Coroa islandesa

Coroa islandesa
íslensk króna en islandés
Código:	ISK
Ámbito:	Islandia
Símbolo:	kr, Íkr
Fracción:	100 aurar
Moedas:	1, 5, 10, 50, 100 coroas
Billetes:	500, 1.000, 2.000, 5.000 coroas
Emisor:	Banco Central de Islandia
Taxa de troco: 11-01-2010	1 EUR = 180,6658 ISK 1 USD = 124,2800 ISK
Troco actual

A coroa (en islandés: króna) é a moeda oficial de Islandia. Divídese en 100 aurar (eyrir) aínda que esta división non se utiliza. Normalmente abreviase como "kr." e o seu código ISO 4217 é ISK.

Historia

Primeira coroa, 1874-1981

En 1874 introduciuse por primeira vez a coroa danesa para substituír a primeira divisa danesa, o rigsdaler. Xa en 1885, Islandia comezou a emitir os seus propios billetes. Tras a disolución da Unión Monetaria Escandinava co comezo da primeira guerra mundial e a autonomía adquirida por parte de Dinamarca en 1918, a coroa islandesa separouse da danesa. As primeiras moedas cuñáronse en 1922.

Moedas

As primeiras moedas islandesas introducíronse en 1922 e consistían en denominacións de 10 e 25 aurar. A estas seguíronlle en 1925 outras moedas de 1 e 2 coroas, e en 1926 moedas de 1, 2 e 5 aurar. En 1946 os deseños das moedas víronse alterados para eliminar o monograma real da monarquía danesa (CXR) tras a independencia de Islandia en 1944, momento no que Dinamarca foi ocupada polas tropas nazis. A comezos de 1967, introducíronse novas moedas debido a unha considerable perda do valor da coroa. Ese mesmo ano introducíronse as moedas de 10 coroas, seguidas de denominacións de 50 aurar e 5 coroas en 1969, e 50 coroas en 1970.

Billetes

Os primeiros billetes emitíronse en 1885 a cargo do Landssjóð Íslands en denominacións de 5, 10 e 50 coroas. En 1904, o Banco de Islandia (Íslands Banki) asumiu as competencias para emitir billetes e introduciu denominacións de 100 coroas. En 1921, o Ríkissjóð Íslands empezou a emitir billetes de novo en denominacións de 1, 5, 10 e 50 coroas. En 1929, outro banco, o Landsbanki Íslands fíxose cargo da emisión de billetes de 5 coroas e superiores, mentres que o Rikissjóð continuou emitindo os billetes de 1 coroa até 1947. O Landsbanki Íslands introduciu os billetes de 500 coroas en 1935, e en 1957 engadiu os de 25 e 1.000 coroas. En 1961, o Seðlabanki Íslands converteuse no Banco Central de Islandia e empezou a emitir papel moeda, en denominacións de 10, 25, 100, 500, 1.000 e 5.000 coroas.

Segunda coroa, 1981-

En 1981 a coroa islandesa revalidouse en 100 coroas antigas (código ISO 4217: ISJ) por unha nova coroa. Tecnicamente, unha coroa aínda está dividida en 100 aurar, aínda que na práctica as moedas inferiores a 1 coroa non circularon desde hai anos. En setembro de 2002, Davíð Oddsson, Primeiro Ministro islandés naquel tempo, asinou dous regulamentos decretando que todas as cantidades de diñeiro de facturas e reclamacións financeiras deberían permanecer e ser pagadas en coroas enteiras, e todas as moedas inferiores a 1 coroa serían retiradas da circulación.

Moedas

En 1981 introducíronse moedas en denominacións de 5, 10, 50 aurar, 1 e 5 coroas, ás que seguiron moedas de 10 coroas en 1984, 50 coroas en 1987 e 100 coroas en 1995. Desde outubro de 2003, os bancos islandeses xa non aceptan as moedas de 5, 10 e 50 aurar.

Denominación	Metal	Canto	Diámetro (mm.)	Peso (gr.)	Anverso	Reverso
5 Aurar	Cu+Zn	Liso	15,00	1,50	FIMM AURAR - Falcón - ÍSLAND - ano de cuñaxe	5 - Manta-raia
10 Aurar	Cu+Zn	Liso	17,00	2,00	TÍU AURAR - Touro - ÍSLAND - ano de cuñaxe	10 - Lura
50 Aurar	Cu+Zn	Liso	19,00	3,00	FIMMTÍU AURAR - Dragón - ÍSLAND - ano de cuñaxe	50 - Lagostino
1 Coroa	Cu+Nin	Estriado	21,50	4,50	EIN KRÓNA - Xigante - ÍSLAND - ano de cuñaxe	1 KR - Bacallau
5 Coroas	Cu+Nin	Estriado	24,50	6,50	FIMM KRÓNUR - Escudo de Islandia - ÍSLAND - ano de cuñaxe	5 KR - Golfiños
10 Coroas	Cu+Nin	Estriado	27,50	8,00	TÍU KRÓNUR - Escudo de Islandia - ÍSLAND - ano de cuñaxe	10 KR - Calepáns
50 Coroas	Cu+Nin+Zn	Estriado	23,00	8,25	FIMMTÍU KRÓNUR - Escudo de Islandia - ÍSLAND - ano de cuñaxe	50 KR - Cangrexo verde
100 Coroas	Cu+Nin+Zn	Estriado	25,50	8,50	EITT HUNDRAÐ KRÓNUR - Escudo de Islandia - ÍSLAND - ano de cuñaxe	100 KR - Lumpo

