Verdrag vo Verdun

Dr Verdrag vo Verdun isch 843 zwüsche de drei überläbende Änkel vom Karl em Grosse, de Söhn vom Ludwig em Fromme gschlosse worde. Die drei hai ghändlet drüber, wär was vom Erb vo ihrem Vater überchiem. D Vorverhandlige zum Vertrag si im gliiche Johr in dr Basilika St. Kastor z Koblänz vo 110 Abgsandte vo de betroffene Herrscher gfüehrt worde. S Ergäbnis vo de Verhandlige, wo nit as Verdragstext ufgschriibe worden isch (bzw. vermisst wärde), isch d Deilig vo dr Macht im Fränkische Riich vo de Karolinger und d Ufspaltig vom Riich in drei Deil:

Westfranke isch vom Karl II. em Kahle regiert worde
Ostfranke isch vom Ludwig II., "em Dütsche" regiert worde
Lotharingie isch vom Lothar I. regiert worde; er het drzue d Kaiserwürde gha

D Gebietsufdeilig im Verdrag vo Verdun 843

Churze Bestand, Wirkig

Die Dreideilig het aber nume churzi Ziit ghebt. Scho 855 isch s Mittelriich Lotharingie ufdeilt worde (Prümer Deilig), denn 870 im Verdrag vo Meerse und schliesslig 880 im Verdrag vo Ribemont. Nominell und ideell isch bi dr Deilig s Riich sälber nit deilt worde - nominell mit em sich Müeh ge um e gmeinsami Politik, ideell mit dr Brüedergmeinschaft. S Riich isch immer no as gmeinsams karolingischs Herrschaftsgebiet agluegt worde. Primär sött me d Deilig nit as Riichsdeilig, sondern as Herrschaftsdeilung innerhalb vo dr Königsfamilie aluege. Noch dr Deilig vo Verdun isch s aber nie meh zun ere duurhafte Widervereinigung vo de Riichsdeil cho und erst mit dr Erschaffig vo dr Europäische Union im zwanzigste Johrhundert isch men em Ideal vom e vereinigte Europa wider nooch cho.

Vor em Verdragschluss het me lang verhandlet und isch sich mit Misdraue begegnet. In däm Zsämmehang het me s Riich inventarisiert (Descriptio regni). D Deilig het me vorgnoh under em Gsichtspunggt vo dr Gliichwärtigkeit vo dr geographisch-politische Lag und vom wirtschaftlige Erdrag.

In de westfränkische Riichsannale, de Annales Bertiniani, heisst s in Bezug uf e Verdrag vo Verdun:

Dr Karl isch zur Zsämmenkumft mit siine Brüeder gange und het se z Verdun droffe. Do het dr Ludwig, nöchdäm d Deilig gmacht gsi isch, alles uf dr andere Siite vom Rhii übercho, drzue uf dere Siite d Stedt und Gau vo Speyer, Worms und Mainz; dr Lothar s Land zwüschen em Rhii und dr Schelde bis zu ihrer Mündig und denn s Land um Cambrai, dr Hennegau, s Lomensische (zwüsche dr Maas und dr Sombre) und Castricische (südlig drvo) Gebiet, und d Grafschafte linggs vo dr Maas und witer bis zum Iifluss vo dr Saône in d Rhône, und dr Rhone noch bis zum Meer mit de Grafschafte uf beide Siite. Usserhalb vo dene Gränze het er bloss Arras wäge dr Güeti vo siim Brueder Karl übercho. Dr Räst bis Spanie isch im Karl zuegfalle. Und nochdäm sie gegesiitigi Eid gschwore hai, het me sich zletzt von enander verabschiidet.

In de ostfränkische offiziöse Annales Fuldenses heisst s:

Wo vo de Edle s Riich ufgno und in drei Deil deilt worden isch, si z Verdun in Gallie die drei König im August zsämmecho und hai s Riich deilt: dr Ludwig het dr östlig Deil übercho, dr Karl dr westlig, dr Lothar as dr eltist dr Deil drzwüsche. Wo si so Friide gmacht und mit Eid bechreftigt gha hai, si si heim zoge, jede für zum si Deil z sichere und z ordne. Dr Karl, wo Aspruch uf Aquitanie erhobe het, wil s vo Rächts wäge zu siim Riich ghöri, isch siim Neveu Pippin lästig worde, won er ihn mit zahlriiche Iifäll heimgsuecht het, öfters aber grossi Verlust in dr eigene Armee erlitte het.

Bedütig

Dr Verdrag vo Verdun het s ändgültige Schiitere vo dr Staatsidee, ass s Riich as Ganzes in dr Person und em Amt vom Kaiser repräsentiert wurd wie s in dr Ordinatio imperii vorgseh gsi isch, bedütet, au wenn under em Karl III. s Frankeriich für e baar Johr sini üsseri Eiheit wider übercho het.

Dr Verdragsschluss isch dr Afangspunggt von ere Entwicklig, wo schliesslig im hoche Mittelalter zur Entstehig vo Dütschland und vo Frankriich gfüehrt het. Dr Verdrag sälber het me früehner as dr "Afangspunggt vo dr dütsch Gschicht" agluegt, das gsehn hüte nume no einzelni Historiker eso.

Lueg au

Literatur

Carlrichard Brühl: Deutschland - Frankreich. Die Geburt zweier Völker. Köln - Wien, 2. Auflage 1995, ISBN 3-412-08295-3; bes. Kap. 6, S. 353-410
Joachim Ehlers: Die Entstehung des Deutschen Reiches. (Enzyklopädie Deutscher Geschichte 31), München, 2. Auflage 1998, ISBN 3-486-56364-5
Johannes Fried: Die Formierung Europas 840-1046. (Oldenbourg Grundriß der Geschichte 6), München 3. Aufl. i.Vorb., ISBN 3-486-49703-0
Eduard Hlawitschka: Vom Frankenreich zur Formierung der europäischen Staaten- und Völkergemeinschaft 840-1046. Darmstadt 1986, ISBN 3-534-03566-6

Weblingg

Ursache für die fränkischi Riichsteilig

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Vertrag_von_Verdun“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.