Wikipedia

Ameixeira

especie de planta

A ameixeira ou ciroleira[1] (Prunus domestica) é unha árbore froiteira da familia das rosáceas, cultivada polos seus froitos, as ameixas. É unha das froiteiras máis cultivadas nos pomares [2] de Galiza dende a antigüidade.

Varios cultivares de ameixas - Imperial Gage (1), Damson (2), Lombard (3), Maynard (4) e Yellow Egg (5)

Agroma en primavera (marzo-abril). As flores son brancas ou rosadas e ovais e o froito é unha drupa. A vida dunha ameixeira varía entre 30 e 50 anos.

Descrición

editar

É unha arboriña de altura media, entre 3 e 8 metros até 7(10) m, de folla caediza e inerme con franzas glabrescentes, polo xeral avermelladas e brillantes. As follas, de 4-8(10) por 1,7-3,5(4) cm, son obovadas, elípticas ou ovado-lanceoladas, acuminadas, crenadas ou aserradas, de face glabra, e envés máis ou menos pubescente nos nervios; o pecíolo de 1-2,5 cm, é glabrescente; as estípulas, caedizas, son linear-lanceoladas con dentes glandulíferos. As flores son solitarias ou xeminadas, raramente en fascículos de 3-5 con pedicelos de 8–15 mm, glabros ou pubescentes. O receptáculo ten 4–5 mm e é acopado, glabro ou pubescente. O cáliz ten sépalos de 4–5 mm, reflexos, ovado-oblongos, denticulados, obtusos, glabros ou pubescentes, e os pétalos da corola miden de 8-13(15) mm e son obovados, emarxinados, brancos ou branco-averdados. O ovario é glabro e o froito (a ameixa) é unha drupa monocarpelar de (3)4-5(6) cm, elipsoidal ou algo globosa, glabra, de cor negra azulada, púrpura escura, avermellada, amarela, averdada etc., con pruína; o mesocarpo é comestíbel e de sabor doce; o endocarpo, esclerificado, é ovoide ou elipsoidal, lixeiramente engurrado ou punteado, aquillado e adherido ao mesocarpo.[3]

Cultivo

editar

É unha especie froiteira cultivada dende a antigüidade. Hai dous grandes grupos de variedades cultivadas de ameixeiras. As denominadas europeas (Prunus domestica) e as asiáticas (Prunus salicina). Na actualidade son as variedades asiáticas as que máis se cultivan, un dos motivos é a menor necesidade de frío invernal destas variedades polo que se pode cultivar en zonas menos frías e son máis precoces.

Algunhas das variedades europeas son : Claudia, Agen, Fellemberg, Stanley, President etc. Entre as xaponesas : Red Beaut, Santa Rosa, Angeleno, Laroda etc.

Propiedades e usos

editar

A polpa é laxante. O óleo da súa semente utilízase coma alimento. Coas ameixas faise un licor semellante ao kirsch moi popular en Hungría. A ameixa é un dos froitos máis apreciados no verán, con eles pódese elaborar confeituras e marmeladas; tamén se poden secar para facer ameixas pasas, moi consumidas nos meses de inverno.

Denominacións galegas

editar

A árbore denomínase normalmente ameixeira ou ciroleira, dependendo da zona. Existen algunhas variedades tradicionais:

  • Fatoeiro, dá os fatóns, normalmente ameixas alongadas e amarelas[4].
  • Claudieira, dá as claudias ou ambruíñas, unha variedade de ameixas doces e verdes[5].
  • Mirabeleiro, dá os mirabeis, ameixiñas moi doces.
  • Abruñeiro, dá os abruños, ameixas bravas. É en realidade outra especie: Prunus spinosa.
  • Cerolleiro, dá o cerollo, un tipo de abruño de sabor doce[6].

Taxonomía

editar

Prunus domestica foi descrita por Carl von Linné e publicado en Species Plantarum 1: 475, no ano 1753.[7]

Sinonimia

Notas

editar
  1. ↑ Nomes vulgares galegos en Termos esenciais de botánica. Santiago de Compostela, 2004. Vocabulario de ciencias naturais. Santiago de Compostela, Xunta de Galicia, 1991. Dicionario da Real Academia Galega. A Coruña, RAG, 2012
  2. ↑ Pomar é un terreo ou horta plantada de árbores froiteiras, aínda que usualmente se aplique ás maceiras.
  3. ↑ "Prunus domestica en Flora Ibérica, RJB/CSIS, Madrid" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 17 de outubro de 2013. Consultado o 01 de agosto de 2013. 
  4. ↑ Vocabulario de ciencias naturais. Santiago de Compostela, Xunta, 1991.
    Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para fatoeiro.
  5. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para claudia.
  6. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para cerollo.
  7. ↑ Ameixeira en Trópicos
  8. ↑ "subsp. insititia(L.) Bonnier & Layens; Tabl. Syn. Pl. Vasc. France: 95 (1894)". World Plants: Complete Plant List. Consultado o 2021-12-06. 
  9. ↑ "Proyecto Anthos, RJB". Arquivado dende o orixinal o 11 de setembro de 2019. Consultado o 01 de agosto de 2013. 
  10. ↑ Ameixeira en PlantList/

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • CONABIO. 2009. Catálogo taxonómico de especies de México. 1. In Ca. nat. México. CONABIO, Cidade de México.
  • Flora of China Editorial Committee. 2003. Fl. China 9: 1–496. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
  • Linares, J. L. 2003 [2005]. Listado comentado de los árboles nativos y cultivados en la república de El Salvador. Ceiba 44(2): 105–268.

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ameixeira&oldid=6372483»