De Reddertjes
De Reddertjes (originele titel The Rescuers) is een Amerikaanse tekenfilm van Walt Disney, die uitkwam in 1977 en geregisseerd werd door Wolfgang Reitherman, John Lounsbery en Art Stevens. Deze film is de 23ste klassieker van Disney en tevens het laatste regiewerk van Reitherman en de laatste film dat Lounsbery meewerkte, nog ruim voor de première overleed hij. Het verhaal van de film is gebaseerd op de boeken The Rescuers en Miss Bianca van de Britse schrijfster Margery Sharp.
| De Reddertjes | ||||
|---|---|---|---|---|
| (Filmposter op en.wikipedia.org) | ||||
| Alternatieve titel(s) | The Rescuers | |||
| Regie | Wolfgang Reitherman John Lounsbery Art Stevens | |||
| Producent | Wolfgang Reitherman | |||
| Scenario | Margery Sharp (boek) Larry Clemmons | |||
| Hoofdrollen | Bob Newhart Eva Gabor Geraldine Page Joe Flynn Jeanette Nolan | |||
| Muziek | Artie Butler | |||
| Montage | James Koford James Melton | |||
| Distributie | Walt Disney Pictures Buena Vista Distribution | |||
| Première |  22 juni 1977 15 december 1977
| |||
| Genre | tekenfilm | |||
| Speelduur | 78 minuten | |||
| Taal | Engels | |||
| Land | Verenigde Staten
| |||
| Budget | US$ 1,2 miljoen | |||
| Opbrengst | US$ 71 miljoen[1] | |||
| Gewonnen prijzen | 2 | |||
| Overige nominaties | 1 | |||
| Vervolg | De Reddertjes in Kangoeroeland (1990) | |||
| Kijkwijzer | 
| |||
| Officiële website | ||||
| (en) IMDb-profiel | ||||
| MovieMeter-profiel | ||||
| (mul) TMDb-profiel | ||||
| (en) AllMovie-profiel | ||||
| ||||
Een vervolg op de tekenfilm, De Reddertjes in Kangoeroeland, werd uitgebracht in 1990.
Verhaal
bewerkenHet weesmeisje Penny wordt gevangen gehouden op een oude raderboot door de gemene Medusa en haar man, tevens 'hulpje', Soeps. Daarnaast wordt de boot bewaakt door twee Amerikaanse alligators, Brutus en Nero. Ze hebben Penny nodig om een diamant, het Duivelsoog, terug te vinden in een voormalig piratenhol, gelegen in het Duivelsmoeras. De enige toegang tot dit hol is namelijk te klein voor een volwassene om door te kruipen.
Aan het begin van de film slaagt Penny erin een noodbericht in een fles te stoppen en in de rivier te laten wegdrijven. Na een lange reis komt deze fles terecht in New York, alwaar hij wordt gevonden door de Hulp- en Redvereniging (Rescue Aid Society): een soort Verenigde Naties met muizen van over de hele wereld als leden. Deze muisvereniging wil de zaak oplossen. De mooie Juffrouw Bianca, een Hongaarse vertegenwoordigster, neemt de taak op zich. Ze kiest Bernard, die zowel de portier als de conciërge is, als haar co-agent.
De twee beginnen hun onderzoek in weeshuis Morgenrood waar Penny ooit verbleef. Daar ontmoeten ze de kat Tobber, die hen vertelt dat Penny door een vrouw, genaamd Medusa, ontvoerd zou kunnen zijn. De twee haasten zich naar Medusa’s 'prullenboutique' dat niet ver van het weeshuis ligt. Daar horen ze haar praten met Soeps. Medusa is niet tevreden over de vorderingen en besluit zelf met de eerst volgende vlucht naar het Duivelsmoeras te komen. De muizen proberen met haar mee te reizen door in haar koffer te kruipen, maar wanneer deze door haar roekeloze rijgedrag uit de auto wordt geslingerd, laten ze zich door de albatros Overmoed naar het Duivelsmoeras brengen.
