Camisa
La camisa[1] ye una prinda de vistir tanto formal como informal de tela que cubre'l torso y usualmente tien pescuezu, mangues y botones nel frente. El términu blusa referir a la camisa utilizada por muyeres, neños y tamién cuando s'utiliza en distintos llabores por homes y muyeres.[2]
Etimoloxía del términu camisa
[editar | editar la fonte]La camisa, kameez o qamiz, toma'l so nome del árabe qamis. Hai dos hipótesis principales sobre l'orixe de la pallabra árabe a saber:
- Los qamis árabes deriva del llatín camisia (camisa), que de la mesma provién del idioma proto-indoeuropéu kem ('capa').[3][4]
- La camisia del llatín medieval ye un términu tomáu del kamision helenísticu de “qmṣ”, representáu pol ugarítico qmṣ ('prinda') y el árabico qamīṣ ('camisa').
Les prendes cortaes como'l kameez tradicional son conocíes en munches cultures; d'alcuerdu a Dorothy Burnham, del Real Muséu d'Ontario, la "camisa ensin fisuras", texida d'una pieza, foi sustituyida a principios de los tiempos romanos pol texíu de pañu en telares verticales y recontruidos curioso pa nun perder el pañu. Les camises d'algodón del sieglu X recuperaes del desiertu d'Exiptu tienen una corte similar al del kameez tradicional o'l jellabah o galabiya contemporaneu n'Exiptu.[5]
Historia de la camisa
[editar | editar la fonte]La camisa n'Exiptu, Roma y la Edá Media
[editar | editar la fonte]La hestoria de la camisa puede remontase al 1500 e.C., cuando los exipcios, tanto homes como muyeres, adoptaron el kalasiris, una pieza en forma de rectángulu de texíu de llinu delgáu con una abertura pa introducir la cabeza. Mientres l'Imperiu Romanu a esa pieza de tela van amestáse-y mangues y va denominase túnica manicata. Na Edá Media y hasta'l sieglu XIV la camisa foi una prenda interior de color blancu que la so función consiste en protexer la piel d'otros texíos esteriores más aspros.[6] Como se consideraba ropa interior escarecía de botones pa cerrala y la so misión yera cubrir el cuerpu antes d'asitiar la casaca o la chompa.
Les camises y el so usu na fabricación de papel
[editar | editar la fonte]L'usu xeneralizáu de les camises nel sieglu XIV, dexó qu'hubiera abondu trapu de camises vieyes pa poder fabricar papel a precios económicos. La invención de la imprenta xuníu a la producción de papel a baxu preciu, dexó que surdiera'l llibru como un productu de preciu accesible, y non como un antiguu interés.
La camisa na Renacencia
[editar | editar la fonte]Va Ser nel Renacimientu cuando la camisa xeneraliza'l so usu. La moda italiana de la dómina enanchó les mangues dexando qu'una parte de la mesma asómese al altor de los coldos. Dempués los alemanes van incorporar les cuchellaes, moda orixinaria de Suiza que consiste en resgar la superficie de les prendes esteriores dexando entever lo que ta debaxo. Nel sieglu XVI incorporaráse escotes cuadraos:[6]
Revolución francesa
[editar | editar la fonte]Mientres y dempués de la Revolución francesa, escontra fines del sieglu XVIII, producióse un cambéu importante na ropa masculino. Apaecen la llimpieza de llinies, carauterística de la indumentaria inglesa, lo que va implicar la perda de la ornamentación anterior. El glamour mover a los complementos del pañuelu o corbata.[6]
Principios del sieglu XIX
[editar | editar la fonte]A midida que les prendes militares fueron encurtiándose hasta terminar nel actual sacu o americana y chalecu la camisa foi quedando al descubiertu, colo cual empezó a esistir la necesidá de rematala en puños y pescuezos con entidá.
La camisa blanca, pa munches persones, yera símbolu d'aristocracia, porque yeren los que solíen calteneles llimpies. A principios del sieglu XXI, una camisa blanca sigui calteniendo pa munchos un calter de distinción; pero tamién ye porque'l blancu ye un color neutru[7] bien bono de combinar colos distintos colores que puede apurrir los traxes y sobre toles corbates.
