دانستن
Persian
editAlternative forms
editEtymology
editFrom Middle Persian YDOYTWN-stn' (dānistan), from Proto-Indo-Iranian *ȷ́ānáHti, from Proto-Indo-European *ǵn̥néh₃ti.
Related to شناختن (šenâxtan, “recognize”), Northern Kurdish zanîn, Baluchi زانگ (zánag), Sanskrit जानाति (jānāti), English know.
Pronunciation
edit- (Classical Persian) IPA(key): [dɑː.nis.ˈtan]
- (Tajik, formal) IPA(key): [d̪ɔ.nis.t̪ʰǽn]
Readings | |
---|---|
Classical reading? | dānistan |
Dari reading? | dānistan |
Iranian reading? | dânestan |
Tajik reading? | donistan |
Verb
editDari | دانستن |
---|---|
Iranian Persian | |
Tajik | донистан |
دانستن • (dânestan) (present stem دان (dân))
- to know (something)
- c. 1250, Jalāl ad-Dīn Mohammad Rūmī, دیوان شمس تبریزی [Dīvān-i Shams-i Tabrīzī]:
- خوش باش که هر که راز داند
داند که خوشی خوشی کشاند- xwaš bāš ki har ki rāz dānad
dānad ke xwašī xwašī kašānad - Be happy, for everyone who knows [this] secret knows that happiness attracts happiness.
- xwaš bāš ki har ki rāz dānad
- (in the simple past) to come to know; to realize
- Synonym: فهمیدن (fahmidan)
- late 1300s, Xāja Shams-ud-Dīn Moḥammad Ḥāfeẓ-e Shīrāzī, “Shirazi Turk”, in دیوان حافظ [Divān of Ḥāfeẓ]:
- من از آن حسن روزافزون که یوسف داشت دانستم
که عشق از پرده عصمت برون آرد زلیخا را- man az ān husn-i rōz-afzōn ki yūsuf dāšt dānestam
ki išq az parda-yi ismat birūn ārad zulayxā rā - I have learnt, from that daily-increasing beauty that Joseph had,
That Love will bring Zoleykha out from behind the curtain of modesty.
- man az ān husn-i rōz-afzōn ki yūsuf dāšt dānestam
- to consider; to deem
Usage notes
edit- In the simple past tense, it means "learned; realized; came to know"; to mean "knew", one must use the imperfect tense with می (mi). This simple past tense use is not very common in colloquial language.
- Similar to many European languages, Persian has two verbs used for knowing something and knowing someone. دانستن (dânestan) is used for having knowledge about places or things; but شناختن (šenâxtan) is used for recognizing and knowing people. Compare German kennen and wissen; French savoir and connaître; Spanish saber and conocer.
Conjugation
editinfinitive | دانستن (dānistán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | دان (dān) | ||||||
past | دانست (dānist) | |||||||
participle | present | داننده (dānindá) | ||||||
past | دانسته (dānistá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | دانم (dānam) |
دانی (dānī) |
داند (dānad) |
دانیم (dānēm) |
دانید (dānēd) |
دانند (dānand) | |
present (imperfect) | میدانم (mḗ-dānam) |
میدانی (mḗ-dānī) |
میداند (mḗ-dānad) |
میدانیم (mḗ-dānēm) |
میدانید (mḗ-dānēd) |
میدانند (mḗ-dānand) | ||
present progressive | در حال دانستن استم (dar hāl-i dānistan astam) |
در حال دانستن استی (dar hāl-i dānistan astī) |
در حال دانستن است (dar hāl-i dānistan ast) |
در حال دانستن استیم (dar hāl-i dānistan astēm) |
در حال دانستن استید (dar hāl-i dānistan astēd) |
