Lipa: Rozdźěl mjez wersijomaj
S bot přidał: myv:Пекше |
+pic |
||
(34 mjezywersijow wot 20 wužiwarjow njepokazanych) | |||
Rjadka 4: | Rjadka 4: | ||
|wulkosć=250px |
|wulkosć=250px |
||
|wopis wobraza=[[Slěborna lipa]] (''Tilia tomentosa'') |
|wopis wobraza=[[Slěborna lipa]] (''Tilia tomentosa'') |
||
|klasa= |
|||
|nadwotrjad= |
|||
|podklasa0=[[Rosidy]]<br />[[Eurosidy II]] |
|||
|wotrjad= |
|||
|klasa=([[Rosopsida]]) |
|||
|podklasa=(Rosidae) |
|||
|porjad=(Malvales) |
|porjad=(Malvales) |
||
|swójba=[[Šlězowe rostliny]] (Malvaceae) <!--po němskej wikipediji--> |
|swójba=[[Šlězowe rostliny]] (Malvaceae) <!--po němskej wikipediji--> |
||
|podswójba=[[Lipowe rostliny]] (Tilioideae) |
|podswójba=[[Lipowe rostliny]] (Tilioideae) |
||
|ród=Lipa<ref name="prawopisny">{{Prawopisny2005|strona=238}}</ref><ref name="boehmak">{{boehmak|titul= Linde}}</ref> |
|||
|ród=Lipa |
|||
|wědomostne mjeno=Tilia |
|wědomostne mjeno=Tilia |
||
|slědźer=[[Carl von Linné|L.]] |
|slědźer=[[Carl von Linné|L.]] |
||
|lěto= |
|lěto= |
||
}} |
}} |
||
[[Dataja:Bombus terrestris queen - Tilia cordata - Keila.jpg|miniatur]] |
|||
⚫ | |||
== Wopis == |
|||
⚫ | |||
Lipy su w lěće zelene [[štom]]y. Rostliny často pruty wutworja. |
|||
[[Zdónk]] je tołsty. |
|||
Wobsahuje sćěhowace družiny: |
|||
Kulojte hač wutrobojte [[łopjeno|łopjena]] sedźa na ćeńkich stołpikach. Wone w nazymje spěšnje zažołtnu. |
|||
Kćěje w lěće. Małke, wonjace, dwusplažne [[kćenje|kćenja]] su bónčkojte, žołtojte a steja w promjenjach. Kóžde [[kwětnistwo]] je z křileškojtym běłojtym nošnym łopješkom zrosćene. |
|||
[[Płód|Płody]] su małke, kulojte, twjerde, zelene [[worjech]]owe płody, kotrež jenož jedne symjo wobsahuja. |
|||
== Rozšěrjenje == |
|||
Rostliny su w měrnych regionach [[Azija|Azije]], [[Europa|Europy]] a sewjerneje [[Amerika|Ameriki]] rozšěrjene. |
|||
== Wužiwanje == |
|||
Wjele družinow so rady jako alejowe štomy plahuje, dokelž spěšnje rosće, regularny rěz, ale awtowe wotpłuny relatiwnje derje znjese. |
|||
== Družiny == |
|||
K tutomu rodej słuša 45 hač 50 družinow. |
|||
* [[ameriska lipa]] (''Tilia americana'') |
|||
* [[čerwjena lipa]] (''Tilia rubra'') |
* [[čerwjena lipa]] (''Tilia rubra'') |
||
* [[japanska lipa]] (''Tilia japonica'') |
* [[japanska lipa]] (''Tilia japonica'') |
||
* [[krimska lipa]] (''Tilia x euchlora'') |
* [[krimska lipa]] (''Tilia x euchlora'') |
||
* [[nižozemska lipa]] ( |
* [[nižozemska lipa]] (Tilia × europaea L. = T. cordata? × T. platyphyllos) (Syn.: T. × intermedia, T. × vulgaris Hayne, T. ×europaea var. pallida Rehder) |
||
* [[pózdnja lipa]] (''Tilia cordata'') |
* [[pózdnja lipa]] (''Tilia cordata'') |
||
* [[slěborna lipa]] (''Tilia tomentosa'') |
* [[slěborna lipa]] (''Tilia tomentosa'') |
||
Rjadka 30: | Rjadka 46: | ||
* [[zažna lipa]] (''Tilia platyphyllos'') |
* [[zažna lipa]] (''Tilia platyphyllos'') |
||
== Nóžki == |
|||
⚫ | |||
<references/> |
|||
[[Kategorija: Rostliny]] |
|||
== Žórła == |
|||
* Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 906 {{ref-de}} |
