Günümüzde en çok işittiğimiz kelimelerden birisi de risk kelimesidir. Risk kelimesi artık yaşamım... more Günümüzde en çok işittiğimiz kelimelerden birisi de risk kelimesidir. Risk kelimesi artık yaşamımızın her alanında kullanılan bir kelimedir. Sigortacılıktan bankacılığa, ulaşımdan sağlığa, jeolojiden genetiğe, üretimden tüketime yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Peki bu kelimenin kökeni nedir? Öyleyse risk kelimesinin etimolojisinin incelemeye başlayalım.
İşletmelerin finans yönetiminde kullanabileceği kontrol ve yönetim araçlarından biriside maliyet-... more İşletmelerin finans yönetiminde kullanabileceği kontrol ve yönetim araçlarından biriside maliyet-hacim-kar analizidir (Kara Geçiş Analizi-Başabaş Noktası Analizi-Break Even Point). Bu analiz ile işletmeler sabit giderleri, değişken giderleri ve kar (yada zarar) arasındaki ilişkilerini belirleyerek esas olarak zarar etmeyeceği asgari iş hacmi düzeyi ve planladığı kar hedefini gerçekleştirmek için gerekli iş hacmi düzeyini belirlemeye çalışırlar. Özelliklede bu analiz ile kara geçiş için planlanan iş hacmi ile işletmenin gerçekleşen iş hacmi arasında karşılaştırmalar yapılarak faaliyetlerin kontrol edilmesi yönetim açısından önemli faydalar sağlar.
Petrolden önce baharat vardı. Bugün bizlere saçma ve gülünç gelsede baharatın ortaçağdaki önemi y... more Petrolden önce baharat vardı. Bugün bizlere saçma ve gülünç gelsede baharatın ortaçağdaki önemi yadsınamaz. 15. yüzyıl, tek bir karabiber çuvalının bir insan hayatından daha değerli olduğu, "spices" (baharat) kelimesinin nakit para anlamında kullanıldığı bir çağdı. Dünya tarihinin son 2200 yıllık döneminin 2000 yılı "baharat savaşları" ile geçti demek hiçte abartma sayılmamalıdır. M.S.1500'lere kadar Akdeniz, bu tarihten sonrada 18. yüzyılın sonuna kadarda Hint Okyanusu ve Atlantik Okyanusu baharat savaşlarının mücadele alanı oldu. Denizlere egemen olan baharata egemen oldu, baharata egemen olan kıtalara egemen oldu. Baharat savaşlarının sağladığı rantlar sanayi devriminin finansmanını oluşturdu. 18. ve 19. yüzyıllar ise sanayi devriminin ürünlerinin pazar savaşımları ile geçti. 20. yüzyıl baharattan sonra yeni bir stratejik ürünün, "petrol" ün sahneye çıktığı yüzyıl oldu. Petrol savaşları elan devam etmektedir.
Anadolunun tarihsel coğrafyasında yaşamış olan kavimlerden biriside Hititlerdir. Tevrat'te adı ge... more Anadolunun tarihsel coğrafyasında yaşamış olan kavimlerden biriside Hititlerdir. Tevrat'te adı geçen Hetoğulları Almancaya Hethiter İngilizceye ise Hittites olarak geçmiştir. Türkçeye de önce Eti olarak geçen bu kavram nihai olarak Hititler şeklinde kullanılmaya başlamıştır. Hititçe, Hind-Avrupa dillerinden olup, Sanskritçe, Persçe, Latince ve Germen dilleriyle akraba bir dildir. Hititler, M.Ö. dördüncü milenyum ortalarında Balkanlardan gelip İstanbul Boğazından Anadoluya giren ve Proto-Hind Avrupa dilleri konuşan bir kavimdir. Kuzeybatıda görece bir birlik sürecinin ardından daha sonra bilinen kuzey orta anadoluda Kızılırmak Nehrinin (Marassantiya-Halys) geniş kavisiyle çevrili alanda ve onun hemen güney ve batısına yerleşmişlerdir. Hititlerin konuştukları diyalektin protohind-avrupa aşamasından proto-anadolu aşamasına ve ardından da ilk Anadolu dillerine geçişi yaklaşık bin yıl sürmüştür. Böylece anadoluya göçen proto-hindavrupa dil topluluğu kendilerini yalıtmışlardır. Bu yalıtımın sonucu dillerinde oluşan proto-anadolu niteliğinin gelişmesiyle birlikte anadoluya yayılmışlardır. Dillerinde oluşturdukları bu karakteristiklerle M.Ö. erken ikinci bin yılın Hititçesi oluşmuştur.