در حال دانستن استند (dar hāl-i dānistan astand) | ||
present perfect | دانستهام (dānistá-am) |
دانستهای (dānistá-ī) |
دانستهاست (dānistá ast) |
دانستهایم (dānistá-ēn) |
دانستهاید (dānistá-ēd) |
دانستهاند (dānistá-and) | ||
past | دانستم (dānistam) |
دانستی (dānistī) |
دانست (dānist) |
دانستیم (dānistēm) |
دانستید (dānistēd) |
دانستند (dānistand) | ||
past (imperfect) | میدانستم (mḗ-dānistam) |
میدانستی (mḗ-dānistī) |
میدانست (mḗ-dānist) |
میدانستیم (mḗ-dānistēm) |
میدانستید (mḗ-dānistēd) |
میدانستند (mḗ-dānistand) | ||
past progressive | در حال دانستن بودم (dar hāl-i dānistan būdam) |
در حال دانستن بودی (dar hāl-i dānistan būdī) |
در حال دانستن بود (dar hāl-i dānistan būd) |
در حال دانستن بودیم (dar hāl-i dānistan būdēm) |
در حال دانستن بودید (dar hāl-i dānistan būdēd) |
در حال دانستن بودند (dar hāl-i dānistan būdand) | ||
pluperfect | دانسته بودم (dānistá bū́dam) |
دانسته بودی (dānistá bū́dī) |
دانسته بود (dānistá būd) |
دانسته بودیم (dānistá bū́dēm) |
دانسته بودید (dānistá bū́dēd) |
دانسته بودند (dānistá bū́dand) | ||
future | خواهم دانست (xāhám dānist) |
خواهی دانست (xāhī́ dānist) |
خواهد دانست (xāhád dānist) |
خواهیم دانست (xāhḗm dānist) |
خواهید دانست (xāhḗd dānist) |
خواهند دانست (xāhánd dānist) | ||
subjunctive | present | بدانم (bídānam) |
بدانی (bídānī) |
بداند (bídānad) |
بدانیم (bídānēm) |
بدانید (bídānēd) |
بدانند (bídānand) | |
past | دانسته باشم (dānistá bā́šam) |
دانسته باشی (dānistá bā́šī) |
دانسته باشد (dānistá bā́šad) |
دانسته باشیم (dānistá bā́šēm) |
دانسته باشید (dānistá bā́šēd) |
دانسته باشند (dānistá bā́šand) | ||
imperative | بدان (bídān) |
بدانید (bídānēd) |
infinitive | دانستن (dānistán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | دان (dān) | ||||||
past | دانست (dānist) | |||||||
participle | present | داننده (dānindá) | ||||||
past | دانسته (dānistá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | دانم (dānum) |
دانی (dānī) |
دانه (dāna) |
دانیم (dānēm) |
دانین (dānēn) |
دانن (dānan) | |
present (imperfect) | میدانم (mḗ-dānum) |
میدانی (mḗ-dānī) |
میدانه (mḗ-dāna) |
میدانیم (mḗ-dānēm) |
میدانین (mḗ-dānēn) |
میدانن (mḗ-dānan) | ||
present progressive | ده آل دانستن استم (da āl-i dānistan astum) |
ده آل دانستن استی (da āl-i dānistan astī) |
ده آل دانستن است (da āl-i dānistan ast) |
ده آل دانستن استیم (da āl-i dānistan astēm) |
ده آل دانستن استین (da āl-i dānistan astēn) |
ده آل دانستن استن (da āl-i dānistan astan) | ||
present perfect | دانستم (dānistám) |
دانستی (dānistī́) |
دانستاست (dānistást) |
دانستیم (dānistḗm) |
دانستین (dānistḗn) |
دانستن (dānistán) | ||
past | دانستم (dānistum) |
دانستی (dānistī) |
دانسته (dānista) |
دانستیم (dānistēm) |
دانستین (dānistēn) |
دانستن (dānistan) | ||
past (imperfect) | میدانستم (mḗ-dānistum) |
میدانستی (mḗ-dānistī) |
میدانسته (mḗ-dānista) |
میدانستیم (mḗ-dānistēm) |
میدانستین (mḗ-dānistēn) |
میدانستن (mḗ-dānistan) | ||
past progressive | ده آل دانستن بودم (da āl-i dānistan būdum) |
ده آل دانستن بودی (da āl-i dānistan būdī) |
