Sigurd von Ilsemann: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ronn (overleg | bijdragen)
 
(24 tussenliggende versies door 13 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox militair persoon
{{weg|1=NE? Ex-militair die de Duitse keizer de krant voorlas. Twijfel over zelfstandige encyclopedische waarde.|2=2014|3=12|4=09}}
| naam = Sigurd von Ilsemann
'''Sigurd Wilhelm Adolf Arnold Christoph Frank von Ilsemann''' ([[Lüneburg (stad)|Lüneburg]], [[19 februari]] [[1884]] - [[Doorn (Utrecht)|Doorn]], [[6 juni]] [[1952]]) was een telg uit een [[Duitsland|Duitse]] familie van militairen. Het geslacht [[Von Ilsemann]] werd in 1908 tot de [[adelstand]] verheven. In 1918 ging Sigurd in [[ballingschap]] als [[Adjudant (functie)|adjudant]] van [[Wilhelm II van Duitsland|Keizer Wilhelm II]] naar [[Nederland]]. Hier zou von Ilsemann zijn vrouw ontmoeten, Elizabeth gravin van Aldenburg Bentinck.<ref>''[[Nederland's Adelsboek]]''</ref> Hij bleef vleugeladjudant van de gewezen keizer tot aan diens dood in 1941. Von Ilsemann bleef nog enige tijd in Doorn wonen. Tot zijn eigen dood in 1952 was hij rentenier op [[Kasteel Amerongen]]. Von Ilsemann hield gedurende 23 jaar een [[Dagboek (persoonlijk)|dagboek]] bij, waarin hij het leven van de keizer in ballingschap beschreef.
| afbeelding = Von_Ilsemann_wapen.svg
| afbeeldingbreedte = 150
| onderschrift = Wapenschild von Ilsemann
| bijnaam =
| volledigenaam = Sigurd Wilhelm Adolf Arnold Christoph Frank von Ilsemann
| geboortedatum = [[19 februari]] [[1884]]
| geboorteplaats = [[Lüneburg (stad)|Lüneburg]]
| sterfdatum = [[6 juni]] [[1952]]
| sterfplaats = [[Doorn (Utrecht)|Doorn]]
| begraven =
| religie =
| partij-naam =
| partij = {{DE-1871}}<br />{{DE-1919}}<br />{{DE-1935}}<br />{{DE-1945}}<br />{{DE-1949-WD}}
| onderdeel =
| dienstjaren =
| rang = ''[[Kapitein (rang)|Hauptmann]]''
| eenheid =
| leiding =
| veldslagen-naam =
| veldslagen = [[Eerste Wereldoorlog]]
----
[[Tweede Wereldoorlog]]
| onderscheidingen =
| anderwerk = adjudant van keizer [[Wilhelm II van Duitsland|Wilhelm II]]
| portaal =
}}
'''Sigurd Wilhelm Adolf Arnold Christoph Frank von Ilsemann''' ([[Lüneburg (stad)|Lüneburg]], [[19 februari]] [[1884]] - [[Doorn (Utrecht)|Doorn]], [[6 juni]] [[1952]]) was een [[Duitsland|Duitse]] [[officier]] en werd vooral bekend als de vleugeladjudant van de in [[Nederland]] in ballingschap verblijvende voormalige keizer [[Wilhelm II van Duitsland|Wilhelm II]].
 
== LoopbaanBiografie ==
AlsIlsemann was lid van de familie [[Von Ilsemann]] en een zoon van een [[Pruisen|Pruisische]] luitenant-generaal deedKarl SigurdGeorg vonHartwig Richard Ilsemann mee(1856-1930), aandie diversein 1908 werd veldslagenverheven in de Pruisische adelstand, en Thekla Freiin von Hammerstein-Equord (1858-1920). Hij werd officier in de [[Eerste Wereldoorlog]], hijvocht streeddaarin onder andere in [[Champagne-Ardenne]] in 1916. Naen tweewas jaarlaatstelijk kapitein. In 1918 werd hij toegevoegd aan de staf van de toenmalige keizer en vertrok met deze in ballingschap naar Nederland. Dat betekende eerst een verblijf op [[WilhelmKasteel IIAmerongen]] van Duitsland]]anderhalf enjaar;<ref>[http://utrechtseheuvelrug.punt.nl/content/2011/02/asielzoeker-wilhelm-in-amerongen maakteAsielzoeker hijWilhelm deelin uitAmerongen]</ref> vanhij hetdiende gevolgna vanaankoop door de keizer datvan in[[Huis ballingschapDoorn]] als adjudant in Nederlanddie ginglaatste gemeente. AlsTot adjudantaan het overlijden van de keizer wasbleef Ilsemann diens adjudant. Daarna woonde hij inop eerstekasteel instantieAmerongen, verantwoordelijkhet voorbezit diensvan welzijnde alsfamilie bewapendevan lijfwacht.zijn vrouw.
 
Ilsemann hield dagboeken bij die inzicht geven in het post-keizerlijke tijdperk van Willem II. Delen uit deze dagboeken werden eind jaren 1960 eerst in het Duits gepubliceerd, daarna in Nederlandse vertaling.
== Ballingschap in Nederland ==
Op 10 november vluchtte Wilhelm II vanuit zijn verblijf in [[Spa (stad)|Spa]] naar Nederland. Von Ilsemann besloot hem te begeleiden ondanks dat het onduidelijk was of hij dan nog terug kon naar zijn geboorteland. Bovendien betekende dit het einde van zijn militaire loopbaan. Na hun aankomst per trein in Eijsden reisden ze verder naar [[Kasteel Amerongen]]. Aanvankelijk werden ze daar opgevangen door graaf Van Aldenburg Bentinck. De adjudanten werden opgevangen in het plaatselijke hotel Lievendaal. In plaats van zes dagen zou de keizer uiteindelijk anderhalf jaar op Amerongen verblijven, wat niet gemakkelijk was voor de familie Bentinck.<ref>[http://utrechtseheuvelrug.punt.nl/content/2011/02/asielzoeker-wilhelm-in-amerongen Asielzoeker Wilhelm in Amerongen]</ref> De enige dochter van de graaf, Elizabeth, had na de dood van haar moeder de leiding van het huishouden en trad ook als zodanig op als gastvrouw. In mei 1920 verloofden zij en Von Ilsemann zich en in oktober van dat jaar trouwden ze. Tussen 1921 en 1929 werden hun drie zonen geboren.
 