In het Duivelsmoeras worden ze opgevangen door een aantal lokale dieren, waaronder Ratjetoe, een rat, en andere dieren, die besluiten mee te helpen. Helibel, een libel, brengt de twee naar de oude raderboot waar Penny wordt vastgehouden. Samen met haar beramen ze een ontsnappingsplan.
De volgende dag vindt Penny in de grot eindelijk de diamant. Medusa’s hebzucht neemt bezit van haar: ze verstopt de diamant in Penny’s teddybeer en maakt plannen om zonder Penny en Soeps te vertrekken. Dankzij een val van Bernard en Bianca kan Penny haar teddybeer terugkrijgen. Daarna vluchten zij en de muizen weg met Medusa’s moerasmobiel, terwijl de andere dieren voor afleiding zorgen. Ze steken onder andere het vuurwerk van Soeps af, waardoor de boot ontploft. Medusa probeert hen nog te stoppen met behulp van haar huisdierkrokodillen Nero en Brutus, maar ze faalt.
Terug in New York schenkt Penny de diamant aan het Smithsonian Institution. Zelf wordt ze eindelijk geadopteerd. De film eindigt met Bernard, Bianca en Helibel die op een nieuwe missie vertrekken.
Rolverdeling
bewerken| Engels | Stem | Nederlands | Stem |
|---|---|---|---|
| Bernard | Bob Newhart | Bernard | Aart Staartjes |
| Miss Bianca | Eva Gabor | Juffrouw Bianca | Trudy Libosan |
| Penny | Michelle Stacy | Penny | Foncesca Haverlag |
| Orville | Jim Jordan | Overmoed | Ger Smit |
| Madame Medusa | Geraldine Page | Madame Medusa | Annet Nieuwenhuijzen |
| Mr. Snoops | Joe Flynn | Meneer Soeps | Arnold Gelderman |
| Luke | Pat Buttram | Loek | Ger Smit |
| Ellie Mae | Jeanette Nolan | Ratjetoe | Trudy Libosan |
| Rufus | John McIntire | Tobber | Johan te Slaa |
| Chairman | Bernard Fox | Voorzitter | Arnold Gelderman |
| Gramps | Larry Clemmons | Opa Kras | Ger Smit |
| Owl | John Fiedler | Uil | Aart Staartjes |
| Rabbit | George Lindsey | Konijn | Aart Staartjes |
| Digger | Dub Taylor | Mol | Arnold Gelderman |
| Evinrude | Jimmy MacDonald | Helibel | Jimmy MacDonald |
Achtergrond
bewerkenProductie
bewerkenDe productie van de film nam vier jaar in beslag. In totaal werd er door 250 mensen aan gewerkt, waaronder 40 tekenaars. Er werden ongeveer 330.000 tekeningen gemaakt. De film telt 14 grote stukken met 1039 losse scènes en 750 achtergronden.[2]
Het was de eerste film waaraan Walt Disneys originele ploeg van schrijvers en tekenaars (ook bekend als "Disney's Nine Old Men") werkte, samen met een nieuwe ploeg die in de jaren 70 door Disney was gerekruteerd.[2] De film was tevens het laatste samenwerkingsproject tussen veteranen Milt Kahl, Ollie Johnston, en Frank Thomas, en de eerste Disneyfilm waar Don Bluth aan meewerkte als tekenaar.[3] Andere tekenaars die hun debuut maakten met deze film waren Glen Keane, Ron Clements, en Andy Gaskill, die allemaal een belangrijke rol zouden gaan spelen bij de productie van Disneyfilms in de jaren 80 en 90.[4]
De Reddertjes was Disneys eerste grote succes sinds Jungle Boek (1967). Het zou voorlopig ook de laatste succesvolle lange tekenfilm van Disney blijven tot De kleine zeemeermin (1989). De film wordt daarom ook wel gezien als het einde van het "zilveren tijdperk" van Disney, dat in 1950 was begonnen met Assepoester. De Reddertjes was verder de eerste echt succesvolle lange tekenfilm waar Walt Disney zelf − die al in 1966 was overleden − niet aan meewerkte.
