Spoorlijn 162 (België)

spoorlijn Namen - Aarlen, België

Spoorlijn 162 is een Belgische spoorlijn die Namen met Aarlen verbindt, en verder door naar de Luxemburgse grens bij Sterpenich. De spoorlijn is 146,8 km lang en is het tweede deel van de verbinding Brussel-Luxemburg (het eerste deel is de spoorlijn 161 Brussel-Namen).

Spoorlijn 162
Namen - Sterpenich
Spoorlijn 162 op de kaart
Totale lengte146,8 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorGrande Compagnie du Luxembourg
Geopend
Namen - Ciney: 1 mei 1858
Ciney - Grupont: 7 juli 1858
Grupont - Aarlen: 8 november 1858
Aarlen - Luxemburg: 16 september 1859
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerd1956
Aantal sporen2
BaanvaksnelheidNamen - Ciney 160 km/h
Ciney - Luxemburg 130 km/u
Treindienst doorNMBS
Traject
exv-STR lijn 142 van Tienen opgebroken
exvSHI2g+l- lijn 142A van Saint-Servais opgebroken
xvÜSTl lijn 161 van Schaarbeek
vÜSTvSTR- lijn 130 van Charleroi-Centraal
vÜSTrvÜSTl lijn 130B en 130D van Ronet
vBHF-LvBHF-R 0,0 Namen
dSTRvÜSTrdSTR
vSTRvÜST
v-STRl + v-STR2~R
vKRZo +
+
lijn 125 naar Luik-Guillemins
dSTRc1v-ABZg+4dSTR
dWBRÜCKEdWBRÜCKE Maas
Viaduct van Jambes
vSTRr-STR lijn 154 naar Heer-Agimont
demKRZo buurtspoorlijn 537 opgebroken
dBHF 2,1 Jambes-Oost
dBHF 5,0 Dave-Saint-Martin
dBHF 7,8 Naninne
dHST 10,9 Sart-Bernard
dSKRZ-Ao N4
dSKRZ-Au A4E411
uexdKHSTadBHF 14,0 Courrière
uexdSTRlemdKRZo buurtspoorlijn 550 opgebroken
dSKRZ-Ao N4
dBHF 16,7 Assesse
deHST 18,3 Florée
dBHF 20,5 Natoye
vSTR+r-STR lijn 128 van Yvoir
evBHF 26,4 Braibant
veBHF-STR Halloy
dvÜSTlexdSTR+l lijn 126 van Statte opgebroken
v-STRxvÜSTl
vBHF-LdBHF-RuexdKHSTa 29,0 Ciney
dSTRvSHI2g+l-uexdSTRl buurtspoorlijn 526 opgebroken
v-SHI2g+r
dBHF 32,0 Leignon
dHST 32,9 Chapois
dBHF 39,1 Haversin
deHST 45,8 Hogne
dSTR+GRZq grens Namen - Luxemburg
dBHF 48,9 Aye
vSTR-STR+l lijn 43 van Angleur
dvSTRuexdSTR+l buurtspoorlijn 516 opgebroken
dvBHFuexdHST 51,2 Marloie
dvSHI2g+l-uexdSTRl buurtspoorlijn 516 opgebroken
dSTR+GRZq grens Luxemburg - Namen
v-SHI2+ldSHI2glrdSHI2+r
v-DSTvBHF 57,6 Rochefort-Jemelle
dvÜSTlxrdSTR
v-ENDExevSHI2g+l-
evSTRr-STR lijn 150 naar Tamines opgebroken
dSTR+GRZq grens Namen - Luxemburg
dBHF 60,0 Forrières
deHST 62,8 Lesterny
uexdKHSTadBHF 65,9 Grupont
uexdSTRrdSTR buurtspoorlijn 520 opgebroken
deHST 72,1 Mirwart
emdKRZuuexdSTR+r buurtspoorlijn 510 opgebroken
dBHFuexdHST 76,2 Poix-Saint-Hubert
dSTRuexdSTRl buurtspoorlijn 509 opgebroken
deBHF 80,0 Hatrival
dSKRZ-Ao N89E46
ve-SHI2gr 88,5 Y Serpont
evÜSTol
evSTRr-STR lijn 162/1 naar Y Recogne opgebroken
dSHI2+lrdSHI2gr lijn 165 van Athus
dvSTRuexdSTR+l buurtspoorlijn 503 van Amberloup opgebroken
dvBHFuexdKHSTe 89,7 Libramont
evÜSTl
exv-STRevSHI2gl-
devSTRlo-STRexdABZql lijn 163 naar Sankt-Vith opgebroken
dSKRZ-Au A4E411
deHST 94,8 Verlaine
v-ABZg+lKBSTeq Ardenne Logistics
dBHF 98,5 Neufchâteau
deHST 100,4 Hamipré
deHST 105,0 Cousteumont
deBHF 107,1 Lavaux
deBHF 111,1 Mellier
v-SHI2gr
uexdKHSTavBHFd 114,8 Marbehan
uexdSTRrevÜSTld buurtspoorlijn 558 opgebroken
evSTRr-STR lijn 155 naar Lamorteau
deHST 115,9 Rulles
deBHF 118,5 Houdemont
dSKRZ-Au A4E25E411
dBHF 121,6 Habay-la-Neuve
deHST 125,8 Hachy
deBHF 128,0 Fouches
vSHI2gl-
vSTR-DST Stockem-Formation
vÜSTl
vBHF-DST 132,7 Stockem
vÜSTr
vSTR-KBSTe Werkplaats NMBS Stockem
dHST 134,0 Viville
uexdSTR+lemdKRZu buurtspoorlijn 517 opgebroken
duexdABZg+rvSHI2gl- buurtspoorlijn 502 opgebroken
duexdKHSTevBHF 135,8 Aarlen
vÜSTr
vSTR-KBSTe
deHST 137,6 Weyler
deBHF 140,3 Autelbas
+ KSTRaq
exvSTR3-~L + v-ABZgr
+
lijn 167 naar Athus
exSTRr+1edSTR+c4d lijn naar Clémancy opgebroken
deHST 142,6 Barnich
deBHF 145,5 Sterpenich
dGRENZE 146,8 grens België - Luxemburg
dSTR lijn 5 naar Luxemburg

