Wiktionary

პირი

Georgian

edit

Etymology

edit

From Old Georgian პირი (ṗiri), from Proto-Kartvelian *ṗir-.

Pronunciation

edit
  • IPA(key): [pʼiɾi]
  • Hyphenation: პი‧რი

Noun

edit

პირი • (ṗiri) (plural პირები)

  1. mouth (opening in the face)
  2. face
    პირზე იმედიანი ღიმილი უთამაშებდა.
    ṗirze imediani ɣimili utamašebda.
    A hopeful smile was dancing on her (his) face.
  3. person, individual
    იურიდიული პირი ― iuridiuli ṗiri ― juridical person
    ფიზიკური პირი ― piziḳuri ṗiri ― natural person
  4. agreement
  5. unity, practice of helping each other
  6. will
  7. copy
  8. surface
  9. (of tissue, leather etc.) either side
  10. edge
  11. row
  12. end hole of a barrel, from which a projectile is discharged
  13. (of time) start
    საღამოს პირი ― saɣamos ṗiri ― the start of evening
  14. (grammar) person

Inflection

edit
Declension of პირი (see Georgian declension)
singular plural archaic plural
nominative პირი (ṗiri) პირები (ṗirebi) პირნი (ṗirni)
ergative პირმა (ṗirma) პირებმა (ṗirebma) პირთ(ა) (ṗirt(a))
dative პირს(ა) (ṗirs(a)) პირებს(ა) (ṗirebs(a)) პირთ(ა) (ṗirt(a))
genitive პირის(ა) (ṗiris(a)) პირების(ა) (ṗirebis(a)) პირთ(ა) (ṗirt(a))
instrumental პირით(ა) (ṗirit(a)) პირებით(ა) (ṗirebit(a))
adverbial პირად(ა) (ṗirad(a)) პირებად(ა) (ṗirebad(a))
vocative პირო (ṗiro) პირებო (ṗirebo) პირნო (ṗirno)
Notes: archaic plurals might not exist.
Postpositional inflection of პირი (see Georgian postpositions)
postpositions taking a dative case singular plural
-ზე (-ze, “on”) პირზე (ṗirze) პირებზე (ṗirebze)
-თან (-tan, “near”) პირთან (ṗirtan) პირებთან (ṗirebtan)
-ში (-ši, “in”) პირში (ṗirši) პირებში (ṗirebši)
-ვით (-vit, “like”) პირივით (ṗirivit) პირებივით (ṗirebivit)
postpositions taking a genitive case singular plural
-თვის (-tvis, “for”) პირისთვის (ṗiristvis) პირებისთვის (ṗirebistvis)
-ებრ (-ebr, “like”) პირისებრ (ṗirisebr) პირებისებრ (ṗirebisebr)
-კენ (-ḳen, “towards”) პირისკენ (ṗirisḳen) პირებისკენ (ṗirebisḳen)
-გან (-gan, “from/of”) პირისგან (ṗirisgan) პირებისგან (ṗirebisgan)
postpositions taking an instrumental case singular plural
-დან (-dan, “from/since”) პირიდან (ṗiridan) პირებიდან (ṗirebidan)
-ურთ (-urt, “together with”) პირითურთ (ṗiriturt) პირებითურთ (ṗirebiturt)
postpositions taking an adverbial case singular plural
-მდე (-mde, “up to”) პირამდე (ṗiramde) პირებამდე (ṗirebamde)

Synonyms

edit

Antonyms

edit

Meronyms

edit
  • (mouth): ტუჩი (ṭuči)
  • (face): პირი (ṗiri)

Holonyms

edit

Derived terms

edit

See also

edit

Mingrelian

edit

Noun

edit

პირი • (ṗiri)

  1. Alternative form of პეული (ṗeuli)

Old Georgian

edit

Etymology

edit

Ultimately from Proto-Kartvelian *ṗir-. The root is პ- (ṗ-). Georgian -ირ- (-ir-) and Mingrelian -იჯ- (-iǯ-) are determiner suffixes. Compare cognates: Mingrelian პიჯი (ṗiǯi), Laz პიჯი (p̌ici) and Svan პილ (ṗil, “lip”)

Noun

edit

პირი • (ṗiri)

  1. face, countenance
  2. lip
  3. muzzle, snout
  4. job of some kind
  5. blade, sharp edge of a weapon
  6. edge

Descendants

edit
  • Georgian: პირი (ṗiri)

References

edit
  • Fähnrich, Heinz, Sarǯvelaʒe, Zurab (2000) Kartvelur enata eṭimologiuri leksiḳoni [Etymological Dictionary of the Kartvelian Languages] (in Georgian), 2nd edition, Tbilisi: University Press, page 371
  • Klimov, G. A. (1998) Etymological Dictionary of the Kartvelian Languages (Trends in linguistics. Documentation; 16), New York, Berlin: Mouton de Gruyter, page 150
  • Fähnrich, Heinz (2007) Kartwelisches Etymologisches Wörterbuch [Kartvelian Etymological Dictionary] (Handbuch der Orientalistik; VIII.18) (in German), Leiden, Boston: Brill, page 331
  • Abulaʒe, Ilia (1973) “პირი”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)]‎[1] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 339
  • Čikobava, Arnold (1938) Č̣anur-megrul-kartuli šedarebiti leksiḳoni [Laz–Megrel–Georgian Comparative Dictionary] (Works; IV) (in Georgian), Tbilisi: Arnold Chikobava Institute of Linguistics, published 2008
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=პირი&oldid=81817469"