ده آل دانستن بود (da āl-i dānistan būd) |
ده آل دانستن بودیم (da āl-i dānistan būdēm) |
ده آل دانستن بودین (da āl-i dānistan būdēn) |
ده آل دانستن بودن (da āl-i dānistan būdan) | ||
pluperfect | دانسته بودم (dānistá bū́dum) |
دانسته بودی (dānistá bū́dī) |
دانسته بوده (dānistá būda) |
دانسته بودیم (dānistá bū́dēm) |
دانسته بودین (dānistá bū́dēn) |
دانسته بودن (dānistá bū́dan) | ||
future | خوایم دانست (xāyyúm dānist) |
خوایی دانست (xāyyī́ dānist) |
خوایه دانست (xāyyá dānist) |
خواییم دانست (xāyyḗm dānist) |
خوایین دانست (xāyyḗn dānist) |
خواین دانست (xāyyán dānist) | ||
subjunctive | present | بدانم (bídānum) |
بدانی (bídānī) |
بدانه (bídāna) |
بدانیم (búdānēm) |
بدانین (bídānēn) |
بدانن (bídānan) | |
past | دانسته باشم (dānistá bā́šam) |
دانسته باشی (dānistá bā́šī) |
دانسته باشه (dānistá bā́ša) |
دانسته باشیم (dānistá bā́šēm) |
دانسته باشین (dānistá bā́šēn) |
دانسته باشن (dānistá bā́šan) | ||
imperative | بدان (bídān) |
بدانین (bídānēn) |
infinitive | دانستن (dânestán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | دان (dân) | ||||||
past | دانست (dânest) | |||||||
participle | present | داننده (dânandé) | ||||||
past | دانسته (dânesté) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | دانم (dânam) |
دانی (dâni) |
داند (dânad) |
دانیم (dânim) |
دانید (dânid) |
دانند (dânand) | |
present (imperfect) | میدانم (mí-dânam) |
میدانی (mí-dâni) |
میداند (mí-dânad) |
میدانیم (mí-dânim) |
میدانید (mí-dânid) |
میدانند (mí-dânand) | ||
present progressive | دارم میدانم (dấram mí-dânam) |
داری میدانی (dấri mí-dâni) |
دارد میداند (dấrad mí-dânad) |
داریم میدانیم (dấrim mí-dânim) |
دارید میدانید (dấrid mí-dânid) |
دارند میدانند (dấrand mí-dânand) | ||
present perfect | دانستهام (dânesté-am) |
دانستهای (dânesté-i) |
دانسته است (dânesté ast) |
دانستهایم (dânesté-im) |
دانستهاید (dânesté-id) |
دانستهاند (dânesté-and) | ||
past | دانستم (dânestam) |
دانستی (dânesti) |
دانست (dânest) |
دانستیم (dânestim) |
دانستید (dânestid) |
دانستند (dânestand) | ||
past (imperfect) | میدانستم (mí-dânestam) |
میدانستی (mí-dânesti) |
میدانست (mí-dânest) |
میدانستیم (mí-dânestim) |
میدانستید (mí-dânestid) |
میدانستند (mí-dânestand) | ||
past progressive | داشتم میدانستم (dấštam mí-dânestam) |
داشتی میدانستی (dấšti mí-dânesti) |
داشت میدانست (dâšt mí-dânest) |
داشتیم میدانستیم (dấštim mí-dânestim) |
داشتید میدانستید (dấštid mí-dânestid) |
داشتند میدانستند (dấštand mí-dânestand) | ||
pluperfect | دانسته بودم (dânesté búdam) |
دانسته بودی (dânesté búdi) |
دانسته بود (dânesté bud) |
دانسته بودیم (dânesté búdim) |
دانسته بودید (dânesté búdid) |
دانسته بودند (dânesté búdand) | ||
future | خواهم دانست (xâhám dânest) |
خواهی دانست (xâhí dânest) |
خواهد دانست (xâhád dânest) |
خواهیم دانست (xâhím dânest) |
خواهید دانست (xâhíd dânest) |
خواهند دانست (xâhánd dânest) | ||
subjunctive | present | بدانم (bédânam) |
بدانی (bédâni) |
بداند (bédânad) |
بدانیم (bédânim) |
بدانید (bédânid) |
بدانند (bédânand) | |
past | دانسته باشم (dânesté bấšam) |