Billetes

Os billetes islandeses imprímense coas datas desde que teñen base legal. En 1981 emitíronse billetes de 10, 50, 100 e 500 coroas de acordo a lei de 20 de marzo de 1961. En 1984 introducíronse os billetes de 1.000 coroas, seguidos dos de 5.000 coroas en 1986 en base á mesma lei. En 1994 volvéronse a emitir os billetes de 100, 500 e 1.000 coroas en base á lei de 5 de maio de 1986. Ao ano seguinte, introduciuse por primeira vez uns billetes de 2.000 coroas, diferente en deseño a todos os demais.

O 22 de maio de 2001 introduciuse unha nova serie con máis cambios que melloran a seguridade para previr a falsificación. Por exemplo, aos billetes de 1.000 e 5.000 coroas engadíronselle bandas metálicas. Os billetes inferiores a 100 coroas non circulan desde que o Banco Central retirounos do curso legal. En 2006, a maioría dos billetes en circulación eran de 500, 1.000 e 5.000 coroas. Os billetes de 2.000 coroas seguen circulando pero non son tan comúns, de feito, son coñecidos polos locais como "diñeiro de turistas". A súa utilización nunca estivo moi xeneralizada.

Denominación	Cor predominante	Dimensións	Anverso	Reverso
10 Coroas	Azul	130 x 70 mm	10 - TÍU KRÓNUR - Arngrímur Jónsson o Sabio - SEÐLABANKI ÍSLANDS	10 - Antiga escena islandesa baseada nunha pintura de Auguste Mayer
50 Coroas	Marrón	135 x 70 mm	50 - Fimmtíu Krónur - Guðbrandur Þorláksson - SEÐLABANKI ÍSLANDS	50 - Tipógrafos - Pasaxe da Biblia de Guðbrandur cos tipos
100 Coroas	Verde	140 x 70 mm	100 - Eitt hundrað krónur - Árni Magnússon - SEÐLABANKI ÍSLANDS	100 - Monxe traballando nun scriptorium
500 Coroas	Vermello	145 x 70 mm	500 - FIMM HUNDRUÐ KRÓNUR - Jón Sigurðsson - SEÐLABANKI ÍSLANDS	500 - Jón Sigurðsson - Tapiz islandés - Escola de Gramática en Reykjavik
1.000 Coroas	Violeta	150 x 70 mm	1000 - EITT ÞÚSUND KRÓNUR - Brynjólfur Sveinsson - SEÐLABANKI ÍSLANDS	1000 - Igrexa Brynjólf en Skálholt
2.000 Coroas	Multicolor	150 x 70 mm	2000 - TVÖ ÞÚSUND KRÓNUR - Jóhannes Kjarval e a súa obra "Dentro e Fóra" - SEÐLABANKI ÍSLANDS	2000 - "Anhelando o Voo" e "Muller e Flores" de Jóhannes Kjarval
5.000 Coroas	Azul	155 x 70 mm	5000 - FIMM ÞÚSUND KRÓNUR - Ragnheiður Jónsdóttir - SEÐLABANKI ÍSLANDS	5000 - Ragnheiður Jónsdóttir e dous alumnos - Tapiz islandés

Emisión de moeda

A moeda islandesa é unha das moedas con menos volume do mundo, controlada fortemente polo Banco Central e cun alto grao de volatilidade non só fronte ao dólar estadounidense ou canadense, senón fronte a outras moedas dos países nórdicos e fronte ao euro. Por exemplo, durante a primeira metade de 2006, 1 USD chegou a cambiarse entre 50 e 80 coroas. Antes do colapso da moeda islandesa en outubro de 2008, a coroa considerábase unha moeda sobrevaluada. En xullo de 2008, o prezo dun Big Mac era de ao redor de 6 USD, en comparación cos 3,50 USD que custaba en Estados Unidos. Polo xeral, os turistas que chegan a Islandia non necesitan levar moita moeda física, xa que na maioría dos casos acéptase o pago electrónico. Ademais, é raro que se acepten outras divisas estranxeiras, exceptuando o Aeroporto Internacional de Keflavík.

