ак

See also: ақ, аҡ, як, -ак, and Appendix:Variations of "ak"

Chuvash

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *ek- (“to sow”). Cognate with Khalaj həkmək, Turkish ekmek, Uzbek ekmoq and Southern Altai экер (eker, “to aim at, curve”).

Verb

ак • (ak)

1. (transitive) sow

   ыраша пилӗк кунта акса хӑварчӗç ― yraš̬a p̬ilĕk kunt̬a aksa hăvarč̬ĕç ― Rye was sown in five days.

2. (transitive) squander

   хулара пин тенкӗ акса килчӗ ― hulara p̬in t̬enk̬ĕ aksa kilč̬ĕ ― He squandered a thousand rubles in the city.

References

• Jegorov, V. G. (1964) “ак”, in Etimologičeskij slovarʹ čuvašskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Chuvash Language] (in Russian), Cheboksary: Čuvašskoje knižnoje izdatelʹstvo, pages 22-23
• Fedotov, M. R. (1996) “ак”, in Etimologičeskij slovarʹ čuvašskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Chuvash Language] (in Russian), volume I, Cheboksary: Chuvash State Institute of Humanities, pages 30-31

Further reading

• “ак”, in Электронлă сăмахсар‎^[1] (overall work in Russian and Chuvash), 1996.

Kyrgyz

Etymology

From Proto-Turkic *āk (“white”). Cognate with Kazakh ақ (aq), Southern Altai ак (ak), Kumyk акъ (aq), etc.

Pronunciation

• IPA^(key): /aq/

Adjective

ак • (ak) (comparative [please provide], superlative [please provide], Arabic spelling اق)

1. white

See also

Colors in Kyrgyz · өңдөр (öŋdör), түстөр (tüstör) (layout · text)

ак (ak)	боз (boz)	кара (kara)
кызыл (kızıl); кара кочкул (kara kockul)	кызгылт сары (kızgılt sarı); күрөң (küröŋ)	сары (sarı); каймак түстүү (kaymak tüstüü)
саргыч жашыл (sargıc jaşıl)	жашыл (jaşıl)	жалбыз түстүү (jalbız tüstüü)
көгүш (kögüş)	көгүлтүр (kögültür),	көк (kök)
кызгылт көгүш (kızgılt kögüş); кочкул көк (kockul kök)	кочкул кызыл (kockul kızıl); кызгылт көк (kızgılt kök)	кызгылт (kızgılt)

Nogai

Etymology

From Proto-Turkic *āk. Cognate to Karakalpak aq, etc.

Adjective

ак • (ak)

1. white

References

• N. A. Baskakov, S.A Kalmykov, editor (1963), “ак”, in Nogajsko-Russkij Slovarʹ [Nogai-Russian Dictionary], Moscow: karačajevo-čerkesskij naučno- issledovatelʹskij institut jazyka, literatury i istorii, →ISBN

Northern Altai

Etymology

From Proto-Turkic *āk. Cognate to Tofa аӄ (aq), Tuvan ак (ak), Khakas ах (ax), Shor ақ (aq), Chulym ақвыс (aqvïs), Western Yugur aq, etc.

Adjective

ак • (ak)

1. white

References

• N. A Baskakov, editor (1972), “ак”, in Severnyje dialekty Altajskovo (Ojrotskovo Jazyka- Dialekt kumandincev(Kumandin Kiži) [Northern Dialect of Altai -Kumandin Dialect(Kumandin kiži)], Moskva: glavnaja redakcija vostočnoja literatury, →ISBN
• N. A. Baskakov, editor (1985), “ак”, in Severnyje Dialekty Altajskovo( Ojrotskovo) Jazyka- Dialekt Lebedinskix Tatar-čalkancev(kuu-kiži) [Northern Altai language-Dialect of Chelkan], Moskva: glavnaja redakcija vostočnoj literatury, →ISBN

Southern Altai

Etymology

From Proto-Turkic *āk (“white”). Cognate with Kazakh ақ (aq), Kyrgyz ак (ak), Crimean Tatar aq, Kumyk акъ (aq), Azerbaijani ax, Turkish ak, Turkmen ak, Uzbek oq, Khakas ах (ax), Shor ақ, Western Yugur aq, etc.

Adjective

ак • (ak)

1. white

Antonyms

• кара (kara)

Derived terms

• агартым (agartïm)

Tatar

Etymology

From Proto-Turkic *āk. Related to Turkish ak.

Pronunciation

• IPA^(key): /ɑq/

Adjective

ак • (aq)

1. white

See also

Colors in Tatar · төсләр (töslär) (layout · text)

ак (aq)	соры (sorı)	кара (qara)
кызыл (qızıl); кырмызы (qırmızı)	әфлисун (äflisun); көрән (körän)	сары (sarı)
сары-яшел (sarı-yaşel), лайм (laym)	яшел (yaşel)	куе яшел (quye yaşel)
яшел-зәңгәр (yaşel-zäñgär), күк (kük), фирәзә (firäzä); зәңгәр-яшел (zäñgär-yaşel)	зәңгәрсу (zäñgärsu)	зәңгәр (zäñgär)
шәмәхә (şämäxä); миләүшә (miläwşä)	кызыл-шәмәхә (qızıl-şämäxä), гөлчәчәк (gölçäçäk); шәмәхә (şämäxä)	алсу (alsu)

Tuvan

Etymology

From Proto-Turkic *āk (“white”). Cognate with Kazakh ақ (aq), Southern Altai ак (ak), Kumyk акъ (aq), Shor ақ, Western Yugur aq, Turkish ak (“white”).

Pronunciation

• IPA^(key): /aq/

Adjective

ак • (ak)

1. white

Noun

ак • (ak) (definite accusative акты, plural актар)

1. white (colour)

See also

Colors in Tuvan · өңнер (öñner) (layout · text)

ак (ak)	куу (kuu)	кара (kara)
кызыл (kızıl); ягаан (yagaan)	кызыл-сарыг (kızıl-sarıg); хүрең (xüreñ)	сарыг (sarıg); ак-сарыг (ak-sarıg)
сарыг-ногаан (sarıg-nogaan)	ногаан (nogaan)
	ак-көк (ak-kök)	көк (kök)
	өкпең (ökpeñ)	ак-кызыл (ak-kızıl)

Yakut

Etymology

From Proto-Turkic *āk (“white”).

Adjective

ак • (ak)

1. white

See also

Colors in Yakut · өҥнөр (öñnör) (layout · text)

үрүҥ (ürüñ), маҥан (mañan), (less common) ак (ak)	бороҥ (boroñ), сур (sur)	хара (qara)
кыһыл (kıhıl), тэтэркэй (teterkey); [Term?]	[Term?]; кугас (kugas)	араҕас (arağas), саһархай (saharqay); хоҥор (qoñor)
[Term?]	күөх (küöq)	от күөҕэ (ot küöğe); [Term?]
халлаан күөх (qallaan küöq); күөх (küöq)	[Term?]	[Term?]
[Term?]; [Term?]	[Term?]; [Term?]	кыһаан (kıhaan)