Tijdens de jaren 60 en 70 kwam de nadruk in Disneyfilms steeds meer te liggen op de humor en minder op het achterliggende verhaal. Met de Reddertjes keerde Disney echter terug naar de oude formule waarin verhaal en karakterontwikkeling voorop werden gesteld. Frank Thomas en Ollie Johnston omschreven de film op hun website als de eerste Disneyfilm in lange tijd die weer een "hart" had.[5] Uniek aan de film was het openingsfilmpje, waarin opnames van stilstaande beelden werden gebruikt.
De film markeerde ook het einde van Disneys zogenaamde "sketchy"-animatieperiode van de jaren 60 en 70. Er was een nieuwe xerografietechnologie ontwikkeld waarmee het mogelijk werd om minder donkere tekeningen te maken.
Inspiratie
bewerkenDe film is gebaseerd op twee boeken van Margery Sharp, die beide deel uitmaken van een langere reeks.
Bernard werd gebaseerd op het gelijknamige personage uit Sharps boek The Rescuers. Zijn persoonlijkheid is in de film grotendeels identiek aan die in het boek, alleen is zijn rol in het verhaal in de film een stuk groter.
Het motief van de diamant is afkomstig uit Sharps boek Miss Bianca. Penny is gebaseerd op het meisje Patience uit ditzelfde boek.
Mr. Snoops is gebaseerd op Mandrake, een personage uit het boek. Zijn uiterlijk in de film is een karikatuur van historicus John Culhane.[2] Culhane gaf toe zelf geen idee te hebben dat Disney hem als model wilde gebruiken, maar was naderhand tevreden met het resultaat.[6]
Het personage Medusa is gebaseerd op “The Diamond Dutchess” uit het boek Miss Bianca. Aanvankelijk dachten de producers erover om het personage Cruella de Vil uit de film 101 Dalmatiërs opnieuw te gebruiken in De Reddertjes, maar hier werd uiteindelijk van afgezien. Wel zijn enkele eigenschappen van Cruella ook terug te vinden bij Medusa, waaronder haar roekeloze rijstijl.[7] De naam van Medusa is afgeleid van het gelijknamige personage uit de Griekse Mythologie. Haar uiterlijk was gebaseerd op dat van de ex-vrouw van tekenaar Milt Kahl. Kahl was er zo op gebrand dat het personage goed werd getekend, dat hij bijna alle scènes met Medusa voor zijn rekening nam.[8]
De krokodillen Nero en Brutus zijn gebaseerd op de bloedhonden Tyrant en Torment uit de boeken. Ze zijn vernoemd naar Marcus Junius Brutus, de moordenaar van Julius Caesar, en Nero, de Romeinse keizer onder wiens bevel de grote brand van Rome plaatsvond.
Uit respect voor Sharps boeken besloten de producers om Bernard en Bianca in de film geen serieuze relatie te laten krijgen met elkaar, omdat in de boeken de twee ook nooit meer worden dan gewoon partners.
Uitgave en ontvangst
bewerkenDe film werd oorspronkelijk uitgebracht op 22 juni 1977, en opnieuw op 16 december 1983 en 17 maart 1989.
De Reddertjes was een groot succes. Bij de originele uitgave in 1977 bracht de film 48 miljoen dollar op. Daarmee was het de succesvolste Disneyfilm tot dan toe. De film brak tevens het record voor opbrengst van een animatiefilm, en behield dit record tot 1986.
De film kreeg positieve reacties van critici.[9] Veel mensen noemden het de eerste grote Disneyfim sinds Mary Poppins in 1964.[10] In zijn boek The Disney Films omschreef Leonard Maltin de film als “een verademing voor iedereen die vreesde voor Disneys toekomst”.
