Perikles

Perikles, e henc’hresianeg Περικλής, Periklếs (war-dro 495–Aten 429 kent J.-K.), strategour ha politikour Atenat, eus meuriad an Akamantided hag eus demos kolargos, ezel eus tiegezh an Alkmeonided, ha mab Ksantippos hag Agariste.

Hanterskeudenn eus Perikles, eilenn eus oberenn Kresilas (430 av. J.-C.), Mirdi Pio-Clementino

Ken bras e voe levezon an den-se war e brantad ma vez lesanvet alies « Kantved Perikles »

Buhez

Ganet e oa bet e 494 kent J.K. ha marvet e 429 kent J.K. Dimeziñ a reas d'ur vaouez a roas daou vab dezhañ : Ksantippe ha Paralos. Diwezhatoc’h en doe ur serc'h, Aspasia, ur vetegez a daolas kehel warnezhañ hag a roas ur mab all dezhañ. Dont a reas a-benn d’ober ur c’heodedour anezhañ daoust d’al lezennoù en doa lakaet mouezhiañ e-unan.

Ezel e oa eus tiegezh brudet an Alkmeonided, a-du gant Solon hag en doa stourmet a-enep an tiran Peisistratos, meur a zekvloaziad kent Perikles a oa ivez niz an adreizher Kleistenes.

E politikerezh, edo a-du ar brientin bras-se gant an demokratiezh. Anadiñ a reas en istor pa oa unan eus ar brokulatored foran a brosezas ouzh Kimon e 463. E 462-461 en em glevas gant Efialtes evit reiñ galloudoù politikel an Areiopagos da Guzul ar Pemp-Kant, ha goude drouklazh Efialtes hag ostrakism Kimon, e 461 e teuas da vezañ ar politikour a oa dezhañ ar brasañ levezon en Aten.

E 451, war e intrudu, e voe mouezhiet ne vefe roet hiviziken ar gwirioù keodedourion nemet d’ar re a oa keodedour atenat o zad, hag a oa o mamm merc’h ur c’heodedour eus Aten, d’an nebeutañ. Adalek ar mare-se ha betek e varv en doa bet ar roll pennañ e buhez politikel Aten ha dilennet e voe evel strategour 16 gwezh diouzh renk.

Levrlennadur

Mamennoù kentañ

• Aristofanes, An Akarnianed. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Aristoteles Bonreizh Ateniz. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Aristoteles, Politika. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Cicero, De Oratore. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Diodorus Siculus, Levraoueg, 12vet levrenn. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Herodotos, An Istorioù, VI. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Platon, Alkibiades I. Gwelet an destenn orin gant in Perseus program.
• Platon, Gorgias. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Platon, Meneksenos. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Platon, Faedros, Gwelet an destenn orin gant Perseus program
• Ploutarkos, Kimon. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Ploutarkos, Perikles. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Quintilian, Institutiones. Gwelet an destenn orin gant The Latin Library.
• Toukidides, Istor eus Brezel ar Peloponnesos, I-III. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.
• Ksenofon (?), Bonreizh Ateniz. Gwelet an destenn orin gant Perseus program.

Mammenoù all

• Pierre Brulé, Périclès, l'apogée d'Athènes, Gallimard, coll. « Découvertes », 1994.
• Claude Mossé, Périclès, l'inventeur de la démocratie, Payot coll. « Biographie », 2005.

Liammoù diavaez

• Perikles ;
• (en) Perikles ;
• (en) Prezegenn gañv Perikles tennet eus Brezel ar Peloponnesos gant Toukidides .