Muro di Berlin

(Ridirektita de Murego di Berlin)

La Muro di Berlin (Germane: Berliner Mauer), anke nomita "hontoza muro" dal West-Germani o "protektomuro kontre fashismo" dal Est-Germana guvernerio, konstruktesis meze di Berlin dum la nokto dil 12ma til 13ma di agosto 1961 da Est-Germania por impedor ekirado dil habitanti aden West-Germania.

Mapo di Berlin kun la muro trasita violee e kun la frontierala paseyi (Utilisez la carte interactive).

La Muro esis parto dil interna frontiero en Germania. Ol separis la urbo Berlin ad Est-Berlin e West-Berlin dum plu kam 28 yari. Ol esis la precipua simbolo pri Europa dividita per la Fera Kurteno.

Ol konsistas ek milital instaluro kun du muri alta de 3,6 metri, surveyo-voyo, 302 observoturmi ed alarmili, 14.000 gardisti, 600 hundi e pikofilo. Multa homi viktimesis lor probi transpasar la Muro: la Est-Germana gardisti e Sovieta militisti ya ne hezitis pafar a la fuganti.

Restajo dil Muro di Berlin, 2004.
Indikopanelo pri la tatempa Germana divido.

La feblesko di Sovietia, la Perestroika da Mihail Gorbachyov e la forta volo dil Est-Germani, qui organizis importanta manifesti, efektigis la disfalo dil Muro di Berlin ye la 9ma di novembro 1989, quo kreis surprizeso e admirado di la "libera mondo" e posibligis la balda riunigo di Germania.

Quankam la Muro destruktesis preske tote, ol lasis traci en la organizo di la Germana chefurbo. Kom simbolo dil ideologial e politikala klivo di la kolda milito, ol inspiris multa libri e filmi. Plura muzei konsakresis ad olu.

Deskripto dil instaluri alonge la frontiero

redaktar

Konstrukto dil frontalieral intaluri

redaktar
 
Strukturo di la Muro di Berlin.

La Muro esis longa de 155 kilometri, inter qui 43,1 km esas lua longeso interne Berlin. Ol kompletigis la 1.393 kilometri di la longa frontiero inter West-Germania ed Est-Germania, ed ulmaniere anke inter la westala frontieri di la landi di la Pakto di Warszawa qui formacis la fera kurteno.