वायु प्रदूषण

चित्रमा वायु प्रदूषण देखाइएको छ ।

वायु प्रदूषण भनेको हाम्रो वरपर रहेको वायुमा कुनै प्रकारको प्रदूषित पदार्थ जस्तै (बुवा, गन्ध, रासायनीक पोर्ण, विषादी, आदि) को मिश्रणलाई नै वायु प्रदूषण भनिन्छ ।

वायु प्रदूषणको कारण मानव स्वस्थमा विभीन्न प्रकारको समस्या निम्त्याउछ । जस्तै रुथा, खोकी, दम, टाउको दुख्ने, पेट दुख्ने, दुख्ने, ज्वरो आउने। स्वस प्रस्वस मा समस्था देखा पर्ने, घाउ आउने, क्यान्सर हुने, आखालाई असर गर्ने जस्तो' विभीन्न प्रकारको रोग र समस्याहरू निम्त्याउछ । वायु प्रदूषणले मानव स्वस्थमा मात्र नभएर अन्य अरू बै थुप्रै जनावर तथा जिवजन्तुलाई पनी मानसीक तथा सारीरीक असर पार्नुका साथैो मानीस र जिवजन्तुको जपने पनी ?"

स्रोत

मानव निर्मित स्रोत

Demolition of the cooling towers of a power station, Athlone, Cape Town, South Africa, 2010

Controlled burning of a field outside of Statesboro, Georgia, US, in preparation for spring planting

Smoking of fish over an open fire in Ghana, 2018

Burning of joss paper in a temple

स्थिर स्रोत:

• • जिवास्म इन्धन संचालित पावर प्लान्ट र बायोमास पावर प्लान्ट।
    • तेल तथा ग्यास साइट जहाँ मिथेन चुहावट हुन्छ
  • परम्परागत बायोमास जस्तै काठ, कृषी अवशेष र गुइँठा बाल्नु. (गरिव तथा विकाशशील राष्ट्रहरूमा, परम्परागत बायोमास बाल्नु वायु प्रदुषकको मुख्य स्रोत हो। It is also the main source of particulate pollution in many developed areas including the UK & New South Wales. Its pollutants include PAHs.)
  • म्यानुफ्याकचरिङ उद्योग
    • २०१४ को एक अध्ययन अनुसार चीनमा मेसिन, उपकरण म्यानुफक्चारिङ र निर्माण क्षेत्रले ५०% वायु प्रदुषक उत्सर्जनको हिस्सा ओगट्छ ।.
  • निर्माण (कन्स्ट्रक्सन)
  • फोहोर जलाउनु(इन्सिनिरेटर साथ साथै अव्यवस्थित फोहोर खुला तथा अनियन्त्रित रुपमा जलाउनु , करिब एक चौथाई शहरी फोहोर बालिन्छ )
  • भट्टी तथा अन्य प्रकारका इन्धन जलाउने हिटिङ उपकरण

चल स्रोत वा अस्थिर स्रोत :

• ** चल स्रोतमा मोटर गाडी, रेल (मुख्यतः डिजेल लोकोमोतिब ), मारिन भेसल र हवाईजहाजहरू साथ साथै रकेट यसका अंगहरू र फोहोर पर्दछन् । The air pollution externality of cars enters the air from the exhaust gas and car tires (including microplastics). Road vehicles make a significant amount of all air pollution (typically, for example, around a third to a half of all nitrogen dioxide emissions) and are a major driver of climate change.
• Agriculture and forest management strategies using controlled burns. Practices like slash-and-burn in forests like the Amazon cause large air pollution with the deforestation. Controlled or prescribed burning is a practice used in forest management, agriculture, prairie restoration, and greenhouse gas reduction. Foresters can use controlled fire as a tool because fire is a natural feature of both forest and grassland ecology. Controlled burning encourages the sprouting of some desirable forest trees, resulting in a forest renewal.

There are also sources from processes other than combustion:

• Fumes from paint, hair spray, varnish, aerosol sprays and other solvents. These can be substantial; emissions from these sources was estimated to account for almost half of pollution from volatile organic compounds in the Los Angeles basin in the 2010s.
• Waste deposition in landfills produces methane and open burning of waste releases harmful substances.
• Nuclear weapons, toxic gases, germ warfare, and rocketry are examples of military resources.
• Agricultural emissions and emissions from meat production or livestock contribute substantially to air pollution
  • Fertilized farmland may be a major source of nitrogen oxides.

Mean acidifying emissions (air pollution) of different foods per 100g of protein

Food Types	Acidifying Emissions (g SO2eq per 100g protein)
Beef	३४३.६
Cheese	१६५.५
Pork	१४२.७
Lamb and mutton	१३९.०
Farmed crustaceans	१३३.१
Poultry	१०२.४
Farmed fish	६५.९
Eggs	५३.७
Groundnuts	२२.६
Peas	८.५
Tofu	६.७

बाह्य कडी

• किन बगाउन सक्दैन हावाले काठमाडौँको प्रदूषण? अमित ढकाल, काठमाडौँ, पुस १७