Birliği'ne katıldı. Ukraynalıların büyük çoğunluğu bu rejime muhalif bir tutum ve direniş sergili... more Birliği'ne katıldı. Ukraynalıların büyük çoğunluğu bu rejime muhalif bir tutum ve direniş sergiliyordu. Ukrayna'nın bu direnişini yok etmek için Sovyet Yönetimi adına Holodomor ("Açlık Felaketi"-"Holodomor Trajedisi") denilen korkunç bir yöntem uygulamaya başladı. Holodomor, 1932-1933 yıllarında Ukrayna'da meydana gelen milyonlarca (en az 3 milyon olduğu tahmin ediliyor) insanın ölümüne sebep olan Sovyetler tarafından Ukraynalıların direnişini yok etmek için suni bir şekilde yaratılan bir ceza uygulamasıydı.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Çin'in Tayvan'a yönelik tehditleriyle birlikte, tek kutuplu dünyanın... more Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Çin'in Tayvan'a yönelik tehditleriyle birlikte, tek kutuplu dünyanın sonunu ve çok kutuplu dünya düzeninin ortaya çıktığını ve büyük güç rekabetinden büyük güç çatışmasına değişen bir paradigmaya işaret ettiğini gösteriyor.
Uygarlık hiç şüphesiz ki insanlığın bütün tarihini kapsayan bir kavram değildir. Uygarlıklar İbni... more Uygarlık hiç şüphesiz ki insanlığın bütün tarihini kapsayan bir kavram değildir. Uygarlıklar İbni Haldun'un da dediği gibi kendi coğrafyaları ve mekanları içinde doğarlar, büyüyüp gelişirler ve gerçekten çökerler. Uygarlıklar, tarihin uzun süreli gerçekleri olarak birer olgudurlar. Bu nedenle de bütün olgular gibi incelenebilir, betimlenebilir, anlatılabilir ve yazılabilir gerçeklerdir. Uygarlıkların gelişimini sağlayan etken bilgi ve güçtür. Bilgili ve güçlü olan çoğunlukla zayıf olanın mekanına yerleşir, asimile eder ya da asimile edilir ama gelişimini sürdürmeye devam eder. Ancak uzun vade de işler kesinlikle tersine döner. Uygarlıkların doğumu kadar ölümüde çok yavaş bir süreçte gerçekleşsede mukadderdir. Bundan kaçınılamaz.
Şarap Monopolyesi" (şarap tekeli -monopol) Osmanlı Devletinde uygulanan ilk tekelci iktisadi uygu... more Şarap Monopolyesi" (şarap tekeli -monopol) Osmanlı Devletinde uygulanan ilk tekelci iktisadi uygulamalardan birisidir.
Birinci pazar, islem hacimleri yogun, karli ve borsa kotuna alinmis sirketleri içerir. Halen biri... more Birinci pazar, islem hacimleri yogun, karli ve borsa kotuna alinmis sirketleri içerir. Halen birinci pazarda 50 sirkete ait hisse senetlerinin alim-satimi yapilmakta ve seanslar 1O.30'da baslayip, l2.30'da bitmektedir.
yy. ın son çeyreğine girerken fiilen, 5.yy. ın son çeyreğine girerkende siyaseten tarih sahnesind... more yy. ın son çeyreğine girerken fiilen, 5.yy. ın son çeyreğine girerkende siyaseten tarih sahnesinden geri çekilme sürecindeyken Yeni Roma olarak İstanbul tarih sahnesinde hızlı adımlarla yükselmekteydi. Bu süreçte İstanbul bilginin, insan gücünün ve sermayenin yeni merkezini oluşturuyordu. İnsanlığın Mezopotamya'da başlattığı süreç, Mısır, Atina ve Roma'dan sonra İstanbul'da devam edecekti. Tarih artık İstanbul'da yazılacaktı. Tabi sadece tarih değil, hukukta İstanbul'da yazılacaktı. Doğunun ve Batının hukuk birikimi olan Roma Hukuku İstanbul'da senteze ulaşacaktı. Bu sentez halen günümüze kadar insanlığın ortak mirasını oluşturacak olan "insanın hukuku"ydu.
