Beste Dale podcasts (2025)

1
#32 - Karijn Helsloot - Waarom zijn scholen zo terughoudend om de thuistalen van hun leerlingen te geven? 36:11

20d ago36:11

36:11

In deze aflevering onderzoekt uitgever Jaap Cohen waarom scholen beperkt blijven tot Engels, Duits, Frans en soms Spaans, terwijl er ook eindexamens zijn in talen als Arabisch, Chinees, Italiaans en Russisch. Hij spreekt hierover met Karijn Helsloot, taalkundige en oprichter van Stichting Taal naar Keuze, die zich inzet voor meer taalkeuze in het o…

1
Koranverbranding vs Islamisme met Keyvan Shahbazi 1:21:03

3d ago1:21:03

1:21:03

De afgelopen jaren was Scandinavië meermaals het toneel van demonstraties die internationaal tot zeer heftige reacties leidden, omdat er uit protest korans werden vernietigd. Zo versnipperde de Iraanse kunstenares Firoozeh Bazrafkan in Denemarken een Koran met een kaasschaaf en werden door veelal extreemrechtse politici als Rasmus Paludan op divers…

1
Hè? Oh! Hmm. Hèhè! De kleine woordjes maken de taal — met Mark Dingemanse 34:23

28d ago34:23

34:23

Kleine woorden zoals hè en oh gebruiken we haast ongemerkt, maar ze zorgen er wel voor dat we soepel een gesprek kunnen voeren. Dit soort woordjes viel lang buiten het blikveld van onderzoekers, maar tegenwoordig krijgen ze veel belangstelling (zie ook het Boekenweek-essay van Paulien Cornelisse). Taalkundige Mark Dingemanse doet er onderzoek naar,…

1
#31 - Syberthe Langedijk - Waarom is het lesmateriaal voor NT2 vaak zo saai? 31:43

2M ago31:43

31:43

Waarom is het lesmateriaal voor NT2 vaak zo saai? En waarom leren we anderstaligen vooral hoe ze boodschappen moeten doen of de weg moeten vragen? In deze aflevering van Meneer Van Dale praat Jaap Parqui met Syberthe Langedijk, een pionier in het NT2-onderwijs die deze vraag al sinds 1985 probeert te beantwoorden. Met haar uitgeverij Papyrus creëer…

1
Kun je een misdaad oplossen door taalonderzoek? 39:52

2M ago39:52

39:52

Het klinkt spannend: kun je een misdaad oplossen door taalonderzoek? En wat onderzoek je dan precies? In deze aflevering spreken we met een heuse taaldetective, iemand die werkt op het snijvlak van taal en recht: forensisch taalkundige Meike de Boer. Over auteursanalyse, onverstaanbare opnames en dadersprofielen. Gebruikte fragmenten: Nieuwsbericht…

1
Vance vs De EU met Boris van der Ham 1:10:33

2M ago1:10:33

1:10:33

De Amerkikaanse vicepresident Vance hield op de veiligheidstop in München een speech die veel ophef veroorzaakte. Zijn scherpe kritiek op Europa's omgang met vrijheid van meningsuiting en democratie heeft de gemoederen flink verhit. Was zijn waarschuwing terecht of ging hij te ver? En wat zegt dit over de huidige staat van trans-Atlantische relatie…

1
Secularisme vs. Vrijheid van Religie met Stine Jensen 54:29

2M ago54:29

54:29

De speech van Dilan Yesilgöz over haar 'vrijheidsagenda' ontketende een nationale discussie over secularisme. Haar suggestie dat religie vooral in de privésfeer thuishoort, werd door sommigen gezien als niet meer dan logisch in een seculiere samenleving, terwijl anderen dit een rechtstreekse aanval op vrijheid van religie en een miskenning van de m…

1
Terreur vs. Kunst met Marijke Emeis 45:51

2M ago45:51

45:51

In deze aflevering staan we stil bij de moordaanslag op de redactie van Charlie Hebdo. Die was op 7 januari tien jaar geleden. Wat is er veranderd sinds de aanslag op Charlie Hebdo? Is er wel iets veranderd? Hoe staan satire en de vrije kunsten er nu voor? Marieke Hoogwout en Mattijs Vijverberg bespreken het met literair vertaalster Marijke Emeis.…

1
Achter de Ophef - trailer 1:51

2M ago1:51

1:51

Achter de Ophef is een podcast waarin we terugblikken op recente ophef met de vraag: wat gebeurde hier nu eigenlijk? Wat waren de argumenten in het debat en wat heeft de ophef uiteindelijk opgeleverd? Achter de Ophef is een podcast van Vrij Links – voor een vrij en onbelemmerd debat.

