden transfer edilmiş kavramlardır. Heterotopya, kendisi de tıp eğitimi almış Foucault'un tıptan sosyal bilimlere uyarladığı bir kavram. Tıbbi karşılık olarak; bedende kendiliğinden oluşmuş hastalıklar,
Erkek Devletin Şiddet Öznesi: KADIN Şiddet, bireyin tüm eklentilerin altında kendi bedenine yönel... more Erkek Devletin Şiddet Öznesi: KADIN Şiddet, bireyin tüm eklentilerin altında kendi bedenine yönelik öfkesinin dışavurumudur. Arno Gruen, şiddet üzerine ele aldığı İçimizdeki Yabancı kitabında bu olayı psikanalitik boyutla irdeler. Şiddet olgusu, toplumların diyalektik şekilde aktarabileceği bir sorun değildir. Çünkü şiddet, Habermasçı okumaya atıfla kamusal alanda toplumu aşkın, bireye içkin bir tavırdır. Şiddetin türevleri, bireysel gelişim evresine göre çeşitlenmektedir. Çocukken bir oyuncağa uygulanan şiddet, sırasıyla arkadaşa, ebeveyne, yabancıya ve güç ölçüsünde topluma yansıtılabilir.
Kompleks basit. Freud'un çocuklar için öngördüğü bir kompleks olan Oedipus'ta hemcins olan ebevey... more Kompleks basit. Freud'un çocuklar için öngördüğü bir kompleks olan Oedipus'ta hemcins olan ebeveyn, nefretin merkezine yerleşir. Amaç karşı cinse hakim olmak üzerinden yürüdüğü için, mevcut olan ebeveynin düşünsel ve eylemsel sınırları zorlanır. Ebeveynin
İdeolojik aygıt tanımı Cezayir asıllı Fransız filozof Louis Althusser'e ait bir kavramsallaştırma... more İdeolojik aygıt tanımı Cezayir asıllı Fransız filozof Louis Althusser'e ait bir kavramsallaştırmadır. Marksizm'in 21.yüzyıla taşınmasında Gramsci kadar etkisi olan Althusser, Devletin Bastırıcı (Baskı) Aygıtları ve Devletin İdeolojik Aygıtları (DİA) kavramsallaştırmaları ile kendinden sonra gelen araştırmacılar ve bilim insanları için çok geniş bir alan açmıştır.
Otorite, siyaset bilimi çevreleriyle tanıştığından bugüne çeşitli kereler açıklanmaya çalışılmış ... more Otorite, siyaset bilimi çevreleriyle tanıştığından bugüne çeşitli kereler açıklanmaya çalışılmış en son kertede üstün olana gönüllü rıza gösterme noktasında tanımlamalar yapılarak olgu halinde tarif edilmiştir. Kuşkusuz bu konuda Max Weber'in etkisi çok fazladır. Weber'in otoriteyi üç başlıkla tarif ettiği gibi karizmatik, geleneksel ve yasal-ussal otoriteler, bu konu hakkında detaylı tariflerin yapılmasına olanak sağlamıştır. 1 Tarih, her seferinde geçmişe ilişkin kavramlar kullanmaktayken siyasetin statükodan kurtulmasını beklemek doğru değildir. Siyaset, her dönemde geçmişi içinde sıkı sıkı tutan bununla birlikte gelecek hayalini kurmaktan da kendini alamayan tuhaf bir alandır. Her ideolojinin muhafazakarlığı mümkündür. Sonuçta bazı kavramlar "üst sınır" gibi "kırmızı çizgi" gibi isimlerle açıklanarak mitos halinde yaratılmalıdır.
ÖZET: Türk Siyasal Hayatı'nın en önemli kavramsallaştırmalarından birisi olan Merkez-çevre ilişki... more ÖZET: Türk Siyasal Hayatı'nın en önemli kavramsallaştırmalarından birisi olan Merkez-çevre ilişkisi; özellikle çok partili hayata geçiş süreci ile birlikte iktidarın güç paylaşımı noktasında tarafların siyaset sahnesinde yerini belirleyen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Siyasal alan söz konusu olduğunda iktidar ve muhalefet gibi seçim yolu ile oluşturulmuş demokratik sistemlerin iki önemli olmazsa olmazı; çalışmamızda bir Öteki kavramsallaştırmasının tarafları olmuştur. Özellikle Cumhuriyet Türkiyesinde çok partili hayata geçişle birlikte artarak devam eden merkez çevre üzerine ötekileştirme, Türk siyasetinde 2000'li yıllarda en çok üzerine tartışmaların yapıldığı bir kavramsallaştırma olarak karşımıza çıkmıştır. Bu çalışma kapsamında öncelikle ötekileştirme kavramı ve içeriği incelenmeye çalışılacaktır. Daha sonra ise Türkiye'de merkez-çevre ilişkileri düzleminde gerçekleşen ötekileştirme süreci anlatılmaya çalışılmaktadır. Sınırlarını çizdiğimiz bu dönem ise 3 Kasım 2002 ile 29 Mart 2009 seçimlerine kadar olan dönemi kapsamaktadır.
ÖZET Siyaset felsefesinin temel kavramlarından biri siyaseti yürütmede meşruluk kavramıdır. Moder... more ÖZET Siyaset felsefesinin temel kavramlarından biri siyaseti yürütmede meşruluk kavramıdır. Modern siyasetin sürdürülmesinde meşruluk, 'öteki'leştirme üzerinden gerçekleştirilmekte meşruluk-gayri-meşruluk tartışmaları siyaset biliminde uzayıp gitmektedir. Teorideki bu karmaşa durumu gerçek yaşamda toplumları olumsuz etkilemekte ve daha düşmanca tavırlar nedeniyle siyasal istikrar sağlanamamaktadır.
Uploads
Papers by ilker ekici