Schaal Sels

eendaagse wielerwedstrijd in België

De Schaal Sels is een eendaagse wielerwedstrijd in de provincie Antwerpen, België. De wedstrijd wordt verreden sinds 1921 met een nationale wedstrijd voor de heren en een criterium voor de dames. De Schaal Sels staat traditioneel op de wielerkalender gepland op de laatste zondag van de Belgische zomervakantie.[1]

Vlag van België Schaal Sels
Lokale naam Schaal Sels
Bijnaam Koers met karakter
Regio Antwerpen, België
Periode eind augustus, begin september
Organisator Koninklijke Wielrijdersclub van Merksem vzw
Classificatie
Discipline weg, kassei en onverhard
Type eendagswedstrijd
Internationale kalender UCI Europe Tour
Categorie 1.1
Website Officiële website
Geschiedenis
Eerste editie 1921
Aantal edities 97 (2024)
Eerste winnaar Vlag van België René Vermandel
Laatste winnaar Vlag van België Floris Van Tricht
Laatste Bel. winnaar Floris Van Tricht (2024)
Laatste Ned. winnaar Taco van der Hoorn (2017)
Meeste zeges Vlag van Nederland Steven de Jongh
(3 zeges)
Portaal  Portaalicoon   Wielersport
Robin Stenuit won Schaal Sels in 2015

Het parcours start op de Bredabaan te Merksem waar plaatselijke ronden doorheen Merksem en Schoten afgelegd worden. Deze semiklassieker wordt ook wel een Koers met karakter genoemd omwille van de kasseistroken en onverharde wegen die sinds 2015 het parcours vervolledigen.[2]

Ontstaan

bewerken

De eerste editie van Schaal Sels vond plaats in 1921. De wedstrijd werd genoemd naar Jacques-Charles Sels, een bekende wielerjournalist die zes talen sprak en op een bepaald ogenblik voor zeventien dagbladen schreef. Op 7 mei 1920 sloeg het noodlot echter toe: tijdens de verkenning van de wielerwedstrijd Milaan-Antwerpen naar aanleiding van de Olympische Zomerspelen in Antwerpen begaf de achteras van zijn auto het. De 58-jarige Antwerpenaar probeerde nog uit zijn wagen te springen, maar deze landde recht op hem. Het ongeval vond plaats in de Franse gemeente Mison en kostte uiteindelijk het leven aan Sels en de Brusselaar Jacques Broeckx. Ter nagedachtenis aan de succesvolle journalist organiseerde de Parijse krant Le Journal in 1921 een wielerwedstrijd: Schaal Sels was geboren.

Geschiedenis

bewerken

Op maandag 23 mei 1921 om 12 uur werd onder een blakende zon het startschot gegeven van de allereerste Schaal Sels, toen een interclubkoers. Na een spurt met veertien bereikte René Vermandel als eerste de aankomstlijn. Volgens het reglement was de winnende club verplicht om de volgende editie te organiseren, maar zij bleken hier niet toe in staat. Daardoor werd er in 1922 geen Schaal Sels verreden.

Op maandag 30 juli 1923 ging de tweede editie met een jaar vertraging toch van start in Kapellen, met opnieuw Vermandel als winnaar. Een jaar later werd de wedstrijd definitief naar Merksem gehaald, waar de overwinning voor Jules Matton was. Sinds 1924 stond Schaal Sels jaarlijks op de kalender, tot de Tweede Wereldoorlog in 1939 en 1940 roet in het eten gooiden. Tussen 1941 en 1943 vond de wedstrijd wel weer plaats, maar in 1944 en 1945 nam de oorlog opnieuw de bovenhand.

