Huis Bourbon

Huis Bourbon
Stamvader	Adhémar van Bourbon
Laatste heerser	Frankrijk en Navarra: Karel X (1830); der Fransen: Lodewijk Filips I (1830-1848); Parma: Robert I (1854-1859); Beide Siciliën: Frans II (1859-1861); Spanje: Filips VI (Sinds 2014)
Familiehoofd	Louis Alphonse de Bourbon
Afzetting	Frankrijk en Navarra: Julirevolutie (1830); Parma: Annexatie door het Koninkrijk Sardinië (1859); Beide Siciliën: Italiaanse eenmaking (1861)
Zijtakken	Huis Bourbon (Spaanse tak) Huis Bourbon-Parma Huis Bourbon-Parma (Luxemburgse tak); ; Huis Bourbon-Beide Siciliën; Huis Bourbon-Braganza; ; Huis Bourbon-Orléans Huis Orléans-Braganza; Huis Orléans-Galliera; ;
Titels	Koning van Frankrijk; Koning van Navarra; Koning van Spanje; Koning der Beide Siciliën; Groothertog van Luxemburg; Hertog van Orléans; Hertog van Bourbon; Hertog van Vendôme; Hertog van Parma; Hertog van Sevilla;

Het huis Bourbon is uit Frankrijk afkomstig en een zijtak van het huis der Capetingen. Mettertijd werd het huis een van de belangrijkste Europese dynastieën en werden de leden ervan koningen van Navarra, Frankrijk, Spanje, de Beide Siciliën en hertogen van Parma. De naam Bourbon is afgeleid van het gelijknamige kasteel dat tegenwoordig Bourbon l'Archambault heet en was verbonden aan de heerlijkheid Bourbonnais (provincie); er is indirect etymologische verwantschap met de naam van de Gallisch-Keltische bronnen-god Borvo. Als stamvader van de Bourbons geldt Adhémar (900).

In 1268 huwde Adhémars afstammeling Beatrix van Bourbon met graaf Robert van Clermont, zesde zoon van koning Lodewijk IX van Frankrijk. Hun zoon Lodewijk werd in 1327 hertog van Bourbon. Peter II van Bourbon (1439–1503) trad in 1473 in het huwelijk met Anna van Frankrijk en werd in 1483 mederegent van Frankrijk. Na twee eeuwen raakte het huis het hertogdom Bourbon echter kwijt, maar in 1555 verkreeg de tak Bourbon-Vendôme de heerschappij over Navarra en in 1589 onder Hendrik van Bourbon die over Frankrijk.

De takken Bourbon-Condé en Conti, prinsen van den bloede omdat zij aftakkingen van de familie waren van vóór de troonsbestijging van Hendrik IV, hebben nooit geregeerd en zijn uitgestorven.

De Bourbons kwamen in 1700 met Filips V in Spanje aan de macht en zouden deze (met enkele onderbrekingen) tot op de dag van vandaag behouden. Van de Spaanse tak stammen ook de koningen van de Beide Siciliën (Bourbon-Sicilië) en de hertogen van Parma (Bourbon-Parma).