ดี

See also: ต, ด, and ดู

Gong

Pronunciation

• IPA^(key): /di/

Noun

ดี (transliteration needed)

1. crossbow

Thai

Pronunciation

Orthographic/Phonemic		ดี ɗ ī
Romanization	Paiboon	dii
	Royal Institute	di
(standard) IPA(key)		/diː˧/(R)

Etymology 1

From Proto-Tai *ɓliːᴬ (“gallbladder; bile”). Cognate with Lao ບີ (bī), Shan လီ (lǐi), Ahom 𑜓𑜣 (dī) or 𑜎𑜣 (lī), Zhuang mbei.

Noun

ดี • (dii)

1. gallbladder; bile.

Derived terms

• ดีเกลือ
• ดีเกลือฝรั่ง
• ดีซ่าน (dii-sâan)
• ดีเดือด
• ดีนาคราช
• ดีบัว
• ดีฝ่อ
• ดียา
• ดีหิน
• น้ำดี (náam-dii)
• ประคำดีควาย
• มะคำดีควาย

 

Etymology 2

From Proto-Tai *ɗɤjᴬ (“good”).

Cognate with Northern Thai ᨯᩦ (di), Lao ດີ (dī), Lü ᦡᦲ (ḋii), Shan လီ (lǐi), Tai Dam ꪒꪲ, Tai Dón ꪒꪲ, Ahom 𑜓𑜣 (dī), 𑜃𑜣 (nī) or 𑜑𑜣 (hī), Bouyei ndil, Zhuang ndei, Tày đây.

Compare Sui qdail (“good”), Southern Kam lail (“good”).

Alternative forms

• ดีย์
• ดือ (dʉʉ)

 

Adjective

ดี • (dii) (abstract noun ความดี)

1. good:
   1. nice; fine; excellent; satisfactory; agreeable; pleasant; favourable.

      รายได้ดี

      raai-dâai dii

      good income

      เสียงดี

      sǐiang dii

      good (singing) voice

      ข่าวดี

      kàao dii

      good news

      ฝันดี

      fǎn dii

      good dream

      อากาศดี

      aa-gàat dii

      good weather

   2. beautiful; adorable; lovely; attractive; handsome.

      หุ่นดี

      hùn dii

      good (bodily) shape

      หน้าตาดี

      nâa-dtaa dii

      good looking

   3. moral, virtuous, righteous; kind, benevolent; friendly.

      คนดี

      kon dii

      good person

      ใจดี

      jai dii

      good heart

      เขาดีต่อฉันมาก

      kǎo dii dtɔ̀ɔ chǎn mâak

      He's so good to me.

   4. proper; right; appropriate.

      มรรยาทดี

      man-yâat dii

      good manners

   5. well-behaved, well-mannered; educated, refined.

      ภูมิหลังดี

      puum-lǎng dii

      good background

   6. noble; exalted; wellborn.
   7. smart; intelligent; clever; adept.
   8. sound, valid; honorable, worthy, in good standing

      ชื่อเสียงดี

      chʉ̂ʉ-sǐiang dii

      good credit; good name; good reputation

   9. healthful; useful; beneficial.

      ดีต่อสุขภาพ

      dii dtɔ̀ɔ sùk-kà-pâap

      good for health

   10. warm; close; intimate.

       เพื่อนที่ดี

       pʉ̂ʉan tîi dii

       good friend
       (literally) friend that is good

   11. sufficient; ample; enough.
2. on good terms; on a friendly footing; having good relations.
3. in a normal, good, or proper condition; in a healthy condition; working, functioning, operative; usable, consumable.

   ประตูไม่ดี

   bprà-dtuu mâi dii

   The door is broken.
   (literally) The door is not good.

   สัญญาณไม่ดี

   sǎn-yaan mâi dii

   It's a bad line.
   (literally) The [phone] signal is not good.

   เน็ตไม่ดี

   nèt mâi dii

   The internet connection is bad.
   (literally) The [inter]net [connection] is not good.

   อาหารยังดีอยู่

   aa-hǎan yang dii yùu

   The food is edible still.
   (literally) The food is good still.

   หูไม่ดี

   hǔu mâi dii

   (literally) The ears are not good (= having a hearing problem, having an ear disorder, etc).

   คอมไม่ดี

   kɔm mâi dii

   The computer is out of service.
   (literally) The com[puter] is not good.

Adverb

ดี • (dii) (abstract noun ความดี)

1. well: nicely, finely, excellently, satisfactorily, agreeably, pleasantly, etc.

