«Շիրվանշահերի ապարանքներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.1) (Ռոբոտը ավելացնում է․: uk:Палац Ширваншахів |
|||
(37 intermediate revisions by 20 users not shown) | |||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{անաղբյուր}} |
|||
{{Տեղեկաքարտ Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ |
{{Տեղեկաքարտ Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ |
||
| |
|Հայերեն անվանում = Շիրվանշահերի ապարանքներ |
||
| |
|Անգլերեն անվանում = {{lang-az|Şirvanşahlar Sarayı}} |
||
| |
| Պատկեր = [[Պատկեր:Palace of Shirvanshahs common.JPG|300px]] |
||
| |
|Պատկերի նկարագրություն= Շիրվանշահերի ապարանքային համալիր [[Բաքու|Բաքվի]] կենտրոնում |
||
| |
| Երկիր = {{AZE}} |
||
| |
| Տիպ = Մշակութային |
||
| |
| Չափանիշներ = iv |
||
| ID = 958 |
| ID = 958 |
||
| |
| Հղում = |
||
| |
| Աշխարհամաս = [[Ասիայի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգությունների ցանկ|Ասիա]]<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/958 "Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower"][[UNESCO]]</ref> |
||
|Կոորդինատներ = |
|||
|Coordinates = |
|||
| |
| Տարի = [[2000]] |
||
| |
| Նստաշրջան = 24-րդ |
||
}} |
}} |
||
'''Շիրվանշահերի ապարանքները''' ({{lang-az|Şirvanşahlar sarayı}}) համալիր է [[Բաքու|Բաքվի]] |
'''Շիրվանշահերի ապարանքները''' կամ '''Շիրվանշահերի պալատը''' ({{lang-az|Şirvanşahlar sarayı}}) համալիր է [[Ադրբեջանի Հանրապետություն|Ադրբեջանի Հանրապետության]] [[մայրաքաղաք]] [[Բաքու|Բաքվի]] կենտրոնում։ Կառուցվել է [[15-րդ դար]]ում՝ [[Հալիլ Ալահ]] շիրվանշահի ժամանակ, երբ [[Շիրվանշահերի պետություն|Շիրվանշահերի պետության]] մայրաքաղաքը [[Շամախի]]ից տեղափոխվել է Բաքու<ref>Бретаницкий, Веймарн, 1976. ст. 106</ref><ref>Левиатов, 1944. ст. 19</ref><ref>Бретаницкий Л. К. К вопросу назначения и датировки "Диван-хане". — Б.: Искусство Азербайджана, 1956. — Т. V. — С. 138, 142, 161.</ref>։ |
||
Անսամբլի մեջ մտնում են ճարտարապետական ձևերով պարզ երկհարկանի պալատը, կամարակապ [[սյունաշար]]ով մասամբ շրջափակված ութանիստ դահլիճով Դիվանխանեն (XV դ․), խաչաձև աղոթասրահով և ճոխ հարդարված շքամուտքով, հա-Դիվանխանեն (XV դ․) շիրվանշահերի պալատի համալիրում հատակագծում ուղղանկյուն դամբարանը ([[1435]]), նրբագեղ մինարեթով երկգմբեթ մզկիթը ([[1442]]), Սեիդ Ցախիա Բաքուվիի Փոքրաչափ ութանիստ դամբարանը, Արևելյան դարպասը ([[1585]]), ստորգետնյա ջրհոր-ջրամբարը և բաղնիքը։ Տարբեր ժամանակներում իրականացված կառույցների անսամբլի գեղարվեստական ամբողջականությունը պայմանավորված է մասշտաբների միասնությամբ, ճարտարապետական հնարքների ընդհանրությամբ։ Շենքերի երկրաչափական հստակ ծավալների խստությունը ընդգծված է սակավաթիվ, բայց արտահայտիչ դեկորատիվ տարրերով։ Ներկայումս շիրվանշահերի պալատը թանգարան է։ |
|||
{{Ադրբեջան-անավարտ}} |
|||
== Շիրվանշահերի ապարանքների տեսարաններ == |
|||
⚫ | |||
<gallery caption="ապարանքների շենքը" widths="200px" heights="150px" perrow="6"> |
|||
Պատկեր: Portal inside the Palace of Shirvanshahs.jpg| պորտալը ապարանքներում |
|||
Պատկեր: Baku - Shirwanshapalast ab 1435 03.JPG| 1-րդ հարկ |
|||
Պատկեր: Shirvanshakh palace old city(baku) azerbaijan 8-18centuries31.jpg| 2-րդ հարկի հարավային դահլիճը |
|||
Պատկեր: Şirvanşahlar sarayının birinci mərtəbəsində kiçik zal.JPG| Շիրվանշահերի ապարանքների 2-րդ հարկում փոքր դահլիճը |
|||
Պատկեր: Şirvanşahlar sarayında Taxt zalının interyeri.JPG| Շիրվանշահերի ապարանքների դահլիճը |
|||
</gallery> |
|||
<gallery caption="Դիվան-խանա" widths="200px" heights="150px" perrow="6"> |
|||
[[az:Şirvanşahlar saray kompleksi]] |
|||
Պատկեր: Palacio de los Shirvanshah, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-26, DD 165-167 HDR.jpg| Դիվան-խանե |
|||