1
Constitutie vs. Inmenging met Nausicaa Marbe 53:50

3M ago53:50

53:50

In november 2024 won Călin Georgescu tot verbijstering van velen de eerste ronde van de Roemeense presidentsverkiezingen. Vanuit het niets kreeg deze partijloze kandidaat 23% van de stemmen, meer dan alle kandidaten van de gevestigde partijen. Echter, het constitutionele hof accepteerde deze uitslag niet. Het Hof meende namelijk dat de campagne w…

1
Vrouwen vs. Verminking met Shirin Musa 52:27

3M ago52:27

52:27

In deze aflevering kijken we terug op een uitspraak van de Raad van State. In december stelde die vrouwenrechtenactivisten keihard teleur. Femmes For Freedom eiste dat de burgemeester zou optreden tegen een moskee die genitale verminking aanbevolen in islam noemde. Maar de Raad van State wees die eis af. Wat speelde hier precies en hoe moet het nu …

1
Ik loef het! De taal van de TikTok-generatie 35:25

3M ago35:25

35:25

Voor de nieuwste trends moet je op TikTok zijn, ook voor de nieuwste taaltrends. Daarover praten we in deze aflevering met Ludmilla Coornstra. Ze is zillennial, chronisch online en redacteur bij het tijdschrift Onze Taal, waarin ze sinds kort ook een rubriek schrijft over de taaltrends op sociale media. Een gesprek tussen een babyboomer, een zillen…

1
#30 - Gaston Dorren - Kun je echt zeven talen leren in zeven dagen? 32:28

3M ago32:28

32:28

Kun je echt zeven talen leren in zeven dagen? In deze aflevering van Meneer Van Dale gaan we op zoek naar het antwoord, samen met taalexpert Gaston Dorren. Als auteur van bestsellers als 'Lingua', 'Babel' en 'Zeven talen in zeven dagen' weet Gaston als geen ander hoe je slim en effectief een nieuwe taal leert. Wat zijn de beste methodes om snel een…

1
Bommeleskonte, deemster en scharrig: vergeetwoorden met Nelleke Noordervliet 39:11

4M ago39:11

39:11

Nelleke Noordervliet is schrijver en publiceert sinds 1987 historische romans, essays, verhalen en columns. Daarnaast is ze ook de 'Beschermvrouwe van het Gezelschap van de Geadopteerde Vergeetwoorden'. We spraken met haar over vergeetwoorden, maar ook over ontbreekwoorden (voor dingen waar nog geen woord voor is) — een geanimeerd gesprek over oude…

1
Van Dale vs. Polarisatie met Mira Ornstein 30:51

4M ago30:51

30:51

Als er íets is dat goed mixt met ophef dan is het wel satire. Dus nodigden we Mira Ornstein van RoodGroen uit om te praten over de ophef rond het woord van het jaar. We spraken over transitiespijt, woningnood, Gaza, morele ambitie, positieve politiek en vooral veel over gewone mensen. Support the showAchter de Ophef is een podcast van Vrij Links. V…

1
Vrij Links vs 2024 59:00

4M ago59:00

59:00

Aan ophef geen gebrek in 2024. Met wat meer tijd en nog veel meer geld zouden we van onze podcast Achter de Ophef gerust een dagelijkse show kunnen maken. Vooralsnog houden we het bij een stuk of twee per maand. In aflevering 6, opgenomen voor een live publiek in het Badhuistheater te Amsterdam, blikken we terug op het afgelopen jaar. Marieke Hoogw…

1
#29 - Annet van der Heijden en Karina van Santen - Kun je eigenlijk écht vertalen wat er staat? 39:58

