Ναυπηγείο

Ναυπηγείο στην Κωστάντζα της Ρουμανίας για μεγάλα σκάφη

και ναυπηγείο (ταρσανάς) για μικρότερα σκάφη

Το ναυπηγείο αποτελεί μονάδα - χώρο που ανήκει στο κράτος άμεσα ή έμμεσα ή σε ιδιωτική επιχείρηση με αντικείμενο τη ναυπήγηση - κατασκευή, επισκευή, μετασκευή ή συντήρηση πλοίου ή πλωτού ναυπηγήματος.

Τα ναυπηγεία είναι μια ιδιαίτερη μονάδα βαριάς βιομηχανίας λόγω της μεγάλης τους εξειδίκευσης στην τεχνολογία και επεξεργασία υλικών. Πολλά ναυπηγεία αναλαμβάνουν και διάφορες άλλες εργασίες εκτός από την ναυπήγηση πλοίων. Παράδειγμα στον ελληνικό χώρο αποτελεί η κατασκευή βαγονιών τρένων από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας αλλά και οι εργασίες για τον επιταχυντή νετρονίων της Πύλου από το ίδιο ναυπηγείο. Υπάρχουν όμως και ναυπηγεία μικρών σκαφών τα οποία δεν έχουν τις ανωτέρω ικανότητες και αποκλειστικό τους αντικείμενο είναι η κατασκευή μικρών (πλαστικών ή ξύλινων) πλοίων - συνήθως αναψυχής. Άλλα ναυπηγεία είναι εξειδικευμένα σε ορισμένες κατασκευές. Παράδειγμα αποτελούν πολλά ναυπηγεία στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής εξειδικευμένα στην κατασκευή πολεμικών πλοίων.

Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά μικρά ναυπηγεία - κυρίως για κατασκευή μικρών σκαφών, τρία μεγάλα ναυπηγεία είναι:

• Ναυπηγεία Σκαραμαγκά
• Ναυπηγεία Ελευσίνας
• Νεώριο Σύρου

Εγκαταστάσεις

Ένα ναυπηγείο έχει εγκαταστάσεις σκεπασμένες ή μη, ανάλογα με την φύση της δουλειάς και τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν. Οι πιο κοινοί και βασικοί χώροι είναι:των ελασμάτων, των μορφοδοκών και των σωλήνων γιά συγκόλληση ή λαμβάνουν χώρα άλλες μορφοποιήσεις. Η μορφοποίηση του ναυπηγείου ποικίλει ανάλογα με το εύρος των πλοίων που θα παραχθούν, με τον αριθμό που θα παραχθούν ετησίως, με τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, με τον αριθμό μηχανημάτων, με τις εργοστασιακές μεθόδους που θα χρησιμοποιηθούν, και με τον χώρο.

• Χώρους προκατασκευής, όπου τα ελάσματα συγκροτούνται σε μεγάλα προκατασκευασμένα μέρη του πλοίου
• Χώρους ανέγερσης, όπως δεξαμενές και κλίνες, όπου το πλοίο υπόκειται στην τελική του συναρμολόγηση και καθέλκυση
• Ενδιάμεσους χώρους μεταφοράς και αποθήκευσης των παραπάνω.

Τα σύγχρονα ναυπηγεία είναι ιδιαίτερα αυτοματοποιημένα, με ρομπότ, μηχανές CNC και τηλεκατευθυνόμενους γερανούς να αποτελούν την πλειονότητα του εξοπλισμού του ναυπηγείου. Συνήθως, για επιτάχυνση της παραγωγής, ακολουθούνται μέθοδοι σειριακής παραγωγής.

Εργασίες

Αν και το ναυπηγείο έχει συνδεθεί με την εργασία της κατασκευής ενός πλοίου, ένα σημαντικό κομμάτι του κύκλου εργασιών του είναι οι επισκευές. Τα ναυπηγεία χρησιμοποιούν κυρίως τις μεγάλες αποβάθρες και τις δεξαμενές τους ώστε να επιθεωρούν, να επισκευάζουν ή να μετασκευάζουν πλωτά ναυπηγήματα. Επίσης, άλλη μια εργασία, λιγότερο διαδεδομένη έξω από τον γεωγραφικό χώρο της Ασίας και συνήθως περιορισμένη σε ορισμένα ναυπηγεία, είναι το λεγόμενο scrapping, όπου το πλοίο αποσυντίθεται σε ελάσματα και μορφοσιδήρους ξανά, ώστε τα υλικά αυτά να χρησιμοποιηθούν σε άλλους τομείς της βιομηχανίας. Αυτό συνήθως σημαίνει και το τέλος ενός πλοίου.

Εκτός από την προφανή ενασχόληση των εταιριών αυτών με τον τομέα της ναυτιλίας, η ικανότητα του ναυπηγείου να διαχειρίζεται και να μορφοποιεί σιδηροκατασκευές μεγάλου βάρους, όγκου και διαστάσεων, βρίσκει εφαρμογή και σε άλλους χώρους της βαριάς βιομηχανίας. Έτσι, πολλές φορές ένα ναυπηγείο μπορεί να ασχολείται και με πολιτικά έργα, όπως προκατασκευή τμημάτων γεφυρών, σιλό κλπ. ή να κατασκευάζει οχήματα, όπως τρένα.

Αναλυτικά, οι εργασίες εντός ενός ναυπηγείου περιλαμβάνουν:

• Συγκόλληση και μεταλλουργία
• Δομικές κατασκευές
• Υδραυλικές εργασίες
• Ηλεκτρικές εργασίες
• Ξυλουργικές εργασίες
• Επιθεώρηση και έλεγχος της ποιότητας
• Εποπτεία και επιτήρηση
• Θαλάσσια επιθεώρηση
• Μηχανολογικές εργασίες
• Ναυτική αρχιτεκτονική/σχεδίαση

Ναυπηγεία

Ναυπηγεία μικρών σκαφών στην Ελλάδα:

• Kreta mare (Chanea)
• Νέα Ελληνικά Ναυπηγεία Σπανόπουλος
• Γενικές Επισκευές Πλοίων Γενικές Επισκευές Πλοίων

Σημαντικά ναυπηγεία ανά τον κόσμο είναι:

• Ναυπηγείο Hyundai (Κορέα)
• Ναυπηγείο Samsung (Κορέα)
• Ναυπηγείο Osan (Ιαπωνία)
• Ναυπηγεία China State Shipbuilding Corporation (CSSC)
• Ναυπηγεία China Shipbuilding Industry Corporation (CSIC).
• Harland & Wolff (Ιρλανδία)
• Newport News (ΗΠΑ)
• Ναυπηγεία Fincantieri (Ιταλία)

Παρατηρήσεις

1.^ Οι ξυλουργικές εργασίες εφαρμόζονται κυρίως σε χώρες όπως η Ινδία, καθώς τα πιο εξελιγμένα ναυπηγεία εφαρμόζουν πιο εξελιγμένες μεθόδους στην κατασκευή πλοίων.