[[ca:Palau dels Xirvanxàs]] |
|||
Պատկեր: Palacio de los Shirvanshah, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-26, DD 183-185 HDR.jpg| դահլիճի հարավային դարպասը |
|||
[[cs:Palác Širvanšáhů]] |
|||
Պատկեր: Şirvanşahlar sarayında Divanxananın portalı.jpg| Դիվան-խանեի պորտալը |
|||
[[de:Mausoleum der Schirwanschahs]] |
|||
Պատկեր: Palacio de los Shirvanshah, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-28, DD 08-10 HDR.jpg| Կոլոնադա |
|||
[[en:Palace of the Shirvanshahs]] |
|||
Պատկեր: Palacio de los Shirvanshah, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-28, DD 11-13 HDR.jpg| Դիվան-խանեի բակը |
|||
[[eo:Palaco de Ŝirvanŝahoj]] |
|||
</gallery> |
|||
[[es:Palacio de los Shirvanshah]] |
|||
[[it:Palazzo degli Shirvanshah]] |
|||
== Ծանոթագրություններ == |
|||
[[ka:შირვანშაჰების სასახლე]] |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
[[lt:Širvanšachų rūmai]] |
|||
[[mk:Ширваншахски замок]] |
|||
⚫ | |||
[[nl:Paleis van de Shirvanshah]] |
|||
{{Համաշխարհային ժառանգությունը Ադրբեջանում}} |
|||
[[pt:Palácio dos Shirvanshahs]] |
|||
{{ՀՍՀ|հատոր=8|էջ=519}} |
|||
[[ru:Дворец Ширваншахов]] |
|||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
[[sc:Palatu de su Shirvanshahs]] |
|||
[[Կատեգորիա:Պալատներ]] |
|||
[[sk:Palác Širvanšáha]] |
|||
[[tr:Şirvanşahlar Sarayı]] |
|||
[[uk:Палац Ширваншахів]] |
|||
[[zh:希尔万沙宫殿]] |
Ընթացիկ տարբերակը 05:08, 6 Մարտի 2024-ի դրությամբ
Շիրվանշահերի ապարանքներ | |
ադրբ.՝ Şirvanşahlar Sarayı* | |
---|---|
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգություն | |
Շիրվանշահերի ապարանքային համալիր Բաքվի կենտրոնում | |
Երկիր | Ադրբեջան |
Տիպ | Մշակութային |
Չափանիշներ | iv |
Ցանկ | ՅՈՒՆԵՍԿՕ֊ի ցանկ |
Աշխարհամաս** | Ասիա[1] |
Ընդգրկման պատմություն | |
Ընդգրկում | 2000 (24-րդ նստաշրջան) |
Համար | 958 |
* Անվանումը պաշտոնական անգլերեն ցանկում ** Երկրամասը ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի դասակարգման | |
Համաշխարհային ժառանգություն |
Շիրվանշահերի ապարանքները կամ Շիրվանշահերի պալատը (ադրբ.՝ Şirvanşahlar sarayı) համալիր է Ադրբեջանի Հանրապետության մայրաքաղաք Բաքվի կենտրոնում։ Կառուցվել է 15-րդ դարում՝ Հալիլ Ալահ շիրվանշահի ժամանակ, երբ Շիրվանշահերի պետության մայրաքաղաքը Շամախիից տեղափոխվել է Բաքու[2][3][4]։
Անսամբլի մեջ մտնում են ճարտարապետական ձևերով պարզ երկհարկանի պալատը, կամարակապ սյունաշարով մասամբ շրջափակված ութանիստ դահլիճով Դիվանխանեն (XV դ․), խաչաձև աղոթասրահով և ճոխ հարդարված շքամուտքով, հա-Դիվանխանեն (XV դ․) շիրվանշահերի պալատի համալիրում հատակագծում ուղղանկյուն դամբարանը (1435), նրբագեղ մինարեթով երկգմբեթ մզկիթը (1442), Սեիդ Ցախիա Բաքուվիի Փոքրաչափ ութանիստ դամբարանը, Արևելյան դարպասը (1585), ստորգետնյա ջրհոր-ջրամբարը և բաղնիքը։ Տարբեր ժամանակներում իրականացված կառույցների անսամբլի գեղարվեստական ամբողջականությունը պայմանավորված է մասշտաբների միասնությամբ, ճարտարապետական հնարքների ընդհանրությամբ։ Շենքերի երկրաչափական հստակ ծավալների խստությունը ընդգծված է սակավաթիվ, բայց արտահայտիչ դեկորատիվ տարրերով։ Ներկայումս շիրվանշահերի պալատը թանգարան է։
Շիրվանշահերի ապարանքների տեսարաններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
պորտալը ապարանքներում
-
1-րդ հարկ
-
2-րդ հարկի հարավային դահլիճը
-
Շիրվանշահերի ապարանքների 2-րդ հարկում փոքր դահլիճը
-
Շիրվանշահերի ապարանքների դահլիճը
-
Դիվան-խանե
-
դահլիճի հարավային դարպասը
-
Դիվան-խանեի պորտալը
-
Կոլոնադա
-
Դիվան-խանեի բակը
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգություն , օբյեկտ № 958 ռուս.. • անգլ.. • ֆր. |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 519)։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շիրվանշահերի ապարանքներ» հոդվածին։ |