En Islandia existe un alto nivel xeneralizado en tecnoloxía. O país ten por exemplo, unha das rendas per cápita máis alta do mundo no uso de computadores. A saturación da tecnoloxía en Islandia tivo ramificacións no seu sistema monetario; unha alta porcentaxe de todas as transaccións en Islandia levan a cabo a través de medios electrónicos, como cartóns de débito e crédito, así como transferencias en liña. Ademais, o valor dos billetes é relativamente baixo, xa que o billete de maior denominación é o de 5.000 coroas, o que custa de media un menú diario para dúas persoas sen bebidas nin sobremesa.

Crise financeira de 2008

En outubro de 2009, os efectos da crise global financeira de 2007 provocaron o maior colapso na historia do sistema bancario islandés. O valor da coroa esborrallouse, e o 7 de outubro de 2008 o Banco Central de Islandia tentou fixar a coroa a 131 ISK fronte ao euro. Esta taxa de cambio abandonouse ao día seguinte. Máis tarde a coroa caeu a 340 ISK por euro antes de que se suspendese o intercambio da moeda. Tras un período de tentativa, empezou a intercambiarse timidamente a coroa no ámbito internacional, actividade que se esperaba que se recuperase durante novembro de 2009, aínda que é certo, aínda con pouca liquidez, xa que Islandia obtivera un préstamo do FMI. Con todo en xaneiro de 2009 a coroa aínda non se cambiaba de forma regular, tendo a taxa do Banco Central Europeo como referencia.

De maneira similar a coroa islandesa caeu fronte ao dólar estadounidense, desde as 50-80 ISK por dólar ás 110-115 ISK. A mediados de novembro de 2009 seguiu na mesma liña, caendo ás 135 coroas por dólar. O 2 de abril de 2009, o valor suspendeuse no aire ao redor dos 119 ISK por dólar. Os altos prezos para os turistas víronse tamén arrastrados, polo que se espera que se incremente a industria do turismo en Islandia.

Islandia e o euro

Islandia non forma parte da Unión Europea, e por tanto non pode utilizar o euro. En teoría a adopción do euro tería varias vantaxes. Adoptar unha moeda máis forte axudaría a evitar as turbulencias que rodean as especulacións nos mercados financeiros internacionais. Ademais, os economistas islandeses enumeraron varios argumentos en favor do euro antes da crise. En termos de crecemento e benestar social, poderíase esperar do euro unhas taxas de interese máis baixas a longo prazo. Isto seguramente incrementaría o capital investidor e a produtividade do mercado laboral. O euro reduciría os prezos ao consumo facilitando unha comparación con outros países europeos. Debido á volatilidade entre o euro e a coroa, a anterior Ministra de Asuntos Exteriores Valgerður Sverrisdóttir considerou a idea de que Islandia adoptase en euro sen entrar na Unión Europea.

Existen dúas opinións sobre a adopción do euro entre os islandeses. O 11 de setembro de 2007 fíxose pública unha enquisa na que o 53% da poboación estaba a favor da adopción do euro fronte a un 37% que se negaba e un 10% indeciso. Outra enquisa publicada por un xornal indicaba o contrario, cun 56% opóndose e un 44% a favor. En xaneiro de 2008, a Cámara de Comercio islandesa realizou outra enquisa na que un 63% estaba a favor de abandonar a coroa islandesa por outra divisa. Ademais, algunhas empresas en Islandia como Ossur empezaron a pagar aos seus empregados en euros ou dólares, debido á alta inflación e volatilidade.

A crise financeira de 2008 hizó que rapidamente se fixesen chamamentos para unirse á eurozona. En xaneiro de 2009, un alto cargo do goberno manifestou que debido á crise a coroa morrera, polo que necesitaban unha nova moeda, e a única opción máis seria sería o euro. En marzo de 2009, un informe do Ministro de Asuntos Exteriores, Össur Skarphédinsson, considerou tres opcións: manter a coroa, adoptar o euro sen entrar á Unión Europea, ou adoptar o euro formalizando a entrada na Unión Europea. O informe recomendaba a última opción.

Un estudo económico do impacto sobre a adopción do euro sentenciou que a coroa islandesa actúa como barreira para o intercambio internacional, e que entrar na Unión Europea e adoptar o euro incrementaría os intercambios con Islandia nun 60%. En xullo de 2009, o Parlamento islandés votou apoiado cunha estreita marxe iniciar as negociacións para unirse á UE.

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas

Galería de billetes del mundo (en inglés) Colección de imágenes de billetes islandeses
Banco Central de Islandia Arquivado 19 de novembro de 2005 en Wayback Machine. (en inglés)