|||
* Ulrich Hecker: BLV Handbuch Bäume und Sträucher, ISBN 978-3-8354-0021-4, strony 265 {{ref-de}} |
|||
⚫ | |||
[[an:Tilia]] |
|||
[[ar:زيزفون]] |
|||
[[az:Cökə]] |
|||
[[be:Ліпа]] |
|||
[[bg:Липа]] |
|||
[[ca:Til·ler]] |
|||
[[cs:Lípa (rod)]] |
|||
[[cv:Çăка]] |
|||
[[da:Lind]] |
|||
[[de:Linden (Botanik)]] |
|||
[[en:Tilia]] |
|||
[[eo:Tilio]] |
|||
[[es:Tilia]] |
|||
[[et:Pärn]] |
|||
[[eu:Ezki]] |
|||
[[fa:نمدار]] |
|||
[[fi:Lehmukset]] |
|||
[[fr:Tilia]] |
|||
[[glk:نمدار (زیرفون)]] |
|||
[[he:טיליה]] |
|||
[[hr:Lipa (biljka)]] |
|||
[[hu:Hárs]] |
|||
[[ia:Tilia]] |
|||
[[it:Tilia]] |
|||
[[ko:피나무]] |
|||
[[kv:Нинпу]] |
|||
[[lt:Liepa (augalas)]] |
|||
[[myv:Пекше]] |
|||
[[nl:Linde (geslacht)]] |
|||
[[pl:Lipa]] |
|||
[[pt:Tilia]] |
|||
[[qu:Tilu]] |
|||
[[ro:Tei (arbore)]] |
|||
[[ru:Липа]] |
|||
[[sl:Lipa]] |
|||
[[sr:Липа]] |
|||
[[sv:Lindsläktet]] |
|||
[[tr:Ihlamur]] |
|||
[[uk:Липа]] |
|||
[[vi:Chi Đoạn]] |
|||
[[zh:椴树]] |
Aktualna wersija wot 5. julija 2016, 18:06
Slěborna lipa (Tilia tomentosa) | |
systematika | |
---|---|
Domena | Eukaryoty |
Swět | Rostlinstwo |
Rosidy Eurosidy II | |
rjad: | (Malvales) |
swójba: | Šlězowe rostliny (Malvaceae) |
podswójba: | Lipowe rostliny (Tilioideae) |
ród: | Lipa[1][2] |
wědomostne mjeno | |
Tilia | |
L. | |
Lipa[1][2] (Tilia) je ród z podswójby lipowych rostlinow (Tilioideae) znutřka šlězowych rostlinow (Malvaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Lipy su w lěće zelene štomy. Rostliny často pruty wutworja.
Zdónk je tołsty.
Kulojte hač wutrobojte łopjena sedźa na ćeńkich stołpikach. Wone w nazymje spěšnje zažołtnu.
Kćěje w lěće. Małke, wonjace, dwusplažne kćenja su bónčkojte, žołtojte a steja w promjenjach. Kóžde kwětnistwo je z křileškojtym běłojtym nošnym łopješkom zrosćene.
Płody su małke, kulojte, twjerde, zelene worjechowe płody, kotrež jenož jedne symjo wobsahuja.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostliny su w měrnych regionach Azije, Europy a sewjerneje Ameriki rozšěrjene.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wjele družinow so rady jako alejowe štomy plahuje, dokelž spěšnje rosće, regularny rěz, ale awtowe wotpłuny relatiwnje derje znjese.
Družiny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]K tutomu rodej słuša 45 hač 50 družinow.
- ameriska lipa (Tilia americana)
- čerwjena lipa (Tilia rubra)
- japanska lipa (Tilia japonica)
- krimska lipa (Tilia x euchlora)
- nižozemska lipa (Tilia × europaea L. = T. cordata? × T. platyphyllos) (Syn.: T. × intermedia, T. × vulgaris Hayne, T. ×europaea var. pallida Rehder)
- pózdnja lipa (Tilia cordata)
- slěborna lipa (Tilia tomentosa)
- wisata lipa (Tilia petiolaris)
- zažna lipa (Tilia platyphyllos)
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 238.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Linde
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 906 (němsce)
- Ulrich Hecker: BLV Handbuch Bäume und Sträucher, ISBN 978-3-8354-0021-4, strony 265 (němsce)