Filmmuziek
bewerkenDe nummers in de film werden gecomponeerd door Carol Connors, Ayn Robbins, en Sammy Fain; Shelby Flints stem (Tineke Schouten in de Nederlandse versie) werd gebruikt voor drie van de nummers. De achtergrondmuziek werd gecomponeerd door Artie Butler.
Voor het eerst sinds Bambi werden de belangrijkste nummers in de film niet gezongen door de personages, maar door een stem buiten beeld. De nummers in de film zijn:
- The Journey.
- Rescue Aid Society
- Tomorrow is Another Day
- Someone's Waiting for You
- For Penny's a Jolly Good Fellow
Controverse
bewerkenOp 8 januari 1999 kwam aan het licht dat in de film, tijdens de scène waarin Orville de albatros wegvliegt uit New York, een topless dames te zien was. De betreffende afbeelding was te zien in twee van de circa 110.000 frames die de film telt.
Toen dit nieuws bekend werd, riep Disney meteen 3,4 miljoen exemplaren van de film terug.[11][12][13][14][15]
De afbeeldingen waren tot dusver niet opgemerkt omdat ze te kort in beeld zijn om met het blote oog te zien.[11][16] Disney hield een persconferentie over het incident, waarbij nadrukkelijk werd geweigerd om te onthullen wie verantwoordelijk was voor de afbeeldingen. De afbeeldingen werden na de ontdekking uit de film verwijderd.
Vervolg
bewerken
Zie De Reddertjes in Kangoeroeland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De Reddertjes was de eerste grote Disneyfilm die een vervolg kreeg.
Prijzen en nominaties
bewerkenIn 1977 won De Reddertjes een “Special Citation” van de National Board of Review.
In 1978 werd De Reddertjes genomineerd voor een Academy Award in de categorie beste originele lied, maar verloor deze aan "You Light Up My Life". Datzelfde jaar won de film wel een Golden Screen.
Externe link
bewerken- (en)
De Reddertjes in de Internet Movie Database
- ↑ (en) The Rescuers op Box Office Mojo, geraadpleegd op 8 mei 2021
- ↑ a b c The Rescuers DVD Fun Facts. Disney. Geraadpleegd op 12 april 2009.
- ↑ Thomas, Bob: "Carrying on the Tradition", pages 111-112. Art of Animation: From Mickey Mouse to Hercules, 1997
- ↑ Finch, Christopher: "Chapter 9: The End of an Era", page 260. The Art of Walt Disney, 2004
- ↑ Feature Films. Frank and Ollie's Official Site. Geraadpleegd op 12 april 2007.
- ↑ Johnston, Ollie, and Thomas, Frank: "The Rescuers", pages 156-163. The Disney Villain, 1993
- ↑ Trivia voor The Rescuers op de Internet Movie Database
- ↑ Madame Medusa. Disney Archives: Villains. Geraadpleegd op 23 april 2009.
- ↑ Rotten Tomatoes - The Rescuers. Rotten Tomatoes. Geraadpleegd op 12 april 2007.
- ↑ The Animated Films of Don Bluth - The Rescuers. Cataroo.com. Geraadpleegd op 12 april 2007.
- ↑ a b Disney recalls 'sabotaged' video. The Independent (London). Geraadpleegd op 22 april 2009.
- ↑ Photographic images of a topless woman can be spotted in The Rescuers. Urban Legends Reference Pages. Geraadpleegd op 12 april 2007.
- ↑ (en) Davies, Jonathan, "Dis Calls in 'Rescuers' After Nude Images Found.", The Hollywood Reporter, 11 January 1999. Geraadpleegd op 25 juli 2009.
- ↑ (en) Howell, Peter, "Disney Knows the Net Never Blinks", The Toronto Star, 13 januari 1999. Geraadpleegd op 25 juli 2009.
- ↑ Miller, D.M., "What Would Walt Do?", San Jose, CA: Writers Club Press, 2001, pp. 96. Geraadpleegd op 25 juli 2009.
- ↑ "Disney Recalls 'The Rescuers' Video.", Associated Press, 8 januari 1999. Geraadpleegd op 25 juli 2009.