Help:Deklaracje
W skrócie:
|
W Wikidanych pojęcie, zagadnienie lub obiekt jest reprezentowany przez element. Każdy element posiada swoją własną stronę. Deklaracja mówi o tym, w jaki sposób informacje jakie posiadamy o elemencie (dane, jakie mamy na jego temat) są zapisywane w Wikidanych. Odbywa się to poprzez powiązanie właściwości z co najmniej jedną wartością; ta para jest podstawą deklaracji. Deklaracje można również rozszerzać, opisywać lub umieszczać w danym kontekście za pomocą dodatkowych wartości, a także opcjonalnych kwalifikatorów, odniesień i rang. Deklaracje służą również do łączenia elementów ze sobą, co skutkuje tworzeniem powiązanej struktury danych.
Język | element | właściwość | Wartość |
---|---|---|---|
angielski | Marie Curie | occupation | physicist |
niemiecki | Marie Curie | Tätigkeit | Physiker |
francuski | Marie Curie | occupation | physicien ou physicienne |
polski | Maria Skłodowska-Curie | zajęcie | fizyk |
Q7186 | P106 | Q169470 |
Przykład:
- W celu umieszczenia w Wikidanych informacji o zawodzie Marii Skłodowskiej-Curie, należy dodać deklarację do elementu „Maria Skłodowska-Curie”, Marie Curie (Q7186). Korzystając z właściwości, occupation (P106), można następnie dodać wartość physicist (Q169470). Można również dodać wartość chemist (Q593644). Zauważ, że zarówno „chemik”, jak i „fizyk” mają swoje strony w Wikidanych, dzięki czemu Maria Skłodowska-Curie może być powiązana z tymi elementami.
Zasady ogólne niezależne od języka
Deklaracja zawiera parę właściwość-wartość, np. „lokalizacja: Niemcy”.
Właściwość w deklaracji opisuje wartość i można ją traktować jako kategorię danych jak na przykład kolor, wielkość populacji lub zasób Commons (pliki przechowywane na Wikimedia Commons). Wartość w deklaracji jest rzeczywistą daną opisującą element.
Deklaracje mogą być również rozszerzone, objaśnione lub umieszczone w kontekstach z dodatkowymi wartościami opcjonalnymi (kwalifikatory, źródła i ranga). Zasadnicza część deklaracji bez źródeł i rang jest nazywana twierdzeniem (ang. claim). Twierdzenie bez kwalifikatorów jest również określane jako snak.
So, along with sources (references) and ranks, qualifiers allow statements to be expanded on, annotated, or contextualized beyond what can be expressed in just a simple property-value pair.
The structure is property-value(s), with optionals for every value (rank, qualifier and references).
Właściwości
Każdej właściwości w Wikidanych przypisuje się predefiniowany typ danych, który ogranicza to, co można dodać jako jej wartość. Na przykład, tylko inne elementy mogą być dodane jako wartość dla właściwości kolor, tylko liczby mogą być dodane do właściwości wielkość populacji i tylko pliki multimedialne widoczne na Wikimedia Commons mogą być dodane do właściwości zasób Commons.
Aby uzyskać więcej informacji na temat korzystania z właściwości, zobacz Wikidata:Properties.
Wartości
Wiele wartości
Jeśli element ze swojej natury może mieć właściwości posiadające wiele wartości (np. dzieci danej osoby lub języki urzędowe w państwie), jest wówczas całkowicie dopuszczalne umieszczenie każdej z tych wielokrotnych wartości.
Z drugiej strony najlepiej byłoby, gdyby przedmiot miał tylko jedną wartość (np. populacja miasta), ale gdy ma wiele wartości (na przykład w sytuacji, gdy różne źródła podają różne liczby), można dodać wszystkie wartości i zastosować dodatkowe kwalifikatory. Kwalifikatory służą do opisania lub doprecyzowania wartości właściwości podanej w deklaracji. Więcej informacji można znaleźć w Help:Qualifiers.
