Mark Rothko: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
k Botverzoeken: toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https:// |
||
| (8 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 19:
== Leven en werk ==
In de jaren 1910 - 1913 emigreerde de [[Joden|Joodse]] familie Rothkowitz (Jacob en zijn vrouw Anna Goldin, hun kinderen Sonja, Albert, Moïse en Marcus) van het destijds tot [[Keizerrijk Rusland|Rusland]] behorende [[Letland]] naar [[Portland (Oregon)|Portland]] in de staat [[Oregon]], [[Verenigde Staten]]. Daar woonde al Sam Rothkowitz, een jongere broer van vader Jacob. Van 1921 tot 1923 studeerde Mark aan de [[Yale-universiteit]] in [[New Haven (Connecticut)]]. In 1925 trok hij naar [[New York (stad)|New York]] waar hij zich inschreef aan de [[Art Students League of New York]] en kort schilderles kreeg van [[Max Weber (schilder)|Max Weber]]. Hij besloot al snel zich zelfstandig verder te ontwikkelen. Van 1929 tot 1952 gaf hij les aan de ''Center Academy'' in [[Brooklyn (New York)|Brooklyn]], New York.
In 1933 had Rothko zijn eerste solo-expositie in het ''Portland Art Museum''. Zijn artistieke werk in de jaren dertig werd beïnvloed door het werk van [[Milton Avery]] en [[Henri Matisse]] met vereenvoudigde composities en kleurvlakken. Samen met [[Adolph Gottlieb]] en [[Barnett Newman]] richtte hij in 1935 de ''The Ten'' op, een kunstenaarsgroep die naar het [[expressionisme]] neigde. In [[1938]] kreeg Rothko het Amerikaanse staatsburgerschap en in januari [[1940]] liet hij zijn achternaam wijzigen in Rothko. Van 1942 tot 1947 zocht hij met Gottlieb aansluiting bij de [[surrealisme|surrealistische]] stroming.[[Bestand:RothkoChapel.jpg|thumb|250px|De Rothko Chapel in Houston]]
Regel 25:
Rond 1947 brak hij met het surrealisme en wendde hij zich tot de [[abstracte kunst|abstractie]]. Zijn doeken bevatten, op een egaal gekleurde ondergrond, twee of drie rechthoeken in verschillende kleuren, variërend in breedte of hoogte, maar zelden in beide tegelijk. Met [[Clyfford Still]] gaf hij in de zomer van 1947 en 1949 les aan de ''California School of Fine Arts'' in [[San Francisco]]. Van 1948 tot 1949 werkte hij met [[William Baziotes]], [[David Hare]], [[Robert Motherwell]] en [[Barnett Newman]] aan ''The Subjects of the Artist'', een kunstopleiding in New York, die was geïnitieerd door Clyfford Still. Van 1951 tot 1954 werkte hij aan het ''Art Department'' van ''Brooklyn College'' in New York. Zijn latere werken in de jaren vijftig en zestig werden steeds somberder van kleur. Hij werkte nu meer met serie schilderijen, zoals is te zien in de Suites van de Rothko Chapel in Houston en de Seagram Murals in New York.
Rothko
== Rechtszaak ==
Na zijn overlijden werd het grootste deel van de schilderijen van Mark Rothko in een stichting ondergebracht waarvan de kunstverzamelaar en accountant Bernard Reis, de hoogleraar antropologie Morton Levine en de kunstschilder [[Theodoros Stamos]] aangesteld waren als beheerders en tevens [[executeur]]<nowiki/>s van de nalatenschap.<ref name=":2">{{Citeer web |url=https://www.ekathimerini.com/culture/34613/theodoros-stamos-a-key-pioneer-of-modernism/ |titel=Theodoros Stamos, a key pioneer of modernism |auteur=Alexandra Koroxenidis - Kathimerini |datum=2005-09-21 |bezochtdatum=2024-03-12 |werk=Ekathimerini.com/ |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240310170613/https://www.ekathimerini.com/culture/34613/theodoros-stamos-a-key-pioneer-of-modernism/ |archiefdatum=2024-03-10}}</ref><ref name=":5">{{Citeer web |url=https://www.huffpost.com/entry/theodoros-stamos_b_1327696 |titel=The Squabbling Over Theodoros Stamos Seems to Have No End (Er lijkt geen einde te komen aan het gekibbel over Theodoros Stamos) |auteur=Daniel Grant |datum=2012-04-02 |bezochtdatum=2024-03-12 |werk=Huffpost |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240310170520/https://www.huffpost.com/entry/theodoros-stamos_b_1327696 |archiefdatum=2024-03-10}}</ref>