Günümüzde en çok işittiğimiz kelimelerden birisi de risk kelimesidir. Risk kelimesi artık yaşamım... more Günümüzde en çok işittiğimiz kelimelerden birisi de risk kelimesidir. Risk kelimesi artık yaşamımızın her alanında kullanılan bir kelimedir. Sigortacılıktan bankacılığa, ulaşımdan sağlığa, jeolojiden genetiğe, üretimden tüketime yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Peki bu kelimenin kökeni nedir? Öyleyse risk kelimesinin etimolojisinin incelemeye başlayalım.
İşletmelerin finans yönetiminde kullanabileceği kontrol ve yönetim araçlarından biriside maliyet-... more İşletmelerin finans yönetiminde kullanabileceği kontrol ve yönetim araçlarından biriside maliyet-hacim-kar analizidir (Kara Geçiş Analizi-Başabaş Noktası Analizi-Break Even Point). Bu analiz ile işletmeler sabit giderleri, değişken giderleri ve kar (yada zarar) arasındaki ilişkilerini belirleyerek esas olarak zarar etmeyeceği asgari iş hacmi düzeyi ve planladığı kar hedefini gerçekleştirmek için gerekli iş hacmi düzeyini belirlemeye çalışırlar. Özelliklede bu analiz ile kara geçiş için planlanan iş hacmi ile işletmenin gerçekleşen iş hacmi arasında karşılaştırmalar yapılarak faaliyetlerin kontrol edilmesi yönetim açısından önemli faydalar sağlar.
Petrolden önce baharat vardı. Bugün bizlere saçma ve gülünç gelsede baharatın ortaçağdaki önemi y... more Petrolden önce baharat vardı. Bugün bizlere saçma ve gülünç gelsede baharatın ortaçağdaki önemi yadsınamaz. 15. yüzyıl, tek bir karabiber çuvalının bir insan hayatından daha değerli olduğu, "spices" (baharat) kelimesinin nakit para anlamında kullanıldığı bir çağdı. Dünya tarihinin son 2200 yıllık döneminin 2000 yılı "baharat savaşları" ile geçti demek hiçte abartma sayılmamalıdır. M.S.1500'lere kadar Akdeniz, bu tarihten sonrada 18. yüzyılın sonuna kadarda Hint Okyanusu ve Atlantik Okyanusu baharat savaşlarının mücadele alanı oldu. Denizlere egemen olan baharata egemen oldu, baharata egemen olan kıtalara egemen oldu. Baharat savaşlarının sağladığı rantlar sanayi devriminin finansmanını oluşturdu. 18. ve 19. yüzyıllar ise sanayi devriminin ürünlerinin pazar savaşımları ile geçti. 20. yüzyıl baharattan sonra yeni bir stratejik ürünün, "petrol" ün sahneye çıktığı yüzyıl oldu. Petrol savaşları elan devam etmektedir.
Anadolunun tarihsel coğrafyasında yaşamış olan kavimlerden biriside Hititlerdir. Tevrat'te adı ge... more Anadolunun tarihsel coğrafyasında yaşamış olan kavimlerden biriside Hititlerdir. Tevrat'te adı geçen Hetoğulları Almancaya Hethiter İngilizceye ise Hittites olarak geçmiştir. Türkçeye de önce Eti olarak geçen bu kavram nihai olarak Hititler şeklinde kullanılmaya başlamıştır. Hititçe, Hind-Avrupa dillerinden olup, Sanskritçe, Persçe, Latince ve Germen dilleriyle akraba bir dildir. Hititler, M.Ö. dördüncü milenyum ortalarında Balkanlardan gelip İstanbul Boğazından Anadoluya giren ve Proto-Hind Avrupa dilleri konuşan bir kavimdir. Kuzeybatıda görece bir birlik sürecinin ardından daha sonra bilinen kuzey orta anadoluda Kızılırmak Nehrinin (Marassantiya-Halys) geniş kavisiyle çevrili alanda ve onun hemen güney ve batısına yerleşmişlerdir. Hititlerin konuştukları diyalektin protohind-avrupa aşamasından proto-anadolu aşamasına ve ardından da ilk Anadolu dillerine geçişi yaklaşık bin yıl sürmüştür. Böylece anadoluya göçen proto-hindavrupa dil topluluğu kendilerini yalıtmışlardır. Bu yalıtımın sonucu dillerinde oluşan proto-anadolu niteliğinin gelişmesiyle birlikte anadoluya yayılmışlardır. Dillerinde oluşturdukları bu karakteristiklerle M.Ö. erken ikinci bin yılın Hititçesi oluşmuştur.