Nieznane wartości lub brak wartości
Zdarzają się sytuacje, gdy element nie ma żadnej wartości lub dla danej właściwości wartość jest nieznana. W zależności od właściwości takie wartości dostarczają ważnych informacji o elemencie i powinny być zapisywane w Wikidanych. Na przykład, możemy powiedzieć, że Elizabeth I of England (Q7207) miało brak wartości dla właściwości child (P40), co ma inne znaczenie niż nie rejestrowanie czegokolwiek. Możemy również powiedzieć, że William Shakespeare (Q692) ma nieznaną wartość dla właściwości date of birth (P569).
"Nieznana wartość" może też znaczyć, że wartość jest znanym obiektem, ale nie ma odpowiedniego elementu Wikidanych. Jakkolwiek, w takim wypadku jest mocno zalecane stworzenie elementu dla takiego obiektu, jeśli spełnie zasady encyklopedyczności.
Większość wartości w Wikidanych to konkretne wartości, które są wpisywane w zwykły sposób. Nieznany wartości i brak wartości są dodawane do deklaracji poprzez kliknięcie na ikonę obok pola wartości, która wygląda tak . Tej ikony można również użyć, gdy chcesz zmienić nieznaną wartość lub brak wartości z powrotem na wartość niestandardową.
Wartości elementów
Najczęstszym rodzajem wartości w Wikidanych jest element. Oznacza to, że właściwość odnosi się do innego elementu w Wikidanych. Na przykład, możesz mieć deklarację, które mówi Albert Einstein (Q937) instance of (P31) human (Q5). Innymi słowy, wartość właściwości instance of (P31) dla Albert Einstein (Q937) jest elementem human (Q5). Jeśli wartość właściwości jeszcze nie istnieje (przypuśćmy, że Albert Einstein (Q937) to jakiś obcy) zawsze możesz zrobić nowy element.
Wartości liczbowe
Dodając wartości ilościowe, należy zwracać uwagę na następujące ograniczenia. Największa liczba całkowita, na jaką Wikidane pozwalają to 9e124
, a największa liczba ujemna to -9e124
. Dla liczb zmiennoprzecinkowych istnieje dodatkowe miejsce po przecinku 9,9e124
, ale 9,91e124
nie jest możliwe. Najmniejsze liczby dodatnie i ujemne to 1e-124
i -1e-124
. Dla liczb zmiennoprzecinkowych wykładnik może być tylko 1.0e-123
, czyniąc najmniejszymi liczbami zmiennoprzecinkowymi dodatnie 1.0e-123
i ujemne -1.0e-123
(Zero zostaje zachowane jako oznaczenie dokładności wartości. Porównaj to z wprowadzeniem 1e-123
).
Dodawaj tylko weryfikowalne informacje
Wikidane nie są bazą danych, która przechowuje fakty na temat świata, ale wtórną bazę wiedzy, która gromadzi i odwołuje się do takiej wiedzy. Oznacza to, że Wikidane nie określa jest liczba ludności w Niemczech, a jedynie dostarcza informacji o tym, jaka jest liczba ludności w Niemczech według określonego źródła, na przykład The World Factbook (Q11191).
W związku z tym większość deklaracji powinna być możliwa do zweryfikowania za pomocą referencyjnych źródeł informacji, takich jak książka, publikacja naukowa lub artykuł prasowy. W Wikidanych referencje są używane do wskazywania konkretnych źródeł, które powielają dane zapisane w deklaracji. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Help:Sources.
Pluralizm i konsensus
Ponieważ deklaracje wskazują referencyjne źródła informacji, a różne źródła mogą dostarczać sprzecznych informacji, w Wikidanych możliwe jest prezentowanie wielu punktów widzenia.
W przypadku sporów, społeczonści na drodze konsensusu określa wartość właściwości, jednak istnieje możliwość uwzględnienia innych punktów widzenia poprzeż dodanie dodatkowych wartości, o ile zawierają one źródło i odpowiednie kwalifikatory. Można również używać rang; jeżeli wypracowano konsensus, należy wskazać preferowaną rangę. Więcej informacji na temat rang znajduje się w Help:Ranking.
Należy pamiętać, że spory powinny być omawiane na stronie dyskusyji elementu. Wojny edycyjne dotyczące przypisanych wartości są niedopuszczalne.
