Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. (Royal Cosun) is een Nederlandse onderneming die plantaardige grondstoffen, vooral suiker en aardappelen, door middel van bioraffinage verwerkt tot ingrediënten en componenten voor voeding (voor mens en dier), chemie op basis van plantaardige grondstoffen, non-foodtoepassingen en energie.

Royal Cosun
Reclame voor Aviko, een merk van Royal Cosun
Reclame voor Aviko, een merk van Royal Cosun
Oprichting 1899
Sleutelfiguren Dirk de Lugt (voorzitter raad van beheer), Albert Markusse (voorzitter concerndirectie)
Land Vlag van Nederland Nederland
Hoofdkantoor Van de Reijtstraat 15, Breda
Werknemers 4407 (in FTE, gemiddeld in 2021)[1]
Leden 8417 (31 dec. 2021)[1]
Producten (ingrediënten voor) voedingsmiddelen en non-foodtoepassingen
Sector agro & food (bio based)
Omzet/jaar € 2287 miljoen (2021)[1]
Winst/jaar € -8 miljoen (2021)[1]
Website www.cosun.nl
Portaal  Portaalicoon   Economie

Het concern is ontstaan uit de coöperatieve suikersector in Nederland. De eerst coöperatieve suikerfabriek werd opgericht in 1899. Bij het honderdjarig bestaan van de onderneming in 1999 verkreeg Cosun het recht het predicaat Koninklijk te voeren en werd de nieuwe naam Royal Cosun.

Activiteiten

bewerken

Royal Cosun is het moederbedrijf van Cosun Beet Company (oude naam: Suiker Unie), Sensus, SVZ, Aviko en de Duynie Group. Het hoofdkantoor van de onderneming is gevestigd in Breda. De belangrijkste klanten zijn de internationale voedingsmiddelenindustrie, foodservice (horeca en groothandel), veehouders en de chemie- en energiesector.

Cosun Beet Company (ex Suiker Unie)

bewerken

Suiker Unie verwerkt suikerbieten tot suiker en suikerproducten. Suiker Unie is ontstaan uit de samenvoeging van coöperatieve suikerfabrieken. Door de overnames in 2007 van CSM Suiker en in 2009 Danisco Sugar Gmbh in Anklam (Duitsland) behoort Suiker Unie tot de top 5 bietsuiker-producenten in Europa. In de bietencampagne 2018 heeft Suiker Unie in Nederland 1,1 miljoen ton witsuiker geproduceerd.[2] Suiker Unie GmbH in Duitsland produceert ruim 200.000 ton suiker en ongeveer 50.000 m³ bio-ethanol per jaar. In juli 2020 is de naam van Suiker Unie gewijzigd in Cosun Beet Company.[3]

Aviko verwerkt aardappelen tot onder andere gekoelde en diepgevroren frites en tal van aardappelspecialiteiten. Aviko is onder andere gevestigd in Steenderen, Poperinge en Rain (Duitsland). Aviko Rixona produceert aardappelvlokken en -granulaat in Oostrum (bij Venray) en Warffum. Aviko werd in 2002 volledig onderdeel van Royal Cosun. Het is het op een na grootste aardappelverwerkende bedrijf in Europa, en het vierde wereldwijd. In 2020 telde het bedrijf ruim 2100 medewerkers en verwerkte circa 1,6 miljoen ton aardappelen.[4]

Diversen

bewerken
  • Sensus is producent van inuline; een prebiotische voedingsvezel die suiker en vet kan vervangen in levensmiddelen. De grondstof van dit bedrijf is cichorei. De productiebedrijven zijn gevestigd in Roosendaal en Zwolle.
  • SVZ produceert, ontwikkelt en verkoopt groente- en fruitingrediënten voor de internationale voedingsmiddelenmarkt. Het bedrijf heeft vestigingen België, Polen, Spanje en de Verenigde Staten, het hoofdkantoor staat in Breda. In 2023 verkocht Cosun de onderneming aan de Duitse Döhler-groep.
  • Duynie verwerkt plantaardige reststromen van de Cosun-bedrijven en van tal van andere ondernemingen tot bijvoorbeeld zetmeel voor non-foodtoepassingen. De vezels (pulp) die resteren bij Sensus en Suiker Unie worden verwerkt tot diervoeding.

Financiële resultaten

bewerken

De financiële resultaten van Royal Cosun vanaf 2013 zijn in de tabel hieronder opgenomen. In 2021 werd van de totale omzet iets minder dan 30% behaald in Nederland en ruim 50% werd gerealiseerd in de rest van Europa. De suikeractiviteiten hadden een aandeel van 34% in de totale omzet en die van aardappels lag rond de 40%.[1] Van de 4407 voltijdsmedewerkers was de helft werkzaam in Nederland in 2021. De daling van de omzet en resultaten in 2018 was vooral een gevolg van de sterk gedaalde suikerprijs.[2] In 2020 werd het resultaat met € 32 miljoen positief beïnvloed door bijzondere baten op de verkoop van gronden, maar in 2021 was sprake van bijzondere lasten van eveneens € 32 miljoen.[1]

bedragen luiden in miljoenen euro
Jaar[5] Netto omzet Bedrijfsresultaat Nettoresultaat Groepsvermogen Balanstotaal Aantal
werknemers
(in FTE)
CO2-emissie
per ton product
(in ton)
2013 2166 172 139 1176 1969 3477
2014 2115 110 79 1257 1999 3799
2015 1948 59 46 1165 1773 3912
2016 1988 77 56 1178 1790 3896
2017 2112 108 75 1250 1902 3850 0,23
2018 2046 1 0 1246 1811 3848 0,22
2019 2046 24 18 1263 1848 3744 0,22
2020 2029 47 30 1285 1962 3911 0,24
2021 2287 -3 -8 1278 2220 4407 0,25