Geschiedenis

bewerken

De spoorlijn werd gebouwd en geëxploiteerd door de spoorwegmaatschappij Grande Compagnie du Luxembourg.

Op 15 mei 1858 werd het eerste deel van de spoorlijn, tussen Namen en Ciney officieel geopend. Op 17 juli 1858 werd de spoorlijn verlengd tot Grupont en vanaf 27 oktober 1858 kon men per trein naar Aarlen reizen. Op 14 september 1859 werd de verbinding tussen Aarlen en Luxemburgse grens bij Sterpenich geopend.

In 1873, na de overname van de Grande Compagnie du Luxembourg door de Belgische Staatsspoorwegen, werd de ganse spoorlijn op dubbelspoor gebracht. En sinds 30 september 1956 is de hele spoorlijn geëlektrificeerd met een bovenleidingsspanning van 3 kV. De spoorlijn is in ombouw naar een bovenleidingsspanning van 25 kV.

Ombouw naar 25 kV en verhoging maximumsnelheid

bewerken

De maximumsnelheid bedraagt 130 km/u. Tussen Jemelle en Forrières is de snelheid beperkt tot 100 km/u en in de bochten bij Mirwart is de snelheid beperkt tot 90 km/u. Infrabel is nu met de werkzaamheden bezig om de spoorlijn van Namen tot de grens met Luxemburg te elektrificeren met 25kV wisselspanning en de maximumsnelheid te verhogen naar 160 km/u.[1] Sedert 2 juni 2019 is de refertesnelheid tussen Namur en Ciney verhoogd naar 160 km/h.

De enige aansluitende spoorlijn in Luxemburg met 3000 V gelijkspanning is anno 2021 omgebouwd.

Vanaf 29 augustus 2022 is het deel tussen Hatrival en de Luxemburgse grens omgebouwd en rijden de treinen onder een elektrische spanning van 25kV.[2][3]

Treindiensten

bewerken

De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC, L-, Piekuur- en ICT-treinen.

