Wikipedia:Beginnetje
| Overzicht hulppagina's |
|---|
| Wikipedia-terminologie |
Een beginnetje is een korte aanzet voor een artikel. Het bevat nog niet genoeg feiten over het onderwerp om als een volwaardig artikel aangezien te worden. Er is in september 2004 een aantal criteria voorgesteld waaraan een kort artikel moet voldoen om als beginnetje te mogen blijven. In januari 2006 is de voorgestelde indeling van artikelen veranderd zoals hieronder weergegeven.
Criteria
[bewerken | brontekst bewerken]- Een enkele zin met daarin één feit is een woordenboekdefinitie, dus niet geschikt voor Wikipedia. Dit is geen beginnetje, en het artikel kan genomineerd worden en op de beoordelingslijst worden gezet.
- Het artikel bevat ten minste twee verschillende feiten die betrekking hebben op het onderwerp. In dit geval is het een beginnetje.
- Bevat het artikel drie of meer niet-triviale feiten maar heeft het toch onvoldoende inhoud (bijv. 3 of 4 zinnen) om als volwaardig artikel te kunnen worden bestempeld, dan kan dit ook als een beginnetje worden aangemerkt.
- Als het artikel drie of meer verschillende niet-triviale feiten bevat die betrekking hebben op het onderwerp: artikel. Het artikel heeft tevens voldoende inhoud (bijv. meer dan 4 zinnen). In dat geval wordt er dus niet vermeld dat het een beginnetje betreft ook als er over het onderwerp nog veel meer te vertellen is.
Ook een afbeelding en interwikilinks kunnen als feit meegeteld worden, indien het artikel een grensgeval (wel of geen beginnetje meer?) is.
Een lijst (bijvoorbeeld een bibliografie of discografie) telt als één feit, ongeacht de lengte.
Voorbeeld
[bewerken | brontekst bewerken]Ter illustratie een voorbeeld van een artikel dat niet voldoet aan de beginnetjes-definitie omdat het slechts 1 triviaal feitje bevat, en daarom als woordenboekdefinitie genomineerd kan worden en op de beoordelingslijst worden gezet:
- Een gitaar is een snaarinstrument.
Een voorbeeld van een artikel dat voldoet aan de minimale beginnetjes-definitie en waar een beginnetjes-sjabloon op kan worden geplaatst:
- Een gitaar is een snaarinstrument. Ze wordt bespeeld met de vingers of met een plectrum. Het woord gitaar is van Perzische oorsprong.
Ook het volgende voorbeeld is een beginnetje, het is nog geen artikel met voldoende inhoud ook al staan er meer dan 3 feiten in:
- Een gitaar is een snaarinstrument. Ze wordt bespeeld met de vingers of met een plectrum. Het woord gitaar is van Perzische oorsprong; het Perzische woord "taar" betekent "snaar". Gitaren hebben over het algemeen 6 snaren.
Het volgende voorbeeld is geen beginnetjes-artikel, ook al kan er nog veel meer over het onderwerp verteld worden:
- Een gitaar is een snaarinstrument. Ze wordt bespeeld met de vingers of met een plectrum. Het woord gitaar is van Perzische oorsprong; het Perzische woord "taar" betekent "snaar". Gitaren hebben over het algemeen 6 snaren. De meest gangbare stemming is (van laag naar hoog) E-A-d-g-b-e. Deze stemming biedt een goed compromis tussen speelgemak voor veel akkoorden en de mogelijkheid om met minimale beweging in de linkerhand een toonladder te spelen.
Invullen parameters
[bewerken | brontekst bewerken]Het artikel wordt automatisch gerangschikt in een categorie per maand, zodat ze duidelijk geordend zijn.
Bij een juiste invulling van de categorie wordt ook nog eens gerangschikt per onderwerp, zodat beginnetjes gemakkelijk terug te vinden zijn. Zie hieronder op de pagina voor een overzicht van de categorieën. Er wordt alleen onderverdeeld in hoofdcategorieën. Houd je dus aan deze lijst en maak geen nieuwe categorieën aan. Indien een artikel onder de categorie van landen & volken valt, geef dan door middel van de extra parameter land aan, zodat het artikel in de desbetreffende landcategorie komt. (Voorbeeld: {{beginnetje|Landen & Volken|land=Duitsland|2024|11|29}}) Indien de landcategorie niet bestaat dient deze parameter weggelaten te worden.
