Naar inhoud springen

Ernst von Weizsäcker: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Parteiadler_der_Nationalsozialistische_Deutsche_Arbeiterpartei_(1933–1945)_(andere).svg vervangen door [[commons:Image:Parteiadler_Nationalsozialisti
K.e.coffman (overleg | bijdragen)
use authentic Bundesarchiv image, not a fake 'recolored' one
 
(9 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox persoon Tweede Wereldoorlog
{{Infobox ambtsbekleder
| naam = Ernst Heinrich Freiherr von Weizsäcker
| naam = Ernst von Weizsäcker
| afbeelding = Ernst von Weizsäcker.jpg
| afbeelding = Bundesarchiv_Bild_146-1979-093-29,_Ernst_v._Weizsäcker.jpg
| onderschrift= Ernst von Weizsäcker
| onderschrift = Ernst von Weizsäcker
| afbeeldinggrootte =
| gbdat = [[25 mei]] [[1882]]
| opvolging = [[Staatssecretaris]] in het Rijksministerie van Buitenlandse zaken
| sterfdat = [[4 augustus]] [[1951]]
| start_periode = 1 april 1938<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker.">Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker.</ref>
| gbplaats = [[Stuttgart]], [[Duitse Keizerrijk]]
| eind_periode = 31 maart 1943<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
| sterfplaats = [[Lindau (Beieren)|Lindau]], [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|Bondsrepubliek Duitsland]]
| zijde = {{DE-1935}}
| monarch =
| vicepresident =
| org = [[Bestand:Parteiadler Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (1933–1945) (andere).svg|25px]] [[NSDAP]]
| vicepremier =
| spfunc = [[Staatssecretaris]] van Buitenlandse Zaken,<br />Duits ambassadeur bij de [[Heilige Stoel]]
| leider = [[Adolf Hitler]]
| rang = [[Bestand:HH-SS-Brigadefuhrer-Collar.png|30px]] [[Bestand:WSS_OF6_Brif.jpg|40px]]<br />[[Lijst van militaire rangen van de Schutzstaffel|SS]]-[[Brigadeführer]]
| president =
| premier =
| voorganger = [[Hans Georg von Mackensen]]
| opvolger = [[Gustav Adolf Steengracht von Moyland]]
| opvolging2 = Duits [[ambassadeur]] bij de [[Heilige Stoel]]
| start_periode2= 17 april 1943<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
| eind_periode2 = 4 juni 1944<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
| monarch2 =
| vicepresident2=
| vicepremier2 =
| leider2 =
| president2 =
| premier2 =
| voorganger2 = [[Diego von Bergen]]
| opvolger2 = [[Wolfgang Jaenicke]]
| geboren = [[25 mei]] [[1882]]
| geboren_in = [[Stuttgart]], [[Duitse Keizerrijk]]
| gestorven = [[4 augustus]] [[1951]]
| gestorven_in = [[Lindau (Beieren)|Lindau]], [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|Bondsrepubliek Duitsland]]
| partner = Marianne von Weizsäcker
| beroep =
| religie =
| partij = [[Bestand:Parteiadler Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (1933–1945) (andere).svg|25px]] [[Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij|NSDAP]]
| kieskring =
| regio =
| land = {{DE-1935}}
| handtekening =
| website =
| extra portaal =
| extra portaal2=
}}
}}
'''Ernst Heinrich Freiherr von Weizsäcker''' ([[Stuttgart]], [[25 mei]] [[1882]] - [[Lindau (Beieren)|Lindau]], [[4 augustus]] [[1951]]) was een [[Duitsland|Duits]] [[diplomaat]] en [[politicus]]. Hij was van [[1938]] tot [[1943]] werkzaam als [[staatssecretaris]] op het [[Ministerie van Buitenlandse Zaken]], onder [[Joachim von Ribbentrop]]. De laatste jaren van de [[Tweede Wereldoorlog]] was hij Duits ambassadeur bij de [[Heilige Stoel]]. Aan het einde van de oorlog bleef hij aanvankelijk in de onschendbaarheid van het Vaticaan, tot hij in [[1947]] werd gevangengenomen en in het [[Neurenberger Processen|Proces van Neurenberg]] werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zeven jaar wegens medeplichtigheid aan de deportatie van [[Frankrijk|Franse]] [[Joden]] naar [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]].
'''Ernst Heinrich Freiherr von Weizsäcker''' ([[Stuttgart]], [[25 mei]] [[1882]] - [[Lindau (Beieren)|Lindau]], [[4 augustus]] [[1951]]) was een [[Duitsland|Duits]] [[diplomaat]] en [[politicus]]. Hij was van [[1938]] tot [[1943]] werkzaam als [[staatssecretaris]] op het [[Ministerie van Buitenlandse Zaken]], onder [[Joachim von Ribbentrop]]. De laatste jaren van de [[Tweede Wereldoorlog]] was hij Duits ambassadeur bij de [[Heilige Stoel]]. Aan het einde van de oorlog bleef hij aanvankelijk in de onschendbaarheid van het Vaticaan, tot hij in [[1947]] werd gevangengenomen en in het [[Neurenberger Processen|Proces van Neurenberg]] werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zeven jaar wegens medeplichtigheid aan de deportatie van [[Frankrijk|Franse]] [[Joden]] naar [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]].
Regel 20: Regel 50:


== Diplomatieke loopbaan ==
== Diplomatieke loopbaan ==
Von Weizsäcker trad in [[1920]] in diplomatieke dienst. In [[1921]] werd hij benoemd tot [[consulaat (diplomatie)|consul]] in [[Bazel (stad)|Bazel]]. Hierna werd hij ambassaderaad in [[Kopenhagen]] en vanaf [[1927]] werkte hij in verschillende functies op het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken. In [[1928]] werd hij hoofd van het Bureau voor Ontwapening aldaar. In [[1931]] werd hij gezant in [[Oslo]], twee jaar later in [[Bern (stad)|Bern]]. In [[1937]] werd hij hoofd Beleidszaken op het Departement. In april [[1938]] werd hij er staatssecretaris. Tegelijkertijd werd hij lid van de [[Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij|NSDAP]]. Vrijwel meteen verleende [[Heinrich Himmler]] hem de titel van [[Schutzstaffel|SS-Ehrenführer]], met de rang van brigadegeneraal. Als staatssecretaris werd Von Weizsäcker toegevoegd aan de staf van Himmler. Na de oorlog zou Von Weizsäcker claimen dat hij enkel lid was geworden van de NSDAP en zich ogenschijnlijk onbezwaard had laten benoemen in de [[Schutzstaffel|SS]] om de wereldvrede te dienen. Onduidelijk bleef waarom hij, nadat duidelijk was dat de oorlog was uitgebroken, gewoon in functie bleef.
Von Weizsäcker trad in [[1920]] in diplomatieke dienst. In [[1921]] werd hij benoemd tot [[consulaat (diplomatie)|consul]] in [[Bazel (stad)|Bazel]]. Hierna werd hij ambassaderaad in [[Kopenhagen]] en vanaf [[1927]] werkte hij in verschillende functies op het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken. In [[1928]] werd hij hoofd van het Bureau voor Ontwapening aldaar. In [[1931]] werd hij gezant in [[Oslo]], twee jaar later in [[Bern (stad)|Bern]]. In [[1937]] werd hij hoofd Beleidszaken op het Departement. In april [[1938]] werd hij er staatssecretaris. Tegelijkertijd werd hij lid van de [[Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij|NSDAP]]. Vrijwel meteen verleende [[Heinrich Himmler]] hem de titel van [[Schutzstaffel|SS-Ehrenführer]], met de rang van brigadegeneraal. Als staatssecretaris werd Von Weizsäcker toegevoegd aan de staf van Himmler. Na de oorlog zou Von Weizsäcker het sprookje uitventen dat hij enkel lid was geworden van de NSDAP, en zich ogenschijnlijk onbezwaard had laten benoemen in de [[Schutzstaffel|SS]], om de wereldvrede te dienen. Onduidelijk bleef waarom hij, nadat duidelijk was dat de oorlog was uitgebroken, gewoon in functie bleef.


