Espainiako Alderdi Komunista

Espainiako Alderdi Komunista
Datuak
Izen ofiziala	Partido Comunista de España
Izen laburra	PCE
Mota	Espainiako alderdi politikoa eta alderdi komunista
Herrialdea	Espainia
Ideologia	Eurokomunismoa, komunismoa, marxismo-leninismoa, Internazionalismoa, errepublikanismoa, federalismoa, feminismoa eta Laizismoa
Kokapen politikoa	ezker erradikal
Jarduera
Kidetza	Europako Ezkerraren Alderdia eta Ezker Batua
Kide kopurua	35.000 (2010)
Eskumendekoak	Communist Youth Union of Spain (en)
Agintea
Idazkari orokorra	Enrique Santiago (en)
Egoitza nagusi	Madril;
Gazteria	Communist Youth Union of Spain (en)
Zeren jabe	Mundo Obrero (en) eta Utopías-Nuestra Bandera
Historia
Sorrera	1921eko apirilaren 14a
Sortzailea	Jules Humbert-Droz (mul)
Koloreak
	webgune ofiziala;

Artikulu hau PCEri buruzkoa da; PCE(r)- gaitzat duena beste hau da: «Espainiako Alderdi Komunista (berreraikia)»

Espainiako Alderdi Komunista (gaztelaniaz: Partido Comunista de España, PCE) espainiar alderdi komunista bat da, PSOEtik sortua 1921eko azaroaren 14an. Haren sorrera PSOEk Leninen III. Internazionalari batu ez izatean datza. Buruzagi komunista nagusiak José Díaz, Dolores Ibarruri eta Vicente Uribe ziren.

Hego Euskal Herrian, Euskadiko Partidu Komunista (EPK-PCE) da haren ordezkaria, Ezker Anitza alderdiaren parte hartzaile dena gaur egun.

Historia

Alderdiak Asturiasko matxinadan (1934), eta 1933 eta 1936ko hauteskundeetan parte hartu zuen, azken horretan Fronte Popularra koalizioaren baitan. Espainiako Gerra Zibilean errepublikaren alde jokatu zuen; gerrak nazioartean izan zuen oihartzuna zela eta, PCEren garrantzi politiko-militarra areagotu zen. Krustxeven garaiko Stalinen kontrako salaketak zirela eta, PCEren jarrera aldatu eta bigundu zen (borroka armatua baztertzea, Langile Komisioen bidez Francoren erregimeneko sindikatuetan sartzea). Santiago Carrillok, idazkari orokor aukeratu berriak (1960), bultzatu zuen aldaketa hori.

Franco hil zenean (1975), buruzagi komunista gehienak erbestetik Espainiara itzuli ziren; Carrillorren ideien alde agertu ziren gehienak. Alderdia 1977an legeztatu zuten; leninismoa baztertu ondoren, urte hartako, 1979ko eta 1982ko hauteskundeetan parte hartu zuen. 1979an emaitza onak izan zituen, batez ere hiri handietan, baina 1982an behera egin zuen. 1983an Gerardo Iglesias aukeratu zuten, Carrilloren ordez, idazkari orokorra. Hurrengo urtean, I. Gallego buruzagi historikoak beste alderdi bat sortu zuen, ortodoxoa eta Sobietar Batasunaren aldekoa; hartan sartu ziren ezker aldetik PCEren kontrako zirenak. 1985ean Carrillok alderdia utzi zuen, eta 1987ean beste bat sortu zuen (Partido de los trabajadores de España-Unidad Comunista, Espainiako Langileen Alderdia-Batasun Komunista) 1986ko hauteskunde orokorretan, PCEk Izquierda Unida izeneko koalizioa bultzatu zuen. Alderdiaren XII. biltzarrean (1988) Julio Anguita izendatu zuten PCEko idazkari orokorra. PCE alderdia eta haren idazkaria izan ziren Izquierda Unida-ren gidari nagusiak, baina alderdi bakarra osatzera heldu gabe; Anguita izan zen koalizioaren koordinatzailea 1991 arte.

Hauteskundeetan izandako emaitzak

DIKTADURA OSTEAN PCE ALDERDIAREN HAUTESKUNDE EMAITZAK
Urtea	Burua	Botuak	%	Ordezkariak
Hauteskunde Orokorrak1977	Santiago Carrillo	1.709.890	% 9.33	20 diputatu
Hauteskunde Orokorrak 1979	Santiago Carrillo	1.939.733	% 10.82	23 diputatu
Udal Hauteskundeak 1979	Santiago Carrillo
Hauteskunde Orokorrak 1982	Santiago Carrillo	846.515	% 4.02	4 diputatu
Udal Hauteskundeak 1983	Gerardo Iglesias	1.460.942	% 7.79

(Iturria: Barne Ministerioa)

1986tik aurrera, PCE alderdia Ezker Batuaren hauteskunde zerrendetan hartu du parte.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Datuak: Q478811
Multimedia: Communist Party of Spain / Q478811