Situa vektoro
En fiziko, situa vektoro aŭ pozicia vektoro aŭ radiusa vektoro estas vektoro kiu prezentas la pozicion de punkto P en spaco rilate al ajna referenca fonto O. Ĝi estas ekvivalento al imagata delokigo de O al P.
La movado de punkta maso povas esti priskribita per vektoro-valora funkcio donanta la pozicion r(t) kiel funkcion de la skalara tempa parametro t. Ĉi tio estas uzata por priskribi la trakon de la pozicioj de partikloj, punktaj masoj, aŭ centroj de maso aŭ iuj punktoj de rigidaj objektoj.
Se la objekto moviĝas el punkto P en punkton Q, ĝia delokiga vektoro s de la moviĝo egalas al subtraho de la fina kaj komenca situaj vektoroj, s=rQ-rP .
Vektora rapido estas derivaĵo de la situa vektoro je tempo. Vektora akcelo estas derivaĵo de la vektora rapido je tempo kaj do estas dua derivaĵo de la situa vektoro je tempo.
En geometrio
[redakti | redakti fonton]En diferenciala geometrio, radiusovektoro kiel funkcio de unu reela variablo estas uzata por priskribi kurbon. En ĉi tiu okazo la sendependa parametro ne nepre estas tempo. Unu el specifaj elektoj de la sendependa parametro estas arka longo de la kurbo stratante de certa punkto.
Simile, radiusovektoro kiel funkcio de du reelaj variabloj estas uzata por priskribi surfacon. Radiusovektoro kiel funkcio de n reelaj variabloj estas uzata por priskribi n-dimensian hipersurfacon.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Alexander Heigl: Mathematische Einführung in die Elektrizitätslehre[rompita ligilo]. Lehrstuhl für Technische Elektrophysik, Technische Universität München. 18. Oktober 2006.
- Klaus Desch: Mathematische Ergaenzungen zur Physik II, Kapitel 11: Vektoranalysis. Institut für Experimentalphysik, Hamburg.