In 1971 klaagde Kate, de dochter van Rothko, de beheerders van de nalatenschap en de Marlborough Gallery aan wegens schijnverkoop, samenzwering en [[fraude]].<ref name="NYT lawsuit fallout 98">{{Citeer nieuws |achternaam=Dobrzynski |voornaam=Judith H. |titel=A Betrayal The Art World Can't Forget; The Battle for Rothko's Estate Altered Lives and Reputations |url=https://www.nytimes.com/1998/11/02/arts/betrayal-art-world-can-t-forget-battle-for-rothko-s-estate-altered-lives.html |werk=[[The New York Times]] |datum=1998-11-02 |bezochtdatum=2024-03-15 |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240228190250/https://www.nytimes.com/1998/11/02/arts/betrayal-art-world-can-t-forget-battle-for-rothko-s-estate-altered-lives.html |archiefdatum=2024-02-28}}</ref> Dit mondde uit in een rechtszaak die 10 jaar zou duren en een schandaal in de kunstwereld werd.<ref name=":10">{{Citeer nieuws |achternaam=Dobrzynski |voornaam=Judith |titel=https://www.nytimes.com/1998/11/02/arts/betrayal-art-world-can-t-forget-battle-for-rothko-s-estate-altered-lives.html?pagewanted=all |url=https://www.nytimes.com/1998/11/02/arts/betrayal-art-world-can-t-forget-battle-for-rothko-s-estate-altered-lives.html?pagewanted=all |werk=The New York Times |datum=1998-11-02 |bezochtdatum=2024-03-14 |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240310164417/https://www.nytimes.com/1998/11/02/arts/betrayal-art-world-can-t-forget-battle-for-rothko-s-estate-altered-lives.html?pagewanted=all |archiefdatum=2024-03-10}}</ref>
De beheerders van de nalatenschap hadden honderden schilderijen van Rothko sterk onder de waarde verkocht aan de Marlborough Gallery en zich buitensporige commissies toegekend. De eigenaar van de Marlborough Gallery, Frank Lloyd, had kort na de aankoop een grote hoeveelheid van deze werken verkocht met een winst van 800%.<ref name=":52">{{Citeer web |url=https://www.huffpost.com/entry/theodoros-stamos_b_1327696 |titel=The Squabbling Over Theodoros Stamos Seems to Have No End (Er lijkt geen einde te komen aan het gekibbel over Theodoros Stamos) |auteur=Daniel Grant |datum=2012-04-02 |bezochtdatum=2024-03-12 |werk=Huffpost |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240310170520/https://www.huffpost.com/entry/theodoros-stamos_b_1327696 |archiefdatum=2024-03-10}}</ref>
De verkoop van de schilderijen werd in 1975 nietig verklaard. Marlborough Gallery moest de 658 onverkochte schilderijen teruggeven en de beheerders moesten een schadevergoeding van 9,3 miljoen dollar betalen aan de nalatenschap. De helft van de schilderijen werd aan Rothko's kinderen Kate en Christopher toebedeeld.<ref name="NYT lawsuit fallout 98" /><ref name="Artnet 21 Rothko estate">{{Citeer nieuws |achternaam=Morgensztern |voornaam=Maïa |titel=Running a Famous Artist’s Estate Is a Maze of Infighting and Deal-Making. Here’s How the Rothkos and Other Families Do It |url=https://news.artnet.com/market/artist-heirs-estate-management-1994494 |werk=[[Artnet|Artnet News]] |datum=2021-08-03 |bezochtdatum=2024-03-15 |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240229221227/https://news.artnet.com/market/artist-heirs-estate-management-1994494 |archiefdatum=2024-02-29}}</ref> De andere helft keerde terug naar de Mark Rothko Stichting, waarvan de investeringsbankier en kunstverzamelaar [[Donald M. Blinken]] tot beheerder was benoemd.<ref name="NYT lawsuit fallout 98" /><ref name=":12">{{Citeer web |url=https://artopos.org/artists/stamos/stamos-bio-en.html |titel=Theodoros Stamos |auteur=Orsalia Parthenis |datum=1996 |bezochtdatum=2024-03-14 |werk=Art Topos |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240314180619/https://artopos.org/artists/stamos/stamos-bio-en.html |archiefdatum=2024-03-14}}</ref><ref name=":5" />
== Beroemde werken ==
===
De Rothko Chapel bevindt zich op het terrein van de [[Menil Collection]], een museum in het [[Houston Museum District]] in [[Houston]] in de staat [[Texas (staat)|Texas]]. In 1964 werd Rothko door het echtpaar John en Dominique de Menil, kunstverzamelaars in Houston, gevraagd om als kunstenaar een serie (een suite) van veertien schilderijen te maken voor de door hen te bouwen kapel op de campus van de ''University of St. Thomas'' in Houston. Aan dit project zou worden meegewerkt door architect [[Philip Johnson (architect)|Philip Johnson]]. In 1969 werd besloten dat de kapel, die [[Oecumene|oecumenisch]] van karakter diende te worden, zou worden gebouwd buiten het universiteitsterrein. De kapel werd in 1971, na de dood van Rothko, als spiritueel centrum ingewijd. Na de bouw van het museum Menil Collection in 1987 behoorde de kapel tot het museumcomplex.
Regel 44 ⟶ 53:
== Externe links ==
* [
* [https://web.archive.org/web/20090513131948/http://www.tate.org.uk/modern/exhibitions/markrothko/ Website Tate Modern: Mark Rothko Expo 2008/2009]
* [
* [
* [http://collectie.boijmans.nl/nl/work/2764%20%28MK%29 Rothko's Grey and orange on maroon, no. 8] op de online collectie van [[Museum Boijmans Van Beuningen]]
* [http://www.biografieportaal.nl/recensie/mark-rothko-volgens-annie-cohen-solal/ Biografie van Mark Rothko op het Biografieportaal]
| |||