In [[1943]] werd hij ambassadeur van het Derde Rijk bij de Heilige Stoel. Vanuit Rome stuurde Von Weizsäcker ambstberichten naar Berlijn waarin hij [[paus Pius XII]] omschreef als mild, besluiteloos en enigszins pro-Duits. Naar eigen zeggen deed hij dit om de paus te helpen en ook om een anti-Duits sentiment in Italië te voorkomen. Na het einde van de oorlog bleven hij en zijn vrouw ''als gasten'' van de paus in Rome wonen. Von Weizsäcker keerde pas in 1947 terug naar Duitsland om te getuigen in de Neurenberger Processen. Eenmaal daar aangekomen werd hij zelf gearresteerd wegens het ondertekenen van deportatiebevelen van Franse Joden tijdens zijn staatssecretariaat.
In [[1943]] werd hij ambassadeur van het Derde Rijk bij de Heilige Stoel. Vanuit Rome stuurde Von Weizsäcker ambtsberichten naar Berlijn waarin hij [[paus Pius XII]] omschreef als mild, besluiteloos en enigszins pro-Duits. Naar eigen zeggen deed hij dit om de paus te helpen en ook om een anti-Duits sentiment in Italië te voorkomen. Na het einde van de oorlog bleven hij en zijn vrouw ''als gasten'' van de paus in Rome wonen. Von Weizsäcker keerde pas in 1947 terug naar Duitsland om te getuigen in de [[processen van Neurenberg]]. Eenmaal daar aangekomen werd hij zelf gearresteerd wegens het ondertekenen van deportatiebevelen van Franse Joden tijdens zijn staatssecretariaat.


== Proces van Neurenberg ==
== Proces van Neurenberg ==
Regel 28: Regel 58:
Tijdens het zogenaamde [[Wilhelmstraßenproces]] werden Von Weizsäcker [[misdrijf tegen de vrede|misdrijven tegen de vrede]], [[oorlogsmisdrijven]], [[misdaden tegen de menselijkheid|misdrijven tegen de menselijkheid]] en deelname aan een misdadige organisatie ten laste gelegd. Een van zijn advocaten was zijn zoon, de latere bondspresident [[Richard von Weizsäcker]]. Het pleidooi van de verdediging was er op gericht te bewijzen dat Von Weizsäcker van niks wist, wat betreft de vernietiging van de Joden. Hij had weliswaar die deportatiebevelen getekend, maar het ging daarbij om Joden die toch al gevangen zaten. Van het lot dat hen in Auschwitz boven het hoofd hing, zei Von Weizsäcker niets te weten. Nadat hij veroordeeld was (Von Weizsäckers straf werd overigens teruggebracht tot vijf jaar en hij kwam in [[1950]] vrij), schreef hij in de gevangenis zijn memoires, waarin hij zelfs beweerde deel uitgemaakt te hebben van het Duitse verzet.
Tijdens het zogenaamde [[Wilhelmstraßenproces]] werden Von Weizsäcker [[misdrijf tegen de vrede|misdrijven tegen de vrede]], [[oorlogsmisdrijven]], [[misdaden tegen de menselijkheid|misdrijven tegen de menselijkheid]] en deelname aan een misdadige organisatie ten laste gelegd. Een van zijn advocaten was zijn zoon, de latere bondspresident [[Richard von Weizsäcker]]. Het pleidooi van de verdediging was er op gericht te bewijzen dat Von Weizsäcker van niks wist, wat betreft de vernietiging van de Joden. Hij had weliswaar die deportatiebevelen getekend, maar het ging daarbij om Joden die toch al gevangen zaten. Van het lot dat hen in Auschwitz boven het hoofd hing, zei Von Weizsäcker niets te weten. Nadat hij veroordeeld was (Von Weizsäckers straf werd overigens teruggebracht tot vijf jaar en hij kwam in [[1950]] vrij), schreef hij in de gevangenis zijn memoires, waarin hij zelfs beweerde deel uitgemaakt te hebben van het Duitse verzet.


