gurçik
Bilêvkirin
biguhêreNavdêr
biguhêreZayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | gurçik | gurçik |
Îzafe | gurçika | gurçikên |
Çemandî | gurçikê | gurçikan |
Nîşandera çemandî | wê gurçikê | wan gurçikan |
Bangkirin | gurçikê | gurçikino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | gurçikek | gurçikin |
Îzafe | gurçikeke | gurçikine |
Çemandî | gurçikekê | gurçikinan |
gurçik mê, r-ya nerm, ç-ya nerm, k-ya nerm
- kilî, du endamên leşî yên hinavan in ku li rexê çep û rastê dikevin
erka wan e ku pêkhateya xwînê bi awayekî biparêzin ku guhertinên nelirê yan tirsnak têde rû nedin
bi vê mebestê gurçik madeyên ne xwazyar ên di xwînê de bişaftî derdixin derveyî laşî
ev pêvajo hem aktîv û hem pasîv cî digire
gurçik wek erk herwiha radeya tirşahiya xwînê diparêzin û di encam de mîz pêk tê- Ger di beden da pir av hebe, tansîyon derdikêve jor. Wê gavê, gurçik wê avê wek mîz ji bedenê davêjin der û bi wî awayî jî tansîyon cardin dadikeve jêr. — (Anatomiya Bedena Mirovan, Huseyin Bektaş, Weşanên Deng)
- ظهر پشته سره ناڤک جوف ناڤ
کبد جرگه کلیه گرچک کدنه بز
روڤین امعاء مرارت هم ظراڤ
Z̤ehr-i puşt e; sirre navik; cewf-i nav
Kebd-i cerg e; kulye gurçik; kidne bez
Rûviyin emʿaʾ; meraret hem z̤irav — (1683, Ehmedê Xanî, Nûbihara Biçûkan) - Dibêjin, kevir di gurçikên te de hene, ma ez çi zanim... — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)
- tiştên bi şiklî xwe mîna gurçikan, gurçikên titûnê, gurçikên ceket
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Bi alfabeyên din
biguhêre- kurdî-erebî: گورچک
- (wêjeya klasîk) گرچک (gurçik)
Herwiha
biguhêreBi zaravayên din
biguhêre- soranî: گورچیلە (gurçîle)
- Kurdiya başûrî: gurcig, gurcîlik, gurdalle
- Lekî: gurdalle
- hewramî: wellk
- zazakî: velike
Etîmolojî
biguhêreBi soranî گورچیله (gurçîlh) (gurçîle), kurdiya başûrî gurcig, gurcîlik, lekî gurdałe, hewramî wełk, zazakî velike, farisî گرده (gordê), pehlewî gurtek, tacikî гурда (gurda), avestayî veretke-, sanskrîtî वृक्क (vŕkkaḥ)... ji proto-îranî.
Werger
biguhêre- Afrîkansî: nier → af
- Almanî: Niere → de m
- Bengalî: অন্ত্র → bn (ôntr)
- Çekî: ledvina → cs
- Erebî: كلية (kulye)
- Esperantoyî: reno → eo
- Farisî: گرده → fa (gorde), کلیه → fa, کلیه → fa
- Ferî: nýra → fo
- Fînî: munuainen → fi
- Fransî: rein → fr
- Gujaratî: મૂત્રપિંડ → gu (mūtrapiṇḍ)
- Hindî: गुर्दा → hi (gurdā)
- Holendî: nier → nl m
- Îdoyî: reno → io
- Îngilîzî: kidney → en, nephro- → en, reins → en
- Îtalî: rene → it
- Îzlendî: nýra → is
- Katalanî: ronyó → ca
- Latînî: ren → la
- Maratî: गुडदा → mr (guḍdā)
- Mecarî: vese → hu
- Norwecî: nyre → no
- Osetî: уырг → os (wyrg) (uyrg)
- Papyamentoyî: nir → pap, riñon → pap
- Portugalî: rim → pt
- Puncabî: ਗੁਰਦਾ → pa (gurdā)
- Romanyayî: rinichi → ro
- Sirananî: niri → srn
- Spanî: riñón → es
- Swêdî: njure → sv
- Tacikî: гурда → tg (gurda) (gurda)
- Tirkî: böbrek → tr, taşlık → tr
- Urdûyî: گردہ → ur (grdh)
- Volapûkî: roin → vo