Zeeuws maritiem muZEEum

Maritiem Muzeeum Zeeland
	Vooraanzicht van het Maritiem Muzeeum Zeeland. Combinatie van het monumentale Lampsinshuis en nieuwbouw met de entree.
Locatie	Vlissingen, Zeeland,; Nederland
Oppervlakte	1783
Type	Maritieme historie
Thema	Maritieme ontwikkelingen van Zeeland
Opgericht	2002 (vernieuwd in 2023)
Personen
Directeur	Onno Bakker
Medewerkers	5,4 fte in loondienst en circa 60 vrijwilligers
Aantal bezoekers	30.000 per jaar
Lid van	Museumvereniging
	Officiële website;
Portaal	Kunst & Cultuur

Het Maritiem Muzeeum Zeeland is een maritiem museum in het centrum van Vlissingen, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het museum is gelegen aan de jachthaven van de stad. Het is de opvolger van het Stedelijk Museum Vlissingen.

Gebouw

Het muZEEum^[1] is gevestigd in een gebouwencomplex met panden uit de 16e, 17e, 18de en 21e eeuw. Deze panden zijn door moderne architectuur met elkaar verbonden. Een van de belangrijkste delen van het complex is het Lampsinshuis. Het Zeeuwse koopmans- en redersgeslacht Lampsins; Cornelis Lampsins liet dit huis in 1641 op de Engelse Kade (nu: Nieuwendijk) bouwen in de destijds nieuwe stijl van het Hollands classicisme. Hij betrok het als woonhuis, maar vestigde er ook het kantoor van het befaamde handelshuis Lampsins, waar onder meer Michiel de Ruyter in dienst was op 12-jarige leeftijd in de functie van touwslager. Achter het Lampsinshuis bevinden zich ook de originele pakhuizen van dit stadspaleis, ook deze maken deel uit van het complex. In 2002 werd begonnen met de nieuwbouw van het complex, naar een ontwerp van Rijksgebouwendienstarchitect Marc van Roosmalen.

In het 'Lampsinshuis' wordt de vaste collectie getoond in de vaste expositie 'Ga mee naar zee'.

In de Pakhuizen worden tijdelijke tentoonstellingen met een bovenregionaal karakter gehouden.

In 2023 werd het museum volledig heringericht, nadien werden bouwwerken uitgevoerd om de delen beter met elkaar te verbinden.^[2]^[3]

Collectie

De vaste collectie van het muZEEum bestaat uit stadshistorische voorwerpen en objecten uit de maritieme geschiedenis van Zeeland tonen. Daarbinnen zijn de deelcollecties en studiecollecties ingedeeld volgens MusIP.

De stadshistorische collectie van de gemeente Vlissingen

Na 23 jaar onderhandeling tussen de gemeente Vlissingen en het bestuur van de Stichting Maritiem Museum Zeeland is in 2020 een beheersovereenkomst gesloten voor de gemeentelijke historische collectie. Een deel daarvan dat werd beheerd door het Gemeentearchief Vlissingen, is in datzelfde jaar overgedragen aan het Zeeuws Archief.

Voorwerpen afkomstig uit de historische kunstcollectie, waaronder:

zilveren gildestukken^[4]
schilderijen^[5]
bouw- en interieurfragmenten, waaronder tegels en gevelstenen.
Kunstnijverheid
Meubels en interieurinrichtingsonderdelen, waaronder haardplaten en vogelkooien in de vorm van historische gebouwen^[6]
Schilderijen en modellen betrekking hebbende tot de Tweede Wereldoorlog door Cees van de Burght
Prenten^[7]

De scheepsarcheologische collectie

Voorwerpen afkomstig van VOC-schepen

't Vliegent Hart
Rooswijk^[8]
Geldermalsen
Campen
Woestduin^[9]