Recent onderzoek naar de rol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken tijdens het Derde Rijk, dat op instigatie van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, [[Joschka Fischer]] werd gedaan, heeft deze ''Von-Weizsäcker-mythe'' doorgeprikt.<ref>[http://www.zeit.de/2010/44/Interview-Frei?page=1 Das Ende der Weizsäcker-Legende]</ref>
Recent onderzoek naar de rol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken tijdens het Derde Rijk, dat op instigatie van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, [[Joschka Fischer]] werd gedaan, heeft deze ''Von-Weizsäcker-mythe'' doorgeprikt.<ref>[http://www.zeit.de/2010/44/Interview-Frei?page=1 Das Ende der Weizsäcker-Legende]. [https://web.archive.org/web/20160315201934/http://www.zeit.de/2010/44/Interview-Frei?page=1 Gearchiveerd] op 15 maart 2016.</ref>


In een interview in 2010 over Weizsäcker, werd een rapport uitgegeven door de historicus Eckart Conze over de rol van het ministerie van Buitenlandse Zaken in het Derde Rijk:
In een interview in 2010 over Weizsäcker, werd een rapport uitgegeven door de historicus [[Eckart Conze]] over de rol van het ministerie van Buitenlandse Zaken in het Derde Rijk:


"De legende komt voort uit de Weizsäcker-verdediging: Oud-diplomaten, zoals de broers Erich en Theo Kordt, speelden een belangrijke rol in deze inspanning, net als andere leden van de traditionele upper class, waar Weizsäcker deel van uitmaakte. Een van hen was zijn advocaat, Hellmut Becker, de zoon van de Pruisische minister van Cultuur, Carl Heinrich Becker, en een andere was Marion Gräfin Dönhoff, een jonge journalist die het proces sterk bekritiseerde in Die Zeit. Ze wisten allemaal dat als ze erin slaagden Weizsäcker te ontlasten, dat de nationale conservatieve, aristocratische en burgerlijke elite gerehabiliteerd zou worden."<ref>[http://www.spiegel.de/spiegel/print/d-74735290.html Verbrecherische Organisation], Spiegel 43/2010</ref>
"De legende komt voort uit de Weizsäcker-verdediging: Oud-diplomaten, zoals de broers Erich en Theo Kordt, speelden een belangrijke rol in deze inspanning, net als andere leden van de traditionele upper class, waar Weizsäcker deel van uitmaakte. Een van hen was zijn advocaat, Hellmut Becker, de zoon van de Pruisische minister van Cultuur, [[Carl Heinrich Becker]], en een andere was [[Marion Gräfin Dönhoff]], een jonge journalist die het proces sterk bekritiseerde in Die Zeit. Ze wisten allemaal dat als ze erin slaagden Weizsäcker te ontlasten, dat de nationale conservatieve, aristocratische en burgerlijke elite gerehabiliteerd zou worden."<ref>[https://www.spiegel.de/spiegel/print/d-74735290.html Verbrecherische Organisation], Spiegel 43/2010</ref>


== Militaire loopbaan ==
== Carrière ==
Von Weizsäcker bekleedde verschillende rangen in zowel de ''[[Kaiserliche Marine]]'' als ''[[Allgemeine-SS]]''. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.
* [[Tweede luitenant|''Leutnant'']]: 6 september 1909
{| class=wikitable
* [[Eerste luitenant|''Oberleutnant'']]:
! Datum
* [[Korvetkapitein|''Korvettenkapitän'']]: 17 september 1917
! ''Kaiserliche Marine''
* [[Oberführer|SS-Oberführer]]: 20 april 1938
! ''Reichsmarine''
* [[Brigadeführer|SS-Brigadeführer]]: 30 januari 1942 (Deze honoraire rang had geen militair gezag en von Weizsäcker werd administratief toegewezen aan persoonlijke staf van [[Himmler]].)
! ''Diplomatiek korps''
! ''Rijksministerie van Buitenlandse zaken''
! ''Allgemeine-SS''
|-
| 7 april 1900<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || ''[[Cadet (militair)|Seekadett]]'' || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 1902<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || ''[[Luitenant-ter-zee|Leutnant zur See]]'' || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 1905<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || ''[[Luitenant-ter-zee|Oberleutnant Zur See]]'' || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 6 september 1909<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || ''[[Kapitein-luitenant ter zee|Kapitänleutnant]]'' || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 17 september 1917 - 1918<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || ''[[Korvetkapitein|Korvettenkapitän]]'' || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| Januari 1920<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || ''Korvettenkapitän [[B.d.|a.D.]]''<ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 1921<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || ''Vizekonsul'' || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 1922<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || ''Konsul'' || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 1924<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />|| {{center|—}} || {{center|—}} || ''Gesandtschaftsrat'' || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| Februari 1927<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || ''Geheimer Rat u. Vortragender Legionsrat'' || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 2 juli 1931<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || ''Gesandter'' || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
| 30 april 1937<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || ''[[Onderstaatssecretaris|Ministerialdirektor als Unterstaatsekretär]]'' || {{center|—}}
|-
| 1 april 1938<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || ''[[Staatssecretaris|Staatsekretär]]''<ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17." /> || {{center|—}}
|-
| 23 april 1938<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || [[Oberführer|SS-Oberführer]]
|-
| 30 januari 1942<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /><ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17.">Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17.</ref> || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || {{center|—}} || [[Brigadeführer|SS-Brigadeführer]]
|-
| 17 april 1943<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /> || {{center|—}} || {{center|—}} || ''[[Ambassadeur|Botschafter]]'' || {{center|—}} || {{center|—}}
|-
|}
* SS-Brigadeführer is een honoraire rang had geen militair gezag en von Weizsäcker werd administratief toegewezen aan persoonlijke staf van [[Himmler]].