5M ago39:58

39:58

Kun je eigenlijk écht vertalen wat er staat? Want vertalen is zoveel meer dan alleen woorden omzetten; het gaat ook om stijl, toon, woordkeuze en klank. Hoe breng je die nuances over in een andere taal? En hoe pak je het aan als je voor de uitdaging staat om een heel boek te vertalen? In deze aflevering praat ik hierover met literair vertalers Anne…

1
Het Papiaments: je armen, je benen en je hoofd — met Marta Dijkhoff 43:15

5M ago43:15

43:15

Het Papiaments is de moedertaal van de meeste inwoners van Aruba, Bonaire en Curaçao. Maar wat weten we verder eigenlijk van de taal? Hoe is deze creooltaal ontstaan? Hoe is de verhouding met het Nederlands, dat ook een officiële taal is op de drie eilanden? En hoe zit het met die talen in het onderwijs? In deze aflevering gaan we in gesprek met ta…

1
Rechtsstaat vs. Kabinet met Paul Frissen 59:54

5M ago59:54

59:54

Geen woord werd tijdens het debat over de regeringsverklaring vuriger uitgesproken dan het woord rechtsstaat. De oppositie beschuldigde het kabinet Schoof ervan deze in gevaar te brengen. Maar wat is die rechsstaat nou eigenlijk, en wat zit er achter deze ophef?Bart Drenth en Lorenzo Girardi bespreken het met emeritus hoogleraar bestuurskunde Paul …

1
Moskee vs. Familie met Jan-Jaap van Peperstraten 59:15

6M ago59:15

59:15

In juni verongelukte de 22-jarige Yara samen met haar vriend. Haar ouders wilden Yara volgens familietraditie cremeren. Maar een moskee stelde dat ze zich tot de islam had bekeerd en eiste een islamitische begrafenis. Een half uur voor de geplande crematie werd de plechtigheid stopgezet en moest de familie de uitspraak van de rechter afwachten. Hoe…

1
Cartoons vs, Clichés met Ruben L. Oppenheimer 1:00:12

6M ago1:00:12

1:00:12

De cartoons van Jip van den Toorn veroorzaakten deze zomer een golfje ophef. Aanleiding hiervoor is interessant genoeg juist dat podcast-maker Michiel Lieuwma ze bekritiseerde als nietszeggend. Je zou dus zeggen dat is ophef over niks. De reacties op deze podcast gingen vervolgens vooral over de vraag of de cartoons van Jip van den Toorn zijn overg…

1
Spelen vs. Avondmaal met Timon Dias 43:07

6M ago43:07

43:07

De opening van de Olympische Spelen veroorzaakte meer deining in de media dan de deelnemers aan de triathlon in de Seine. Steen des aanstoots was een tafereel dat zou refereren aan het laatste avondmaal. Dat zou ongepast en godslasterlijk zijn. Sommige critici zagen hier zelfs het einde in van de westerse beschaving. Anderen vonden de opwinding hel…

1
#28 - Hans de Groot - Hoe zet een woordenboek voor mensen die Nederlands leren je aan het denken? 35:27

7M ago35:27

35:27

Op 25 september verschijnt een nieuwe editie van het Pocketwoordenboek Nederlands als tweede taal. Hoe kun je nou woorden zo uitleggen dat het ook begrijpelijk is voor mensen met een beperkte woordenschat? En waar moet je nog meer rekening mee houden in zo’n woordenboek? Welke ontwikkelingen zie je in de samenleving en in de taal als je een nieuwe …

1
BTW vs. Vrije Pers met Thomas Bruning 52:12

7M ago52:12

52:12

Met een paginagrote advertentie verzetten alle kranten zich tegen de plannen van het kabinet Schoof om culturele producten en diensten naar het hoge BTW tarief te brengen. In de Tweede Kamer was dit een van de meest heikele inhoudelijke strijdpunten. Er werd zelfs gewaarschuwd tegen de gevaren voor de rechtsstaat. Was deze ophef terecht? En wat heb…

1
#27 - Laura van Eerten, Raymond Noë en Jaap Parqui - Wie zitten er achter de taalpodcasts ‘Over taal gesproken’ en ‘Meneer Van Dale’? 42:49

