سکاستان

زیستگاه مردمان ایرانی‌تبار سکاها که بیشتر در آسیای میانه و شمال دریای کاسپی قرار داشته‌است

سکاستان یا سرزمین سکاها یا سکیتیه (به یونانی کهن: Σκυθία، Skuthia، سکوثیا) سرزمینی بود در اوراسیا که از ۴۰۰۰ پیشامیلاد تا سدهٔ ۲ پسامیلاد (به مدت حدود ۴۲۰۰ سال) زیستگاه گروهی از مردمان ایرانی‌تبار[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸] و از قوم آریایی بودند.

سکیستان در زمان اشکانیان (پارت‌ها)
یک سرباز سکایی

گمان می‌رود اجداد مردمان کنونی شمال ایران و کشورهای حاشیه قفقاز سکاهای باستانی باشند. دین سکائی بسیار شبیه به دین ایران باستان بوده و آن دسته از سکایی‌هایی که در اثر مهاجرت‌های گسترده در مجاورت یونان قرار گرفتند تحت تأثیر دین و فرهنگ یونانی قرار گرفتند.[۹]

تأثیر سکاها بر ایرانیان

ویرایش

سکاها از کهن‌ترین اقوام بشری در منطقهٔ آسیا می‌باشند که دارای فرهنگ و هنر غنی و تمدن باشکوه نیز بوده‌اند. سکاها در پهنای وسیعی از سرزمین‌های باستانی پراکنده بودند و به علت هجوم این بیابان گردانان به اطراف، معمولاً از قبایل پرنفوذ و با ظرفیت‌های جنگاوری و دلاوری بالا نیز بوده‌اند. این قوم به دلیل اینکه سده‌های متمادی بر تمدن‌های بزرگ مجاور خود، همچون مادها، نفوذ داشته‌اند، بسیاری از مظاهر زندگی آن‌ها در این تمدن‌ها و اقوام همسایه تبلوریافته، و با شکل دیگری به حیات خود ادامه داده‌است؛ بنابراین نشانه‌های آداب و ادیان و فرهنگ و تمدن سکاها را می‌توان در ریشه و بنیان فرهنگ ایرانی مخصوصاً ادبیات فارسی کهن نیز یافت که ازجملهٔ این آثار شاهنامهٔ فردوسی است که به‌صراحت از سگزی بودن (سکایی بودن یا سکستانی، سیستانی بودن) رستم و خاندانش یادکرده است.[۱۰]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Rüdiger Schmitt, “SCYTHIAN LANGUAGE,” Encyclopædia Iranica, online edition, 2018, available at http://www.iranicaonline.org/articles/scythian-language (accessed on 10 April 2018).
  2. دانشنامه بریتانیکا، ذیل Scythian، نسخه آنلاین
  3. Brunner، «Iran v. Peoples of Iran. (2) Pre-Islamic»، ENCYCLOPÆDIA IRANICA.
  4. رضایی باغ‌بیدی، تاریخ زبان‌های ایرانی، 35-37.
  5. Sulimirski، «THE SCYTHS»، Cambridge History of Iran.
  6. شاپور شهبازی، جهانداری داریوش بزرگ، 53-54.
  7. زرشناس، میراث ادبی روایی در ایران باستان، 15.
  8. Szemerényi، Four Old Iranian Ethnic Names.
  9. Giovanni Boccaccio’s Famous Women translated by Virginia Brown 2001, p. 25; Cambridge and London, Harvard University Press; ISBN 0-674-01130-9 " می‌نویسد: "... از دریای سیاه به سوی شمال تا اقیانوس گسترده بود …" در زمان بوکاچیو (Boccaccio) دریای بالتیک را اقیانوس سرمتیان (Oceanus Sarmaticus) می‌نامیدند.
  10. «تأثیر سکاها و پارت‌ها بر حماسهٔ ملی ایرانیان با تکیه بر شاهنامه». پرتال جامع علوم انسانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۰۴.