== Registratienummers ==
== Lidmaatschapsnummers ==
* [[Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij|NSDAP]]-nr.: 4814617<ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17." /> (lid geworden 1 april 1938<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />)
* [[NSDAP]]-nr.: 4814617
* [[Schutzstaffel|SS]]-nr.: 293 291<ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17." /> (lid geworden 23 april 1938<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />)
* [[Schutzstaffel|SS]]-nr.: 293 291


== Decoraties ==
== Decoraties ==
Selectie:
* [[IJzeren Kruis (Duitsland)|IJzeren Kruis 1914]], 1e Klasse (1917) en 2e Klasse (1917)
* [[IJzeren Kruis (Duitsland)|IJzeren Kruis 1914]], 1e Klasse<ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17." /> (1917<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />) en 2e Klasse (1917<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />)
* [[Kruis voor Oorlogsverdienste#Het Kruis voor Oorlogsverdienste in nazi-Duitsland en in de Bondsrepubliek Duitsland|Kruis voor Oorlogsverdienste]], 1e Klasse en 2e Klasse<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html">http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html</ref>
* [[Kruis voor Oorlogsverdienste#Het Kruis voor Oorlogsverdienste in nazi-Duitsland en in de Bondsrepubliek Duitsland|Kruis voor Oorlogsverdienste]], 1e Klasse en 2e Klasse<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html">http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html</ref><ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
* [[Gewondeninsigne|Gewondeninsigne 1918]] in zwart
* [[Gewondeninsigne|Gewondeninsigne 1918]] in zwart
* [[Ridder (ridderorde)|Ridder]] in de [[Frederiks-Orde]]
* [[Frederiks-Orde|Ridder in de Frederiks-Orde]]
* [[Commandeur (ridderorde)|Commandeur]] in de [[Militaire Orde van Verdienste (Württemberg)]]
* Commandeur in de [[Militaire Orde van Verdienste (Württemberg)|Militaire Orde van Verdienste]]<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
* [[Order van Berthold I (Baden)]]
* [[Orde van Berthold de Eerste]]
* [[Orde van Verdienste van de Duitse Adelaar]]
* [[Orde van Verdienste van de Duitse Adelaar]]
* [[Ridder (ridderorde)|Ridder]] der 1e Klasse in de [[Orde van Sint-Olaf]]
* [[Orde van Sint-Olaf|Grootkruis in de Orde van Sint-Olaf]]<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
* [[Erekruis voor de Wereldoorlog]]<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html"/>
* [[Erekruis voor de Wereldoorlog#De drie uitvoeringen|Erekruis voor Frontstrijders in de Wereldoorlog]]<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html"/> in 1934<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." /><ref name="Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 31.01.1942. p.17." />
* [[Orde van de Italiaanse Kroon]]
* ''Landesorden''<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html"/>
** [[Grootofficier]] in december 1936<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
* ''[[Ehrendegen des Reichsführers-SS]]''<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html"/>
** [[Grootkruis]] op 24 september 1937<ref name="Tixier 2019, p.SS BRIG FHR Weizsäcker." />
* ''[[SS-Ehrenring]]''<ref name="http://www.geocities.com/~orion47/SS-POLIZEI/SS-Brigf_T-Z.html"/>