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 16 Intercity (NMBS/CFL) Brussel-ZuidNamenLuxemburg
IC 34 Intercity (NMBS/CFL) AarlenLuxemburg Rijdt alleen op werkdagen.
L 5750 L-trein (NMBS) NamenSart-BernardCiney Rijdt in het weekend 1x/2 uur.
L 5800RB 5800 L-trein (NMBS / CFL) AarlenLuxemburg Rijdt niet in het weekend.
L 5900RB 5900 L-trein (NMBS / CFL) AarlenLuxemburg Rijdt niet in het weekend.
L 5950 L-trein (NMBS) LibramontBertrixVirtonAarlen
L 6150 L-trein (NMBS) CineyRochefort-Jemelle
P 7600/8600 Piekuurtrein (NMBS) Rochefort-JemelleNamenBrussel-Zuid Rijdt alleen op werkdagen. Een trein Brussel - Rochefort-Jemelle.
P 7610/8610 Piekuurtrein (NMBS) LibramontCiney Rijdt alleen op werkdagen.
P 7620/8620RE 8600 Piekuurtrein (NMBS) [ LuxemburgVirton ] / [ [ AarlenVirton – ] / [ Dinant – ] Libramont – [ Ciney ] ] Een rechtstreekse trein Aarlen - Libramont. Een trein Libramont - Ciney.
P 7655RE 7650 Piekuurtrein (NMBS) AarlenLuxemburg Rijdt alleen op werkdagen.
P 7665/7665 Piekuurtrein (NMBS) Libramont – [ Virton – ] / [ Marbehan – ] Aarlen Rijdt alleen op werkdagen.
P 7670/8670 Piekuurtrein (NMBS) [ NamenSart-Bernard ] / [ Rochefort-Jemelle – [ Libramont ] / [ RivageLuik-GuilleminsLuik-Sint-Lambertus ] ] Rijdt alleen op werkdagen.
P 7675/8675RE 8650 Piekuurtrein (NMBS) [ Luxemburg – ] / [ Libramont – ] Aarlen Rijdt alleen op werkdagen. Een trein Libramont - Aarlen.
P 7680/8680RE 8650 Piekuurtrein (NMBS) [ BertrixDinant ] / [ Libramont – [ Virton – ] / [ Marbehan – ] Aarlen ] / [ AthusLuxemburg ] Een trein Aarlen - Virton - Libramont. Een trein Athus - Luxemburg.

Aansluitingen

bewerken

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Namen
Spoorlijn 125 Luik-Guillemins en Namen
Spoorlijn 130 tussen Namen en Charleroi-Centraal
Spoorlijn 130B tussen Namen en Ronet
Spoorlijn 130D tussen Namen en Ronet
Spoorlijn 142 tussen Namen en Tienen
Spoorlijn 142A tussen Namen en Saint-Servais
Spoorlijn 154 tussen Namen en Heer-Agimont
Spoorlijn 161 tussen Schaarbeek en Namen
Ciney
Spoorlijn 126 tussen Statte en Ciney
Spoorlijn 128 tussen Ciney en Yvoir
Marloie
Spoorlijn 43 tussen Angleur en Marloie
Rochefort-Jemelle
Spoorlijn 150 tussen Tamines en Jemelle
Libramont
Spoorlijn 163 tussen Libramont en Sankt-Vith
Spoorlijn 165 tussen Libramont en Athus
Marbehan
Spoorlijn 155 tussen Marbehan en Lamorteau
Autelbas
Spoorlijn 167 tussen Autelbas en Athus
spoorlijn tussen Autelbas en Clémency
Sterpenich
CFL 5, spoorlijn tussen Luxemburg en Kleinbettingen

Verbindingssporen

bewerken
162/1: Y Serpont (lijn 162) - Y Recogne (lijn 165), deze dubbelsporige verbindingsboog richting Bertrix werd buiten dienst gesteld in 1984 en opgebroken in 1985. De verbindingsboog zal enkelsporig heraangelegd worden; de werken zijn in 2023 begonnen en zouden in 2025 klaar moeten zijn. Doel: omleidingsroute voor goederentreinen via Ciney - Bertrix bij problemen op de normale route via Dinant; omleidingsroute voor reizigerstreinen via Bertrix - Virton bij problemen op de normale route tussen Libramont en de Luxemburgse grens.

Kunstwerken

bewerken

De spoorlijn werd aangelegd volgens de rivierbeddingen, zodat er geen tunnels dienden gegraven te worden. Dit deed men om de kosten van de aanleg te verminderen. Uiteraard zijn er wel bruggen, bijvoorbeeld om de Maas over te steken in Namen. De lijn stijgt en daalt sterk. Sommige gedeelten hebben een helling van 16 promille, zoals de helling tussen Namen en Courrière om uit de Maasvallei te klimmen en de helling tussen Mirwart en Libramont. Tussen Jemelle en Libramont klimt de lijn bijna 300 meter.

De zogenaamde couponnekestrein reed over deze spoorlijn. Dit was de bijnaam van de treinen richting Luxemburg die populair waren bij Belgische 'fiscale toeristen' die interesten op niet-aangegeven beleggingen gingen ontvangen in Luxemburg.

Zie ook

bewerken
Zie de categorie Spoorlijn 162 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.