Sigurd von Ilsemann: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
 
(39 tussenliggende versies door 17 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox militair persoon
{{weg|1=NE? Ex-militair die de Duitse keizer de krant voorlas. Twijfel over zelfstandige encyclopedische waarde.|2=2014|3=12|4=09}}
| naam = Sigurd von Ilsemann
'''Sigurd Wilhelm Adolf Arnold Christoph Frank von Ilsemann''' ([[Lüneburg (stad)|Lüneburg]], [[19 februari]] [[1884]] - [[Doorn (Utrecht)|Doorn]], [[6 juni]] [[1952]]) was een telg uit een Duitse familie van militairen. Het geslacht [[Von Ilsemann]] werd in 1908 tot de adelstand verheven.
| afbeelding = Von_Ilsemann_wapen.svg
| afbeeldingbreedte = 150
| onderschrift = Wapenschild von Ilsemann
| bijnaam =
| volledigenaam = Sigurd Wilhelm Adolf Arnold Christoph Frank von Ilsemann
| geboortedatum = [[19 februari]] [[1884]]
| geboorteplaats = [[Lüneburg (stad)|Lüneburg]]
| sterfdatum = [[6 juni]] [[1952]]
| sterfplaats = [[Doorn (Utrecht)|Doorn]]
| begraven =
| religie =
| partij-naam =
| partij = {{DE-1871}}<br />{{DE-1919}}<br />{{DE-1935}}<br />{{DE-1945}}<br />{{DE-1949-WD}}
| onderdeel =
| dienstjaren =
| rang = ''[[Kapitein (rang)|Hauptmann]]''
| eenheid =
| leiding =
| veldslagen-naam =
| veldslagen = [[Eerste Wereldoorlog]]
----
[[Tweede Wereldoorlog]]
| onderscheidingen =
| anderwerk = adjudant van keizer [[Wilhelm II van Duitsland|Wilhelm II]]
| portaal =
}}
'''Sigurd Wilhelm Adolf Arnold Christoph Frank von Ilsemann''' ([[Lüneburg (stad)|Lüneburg]], [[19 februari]] [[1884]] - [[Doorn (Utrecht)|Doorn]], [[6 juni]] [[1952]]) was een telg[[Duitsland|Duitse]] uit[[officier]] eenen Duitsewerd familievooral vanbekend militairen.als Hetde geslachtvleugeladjudant van de in [[Von IlsemannNederland]] werd in 1908ballingschap totverblijvende devoormalige adelstandkeizer verheven[[Wilhelm II van Duitsland|Wilhelm II]].
 
== LoopbaanBiografie ==
Ilsemann was lid van de familie [[Von Ilsemann]] en een zoon van een [[Pruisen|Pruisische]] luitenant-generaal Karl Georg Hartwig Richard Ilsemann (1856-1930), die in 1908 werd verheven in de Pruisische adelstand, en Thekla Freiin von Hammerstein-Equord (1858-1920). Hij werd officier in de [[Eerste Wereldoorlog]], vocht daarin onder andere in [[Champagne-Ardenne]] in 1916 en was laatstelijk kapitein. In 1918 werd hij toegevoegd aan de staf van de toenmalige keizer en vertrok met deze in ballingschap naar Nederland. Dat betekende eerst een verblijf op [[Kasteel Amerongen]] van anderhalf jaar;<ref>[http://utrechtseheuvelrug.punt.nl/content/2011/02/asielzoeker-wilhelm-in-amerongen Asielzoeker Wilhelm in Amerongen]</ref> hij diende na aankoop door de keizer van [[Huis Doorn]] als adjudant in die laatste gemeente. Tot aan het overlijden van de keizer bleef Ilsemann diens adjudant. Daarna woonde hij op kasteel Amerongen, het bezit van de familie van zijn vrouw.
Als luitenant deed Sigurd von Ilsemann mee aan diverse veldslagen in de Eerste Wereldoorlog, hij streed onder andere in Champagne in 1916. Na twee jaar werd hij toegevoegd aan de staf van de toenmalige keizer [[Wilhelm II van Duitsland]] en maakte hij deel uit van het gevolg van de keizer dat in ballingschap in Nederland ging. Het was onduidelijk of hij hierna nog terug kon keren naar zijn geboorteland en het betekende daarnaast het einde van zijn militaire loopbaan. Als adjudant van de keizer was hij als eerste verantwoordelijk voor diens welzijn als bewapende lijfwacht. In Nederland zou Von Ilsemann zijn vrouw ontmoeten, Elisabeth gravin van Bentinck. Hij bleef vleugeladjudant van de gewezen keizer tot aan diens dood in 1941. Von Ilsemann bleef nog enige tijd in Doorn wonen. Tot zijn eigen dood in 1952 was hij rentenier op Kasteel Amerongen.
 
Ilsemann hield dagboeken bij die inzicht geven in het post-keizerlijke tijdperk van Willem II. Delen uit deze dagboeken werden eind jaren 1960 eerst in het Duits gepubliceerd, daarna in Nederlandse vertaling.
== Ballingschap in Nederland ==
Op 10 november vluchtte Wilhelm II vanuit zijn verblijf in [[Spa (stad)|Spa]] naar Nederland. Na zijn aankomst per trein in Eijsden reisde hij verder naar [[Kasteel Amerongen]]. Aanvankelijk werd hij daar opgevangen door graaf Bentinck. In plaats van zes dagen zou de keizer uiteindelijk anderhalf jaar op Amerongen verblijven, wat niet gemakkelijk was voor de familie Bentinck.<ref>http://utrechtseheuvelrug.punt.nl/content/2011/02/asielzoeker-wilhelm-in-amerongen</ref> De enige dochter van de graaf, Elisabeth, had na de dood van haar moeder de leiding van het huishouden en trad ook als zodanig op als gastvrouw. In mei 1920 verloofden zij en Von Ilsemann zich en in oktober van dat jaar trouwden ze. Tussen 1921 en 1929 werden hun drie zonen geboren.
 