== Publicaties ==
== Publicaties ==
Regel 67: Regel 136:
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Ernst von Weizsäcker}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Ernst von Weizsäcker}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Ernst von Weizsäcker}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Ernst von Weizsäcker}}
* {{Citeer boek
| achternaam = Tixier
| voornaam = Thierry
| auteurlink =
| medeauteurs =
| datum = 2019
| titel = Allgemeine SS - Polizei - Waffen-SS Volume 2
| hoofdstuk =
| uitgever =
| plaats =
| ISBN = 978-1-326-54867-4
| NUR =
| pagina's = SS BRIG FHR (Geen paginavermelding)
| taal = fr
| URL =
| bezochtdatum = 21 september 2022
}}
* {{Citeer boek
| achternaam =
| voornaam =
| auteur = SS-Personalhauptamt
| auteurlink =
| medeauteurs =
| datum = 31. Jaunar 1942
| titel = Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP (SS-Oberst-Gruppenführer-SS-Standartenführer)
| uitgever = Reichsdruckerei
| plaats = Duitsland
| ISBN =
| NUR =
| hoofdstuk =
| hoofdstukurl =
| pagina's = 17
| formaat =
| editie =
| taal = de
| url =
| toegang =
| bezochtdatum = 21 september 2022
| archiefurl =
| dodeurl =
| origdatum =
| citaat =
| doi =
}}
----
----
'''Noten'''
'''Noten'''
{{References}}
{{References}}
}}
}}

{{DEFAULTSORT:Weizsacker, Ernst von}}
{{DEFAULTSORT:Weizsacker, Ernst von}}
[[Categorie:Duits ambassadeur]]
[[Categorie:Duits ambassadeur]]
Regel 77: Regel 189:
[[Categorie:SS-lid]]
[[Categorie:SS-lid]]
[[Categorie:NSDAP-lid veroordeeld tot detentie]]
[[Categorie:NSDAP-lid veroordeeld tot detentie]]
[[Categorie:Duits generaal]]
[[Categorie:Duits militair in de Eerste Wereldoorlog]]
[[Categorie:Duits militair in de Tweede Wereldoorlog]]

Huidige versie van 20 apr 2024 om 03:04

Ernst von Weizsäcker
Ernst von Weizsäcker
Ernst von Weizsäcker
Geboren 25 mei 1882
Stuttgart, Duitse Keizerrijk
Overleden 4 augustus 1951
Lindau, Bondsrepubliek Duitsland
Land Vlag van nazi-Duitsland nazi-Duitsland
Politieke partij NSDAP
Partner Marianne von Weizsäcker
Staatssecretaris in het Rijksministerie van Buitenlandse zaken
Aangetreden 1 april 1938[1]
Einde termijn 31 maart 1943[1]
Leider(s) Adolf Hitler
Voorganger Hans Georg von Mackensen
Opvolger Gustav Adolf Steengracht von Moyland
Duits ambassadeur bij de Heilige Stoel
Aangetreden 17 april 1943[1]
Einde termijn 4 juni 1944[1]
Voorganger Diego von Bergen
Opvolger Wolfgang Jaenicke
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Ernst Heinrich Freiherr von Weizsäcker (Stuttgart, 25 mei 1882 - Lindau, 4 augustus 1951) was een Duits diplomaat en politicus. Hij was van 1938 tot 1943 werkzaam als staatssecretaris op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, onder Joachim von Ribbentrop. De laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog was hij Duits ambassadeur bij de Heilige Stoel. Aan het einde van de oorlog bleef hij aanvankelijk in de onschendbaarheid van het Vaticaan, tot hij in 1947 werd gevangengenomen en in het Proces van Neurenberg werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zeven jaar wegens medeplichtigheid aan de deportatie van Franse Joden naar Auschwitz.

Hij was de vader van de latere bondspresident Richard von Weizsäcker en van de natuurkundige en filosoof Carl Friedrich von Weizsäcker.

Jeugd en begin van een loopbaan bij de marine

[bewerken | brontekst bewerken]

Ernst was de zoon van Karl von Weizsäcker, die aan het einde van de negentiende eeuw als minister-president had gediend onder koning Willem II van Württemberg en die in 1897 als Freiherr in de adelstand was verheven. Zijn moeder was Paula von Meibom, die behoorde tot de oudere adel van het koninkrijk Württemberg. De arts Viktor von Weizsäcker was een broer van hem. In 1900 trad Ernst in dienst bij de Kaiserliche Marine. Hij werkte voornamelijk in Berlijn. Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende hij in 1916 als vlagofficier onder admiraal Reinhard Scheer, onder wiens commando hij deelnam aan de Zeeslag bij Jutland. In 1917 werd hij in beide klassen onderscheiden met het IJzeren Kruis. Na de oorlog was hij enkele jaren marine-attaché in Den Haag.

