Μεσοπόταμος

Μεσοπόταμος
Μεσοπόταμος 39°55′0″N 20°6′0″E
Χώρα	Αλβανία
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Φοινικαίων
Ταχ. κωδ.	9717
Ζώνη ώρας	UTC+01:00
Σχετικά πολυμέσα

Το Μεσοπόταμο ή Μεσοπόταμος (αλβανικά: Mesopotam) είναι χωριό της Βορείου Ηπείρου και έδρα δήμου στην Αλβανία και εντοπίζεται ανάμεσα στην πόλη των Αγίων Σαράντα και Δελβίνου.

Ο δήμος Μεσοποτάμου αποτελείται από 15 χωριά τα: Μεσοπόταμο, Πετσά, Μουζίνα, Γαρδικάκι, Δρόβιανη, Κρόγγους, Βελιάχοβο, Συρακάτι, Λύβενα, Μπίστρισσα, Κρανιά, Κώσταρι, Βραιλάτι, Αρδάσοβα και Μαραφέντι. Το όνομα του προέρχεται από την τοποθεσία του στη μέση του ποταμού, δηλαδή του Μπίστρισσα: απ' τις ελληνικές λέξεις "μέση" και "ποταμός". Ο δήμος κατοικείται από την Ελληνική μειονότητα.

Το χωριό είναι γνωστό για την Ορθόδοξη εκκλησία του του 13ου αιώνα, αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο, που έχει κηρυχτεί από την τοπική κυβέρνηση «Προστατευόμενο Μνημείο». Η γειτονική πηγή "Γαλάζιο Μάτι" (Αλβανικά : Syri i Kaltër) είναι γνωστός τουριστικός προορισμός. Υπάρχει τοπικό εκτροφείο πέστροφας.

Από γεωγραφική άποψη, τον αριθμό των κοινοτήτων, τις φυσικές ομορφιές, τις μορφωτικές, ιστορικές και γεωφυσικές πηγές, η επαρχία Μεσοποτάμου, είναι μία από τις κυριότερες επαρχίες της νοτιοδυτικής Αλβανίας.

Ο χώρος της διακρίνεται  για τον πλούτο και την πυκνότητα των μορφωτικών ιδρυμάτων και την εναρμόνιση με τις βίο-ιστορικό-φυσικές τους αξίες. Αυτές οι αξίες εδώ και πολλά χρόνια  έχουν γίνει  το επίκεντρο της επίσκεψης των τουριστών από διάφορα μέρη του κόσμου. Οι τουρίστες καταφθάνουν εδώ από το λιμάνι των Αγίων Σαράντα, διαμέσου της γραμμής Κέρκυρα -Άγιοι Σαράντα, από τα λιμάνια του Δυρραχίου και του Αυλώνος και από το αεροδρόμιο «Μητέρα Τερέζα» των Τιράνων.

Είναι ένα χωριό που απλώνεται σε δυο λόφους δεξιά της ροής του ποταμού Μπίστριτσα.  Βαπτίστηκε με το όνομα αυτό από την τοποθεσία του στη μέση του ποταμού, από τις ελληνικές λέξεις: «μέση» και «ποταμός», που σημαίνει στη μέση του ποταμού ή Μεσοπόταμος. Η τοπωνυμία του χωριού ταυτίζεται με τα γεωγραφικά αντικείμενα και τους παρακλάδους του ποταμού που έχουν περάσει στην πάροδο του χρόνου δίπλα του.

Είναι το κέντρο της επαρχίας με το ίδιο όνομα. Το Μεσοπόταμο είναι ένας παλιός οικισμός, για τον οποίο  μαρτυρούν τα αρχαιολογικά αντικείμενα όπου έχουν βρεθεί στη ράχη Αλλοτε όπως: νομίσματα, χωμάτινα και γυάλινα δοχεία, φούρνοι για το ψήσιμο των κεραμικών, όπου ανήκουν στον Ι αιώνα μ. Χ. Στην περίοδο του Μεσαίωνα, αρχίζει η κορυφαία στιγμή για το Μεσοπόταμο, όταν το 568 μ. Χ. μετεφέρθη εδώ η Επισκοπική Εξαρχία από τον Επίσκοπο Ευστάθιο, μετά την καταστροφή της Φοινίκης.

Το Μεσοπόταμο φημίζεται για το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, χτισμένο τον ΧΙ αιώνα  καθώς και την ενιαία εκκλησία χτισμένη τον ΧΙΙΙ αιώνα. Την περιουσία και τον Ιερό Ναό τα συντήρησαν οι μοναχοί. Ο ξενώνας του μοναστηριού ήταν πάντα γεμάτος με φιλοξενούμενους και πιστούς, αλλά και πεινασμένους άστεγους.

Η περίοδος μεταξύ 6^ου -14^ου αιώνα σηματοδοτείτε περίοδος πολιτιστικής ανάπτυξης του χώρου αυτού υπό την φροντίδα των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων. Αυτό αποδεικνύεται απ’ τα δημόσια έργα, μονές υδραγωγείο, γεφύρια, πλακόστρωτους δρόμους κ.ά.

Η πρώτη απογραφή πληθυσμού για το Μεσοποταμο είναι του λόγιου Παναγιώτη Αραβαντινού, ο οποίος το 1852 επισκέφτηκε το χώρο. Αυτός γράφει: «Το Μεσοποταμο, ελληνικότατο χωριόνυμο, αποτελείται από 14 οίκους αγροτών, χριστιανοί, ιδιωτικό τσιφλίκι. Διοικητικά υπάγεται στον Καζά Δελβίνου και θρησκευτικά στην Μητρόπολη Δελβίνου».

Όπως ειπώθηκε άνωθεν το Μεσοπόταμο έλαμψε πολιτιστικά στην αρχαιότητα τον 3^ο αιώνα και στη Βυζαντινή περίοδο τον 14^ο αιώνα, αλλά αρχές του 15^ου αιώνα άρχισε χαώδης κατάσταση, διότι ο τόπος εδώ είδε πολλούς χαλασμούς , ληστοεπιδρομές,  και στα τέλη του 1430 αιώνια υποδούλωσή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας .

Σήμερα με όλη τη δημογραφική συρρίκνωση, βλέπουμε πολιτιστική άνθιση. Το πρώην μικρό χωριό με 14 σπίτια το 1852, σήμερα έγινε μεγάλο με 264 νοικοκυριά και προχωρά  με σταθερά βήματα.

Το χωριό συμμετείχε στον Αντιφασιστικό Αγώνα κι εδώ έγιναν πολεμικές συρράξεις ενάντια των φασιστικών δυνάμεων.

Το χωριό έχει μια ικανοποιητική ανάπτυξη. Παράγονται σιτηρά, οπωροκαλλιέργια και αναπτυγμένη ειναι τόσο η κτηνοτροφία όσο και η μελισσοκομεία. Το Μεσοπόταμο έχει εννιάχρονο σχολείο, εργαστήρια επεξεργασίας του ξύλου του αλουμινίου, οικοδομικών υλικών κ.ά.

Το 2006 , με την μέριμνα του Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας μακαριότατο Αναστασίου ανεγέρθηκε ο νέος Ναός «Πέτρος και Παύλος» και το λύκειο επ' ονόματι «Απόστολος Παύλος».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Mesopotam στο Wikimedia Commons