Enpresaburu: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

14:56, 30 iraila 2010ko berrikusketa

Enpresa bateko buruzagitzan dagoen definizioaz gaindi, enpresaburu kontzeptuari buruzko iritzi eta teoria ezberdinak plazaratu dira historian zehar. Enpresako kapitalista zein zuzendari moduan definitu da. Beste alde batetik, berrikuntza ekartzea, negozio-aukerak aurrez ikustea, balioa sortzea edota langileen zapaltzaile izatea aipatu dira enpresaburuen ezaugarri nagusitzat. Ideologia sozialistan, enpresaburu da bere esku dagoen kapitalari esker eta botere politikoaz baliatuz langileak esplotatzen dituen pertsona bat, eta proletargoaren aurkako klasean sailkatu da. Nolanahi ere, kapitalismoan lehen mailako eragiletzat jotzen dira, enpresak sortzen, kudeatzen eta hazkunde ekonomikoa aurrera eramaten baitituzte; eta, areago, eredutzat ere ikusi ohi dira, bere ekimenari eta adimenari esker aurrera atera, merezita aberastu eta gizarteari ekarpen handiak egiten dizkion pertsonaiatzat.

Enpresaburu nozioa Richard Cantillon irlandar ekonomialariak erabili zuen lehen aldiz XVIII. mendean, honela definituta: «jarduera ekonomikoak abiarazi eta kapitala jartzen duen pertsona, betiere ziurgabetasun eta arrisku ingurune batean». Jean-Baptiste Say ekonomialariak, berriz, baliabideak produktibitate txikiko jardueretatik aberastasuna dakarten jardueretara daramatzan eragile rola eman zion. John Stuart Mill izan zen enpresaburua kudeatzailetzat ikusi zuen lehena, XX. mendean enpresaren jabearen eta enpresaren kapitalisten artean izango zen bereizketa aurreikusiz. Joseph Schumpeter ekonomialariaren iritziz, berrikuntza dakarren pertsona da enpresaburua.

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
-[[Enpresa]] bateko buruzagitzan dagoen definizioaz gaindi, '''enpresaburu''' kontzeptuari buruzko iritzi eta teoria ezberdinak plazaratu dira [[historia]]n zehar. Enpresako [[kapitalismo|kapitalista]] zein zuzendari moduan definitu da. Beste alde batetik, berrikuntza ekarri, negozio-aukerak aurreikusi, [[balio]]a sortu edo langileen zaplatzaile moduan aipatu dira horien ezaugarri nagusi moduan. Ideologia [[sozialismo|sozialista]]n, enpresaburu langileak esplotatu egiten dituen pertsona bat da, bere esku dagoen [[kapital]]ari esker eta [[botere politiko]]az baliatuz eta [[proletargo]]aren aurkako klasean sailkatu da. Nolanahi ere, kapitalismoan lehen mailako eragiletzat jotzen dira, [[enpresa]]k sortuz, kudeatuz eta hazkunde ekonomikoa aurrera eramanez, eta areago, eredu moduan ikusi ohi dira, euren ekimenari eta adimenari esker aurrera atera, merezita aberastu eta gizarteari ekarpen handiak egiten dizkion pertsonaia moduan.
+[[Enpresa]] bateko buruzagitzan dagoen definizioaz gaindi, '''enpresaburu''' kontzeptuari buruzko iritzi eta teoria ezberdinak plazaratu dira [[historia]]n zehar. Enpresako [[kapitalismo|kapitalista]] zein zuzendari moduan definitu da. Beste alde batetik, berrikuntza ekartzea, negozio-aukerak aurrez ikustea, [[balio]]a sortzea edota langileen zapaltzaile izatea aipatu dira enpresaburuen ezaugarri nagusitzat. Ideologia [[sozialismo|sozialista]]n, enpresaburu da  bere esku dagoen [[kapital]]ari esker eta [[botere politiko]]az baliatuz langileak esplotatzen dituen pertsona bat, eta [[proletargo]]aren aurkako klasean sailkatu da. Nolanahi ere, kapitalismoan lehen mailako eragiletzat jotzen dira, [[enpresa]]k sortzen, kudeatzen eta hazkunde ekonomikoa aurrera eramaten baitituzte; eta, areago, eredutzat ere ikusi ohi dira, bere ekimenari eta adimenari esker aurrera atera, merezita aberastu eta gizarteari ekarpen handiak egiten dizkion pertsonaiatzat.
-Enpresaburu terminoa [[Richard Cantillon]] irlandar ekonomialariak erabili zuen lehen aldiz [[XVIII. mende]]an, jarduera ekonomikoak abiarazi eta [[kapital]]a jartzen duen pertsona moduan definitu zuen, betiere ziurgabetasun eta arrisku ingurune batean. [[Jean-Baptiste Say]] ekonomialariak, berriz, baliabideak produktibitate txikiko jardueretatik aberastasuna zekarten jarduetara daramatzan eragile rola eman zion. [[John Stuart Mill]] izan zen enpresaburu kudeatzaile gisa ikusi zuen lehena, XX. mendean enpresako jabe eta kapitalisten artean izandako bereizketa aurreikusiz. [[Joseph Schumpeter]] ekonomialariaren iritziz berrikuntza dakarren pertsona da enpresaburua.
+''Enpresaburu'' nozioa [[Richard Cantillon]] irlandar ekonomialariak erabili zuen lehen aldiz [[XVIII. mende]]an, honela definituta: «jarduera ekonomikoak abiarazi eta [[kapital]]a jartzen duen pertsona, betiere ziurgabetasun eta arrisku ingurune batean». [[Jean-Baptiste Say]] ekonomialariak, berriz, baliabideak produktibitate txikiko jardueretatik aberastasuna dakarten jardueretara daramatzan eragile rola eman zion. [[John Stuart Mill]] izan zen enpresaburua kudeatzailetzat ikusi zuen lehena, XX. mendean enpresaren jabearen eta enpresaren kapitalisten artean izango zen bereizketa aurreikusiz. [[Joseph Schumpeter]] ekonomialariaren iritziz, berrikuntza dakarren pertsona da enpresaburua.
 [[Kategoria:Enpresaburuak]]