Ilsemann leerde op Amerongen zijn latere vrouw kennen, Elizabeth gravin van Aldenburg Bentinck (1892-1971), dochter van de heer van Amerongen. Hij trouwde met haar in 1920; daarmee trouwde Ilsemann ver boven zijn stand daar zijn vrouw tot de zogenaamde hoge adel behoorde en [[Ebenbürtigkeit|ebenbürtig]] was aan leden van regerende vorstenhuizen, terwijl hijzelf tot de lage, ongetitelde en zeer recente adel behoorde. Tussen 1921 en 1929 werden hun drie zonen geboren; een zoon van de jongste van de drie werd in 1995 ingelijfd in de Nederlandse adel en zo stamvader van het Nederlandse adellijke geslacht [[Von Ilsemann]]. In 1952, op 68-jarige leeftijd, pleegde Von Ilsemann [[zelfmoord]] in het poortgebouw van Huis Doorn.
Eind 1919 kocht de keizer [[Huis Doorn]], waar hij in 1920 heen verhuisde. Von Ilsemann bleef bij zijn vrouw op Kasteel Amerongen wonen, maar bracht uiteindelijk meer tijd door in Doorn. De voormalig keizer stond er namelijk op altijd vergezeld te worden door een van zijn adjudanten. Von Ilsemann deelde deze taak met anderen en was verplicht om, naast zijn dagelijkse werk, 's avonds met de keizer te dineren. Hij sliep dan vaak in zijn kamer in het poortgebouw, om de volgende ochtend gelijk aan het werk te gaan. Een belangrijk deel van zijn werkzaamheden was het samenvatten van het nieuws uit de kranten. Hij zag, als een van de weinigen in het keizerlijke gevolg, zich verplicht alles wat de keizer moest weten te vertellen. Ook als het hem niet zou bevallen. Daarnaast werd van Von Ilsemann verwacht dat hij de keizer zou helpen bij het dagelijkse werk in de tuin. Von Ilsemann was een van de weinige stafleden die onafgebroken in dienst bleef tot aan de dood van de keizer in 1941.<ref>{{aut|H.L.Ph. Leeuwenberg en F. Vogelzang}}, 'Sigurd von Ilsemann (1884-1952), adjudant van de keizer', De Utrechtse Heuvelrug-Zuid (Utrecht, 2006), blz. 67-73.</ref>
 
In 2015 werden zijn dagboekfragmenten opnieuw uitgegeven. Delen eruit zijn weggelaten en ze zijn gebaseerd op de in de jaren 1960 uitgegeven delen; de familie heeft de originele dagboeken voor de uitgave in 2015 niet vrijgegeven.
== Dagboeken ==
Ilsemann heeft tijdens zijn tijd als adjudant jarenlang een dagboek bijgehouden. Na zijn dood is een deel daarvan gepubliceerd en later ook in het Nederlands vertaald: ''Der Kaiser in Nederland''.<ref>Aantekeningen van de laatste vleugeladjudant van Keizer Wilhelm II uit Amerongen en Doorn, 1918-1923 (Baarn 1969)</ref>.
 
==Voetnoten Bibliografie ==
* ''Der Kaiser in Holland. Aufzeichnungen des letzten Flügeladjutanten Kaiser Wilhelms II''. 2 delen. München, 1967-1968.
{{references|85%}}
* ''Der Kaiser in Nederland''. 2 delen. Baarn, 1968-1969.
* ''Wilhelm II in Nederland''. Dagboekfragmenten bezorgd door Jacco Pekelder en Wendy Landewé. Aspekt 2015. ISBN 9789461534378
 
== Literatuur ==
* ''[[Nederland's Adelsboek]]'' 86 (1996-1997), p.&nbsp;18-19.
* Perry Pierik, Henk Pos, ''De verlaten monarch. Keizer Willem II in Nederland''. Soesterberg, 1999.
* 'Sigurd von Ilsemann (1884-1952), adjudant van de keizer', in: ''De Utrechtse Heuvelrug-Zuid. Levensbeschrijvingen van bekende en onbekende mensen uit de gemeenten Renswoude, Rhenen, Utrechtse Heuvelrug en Veenendaal''. Utrecht, 2006, p.&nbsp;67-73.
 
== Externe links ==
*Andere Tijden, 3 april 2014: [http://www.npogeschiedenis.nl/andere-tijden/afleveringen/2013-2014/Adjudant-van-de-keizer.html Adjudant van de keizer], uitzending [[Andere Tijden]], 3 april 2014
*[https://web.archive.org/web/20150102085047/http://www.huisdoorn.nl/nld/archief/ Bulletin Huis Doorn Archief], ''Sigurd von Ilsemann: Adjudant van Wilhelm II'', september 2014
*[https://www.youtube.com/watch?v=kAcLUe3F07E De wereld van Boudewijn Büch, 25 februari 1998] Büch sprak hierin de eerste tien minuten met de oudste zoon van Ilsemann over diens vader en de dagboeken.
 
==Voetnoten==
{{references|85%}}
 
{{DEFAULTSORT:Ilsemann, Sigurd van}}