Tussen 1946 en 2013 werd geen enkele jaargang overgeslagen maar werden er wel regelmatig wijzigingen doorgevoerd. Zo was het in 1996 voor de laatste keer een interclubwedstrijd en kreeg het in 1997 een 1.5 statuut, waardoor er punten voor de wereldranglijst te verdienen waren. Dat legde de organisatie geen windeieren want met Johan Museeuw kwam de Wereldkampioen aan de start en met Tom Steels kon een grote naam op de erelijst worden bijgeschreven. Een jaar later, in 1998, kreeg Schaal Sels een 1.4 statuut waardoor enkel profs nog startrecht hadden. In 2002 werd het een 1.3 wedstrijd, in 2005 ten slotte 1.1.

Niet alleen het statuut veranderde, ook de media-aandacht. Zo zond Sporza de wedstrijd uit in 2004, terwijl ze een jaar later op VT4 te zien was. Dit was overigens de eerste keer dat de zender een wielerwedstrijd live uitzond. In 2007 was het de Antwerpse zender ATV die de uitzendrechten verwierf.

Ten slotte werd ook de start- en aankomstplaats meermaals verlegd. Tijdens de eerst editie vertrok het peloton vanaf de Velodroom Garden City te Wilrijk om hier na 173 kilometer opnieuw te finishen. In 1924 verhuisde de karavaan definitief naar Merksem, waar sinds 2009 het vertrek en de aankomst op de Bredabaan liggen. Dé Champs-Elysées van Schaal Sels gooide in 2014 echter roet in het eten: wegenwerken zorgde ervoor dat de wedstrijd, die intussen is uitgegroeid tot een klassieker, voor de zesde maal in de geschiedenis geannuleerd moest worden.

Wat begon als een bescheiden lokaal evenement in 1921, is in de afgelopen eeuw uitgegroeid tot een monument in de wielergeschiedenis. Op zondag 25 augustus 2024 wordt intussen het 100-jarig bestaan van Schaal Sels te Merksem gevierd.

Vernieuwd concept sinds 2015

bewerken

Op 30 augustus 2015 vond de 90ste editie plaats. Voor dit jubileum had de organisatie een uniek parcours uitgetekend: naast 30 kilometer kasseien moesten de renners ook 19 kilometer onverharde stroken verteren. Daarmee trad de semiklassieker in de voetsporen van Parijs-Roubaix, Strade Bianche en Tro Bro Leon. Om alles in goede banen te leiden, werd onder meer beroep gedaan op de ervaring van Nico Mattan en Johan Museeuw als respectievelijk koersdirecteur en assistent-koersdirecteur.

Een reeks mooie namen zoals Wout van Aert, Jelle Wallays en Edward Theuns deden een gooi naar de overwinning terwijl Belgisch Kampioen Preben Van Hecke het peloton lam legde voor zijn ploegmaats van Topsport Vlaanderen-Baloise vooraan. Uiteindelijk bleek Robin Stenuit van Wanty-Groupe Gobert de sterkste door Oliver Naesen in de sprint te kloppen op de Bredabaan te Merksem. Het grote publiek en ook de pers konden het nieuwe concept wel smaken.

Lijst van winnaars

bewerken
 
Schaal Sels 2013 : Michael Van Staeyen (2), Pieter Jacobs (1) & Baptiste Planckaert (3).
 
Schaal Sels 2015 : Oliver Naesen (2), Robin Stenuit (1) & Tim Merlier (3).
 
Schaal Sels 2016 : Timothy Dupont (2), Wout van Aert (1) & Stijn Steels (3).

1921 ·   René Vermandel
1922 · Niet verreden
1923 ·   René Vermandel
1924 ·   Jules Matton
1925 ·   Georges Ronsse
1926 ·   Jan Mertens
1927 ·   Oscar Houtman
1928 ·   Alexander Maes
1929 ·   Alfred Hamerlinck
1930 ·   Frans Bonduel
1931 ·   Odile Van Hevel
1932 ·   Maurice Croon
1933 ·   Sylvère Maes
1934 ·   Leo De Rijck
1935 ·   Sylvain Grysolle
1936 ·   Sylvain Grysolle
1937 ·   Frans Bonduel
1938 ·   Frans Spiessens
1939 - 1940 · Niet verreden
1941 ·   Maurice Clautier
1942 ·   Gustaaf Van Overloop
1943 ·   André Defoore
1944 - 1945 · Niet verreden
1946 ·   Jérôme Dufromont
1947 ·   August Van Mirlo
1948 ·   Josef De Beuckelaer
1949 ·   Edward Peeters
1950 ·   Ernest Sterckx
1951 ·   Lucien Mathys
1952 ·   Marcel Dierkens
1953 ·   René Mertens
1954 ·   Henri Jochums
1955 ·   Joseph Marien
1956 ·   Jozef Schils
1957 ·   Rik Van Looy