   พูดดี

   pûut dii

   well spoken; to speak well

   ร้องดี

   rɔ́ɔng dii

   well sung; to sing well

   ประพฤติดี

   bprà-prʉ́t dii

   well behaved; to behave well

2. quite; so.

   อร่อยดี

   à-rɔ̀i dii

   quite delicious

   สวยดี

   sǔai dii

   quite beautiful

   เลวดี

   leeo dii

   quite bad

Antonyms

• โฉด (chòot)
• ชั่ว (chûua)
• ช้า (cháa)
• ด้อย (dɔ̂i)
• ต่ำ (dtàm)
• ถ่อย (tɔ̀i)
• ทราม (saam)
• น้อย (nɔ́ɔi)
• แย่ (yɛ̂ɛ)
• ร้าย (ráai)
• เลว (leeo)
• สถุล (sà-tǔn)
• หยาบ (yàap)
• ห่วย (hùai)

 

Derived terms

• ก็ดี (gɔ̂ɔ-dii)
• กำขี้ดีกว่ากำตด (gam-kîi-dii-gwàa-gam-dtòt)
• กินดีอยู่ดี
• ขวัญดี
• ของดี
• ข้อดี (kɔ̂ɔ-dii)
• ขายดี
• แข่งดี
• คนดีผีคุ้ม
• คืนดี (kʉʉn-dii)
• คุ้มดีคุ้มร้าย
• จุดดี
• เจอดี
• ใจคอไม่ดี
• ใจดี (jai-dii)
• ใจไม่ดี
• ชะดีชะร้าย
• ชั่วช่างชี ดีช่างสงฆ์
• ชิงดีชิงเด่น
• โชคดี (chôok-dii)
• ญาติดี (yâat-dii)
• ดิบดี
• ดีงาม (dii-ngaam)
• ดีใจ (dii-jai)
• ดีเด่น (dii-dèn)
• ดีแตก
• ดีเนื้อดีใจ
• ดีมิดี
• ดีไม่ดี
• ดีร้าย (dii-ráai)
• ดีละ
• ดีแล้ว
• ดีวันดีคืน
• ดีอกดีใจ
• ดูดำดูดี
• ดูดี
• เด่นดี
• เดี๋ยวดีเดี๋ยวร้าย
• โดนดี
• ได้ดิบได้ดี
• ต้นร้ายปลายดี
• ตัวดี
• ตาดี
• ตาดีได้ตาร้ายเสีย
• ท่าดีทีเหลว (tâa-dii-tii-lěeo)
• น้ำดี (náam-dii)
• ปากดี (bpàak-dii)
• ผีบ้านไม่ดี ผีป่าก็พลอย
• ผีเรือนไม่ดี ผีป่าก็พลอย
• ผู้ดี (pûu-dii)
• ผู้ลากมากดี
• ฝันดี (fǎn-dii)
• พอดี (pɔɔ-dii)
• พูดดีเป็นศรีแก่ปาก
• มิดีมิร้าย
• มือดี
• ยินดี (yin-dii)
• ยินลากขากดี
• รักดีหามจั่ว รักชั่วหามเสา
• รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง (ram-mâi-dii-tôot-bpìi-tôot-glɔɔng)
• รู้ดี (rúu-dii)
• รู้ดีรู้ชั่ว
• วันดีคืนดี (wan-dii-kʉʉn-dii)
• หวังดี (wǎng-dii)
• หัวดี (hǔua-dii)
• หูดี
• เห็นขี้ดีกว่าไส้ (hěn-kîi-dii-gwàa-sâi)
• อย่างไรก็ดี
• อยู่ดีกินดี
• อยู่ดีไม่ว่าดี
• อวดดี

 

Etymology 3

Interjection

ดี • (dii)

1. (slang) Clipping of สวัสดี (sà-wàt-dii).

Etymology 4

From English dee (“the letter D/d”).

Noun

ดี • (dii)

1. The name of the Latin-script letter D/d.

See also

• (Latin-script letter names) ตัวอักษร; เอ, บี, ซี, ดี, อี, เอฟ, จี, เอช / เฮช, ไอ, เจ, เค, แอล, เอ็ม, เอ็น, โอ, พี, คิว, อาร์, เอส, ที, ยู, วี, ดับเบิลยู / ดับบลิว, เอกซ์ / เอ็กซ์, วาย, แซด / ซี