Er verschijnt dan een uitnodigingstekst als:
Geplaatst op:
dag-mnd-jaar |
 Dit artikel is een beginnetje over Categorie. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen.
|
Onderverdeling van beginnetjes
[bewerken | brontekst bewerken]Er verschijnt een 'beginnetjes'-boodschap op de plaats waar het sjabloon is ingevoegd.
Als richtlijn: onderin te plaatsen, maar boven de categorie-aanduidingen.
Met behulp van sjabloon {{Beginnetje|naam categorie|2024|11|28}} kunnen beginnetjes worden gecategoriseerd.
Het is niet de bedoeling dat er een wildgroei ontstaat aan beginnetjes-categorieën. Daarom worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
- schrijf de parameter naam in
{{Beginnetje|naam|jaar|maand|dag}}met een kleine letter (b.v. biologie in plaats van Biologie, hierdoor ontstaat Categorie:Wikipedia:Beginnetje biologie in plaats van Categorie:Wikipedia:Beginnetje Biologie - kies de naam op basis van de lijst van onderwerpen hieronder. De namen komen overeen met de hoofdportalen en belangrijkste subportalen.
- maak geen eigen beginnetjesjabloon en/of bijhorende categorie indien deze niet op de lijst staat. Indien het nodig lijkt om een bepaalde beginnetjes-categorie op te splitsen, vraag dit dan aan in de Kroeg, of in het overleg.
Lijst van beginnetjescategorieëen (actueel)
[bewerken | brontekst bewerken]- N.B.: Neem de naam a.u.b. letterlijk over, en let daarbij vooral ook op hoofdletters en kleine letters!
Aan de slag
[bewerken | brontekst bewerken]Heb je zin om te helpen het aantal beginnetjes te verminderen, neem er dan één van onder handen!
- In de categorie Beginnetje staan alle artikelen met het {{Beginnetje}}-sjabloon en soms ook artikelen die niet dat sjabloon hebben maar wel in die categorie zijn geplaatst.
- In deze lijst zijn alle beginnetjes te vinden, die zijn gemarkeerd met {{Beginnetje}}.
Om een bestaand kort artikel uit te breiden, kun je denken aan:
- de geschiedenis van het onderwerp
- verwijzingen naar aangrenzende onderwerpen
- films of boeken waarin het onderwerp een belangrijke rol vervult
- het creëren van interwikilinks naar artikels van anderstalige Wikipedia's ()
- het toevoegen van een relevante afbeelding
Natuurlijk zijn er onderwerpen waar weinig tot niets over te zeggen valt of waar je niets zinnigs over weet. Als je er niets zinnigs over te zeggen weet, zeg dan helemaal niets. Als het niet te verwachten is dat er iemand is die er iets zinnigs over kan schrijven, zorg er dan voor dat er geen verwijzing naar is. Zie voor de richtlijnen #Criteria.
(On)wenselijkheid
[bewerken | brontekst bewerken]Er bestaat op Wikipedia verschil van mening over de wenselijkheid van beginnetjes. Niet ieder onderwerp leent zich onmiddellijk tot uitgebreide uitweidingen. Sommigen vinden dat artikelen waarvan het meteen duidelijk is dat er in plaats van één zin wel een boek aan te wijden is, anders moeten worden gemarkeerd. Het lijkt hen gewenst een vooralsnog (veel te) korte aanzet van een markering te voorzien die aangeeft dat het artikel zeer dringend aanvulling behoeft.
Veel, maar niet alle, Wikipedianen vinden dat beginnetjes (al dan niet als zodanig gemarkeerd) ongewenst zijn. Zij zijn van mening dat de rode link (of het vraagteken) een goede uitnodiging is over een onderwerp te gaan schrijven, en dat daarentegen de uitnodiging om een beginnetje aan te vullen, minder effectief is.