Strony ujednoznaczniające i inne strony Wikimedia, które nie są elementami
Kiedy element Wikidanych odnosi się do samej strony Wikimediów, a nie do tematu opisywanego przez tę stronę, należy użyć właściwości instance of (P31) do określenia typu strony. Dotyczy to kategorii, szablonów i innych stron spoza głównej przestrzeni nazw.
Wszystkie elementy stron ujednoznaczniających powinny mieć deklarację 'instance of (P31) Wikimedia disambiguation page (Q4167410)'.
Przykłady:
- element: Madonna (Q1564372)
- jest to: Wikimedia disambiguation page (Q4167410)
- element: list of lighthouses in Iceland (Q3253135)
- jest to: Wikimedia list article (Q13406463)
Jeśli strona Wikipedii opisuje więcej niż jedno pojęcie, obiekt lub rzecz, użyj 'has part(s) (P527)', aby utworzyć link do osobnych stron Wikidanych dla każdego z pojęć, obiektów lub rzeczy.
Kryteria włączania
Deklaracje Wikidanych powinny być uźródłowione oraz zawierać wiarygodne i neutralne odnośniki.
Następujące rodzaje informacji nie powinny być dodawane jako deklaracje Wikidanych:
- Deklaracje, które zawierają lub ujawniają poufne i/lub prywatne informacje osób żyjących. Zobacz Wikidata:Biografie osób żyjących
Kolejność właściwości
Wyświetlana kolejność deklaracji i kwalifikatorów nie powinna mieć znaczenia; są ustawione tylko na podstawie dat, w których każda deklaracja została dodana.
At Wikidata, the current configuration splits:
- On items: properties with external identifier datatype at the bottom of pages, all other: above.
- On properties: properties for property constraints at the bottom of pages, all other: above.
In addition, if properties are listed in MediaWiki:Wikibase-SortedProperties, they are sorted according to their order on that page, with all properties not listed sorted by date added.
Kolejność deklaracji dla właściwości
If there are multiple statements with the same property, these appear in the order they have been added. Sample: Q60#P1082 has values for several years.
When querying on Wikidata Query Server, they may appear in this order or any other. For a specific order, other features must be used:
- ranga deklaracji
- kwalifikator deklaracji, taki jak series ordinal (P1545), ranking (P1352) i point in time (P585)
- wartość
- lub, jeśli wartości są elementami, jakaś deklaracja dotycząca elementu używana jako wartość
On high profile items, it can be tempting to change the order of display of statements. This should be done with rearrange values.js (Q106683950) after ensuring other features are present. The script was converted into a gadget and can be enabled in Preferences. Avoid deleting and re-creating statements to sort them.
For some multi-valued properties with date or series ordinal qualifiers, the Wikidata community suggested the development of automatic sorting of statements after entry. Sample: display population numbers ordered by year (many items about places have such numbers and there is no point in ordering them manually or differently).
Dodawanie deklaracji
Deklaracje są dodawane do strony elementu, w tym przypadku dla Marcel Bouix (Q16775650), w następujący sposób:
Aby dodać kwalifikatory, źródła lub rangi, zapoznaj się z odpowiednim dokumentem pomocy wymienionym poniżej.
Zobacz też
Aby dowiedzieć się więcej, zobacz:
- Help:Properties, which explains what properties are and what rules they follow
- Help:Sources, which explains what sources are and what rules they follow
- Help:Qualifiers, which explains what qualifiers are and what rules they follow
- Help:Ranking, which explains what ranks are and what rules they follow
- Help:QuickStatements, which explains how to add statements in batches using QuickStatements tool
Aby uzyskać dodatkowe informacje i wskazówki, zobacz:
- Chat, do omówienia wszystkich aspektów Wikidanych
- Wikidata:Glossary, słowniczek terminów używanych na tej i innych stronach pomocy
- Help:FAQ, często zadawane pytania i odpowiedzi na pytania społeczności Wikidanych
- Help:Contents, portal pomocy zawierający całą dokumentację dostępną dla Wikidanych