دانسته باشی (dânesté bấši) |
دانسته باشد (dânesté bấšad) |
دانسته باشیم (dânesté bấšim) |
دانسته باشید (dânesté bấšid) |
دانسته باشند (dânesté bấšand) | ||
imperative | بدان (bédân) |
بدانید (bédânid) |
infinitive | دونستن (dunestán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | دون (dun) | ||||||
past | دونست (dunest) | |||||||
participle | present | دوننده (dunandé) | ||||||
past | دونسته (dunesté) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | دونم (dunam) |
دونی (duni) |
دونه (dune) |
دونیم (dunim) |
دونین (dunin) |
دونن (dunan) | |
present (imperfect) | میدونم (mí-dunam) |
میدونی (mí-duni) |
میدونه (mí-dune) |
میدونیم (mí-dunim) |
میدونین (mí-dunin) |
میدونن (mí-dunan) | ||
present progressive | دارم میدونم (dấram mí-dunam) |
داری میدونی (dấri mí-duni) |
داره میدونه (dấre mí-dune) |
داریم میدونیم (dấrim mí-dunim) |
دارین میدونین (dấrin mí-dunin) |
دارن میدونن (dấran mí-dunan) | ||
present perfect | دونستهام (dunestám) |
دونستهای (dunestí) |
دونسته (dunesté) |
دونستهایم (dunestím) |
دونستهاین (dunestín) |
دونستهان (dunestán) | ||
past | دونستم (dunestam) |
دونستی (dunesti) |
دونست (dunest) |
دونستیم (dunestim) |
دونستین (dunestin) |
دونستن (dunestan) | ||
past (imperfect) | میدونستم (mí-dunestam) |
میدونستی (mí-dunesti) |
میدونست (mí-dunest) |
میدونستیم (mí-dunestim) |
میدونستین (mí-dunestin) |
میدونستن (mí-dunestan) | ||
past progressive | داشتم میدونستم (dấštam mí-dunestam) |
داشتی میدونستی (dấšti mí-dunesti) |
داشت میدونست (dấšt mí-dunest) |
داشتیم میدونستیم (dấštim mí-dunestim) |
داشتین میدونستین (dấštin mí-dunestin) |
داشتن میدونستن (dấštan mí-dunestan) | ||
pluperfect | دونسته بودم (dunesté búdam) |
دونسته بودی (dunesté búdi) |
دونسته بود (dunesté bud) |
دونسته بودیم (dunesté búdim) |
دونسته بودین (dunesté búdin) |
دونسته بودن (dunesté búdan) | ||
subjunctive | present | بدونم (bédunam) |
بدونی (béduni) |
بدونه (bédune) |
بدونیم (bédunim) |
بدونین (bédunin) |
بدونن (bédunan) | |
past | دونسته باشم (dunesté bấšam) |
دونسته باشی (dunesté bấši) |
دونسته باشه (dunesté bấše) |
دونسته باشیم (dunesté bấšim) |
دونسته باشین (dunesté bấšin) |
دونسته باشن (dunesté bấšan) | ||
imperative | بدون (bédun) |
بدونین (bédunin) |
Derived terms
editReferences
edit- Dehkhoda, Ali-Akbar (1931–) “دانستن”, in Dehkhoda Dictionary Institute, editors, Dehkhoda Dictionary (in Persian), Tehran: University of Tehran Press
- MacKenzie, D. N. (1971) “YDOYTWN-stn', Page:24”, in A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 467
- خوش باش که هر که راز داند
Categories:
- Persian terms inherited from Middle Persian
- Persian terms derived from Middle Persian
- Persian terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Persian terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Persian terms derived from Proto-Indo-European
- Persian terms with IPA pronunciation
- Persian terms with audio pronunciation
- Persian lemmas
- Persian verbs
- Persian terms with quotations