Ilsemann leerde op Amerongen zijn latere vrouw kennen, Elizabeth gravin van Aldenburg Bentinck (1892-1971), dochter van de heer van Amerongen. Hij trouwde met haar in 1920; daarmee trouwde Ilsemann ver boven zijn stand daar zijn vrouw tot de zogenaamde hoge adel behoorde en [[Ebenbürtigkeit|ebenbürtig]] was aan leden van regerende vorstenhuizen, terwijl hijzelf tot de lage, ongetitelde en zeer recente adel behoorde. Tussen 1921 en 1929 werden hun drie zonen geboren; een zoon van de jongste van de drie werd in 1995 ingelijfd in de Nederlandse adel en zo stamvader van het Nederlandse adellijke geslacht [[Von Ilsemann]]. In 1952, op 68-jarige leeftijd, pleegde Von Ilsemann [[zelfmoord]] in het poortgebouw van Huis Doorn.
Eind 1919 kocht de keizer [[Huis Doorn]], waar hij in 1920 heen verhuisde. Ilsemann bleef bij Elisabeth op Kasteel Amerongen wonen, maar hij bracht uiteindelijk meer tijd door in Doorn. De voormalig keizer stond er namelijk op altijd vergezeld te worden door een adjudant. Ilsemann deelde deze taak met anderen en was verplicht om, naast zijn dagelijkse werk, 's avonds met de keizer te dineren. Na het avondmaal vergezelden alle mannen de keizer in de rookkamer, waar de keizer wederom lang het woord voerde. Vervolgens sliep Ilsemann in zijn kamer in het poortgebouw, om de volgende ochtend gelijk aan het werk te gaan. Een belangrijk deel van zijn werkzaamheden was het samenvatten van het nieuws uit de kranten. Ilsemann zag zich verplicht alles wat de keizer moest weten te vertellen, ook als het niet zou bevallen. Daarnaast moest Ilsemann de keizer helpen bij het dagelijkse werk in de tuin. Ilsemann was een van de weinige stafleden die onafgebroken in dienst bleef tot aan de dood van de keizer in 1941.<ref>H.L.Ph. Leeuwenberg en F. Vogelzang, 'Sigurd von Ilsemann (1884-1952), adjudant van de keizer', De Utrechtse Heuvelrug-Zuid (Utrecht, 2006), 67-73.</ref>
 
In 2015 werden zijn dagboekfragmenten opnieuw uitgegeven. Delen eruit zijn weggelaten en ze zijn gebaseerd op de in de jaren 1960 uitgegeven delen; de familie heeft de originele dagboeken voor de uitgave in 2015 niet vrijgegeven.
== Dagboeken ==
Ilsemann heeft in zijn jarenlang een dagboek bijgehouden. Na zijn dood is een deel daarvan gepubliceerd en later ook in het Nederlands vertaald: Der Kaiser in Nederland 1: Aantekeningen van de laatste vleugeladjudant van Keizer Wilhelm II uit Amerongen en Doorn, 1918-1923 (Baarn 1969).
 
== Bibliografie ==
tegen wie hij uitgebreide monologen kon afsteken over alles wat hem bezig hield.
* ''Der Kaiser in Holland. Aufzeichnungen des letzten Flügeladjutanten Kaiser Wilhelms II''. 2 delen. München, 1967-1968.
* ''Der Kaiser in Nederland''. 2 delen. Baarn, 1968-1969.
* ''Wilhelm II in Nederland''. Dagboekfragmenten bezorgd door Jacco Pekelder en Wendy Landewé. Aspekt 2015. ISBN 9789461534378
 
== Literatuur ==
* ''[[Nederland's Adelsboek]]'' 86 (1996-1997), p.&nbsp;18-19.
* Perry Pierik, Henk Pos, ''De verlaten monarch. Keizer Willem II in Nederland''. Soesterberg, 1999.
* 'Sigurd von Ilsemann (1884-1952), adjudant van de keizer', in: ''De Utrechtse Heuvelrug-Zuid. Levensbeschrijvingen van bekende en onbekende mensen uit de gemeenten Renswoude, Rhenen, Utrechtse Heuvelrug en Veenendaal''. Utrecht, 2006, p.&nbsp;67-73.
 
== Externe links ==
*Andere Tijden, 3 april 2014: [http://www.npogeschiedenis.nl/andere-tijden/afleveringen/2013-2014/Adjudant-van-de-keizer.html Adjudant van de keizer], uitzending [[Andere Tijden]], 3 april 2014
*[https://web.archive.org/web/20150102085047/http://www.huisdoorn.nl/nld/archief/ Bulletin Huis Doorn Archief], ''Sigurd von Ilsemann: Adjudant van Wilhelm II'', september 2014, http://www.huisdoorn.nl/nld/archief/
*[https://www.youtube.com/watch?v=kAcLUe3F07E De wereld van Boudewijn Büch, 25 februari 1998] Büch sprak hierin de eerste tien minuten met de oudste zoon van Ilsemann over diens vader en de dagboeken.
 
==Voetnoten==
[[Categorie:Historiografie]]
{{references|85%}}
 
{{DEFAULTSORT:Ilsemann, Sigurd van}}
{{nocat|2=2014|3=11|4=3}}
[[Categorie:Historiografie]]
[[Categorie:Duits militair]]