Ananas comosus
Ordo : Poales
Familia : Bromeliaceae
Subfamilia : Bromelioideae
Genus : Ananas
Species : A. comosus
Ananas comosus est tropica planta florens, fructum dulcem interiore flavo producens, endemica in Brasilia et Paraguaia.
Binomen ab Elmer Drew Merrill anno 1917 statutum est post Carolum Linnaeum, qui Bromelia comosa anno 1754 scripserat iuxta descriptionem et imaginem Georgii Everhardi Rumphii, a quo species anassa domestica Latine appellata est.
Ioannes Lerius in Brasilia anno 1556 plantam "quae fructum Ananas edit" observavit et descripsit, "forma iri similis, foliis incurvatis, in ambitu divisis, ad aloë accedentibus eiusdem cum carduo maiore formae, pomum vero melonis mediocris est crassitudine, nucisque pineae forma, in nullam reclinatum partem ad cinarae nostrae modum crescit. Caeterum Ananas illa cum ad iustum pervenerunt maturitatem, colore sunt aureo coeruleum imitante, odorem Idei rubi fructus edit ... sapore adeo dulci ut a nullis salgamis nostris superentur."[1]
Notae
[recensere | fontem recensere]Bibliographia
[recensere | fontem recensere]- Fontes antiquiores
- 1530 : Petrus Martyr ab Angleria, De orbe novo decades lib. 2 cap. 9 f. 33v
- 1526/1557 : Gonzalo Fernandez de Oviedo y Valdés, Historia general y natural de las Indias, islas y tierra-firme del mar Océano (José Amador de los Rios, ed. 4 voll. Matriti: Real Academia de la Historia, 1851-1855 vol. 1 p. 280)
- 1558 : André Thevet, Les Singularitez de la France antarctique, autrement nommée Amerique (Lutetiae) ff. 89r-90r
- 1565 : John Sparke in Richard Hakluyt, The Principall Navigations, Voiages and Discoveries of the English Nation (1a ed. Londinii: George Bishop, 1589) p. 530 (pines)
- 1574 : Nicolaus Monardes, Historia medicinal de las cosas que se traen de nuestras Indias occidentales que sirven en medicina (Hispali) ff. 100v-101r Ed. 1580 ff. 82v-83r
- 1586 : Ioannes Lerius, Historia navigationis in Brasiliam (Genavae) pp. 162-163 2a ed.
- 1590 : Iosephus de Acosta, Historia natural y moral de las Indias (Hispali: en casa de Juan de Leon) pp. 243-244
- 1605 : Carolus Clusius, Exoticorum libri decem (1605) pars 1 p. 229 ex Oviedo, pp. 344-345 ex Monardes
- 1613 : Samuel Purchas, Pilgrimage I. v. xii. 431 "Ananas" (fide The Oxford English Dictionary (Oxonii: Clarendon Press, 1989. 20 voll.))
- 1615 : Franciscus Hernandez, Quatro libros de la naturaleza y virtudes de las plantas y animales que estan recevidos en el uso de medicina en la Nueva Espana (1615) lib. 3 pars 2 cap. 76 ff. 176v-177r, Rerum medicarum Novae Hispaniae thesaurus (1628) lib. 8 cap. 78 p. 311
- 1624 : John Smith, General History of Virginia v. 171 "Pine-apples" (fide OED)
- 1640 : Ioannes Parkinsonus, Theatrum botanicum (pp. 1626-1627 apud Google Books) ""Anana seu pina: the West Indian delitious pines"
- 1648 : Gulielmus Piso, Georgius Marcgravius, Historia naturalis Brasiliae. Lugduni Batavorum: apud Franciscum Hackium pars 2 pp. 33-34
- 1750 : Georgius Everhardus Rumphius, Herbarium Amboinense (Amstelaedami: Chanquion, 1741-1750) vol. 5 p. 227, tab. 81; cf. E. D. Merrill, An Interpretation of Rumphius's Herbarium Amboinense. Manilae: Department of Agriculture and Natural Resources, Bureau of Science, 1917 p. 133
- Eruditio
- Charles R. Clement, Michelly de Cristo-Araújo, Geo Coppens d’Eeckenbrugge, Alessandro Alves Pereira, Doriane Picanço-Rodrigues, "Origin and Domestication of Native Amazonian Crops" in Diversity vol. 2 (2010) pp. 72-106
- J. L. Collins, "Pineapples in Ancient America" in Scientific Monthly vol. 67 (1948) pp. 372-377 JSTOR
- Sophie D. Coe, America's First Cuisines (Austinopoli: University of Texas Press, 1994) pp. 41-44, 165
- "Pineapple: Ananas comosus" in Julia F. Morton, Fruits of warm climates (Miamiae, 1987) pp. 18–28
- Olavus Stickman cum Carolo Linnaeo, Herbarium Amboinense (1754) p. 21
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]Situs scientifici: Tropicos • Tela Botanica • GRIN • ITIS • Plant List • NCBI • Biodiversity • Encyclopedia of Life • Plant Name Index • "Ananas comosus" apud Plants for a Future • Plantes d'Afrique • Flora of China • INPN France • Flora of North America • USDA Plants Database |
Vicimedia Communia plura habent quae ad Ananas comosum spectant. |
Vide "Ananas comosum" apud Vicispecies. |
- "The Biology & Ecology of Pineapple (Ananas comosus var. comosus) in Australia" (2003) apud Office of the Gene Technology Regulator