9M ago42:49

42:49

Deze maand hebben de twee grote Nederlandstalige taalpodcasts Over taal gesproken en Meneer Van Dale een superspeciale gezamenlijke zomeraflevering. Want wie zijn nou toch de makers van deze podcasts? En wat doen precies Onze Taal, het Instituut voor de Nederlandse Taal en Van Dale?Door Van Dale Uitgevers

1
Over taal gesproken & Meneer Van Dale: een kijkje achter de schermen 42:24

9M ago42:24

42:24

In deze speciale zomeraflevering praten we met Jaap Parqui, alias Meneer Van Dale, van de gelijknamige podcast. Overdag is Jaap uitgever bij Van Dale, en we spraken hem over zijn werk daar, hoe het is en hoe het was. Maar hij ondervraagt ons ook - over ons werk bij het Instituut voor de Nederlandse Taal en het Genootschap Onze Taal. En verder hebbe…

1
De uitspraak van de R — met Koen Sebregts 39:43

9M ago39:43

39:43

Geen klank is zo variabel als de r. Je hebt de (rollende) tongpunt-r, de huig-r en de Gooise, of beter gezegd, randstad-r. Maar dan heb je ook nog de typisch Haagse r, en soms valt de r helemaal weg. Hoeveel r-en zijn er eigenlijk? Koen Sebregts deed onderzoek naar de klank, en in deze aflevering spreken we hem over hoe het kan dat er zoveel r-en z…

1
#26 - Daniela Fasoglio - Er komen nieuwe curricula aan voor de moderne vreemde talen. Moet dat nou? 35:09

10M ago35:09

35:09

De wereld is erg veranderd sinds in 2007 de curricula voor de moderne vreemde talen voor het laatst werden vastgesteld. Hoe ga je te werk als je die nieuwe curricula moet vaststellen? En hoe gaan ze eruitzien? In de nieuwste aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat uitgever Jaap Parqui daarover met Daniela Fasoglio, curriculumexpert en vaksp…

1
De kunst van het vertalen — met Paula Stevens 40:17

10M ago40:17

40:17

Vertalen is een anoniem beroep — maar ook een zeer intensieve bezigheid, en hondsmoeilijk bovendien. Denk bijvoorbeeld maar aan alle taal- en cultuurverschillen waar je een oplossing voor moet zien te vinden. En hoe ga je om met onvertaalbare woorden en woordgrapjes, en hoe breng je de stijl van een auteur zo goed mogelijk over? We praten met Paula…

1
#25 - Marieke Visser - Wat is de beste aanpak voor de internationale schakelklas? 31:52

11M ago31:52

31:52

Wat is de beste aanpak voor de internationale schakelklas? Want hoe zorg je dat je leerlingen gemotiveerd en betrokken zijn? En hoe leer je die enorme hoeveelheid woordjes die je moet kennen? Marieke Visser heeft een heel eigen aanpak, bijvoorbeeld door in het schoolaar een verhaal te schrijven met de leerlingen als hoofdpersoon met daarin de nieuw…

1
#24 - Adam Beck - How can you successfully raise bilingual children? 34:45

12M ago34:45

34:45

Raising bilingual children is much harder than you might think. As a parent, how do you persist in speaking your own language when everyone around you speaks a different language? What do you do when your child understands the minority language but doesn’t speak in it? How do you keep this hard work playful? In this episode of the Meneer Van Dale p…

1
Etymologie — waar komen onze woorden vandaan? 38:15

12M ago38:15

38:15

Bij etymologie gaat het vaak over leenwoorden — woorden die we overnemen uit andere talen —, maar een belangrijk deel van onze woordenschat bestaat uit erfwoorden. Dat zijn woorden die er altijd al waren, maar die door de vele eeuwen heen wel aanzienlijk veranderd zijn. En precies die woorden vormen het interessegebied van Yoïn van Spijk. We sprake…

1
#23 - Yvonne van Deursen-Bakx - Hoe weet je zeker dat je slaagt voor het staatsexamen NT2? 26:26

1y ago26:26

26:26

Hoe lukt het Yvonnes leerlingen om een slagingskans van 90% te hebben bij het staatsexamen NT2, waar zo'n 60% de norm is? Er komt zo veel bij kijken, van examenstress tot woordjes leren, naast natuurlijk lezen, schrijven, spreken en luisteren. Kun je de stap van B1 naar B2 zelfs in een dag zetten?Door Van Dale Uitgevers

