Marianne von Werefkin

Marianne von Werefkin (Russisch: Марианна Владимировна Верёвкина, Marianna Vladimirovna Verjovkina) (Toela, 10 september 1860 – Ascona, 6 februari 1938) was een Russisch expressionistische schilder.

Levensloop

Marianne von Werefkin was de dochter van Vladimir Verjovkin, de commandant van het regiment van Jekaterinenburg, en Jelizaveta Daragan. In 1880 werd zij privéleerling van Ilja Repin, de belangrijkste vertegenwoordiger van het Russische Realisme. Bij een jachtongeval in 1888 kreeg zij een schot door haar rechterhand, haar schilderhand, waardoor zij gehandicapt raakte. In 1892 leerde zij Alexej von Jawlensky kennen. Samen besloten zij in 1896, met hun dienstmeisje, de negenjarige Helene Nesnakomoff, naar München te verhuizen, waar zij haar eigen carrière voor bijna tien jaar onderbrak ten behoeve van Jawlensky.

Vanaf 1907 ontstonden haar eerste expressionistische werken, waarbij zij de stijl van Paul Gauguin en Louis Anquetin volgde, maar haar onderwerpen ontleende zij vaak aan Edvard Munch. In 1909 werd in München de Neue Künstlervereinigung München (NKVM) opgericht, waarbij zij zich samen met Jawlensky aansloot.

In 1912 verliet Werefkin met Jawlensky de NKVM om zich bij de Blaue Reiter aan te sluiten, de kunstenaarsgroep die een jaar eerder door Wassily Kandinsky, Franz Marc en August Macke was opgericht.

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 emigreerden beiden naar Zwitserland, eerst naar de omgeving van Genève en later naar Zürich. In 1918 verhuisden zij naar Ascona aan het Lago Maggiore. In 1922 volgde de scheiding van Jawlensky; de huishoudster, Helene, en hun zoon André trokken bij Jawlensky in en vestigden zich in Wiesbaden, waar zij ook in het huwelijk traden. Werefkin zou tot haar dood stateloos blijven.

Marianne von Werefkin was in 1924 medeoprichtster van de nieuwe kunstenaarsgroep Großer Bär in Ascona. Gedurende haar latere levensjaren voorzag zij in haar levensonderhoud met het schilderen van affiches. Vrienden behoedden haar voor grotere nood. Zij stierf op 6 februari 1938 en werd op de Russische begraafplaats van Ascona begraven.

De collectie werken van de in 1939 opgerichte Fondazione Marianne Werefkin in het Museo communale d´arte moderna Ascona omvat 70 van haar schilderijen en 160 schetsboeken.

Belangrijke werken

Herbst (Schule), 1907 (55x74 cm; Fondazione Marianne Werefkin, Ascona)
Im Café, 1909
Tragische Stimmung, 1910
Schindelfabrik, rond 1910 (Museum Wiesbaden, Wiesbaden)
Schlittschuhläufer, rond 1911

Musea

Leopold-Hoesch-Museum, Düren
Sprengel-Museum, Hannover
Städtische Galerie im Lenbachhaus, München
Museum Wiesbaden, Wiesbaden
Schlossmuseum Murnau, Murnau am Staffelsee
Museo Comunale d’Arte Moderna, Ascona, Zwitserland

Literatuur

Bernd Fäthke (2001), Marianne Werefkin, München, Hirmer.
Brigitte Roßbeck (2010), Marianne von Werefkin. Die Russin aus dem Kreis des Blauen Reiters, München, Siedler.

Externe link

Kunstbus: Marianne von Werefkin

Zie de categorie Marianne von Werefkin van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.