Birliği'ne katıldı. Ukraynalıların büyük çoğunluğu bu rejime muhalif bir tutum ve direniş sergili... more Birliği'ne katıldı. Ukraynalıların büyük çoğunluğu bu rejime muhalif bir tutum ve direniş sergiliyordu. Ukrayna'nın bu direnişini yok etmek için Sovyet Yönetimi adına Holodomor ("Açlık Felaketi"-"Holodomor Trajedisi") denilen korkunç bir yöntem uygulamaya başladı. Holodomor, 1932-1933 yıllarında Ukrayna'da meydana gelen milyonlarca (en az 3 milyon olduğu tahmin ediliyor) insanın ölümüne sebep olan Sovyetler tarafından Ukraynalıların direnişini yok etmek için suni bir şekilde yaratılan bir ceza uygulamasıydı.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Çin'in Tayvan'a yönelik tehditleriyle birlikte, tek kutuplu dünyanın... more Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Çin'in Tayvan'a yönelik tehditleriyle birlikte, tek kutuplu dünyanın sonunu ve çok kutuplu dünya düzeninin ortaya çıktığını ve büyük güç rekabetinden büyük güç çatışmasına değişen bir paradigmaya işaret ettiğini gösteriyor.
Uygarlık hiç şüphesiz ki insanlığın bütün tarihini kapsayan bir kavram değildir. Uygarlıklar İbni... more Uygarlık hiç şüphesiz ki insanlığın bütün tarihini kapsayan bir kavram değildir. Uygarlıklar İbni Haldun'un da dediği gibi kendi coğrafyaları ve mekanları içinde doğarlar, büyüyüp gelişirler ve gerçekten çökerler. Uygarlıklar, tarihin uzun süreli gerçekleri olarak birer olgudurlar. Bu nedenle de bütün olgular gibi incelenebilir, betimlenebilir, anlatılabilir ve yazılabilir gerçeklerdir. Uygarlıkların gelişimini sağlayan etken bilgi ve güçtür. Bilgili ve güçlü olan çoğunlukla zayıf olanın mekanına yerleşir, asimile eder ya da asimile edilir ama gelişimini sürdürmeye devam eder. Ancak uzun vade de işler kesinlikle tersine döner. Uygarlıkların doğumu kadar ölümüde çok yavaş bir süreçte gerçekleşsede mukadderdir. Bundan kaçınılamaz.
Şarap Monopolyesi" (şarap tekeli -monopol) Osmanlı Devletinde uygulanan ilk tekelci iktisadi uygu... more Şarap Monopolyesi" (şarap tekeli -monopol) Osmanlı Devletinde uygulanan ilk tekelci iktisadi uygulamalardan birisidir.
Birinci pazar, islem hacimleri yogun, karli ve borsa kotuna alinmis sirketleri içerir. Halen biri... more Birinci pazar, islem hacimleri yogun, karli ve borsa kotuna alinmis sirketleri içerir. Halen birinci pazarda 50 sirkete ait hisse senetlerinin alim-satimi yapilmakta ve seanslar 1O.30'da baslayip, l2.30'da bitmektedir.
yy. ın son çeyreğine girerken fiilen, 5.yy. ın son çeyreğine girerkende siyaseten tarih sahnesind... more yy. ın son çeyreğine girerken fiilen, 5.yy. ın son çeyreğine girerkende siyaseten tarih sahnesinden geri çekilme sürecindeyken Yeni Roma olarak İstanbul tarih sahnesinde hızlı adımlarla yükselmekteydi. Bu süreçte İstanbul bilginin, insan gücünün ve sermayenin yeni merkezini oluşturuyordu. İnsanlığın Mezopotamya'da başlattığı süreç, Mısır, Atina ve Roma'dan sonra İstanbul'da devam edecekti. Tarih artık İstanbul'da yazılacaktı. Tabi sadece tarih değil, hukukta İstanbul'da yazılacaktı. Doğunun ve Batının hukuk birikimi olan Roma Hukuku İstanbul'da senteze ulaşacaktı. Bu sentez halen günümüze kadar insanlığın ortak mirasını oluşturacak olan "insanın hukuku"ydu.
Uploads
Papers by Fehmi Dinçer