Sieglos XIX a XXI - Industria testil de les camises
[editar | editar la fonte]La fabricación de camises tuvo una gran puxanza a finales del sieglu XIX n'Estaos Xuníos, aprovechando la emigración que vieno d'Europa treslladóse'l trabayu de cordurera que tradicionalmente desempeñar nel llar a los talleres y fábriques. La fabricación de la prenda, camisa o blusa, tuvo una crecedera espectacular al sustituyir a otres prendes de vistir más tradicionales. Nel desenvolvimientu de la industria testil produciéronse acontecimientos de gran relevancia: la Fuelga nes fábriques de camises de Nueva York en 1909 y el posterior Quema na fábrica Triangle Shirtwaist de Nueva York de 1911 que van suponer dellos meyores de les condiciones llaborales y de seguridá de la industrial testil.[8][9][10] Nel añu 2013, yá nel sieglu XXI, producióse'l Colapsu del edificiu en Savar onde taben instalaes numberoses fábriques de ropa que suministraben productos a numberoses empreses comerciales de tol mundu.[11][12][13] En Méxicu la esistencia de Maquiladores dexó al país un desenvolvimientu económicu y la creación d'empléu nel sector femenín pero a cuenta de penoses condiciones de trabayu llargos horarios y escasos sueldos—.[14][15]
Tipos de camises
[editar | editar la fonte]En principiu les primeres diferencies marcar el so usu; asina esisten:
- Camisa informal: la pensada pa ser llucida sola o so prendes deportives y como tales nun tán pensada pa llucir con corbata y suelen tener botones nel pescuezu.
Usu políticu del términu camisa
[editar | editar la fonte]La exhibición de la camisa como uniforme paramilitar d'un determináu color foi signu distintivu de los fascismos de los años 1920 y 1930, a partir de los:
- Camises negres italianes (que de la mesma tomaron la idea de los camises coloraes qu'impulsaron la Unificación Italiana a les órdenes de Garibaldi). Hubo blackshirts n'Inglaterra y camises negres nes SA nazis alemanes y en Finlandia.
- Camises pardes (SA nazis n'Alemaña)
- Camises azules (España, Canadá, Irlanda, China)
- Camises verdes (Rumanía, Hungría, Brasil)
- Camises doraes (Méxicu)
- Camises platiaes (Estaos Xuníos)
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: camisa
- ↑ Blusa, en dirae.es
- ↑ «Online Etymology Dictionary: chemise».
- ↑ p. 807, "camise", entry in The Oxford English Dictionary, J. A. Simpson and Y. S. C. Weiner, vol. 2, second edition, Oxford: Clarendon Press, 1989, ISBN 0-19-861214-1.
- ↑ Burnham, Dorothy. 1973. Cut My Cote, Royal Ontario Museum. p. 10.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Camisa, un clásicu con muncha hestoria, Muyer La tercer
- ↑ Casillas, Bere, Camisa Blanca-Una Prenda Imprescindible-En-El to-Fondu-De-Armariu_i52.html La Camisa Blanca Una Prenda Imprescindible N'El to Fondu D'Armariu, 21/5/2010, última visita 11/6/2011
- ↑ Uprising of 20,000 (1909), jwa.org
- ↑ Berger, Joseph (20 de febreru de 2011). 100 Years Later, the Roll of the Dead in a Factory Fire Is Complete. New York Times. http://www.nytimes.com/2011/02/21/nyregion/21triangle.html. Consultáu'l 8 de marzu de 2013.
- ↑ Clara Lemlich and the Uprising of the 20,000, en The economic populist
- ↑ «Tragedia en Bangladesh. Son yá 540 los finaos». El País (3 de mayu de 2013). Consultáu'l 3 de mayu de 2013.
- ↑ «Bangladesh Dhaka building collapse leaves 80 dead». BBC News (24 d'abril de 2013).
- ↑ Bangladesh y l'esplotación de los trabayadores. Dossier, Jorge Yabkowski, Deborah Orr, Maha Rafi Atal, Vijay Prashad, Ensin permisu, 6/6/2013
- ↑ La crisis y los sos efeutos na industria testil y del vistíu de Méxicu Rede de Solidaridá de la Maquila
- ↑ El dragón chinu amenaza de nuevu a la industria testil mexicana, Política y Gobiernu, en wharton.universia.net
Bibliografía
[editar | editar la fonte]Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Ballenes (accesoriu)
- Camiseta
- Camisa de fuercia
- Chambra
- Descamisados
- Fuelga nes fábriques de camises de Nueva York en 1909
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Camisa.- Tipos de camisa y cómo utilizales
- Confección industrial de camisa, por Eduardo Rodríguez 2014