Zeeuwse maritieme collectie

Portretten, waaronder Michiel de Ruyter en Anna van Gelder,^[10] Joost de Moor, Joost van Trappen Banckert en Geleyn Loncque, gebruiks- en siervoorwerpen uit bezit van Zeeuwse helden^[11]
Gereedschappen en werktuigen^[12]
Maritieme prenten^[13]
Scheepsmodellen van vaartuigen van de Zeeuwse en Vlaamse visserij, de Olau Line en het loodswezen,^[14] VOC-schepen, een 18e-eeuws slavenschip^[15] en modellen van duik- en bergingsmethoden.^[16]
Na opheffing van de Provinciale Stoombootdiensten in Zeeland zijn gebruiksvoorwerpen, scheepsmodellen, scheepssier uniformen en andere realia door de provincie Zeeland in beheer gegeven aan het muZEEum.
Door de ruiming van wrakken in de Westerschelde, als gevolg van afspraken met België voor de Scheldeverdieping, zijn door Rijkswaterstaat artefacten, waaronder scheepssier, Duits servies uit de Tweede Wereldoorlog en persoonlijk bezittingen overgedragen voor de collectie.
Schilderijen en realia met betrekking tot de Stoomvaart Maatschappij Zeeland.
Schilderijen, kaarten, beeldhouwwerken en gebruiksvoorwerpen van voormalig waterschap Zeeuwse Eilanden.

Studiecollectie

Het muZEEum bezit naast getoonde collectie, ook studiecollecties.

Numismatische collectie

Door schenking van Carel Albert van Woelderen van zijn verzameling munten en penningen, is de basis gelegd voor de vorming van een van de grootste numismatische collecties van Nederland van ruim 3500 voorwerpen.

Tegels

Afkomstig uit de renovatie van de binnenstad van Vlissingen zijn ca. 4000 wandtegels uit de 16e, 17e en 18e eeuw.

Kunstcollectie

Naast de schilderijen van leden van de Kunstkring het Zuiden, bezit het muZEEum werk van diverse andere kunstenaars:

Informatiecentrum

Het muZEEum kent een bescheiden besloten museumbibliotheek, waarin informatie met betrekking tot de collectie is terug te vinden. De collectie bevat naast vakliteratuur enkele historische boeken, waaronder de bibliografie van Michiel de Ruyter door Gerard Brandt. Bijzonder is de complete editie van reisverslagen die wordt uitgegeven door de Linschoten-Vereeniging.

Nominaties

In 2004 werd het muZEEum genomineerd voor de European Museum of the Year Award.
Daarnaast heeft muZEEum nominaties ontvangen voor de Bouwfonds Award^[19] en de Schreudersprijs.^[20]

Galerij

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

↑
De term 'muZEEum' is eerder gehanteerd:
- Otto Veenhoven wilde in 1983 voor de kust van Vlissingen een enorm beeld van de Zeeuwse Leeuw plaatsen, met daarin een muzeeum, een museum met nadruk op de zee. Bron: Provinciale Zeeuwse Courant, 21/05/1983^{[dode link]}; p. 11/40.
- In Oostende (B) is onder de naam mu-ZEE-um een instituut ter bevordering van muzische expressievormen.
- Het Stand- en Juttersmuseum in Zandvoort noemt zich muzeeum.
- In Hippolytushoef is de zolder van restaurant 'tSchippershuus een expositieruimte ingericht onder de naam muZEEum.
↑ PZC
↑ Omroep Zeeland
↑ In bruiklenen van het Rijksmuseum Amsterdam
↑ Topografie, scheepsportretten, familieportretten, onder anderen de familie Lampsins en de Ruyter, impressionistisch werk van Gerard Jacobs (kunstschilder) en andere leden van Kunstkring het Zuiden
↑ Onder andere in bruikleen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
↑ Onder anderen Wim Hofman en Jan Sanders
↑ Deels in bruikleen van het Instituut Collectie Nederland
↑ Bruikleen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
↑ Bruikleen van de Stichting Ruyteriana
↑ Onder andere in bruikleen van het Zeeuws Museum
↑ Onder andere uit de vm. Oudheidskamer KMS
↑ Onder andere in bruikleen van het Gemeentearchief Vlissingen
↑ In bruikleen van de Vereniging Nederlandse Loodsen Sociëteit
↑ Bruikleen: Frans Halsmuseum
↑ Vervaardigd en in bruikleen van A.J. van der Horst
↑ Naar aanleiding van de maidentrip van Martinair naar Trinidad en Tobago, waarbij de historische banden tussen Zeeland en Tobago zijn aangehaald, kreeg de Vlissingse fotograaf Lex de Meester van het muZEEum opdracht om een fotoverslag te maken van het leven op.
↑ Na zijn overlijden is door de erven Sanders zijn complete oeuvre onder beheer van het muZEEum gesteld.
↑ Prijs voor regionale monumenten die een nieuw leven zijn begonnen of monumenten die een nieuwe bestemming hebben gekregen dankzij een restauratie, aanpassing of verbouwing en daardoor toegankelijker zijn geworden voor een breed publiek
↑ Prijs voor personen, bedrijven of instellingen die bijzondere prestaties hebben geleverd op het gebied van ondergronds bouwen, of die in hoge mate hebben bijgedragen aan het gebruik van de ondergrond in Nederland.