1
Superbrabants jonguh! Nepdialect of nieuwe stijl? 40:01

1y ago40:01

40:01

Dialecten dreigen te verdwijnen, maar in Brabant is iets bijzonders aan de hand: daar spreken jongeren een nieuwe vorm van dialect, waarin sommige eigenschappen worden uitvergroot. Taalkundige Kristel Doreleijers doet onderzoek naar taalgebruik en identiteit, en verdiepte zich in het nieuwe, Brabantse hyperdialect. En dan vooral in het lidwoordgebr…

1
#22 - Marieke Goedegebure - Hoe kunnen anderstaligen het beste uitspraak leren? 34:23

1y ago34:23

34:23

Uitspraak is zo belangrijk voor je verstaanbaarheid, en voor de indruk die je maakt, als je Nederlands praat. Maar hoe doe je dat eigenlijk, een goede uitspraak leren? En waarom is er zo weinig aandacht voor in de les? In deze aflevering praat ik daarover met logopedist en linguïst Marieke Goedegebure.…

1
#21 - Cristina Irún Chavarria en Henning Radke - Hoe kun je het beste woorden leren in een vreemde taal? 33:35

1y ago33:35

33:35

Hoe kun je het beste woorden leren in een vreemde taal? Want uiteindelijk is je woordenschat het grootste struikelblok als je een vreemde taal leert. In de nieuwste aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat ik daarover met Cristina Irún Chavarria en Henning Radke, auteurs van de Van Dale-woordenschatboeken.…

1
Het taaljaar 2023 met Kees van der Zwan 51:56

1+ y ago51:56

51:56

In deze aflevering kijken we terug op het afgelopen taaljaar: wat waren de ontwikkelingen, wie zijn ons ontvallen, en wat waren de woorden van dit jaar? Onze deskundige gast daarbij is Kees van der Zwan, tot voor kort hoofdredacteur van het taaltijdschrift Onze Taal. En behalve naar het voorbije jaar, kijken we ook naar de afgelopen dértig jaar — d…

1
Nederlands studeren in Italië - 60 jaar neerlandistiek in Triëst 45:06

1+ y ago45:06

45:06

Triëst is een van de vijf Italiaanse steden waar je Nederlands kunt studeren. De opleiding, die vooral tolken en vertalers aflevert, bestaat zestig jaar — en dat was reden om te spreken met drie mensen die er meer van weten: Paola Gentile, hoofd van de opleiding, Frieda Steurs, die nauw betrokken was bij een uitwisselingsproject tussen de universit…

1
#20 - Peter Sokolowski - What is American English About? 38:28

1+ y ago38:28

38:28

How did American English become distinctive from British English? How does American English reflect American society? And how do Americans look at their own language? Van Dale’s publisher Jaap Parqui talks about this and more with Peter Sokolowski, Editor at Large of Merriam-Webster.Door Peter Sokolowski

1
Waterige compromissen — en andere taal van de politiek 33:13

1+ y ago33:13

33:13

Hoe zetten politici taal in om hun publiek te overtuigen? In de aanloop naar de komende verkiezingen praten we erover met deskundige Robbert Wigt, auteur van een boek over de debatvaardigheden van Mark Rutte. Een gesprek over hoe je als politicus het debat naar je hand kunt zetten, over het belang van een goeie grap op zijn tijd, over wat Rutte zo'…

1
#19 - Aleid Truijens - Hoe kunnen we op school de lol in het lezen weer terugkrijgen? 32:53

1+ y ago32:53

32:53

Volgens het internationaal vergelijkende onderzoek PISA is het leesplezier nergens in de westerse wereld zo laag als in Nederland. Hoe krijgen we weer plezier in lezen? En waarom is dat zo belangrijk? Uitgever Jaap Parqui praat daarover met neerlandicus, journalist en schrijver Aleid Truijens.Door Aleid Truijens

1
Hoe vangen we geur in woorden? Een gesprek met Caro Verbeek 41:19

1+ y ago41:19

41:19

Waarom is het zo lastig om geuren goed te omschrijven? Hadden we vroeger meer woorden voor geur? Kun je met meer geurwoorden beter over geur praten? En hoe belangrijk is het om over geur te (kunnen) praten? We spreken erover met kunst- en geurhistorica Caro Verbeek. Een odoresk gesprek over geurwoorden, geurindelingen en geurhistorie, over de Malei…