1958 ·   Joseph Vloeberghs
1959 ·   Willy Vanden Berghen
1960 ·   Gustaaf De Smet
1961 ·   Jos Hoevenaars
1962 ·   Jan Lauwers
1963 ·   Victor Van Schil
1964 ·   Martin Van Den Bossche
1965 ·   Roger Rosiers
1966 ·   Ward Sels
1967 ·   Jos Boons
1968 ·   Ward Sels
1969 ·   Jos Huysmans
1970 ·   Herman Van Springel
1971 ·   Herman Vrijders
1972 ·   Noël Vantyghem
1973 ·   August Herijgers
1974 ·   Frans Van Looy
1975 ·   Jos Jacobs
1976 ·   Marcel Vander Slagmolen
1977 ·   Emiel Gysemans
1978 ·   Ludo Peeters
1979 ·   Jos Jacobs
1980 ·   Benjamin Vermeulen
1981 ·   Walter Schoonjans
1982 ·   Jan Bogaert
1983 ·   René Martens
1984 ·   Géry Verlinden
1985 ·   Luc Govaerts
1986 ·   Frank Verleyen
1987 ·   Ludo De Keulenaer
1988 ·   Patrick Verschueren
1989 ·   Carl Roes
1990 ·   Peter Spaenhoven
1991 ·   Edwig Van Hooydonck
1992 ·   Wilfried Peeters

1993 ·   Carl Roes
1994 ·   Daniel Verelst
1995 ·   Bart Leysen
1996 ·   Glenn D'Hollander
1997 ·   Tom Steels
1998 ·   Danny Nelissen
1999 ·   Fred Rodriguez
2000 ·   Steven de Jongh
2001 ·   Paul Vanhyfte
2002 ·   Steven de Jongh
2003 ·   Steven de Jongh
2004 ·   Geoffrey Demeyere
2005 ·   Marcin Sapa
2006 ·   Preben Van Hecke
2007 ·   Kenny Dehaes
2008 ·   Elia Rigotto
2009 ·   Kris Boeckmans
2010 ·   Aidis Kruopis
2011 ·   Aidis Kruopis
2012 ·   Niko Eeckhout
2013 ·   Pieter Jacobs
2015 ·   Robin Stenuit
2016 ·   Wout van Aert
2017 ·   Taco van der Hoorn
2018 ·   Timothy Dupont
2019 ·   Attilio Viviani
2020 - 2021 · Niet verreden
2022 ·   Arnaud De Lie
2023 ·   Lionel Taminiaux
2024 ·   Floris Van Tricht

Meervoudige winnaars

bewerken
Overwinningen Renner Land Jaren
3 Steven de Jongh   Nederland 2000, 2002, 2003
2 René Vermandel   België 1921, 1923
Sylvain Grysolle   België 1935, 1936
Frans Bonduel   België 1930, 1937
Ward Sels   België 1966, 1968
Jos Jacobs   België 1975, 1979
Carl Roes   België 1989, 1993
Aidis Kruopis   Litouwen 2010, 2011

Overwinningen per land

bewerken
Overwinningen Land
82   België
5   Nederland
2   Italië,   Litouwen
1   Luxemburg,   Polen,   Verenigde Staten
bewerken

Referenties

bewerken
  1. (en) Schaal Sels. FirstCycling.com (2023).
  2. (fr) Schaal J.C Sels / Coupe Sels (Bel) - Cat.1.1. Memoire-du-cyclisme.eu.