Simha Rotem: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
k Taalcodes vooraan bron, niet elders |
||
(14 tussenliggende versies door 9 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox verzetsstrijder
| naam = Simha Rotem
| afbeelding = שמחה_רותם_וחניכות_הנוער_העובד_והלומד.jpg
| onderschrift = Simha Rotem (midden)
| volledige naam = Simcha Rathajzer
| geboren = [[10 februari]] [[1924]]
| geboorteplaats = [[Warschau]]
| overleden = [[22 december]] [[2018]]
| overlijdensplaats = [[Jeruzalem]]
| land = [[Polen]]
| beter-bekend-als = Kazik
| jaren-actief = 1942−1945
| periode = [[Opstand van Warschau (1944)|Opstand van Warschau]]
| code-erelijst =
| groep = [[Żydowska Organizacja Bojowa|ZOB]]
| portaal = Tweede Wereldoorlog
| portaal2 =
}}
'''Simha Rotem''' ([[Warschau]], [[10 februari]] [[1924]] – [[Jeruzalem]], [[22 december]] [[2018]]) was een Pools verzetsstrijder. Hij werd geboren als Simcha Rathajzer (ook wel gespeld als Ratheiser).
Regel 9 ⟶ 26:
Tijdens de Duitse aanval op Warschau in 1939 raakte Rotem ernstig gewond bij een bombardement dat zijn ouderlijk huis trof. Zijn broer en enkele andere familieleden kwamen hierbij om. Na enkele dagen kon hij pas naar het ziekenhuis worden gebracht, waar besloten werd hem niet te opereren vanwege de slechte omstandigheden. De granaatscherven die bij het bombardement in zijn lichaam terechtkwamen, zijn er de rest van zijn leven blijven inzitten.
Korte tijd daarna verhuisde het gezin Rathajzer naar het Warschause getto. Ze vonden een eenkamerappartement in de Swiettojerskastraat 34. Na enkele maanden slaagden ze erin een groter appartement te huren. In 1942 werkte Rotem op boerderijen buiten het getto, waar hij het relatief goed had. Hierdoor slaagde hij er ook in te ontsnappen aan de [[Grossaktion]], de grote [[razzia|razzia's]] in de zomer van 1942, waarbij
Begin december 1942 was Simha Rotem weer in het getto terug en sloot hij zich aan bij de [[Żydowska Organizacja Bojowa|Zydowska Organizajca Bojowa]] (ZOB), de Joodse gevechtsorganisatie onder leiding van [[Mordechaj Anielewicz]]. Toen in januari 1943 nieuwe razzia's in het getto begonnen, kwamen ze in verzet. Ze wisten te bereiken dat de razzia's na enkele dagen werden gestaakt. Kort daarna doken Rotem's ouders en zijn twee zusjes onder in [[Siekierki (Warschau)|Siekierki]], een dorp nabij Warschau.
=== Getto-opstand ===
Na de onderduik van zijn ouders bleef Rotem in het getto. Vanwege zijn blonde, niet-Joodse uiterlijk kreeg hij de schuilnaam Kazik (Poolse koosnaam voor [[Casimir (naam)|Casimir]]). Toen in april 1943 de [[Opstand in het getto van Warschau]] uitbrak, werd hij na enige weken naar de Arische zijde van Warschau gestuurd, om een vluchtweg voor te bereiden voor de overlevende strijders. Op 8 mei keerde hij via de riolen terug naar het getto: te laat. De strijders in de bunker van [[Miła 18|Mila 18]] waren een dag eerder door de Duitsers ontdekt. Tijdens zijn terugtocht door de riolen stuitte hij op een handjevol overlevende strijders, die hij naar de Arische kant wist te leiden. Hij was toen negentien jaar. Met een vrachtwagen werden de overlevenden uiteindelijk naar een bos nabij Warschau gebracht.
=== Na de opstand ===
Ook na de opstand bleef Simcha Rotem actief in de ZOB. Samen met enkele andere overlevende leiders van de opstand, waaronder [[Yitzhak
=== Naoorlogse periode ===
Bij de bevrijding in 1945 bleken de ouders van Simcha Rathajzer nog in leven te zijn, evenals zijn jongste zusje. Zijn andere zusje was in 1943 teruggekeerd naar het getto en omgekomen tijdens de opstand. In 1946 emigreerde hij illegaal naar [[Mandaatgebied Palestina|Palestina]] via de [[Aliyah Bet|Aliya B.]], een Joodse organisatie die mensen naar Palestina smokkelde. Hij behoorde tot de laatste groep emigranten die geïnterneerd werden in het interneringskamp van [[Atlit]]. Na een paar weken vastgezeten te hebben, werd hij in juni 1946 vrijgelaten.
In Israël veranderde hij zijn naam naar Simha Rotem, trouwde en kreeg twee kinderen. Hij werd directeur van een supermarktketen tot zijn pensioen. In 1981 ging hij in de kibboets [[
Simha Rotem overleed in 2018 in zijn woonplaats Jeruzalem op 94-jarige leeftijd.
== Bibliografie ==
* ''Memoirs of a Warsaw ghetto fighter. The past within me'', door Simha Rotem. (1944) {{ISBN
* ''Strijder in het getto van Warschau. Herinneringen van een opstandeling'', door Simha Rotem. (1999) {{ISBN
* ''Kazik. Erinnerungen eines Ghettokämpfers'', door Simha Rotem. (1996) {{ISBN
Simha Rotem werkte mee aan Claude Lanzmann's film [[Shoah (film)|Shoah]], waar hij getuigenis aflegde over de gebeurtenissen in het getto van Warschau, zowel van voor als tijdens de opstand.
In 2001 werd ''[[Uprising (2001)|Uprising]]'' gemaakt. Deze miniserie over de opstand in het Warschause getto, werd gebaseerd op de herinneringen van Simha Rotem. De rol van Kazik wordt vertolkt door [[Stephen Moyer]]. Op de dvd met extra's is een interview te zien met Simha Rotem zelf, samen met [[Marek Edelman]],
== Externe links ==
* [http://www.umich.edu/~urecord/9798/Nov26_97/rotem.htm Interview met Simha Rotem, 26 november 1997]
* [https://web.archive.org/web/20131101114151/http://www.wallenberg.umich.edu//rotem.html Interview met Simha Rotem, 2000]
* {{en}} [https://www.yadvashem.org/articles/interviews/kazik.html Interview met Simha Rotem], [[Yad Vashem]] website
[[Categorie:Pools verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog|Rotem, Simha]]
|