[1] De term 'muZEEum' is eerder gehanteerd:
Otto Veenhoven wilde in 1983 voor de kust van Vlissingen een enorm beeld van de Zeeuwse Leeuw plaatsen, met daarin een muzeeum, een museum met nadruk op de zee. Bron: Provinciale Zeeuwse Courant, 21/05/1983^{[dode link]}; p. 11/40.

In Oostende (B) is onder de naam mu-ZEE-um een instituut ter bevordering van muzische expressievormen.

Het Stand- en Juttersmuseum in Zandvoort noemt zich muzeeum.

In Hippolytushoef is de zolder van restaurant 'tSchippershuus een expositieruimte ingericht onder de naam muZEEum.

[2] Otto Veenhoven wilde in 1983 voor de kust van Vlissingen een enorm beeld van de Zeeuwse Leeuw plaatsen, met daarin een muzeeum, een museum met nadruk op de zee. Bron: Provinciale Zeeuwse Courant, 21/05/1983^{[dode link]}; p. 11/40.

[3] In Oostende (B) is onder de naam mu-ZEE-um een instituut ter bevordering van muzische expressievormen.

[4] Het Stand- en Juttersmuseum in Zandvoort noemt zich muzeeum.

[5] In Hippolytushoef is de zolder van restaurant 'tSchippershuus een expositieruimte ingericht onder de naam muZEEum.

[2] PZC

[3] Omroep Zeeland

[4] In bruiklenen van het Rijksmuseum Amsterdam

[5] Topografie, scheepsportretten, familieportretten, onder anderen de familie Lampsins en de Ruyter, impressionistisch werk van Gerard Jacobs (kunstschilder) en andere leden van Kunstkring het Zuiden

[6] Onder andere in bruikleen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen

[7] Onder anderen Wim Hofman en Jan Sanders

[8] Deels in bruikleen van het Instituut Collectie Nederland

[9] Bruikleen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen

[10] Bruikleen van de Stichting Ruyteriana

[11] Onder andere in bruikleen van het Zeeuws Museum

[12] Onder andere uit de vm. Oudheidskamer KMS

[13] Onder andere in bruikleen van het Gemeentearchief Vlissingen

[14] In bruikleen van de Vereniging Nederlandse Loodsen Sociëteit

[15] Bruikleen: Frans Halsmuseum

[16] Vervaardigd en in bruikleen van A.J. van der Horst

[17] Naar aanleiding van de maidentrip van Martinair naar Trinidad en Tobago, waarbij de historische banden tussen Zeeland en Tobago zijn aangehaald, kreeg de Vlissingse fotograaf Lex de Meester van het muZEEum opdracht om een fotoverslag te maken van het leven op.

[18] Na zijn overlijden is door de erven Sanders zijn complete oeuvre onder beheer van het muZEEum gesteld.

[19] Prijs voor regionale monumenten die een nieuw leven zijn begonnen of monumenten die een nieuwe bestemming hebben gekregen dankzij een restauratie, aanpassing of verbouwing en daardoor toegankelijker zijn geworden voor een breed publiek

[20] Prijs voor personen, bedrijven of instellingen die bijzondere prestaties hebben geleverd op het gebied van ondergronds bouwen, of die in hoge mate hebben bijgedragen aan het gebruik van de ondergrond in Nederland.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]