In de praktijk komen beginnetjes regelmatig voor (anno 2019 op wikipedia-nl ca. 50%). Er zijn drie manieren om het aantal beginnetjes terug te brengen:
- Het beginnetje verwijderen, door dit eerst op de beoordelingslijst te plaatsen.
- Het beginnetje uitbreiden tot een praktisch artikel. Dit verdient vanzelfsprekend de voorkeur bij het streven van Wikipedia een volwaardige encyclopedie te maken.
- Als het beginnetje past in een reeks; een lijst aanmaken, de tekst daarnaar overhevelen en van het beginnetje een redirect maken.
Argumenten voor beginnetjes
[bewerken | brontekst bewerken]- Een beginnetje voldoet aan de wiki-conventies en is een volwaardig artikel.
- Ook een beginnetje geeft al informatie.
- Een beginnetje nodigt uit tot uitbreiden wanneer een geïnteresseerd iemand (met bv. Google) op de zoekterm uitkomt.
- Een beginnetje scoort beter bij zoekmachines dan helemaal geen artikel.
- Een beginnetje is nog altijd beter dan geen artikel.
- Beginners starten vaak met een beginnetje, en hen willen we niet ontmoedigen.
- Als men een artikel schrijft met vaktermen erin, is het het eenvoudigst deze vaktermen snel te verhelderen in aparte beginnetjes.
- In beginnetjes staat vaak de essentiële informatie over het onderwerp al, namelijk wat het inhoudt, maar dan zonder commentaar of uitweidingen. Overigens leent zich niet ieder onderwerp voor uitweidingen.
- Bij wijze van vergelijking: de Encarta-cd-rom bevat vele lemma's met maar één zinnetje. Dan bevatten onze beginnetjes normaal toch nog meer tekst. Als een commerciële encyclopedie kennelijk in definitieve vorm beginnetjes mag bevatten, dan kan het voor een vrije encyclopedie in wording al helemaal geen probleem zijn.
- Op deze manier kan men snel en gemakkelijk op Wikipedia kort en bondige informatie, zoals jaartallen, opzoeken.
- Interwiki's bieden rechtstreeks toegang tot informatie over hetzelfde onderwerp in andere talen die - eventueel met vertaalbots - toegang geven tot de benodigde gegevens.
- Via hulpmiddelen van Wikipedia kun je meer over het onderwerp nazoeken, namelijk door onder meer te kijken welke artikelen er naar toe linken (en wat er daar over wordt gezegd, en wat ermee in verhouding staat).
Argumenten tegen beginnetjes
[bewerken | brontekst bewerken]- Een beginnetje waar jaren niets mee gebeurt heeft geen bestaansrecht.
- Veel mensen vinden het leuker en gemakkelijker een artikel vanaf nul te schrijven, dan een beginnetje uit te breiden.
- Een beginnetje is slechter dan geen artikel, een rode link is uitnodigender dan een erg korte tekst.
- Mensen die via een zoekmachine op een beginnetje uitkomen, krijgen een slechte indruk van Wikipedia.
- Bij beginnetjes ontbreekt vaker heel essentiële informatie over het onderwerp dan bij uitgebreidere artikelen.
- Beginnetjes kunnen een kunstmatige manier zijn om het aantal artikelen op Wikipedia op te schroeven.
- Het woord beginnetje zelf komt onencyclopedisch over.
- Door de weerstand die beginnetjes bij diverse mensen oproepen, ontstaat er een regelmatig terugkerende discussie over.
- De meeste mensen kunnen met gemak 50 beginnetjes in een etmaal produceren, er is weinig 'kunst' aan.
- Een beginnetje komt vaak in de buurt van een woordenboekdefinitie, we willen niet de indruk wekken dat Wikipedia een soort woordenboek is.
- Er zijn betere alternatieven voor veel geautomatiseerde beginnetjes: lijsten met dezelfde informatie.
- Als commerciële encyclopedieën suboptimale kenmerken zoals beginnetjes hebben, dient dat niet ter navolging.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]