1
Grammatica en gevoel. Een gesprek met Ronny Boogaart 41:38

1+ y ago41:38

41:38

Hoe druk je een gevoel uit in taal? Dat kan met je intonatie ('Zie ik daar nou een béér?) of met je woordkeus ('Shit!'), maar het kan ook door een bepaalde zinsconstructie te gebruiken, zoals 'Wat zit je nou te lachen ...?' of 'Al dat gezeur!' Het opvallende is dat dat soort zinnen soms ongrammaticaal lijken - ze zijn niet 'af' -, maar toch begrijp…

1
#18 - Vivien Waszink - Mag je met dat woke taalgebruik nou niets meer zeggen? 31:27

1+ y ago31:27

31:27

Mag je met dat woke taalgebruik nou niets meer zeggen? Wanneer is taalgebruik nou eigenlijk inclusief? Waarom graven voor- en tegenstanders zich zo in? En waarom ligt er zo veel nadruk op taal in deze discussie? Ik praat daarover met woordenboekenmaker, taalkundige en schrijfster Vivien Waszink.Door Van Dale Uitgevers

1
#17 - Martin de Haan - Hoe maak je een goede vertaling? 35:04

1+ y ago35:04

35:04

Hoe maak je eigenlijk een goede vertaling? Waar moet je concessies doen? En hoe kan je het beste te werk gaan? In deze zeventiende editie van Meneer Van Dale praat ik daarover met literair vertaler, schrijver en fotograaf Martin de Haan.Door Martin de Haan

1
Swipen voor een kwarrel: de taal van online dating 31:00

1+ y ago31:00

31:00

Sinds we online daten (sinds bijna dertig jaar alweer) is het Nederlands verrijkt met woorden als swipen, ghosten, gaslighten, wokefishen, benchen, doordaten, prela, ignorela, appaire, bambiseks, poema, fuckboy, beer, sugardaddy en nog vele, vele andere. We spreken erover met Milou Andree, poema en samensteller van het Datingwoordenboekje van het I…

1
Smous en het n-woord: taalhistoricus Ewoud Sanders over het schrappen van beledigende woorden 39:39

2y ago39:39

39:39

Moet je het n-woord en woorden als smous uit het woordenboek schrappen? En uit historische uitgaven? En uit ons dagelijks taalgebruik? We praten erover met taalhistoricus Ewoud Sanders, die onlangs het boek Het n-woord publiceerde, over de geschiedenis van deze beladen term. En we spreken met Peggy Bouva, die in de podcast 'De plantage van onze voo…

1
#16 - Wouter van Wingerden - Wat moet je afleren om betere teksten te schrijven? 24:19

2y ago24:19

24:19

Wat zijn eigenlijk slechte teksten? En wat doe jij al schrijven fout? Hoe leer je dat af? In deze aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat ik daarover met Wouter van Wingerden, schrijver van het boek ‘Weg met slechte teksten’ dat vorige week bij Van Dale is verschenen.Door Wouter van Wingerden

1
#15 - Peter Schoenaerts - Waarom werkt theater goed bij het leren van een taal? 32:10

2y ago32:10

32:10

Leerlingen komen in de klas vaak maar moeilijk los, en dan blijft spreekvaardigheid een flink struikelblok. Ik praat daarover met NT2-docent en theatermaker Peter Schoenaerts die theater maakt met anderstaligen en dramatische expressie gebruikt in de NT2-les.Door Peter Schoenaerts

1
Meertaligheid — goed voor je brein en goed voor de samenleving 35:20

2y ago35:20

35:20

Op school, op werk, op straat en soms ook thuis: ons leven wordt steeds meertaliger. Wat zijn daarvan de gevolgen? Raken we in de war van al die talen, of is het juist goed voor ons? Goed voor ons brein, goed voor de economie, goed voor de samenleving? We spreken erover met taalkundige Anne-Mieke Thieme, die momenteel onderzoek doet naar taalgebrui…

Podcasts die het beluisteren waard zijn

Dale Podcasts

Podcasts die het beluisteren waard zijn

Korte handleiding