Diplomatieke loopbaan

[bewerken | brontekst bewerken]

Von Weizsäcker trad in 1920 in diplomatieke dienst. In 1921 werd hij benoemd tot consul in Bazel. Hierna werd hij ambassaderaad in Kopenhagen en vanaf 1927 werkte hij in verschillende functies op het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken. In 1928 werd hij hoofd van het Bureau voor Ontwapening aldaar. In 1931 werd hij gezant in Oslo, twee jaar later in Bern. In 1937 werd hij hoofd Beleidszaken op het Departement. In april 1938 werd hij er staatssecretaris. Tegelijkertijd werd hij lid van de NSDAP. Vrijwel meteen verleende Heinrich Himmler hem de titel van SS-Ehrenführer, met de rang van brigadegeneraal. Als staatssecretaris werd Von Weizsäcker toegevoegd aan de staf van Himmler. Na de oorlog zou Von Weizsäcker het sprookje uitventen dat hij enkel lid was geworden van de NSDAP, en zich ogenschijnlijk onbezwaard had laten benoemen in de SS, om de wereldvrede te dienen. Onduidelijk bleef waarom hij, nadat duidelijk was dat de oorlog was uitgebroken, gewoon in functie bleef.

In 1943 werd hij ambassadeur van het Derde Rijk bij de Heilige Stoel. Vanuit Rome stuurde Von Weizsäcker ambtsberichten naar Berlijn waarin hij paus Pius XII omschreef als mild, besluiteloos en enigszins pro-Duits. Naar eigen zeggen deed hij dit om de paus te helpen en ook om een anti-Duits sentiment in Italië te voorkomen. Na het einde van de oorlog bleven hij en zijn vrouw als gasten van de paus in Rome wonen. Von Weizsäcker keerde pas in 1947 terug naar Duitsland om te getuigen in de processen van Neurenberg. Eenmaal daar aangekomen werd hij zelf gearresteerd wegens het ondertekenen van deportatiebevelen van Franse Joden tijdens zijn staatssecretariaat.

Proces van Neurenberg

[bewerken | brontekst bewerken]
Ernst von Weizsäcker, met zijn zoon, de latere bondspresident Richard von Weizsäcker, tijdens het Neurenberger proces

Tijdens het zogenaamde Wilhelmstraßenproces werden Von Weizsäcker misdrijven tegen de vrede, oorlogsmisdrijven, misdrijven tegen de menselijkheid en deelname aan een misdadige organisatie ten laste gelegd. Een van zijn advocaten was zijn zoon, de latere bondspresident Richard von Weizsäcker. Het pleidooi van de verdediging was er op gericht te bewijzen dat Von Weizsäcker van niks wist, wat betreft de vernietiging van de Joden. Hij had weliswaar die deportatiebevelen getekend, maar het ging daarbij om Joden die toch al gevangen zaten. Van het lot dat hen in Auschwitz boven het hoofd hing, zei Von Weizsäcker niets te weten. Nadat hij veroordeeld was (Von Weizsäckers straf werd overigens teruggebracht tot vijf jaar en hij kwam in 1950 vrij), schreef hij in de gevangenis zijn memoires, waarin hij zelfs beweerde deel uitgemaakt te hebben van het Duitse verzet.

Recent onderzoek naar de rol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken tijdens het Derde Rijk, dat op instigatie van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fischer werd gedaan, heeft deze Von-Weizsäcker-mythe doorgeprikt.[2]

In een interview in 2010 over Weizsäcker, werd een rapport uitgegeven door de historicus Eckart Conze over de rol van het ministerie van Buitenlandse Zaken in het Derde Rijk:

"De legende komt voort uit de Weizsäcker-verdediging: Oud-diplomaten, zoals de broers Erich en Theo Kordt, speelden een belangrijke rol in deze inspanning, net als andere leden van de traditionele upper class, waar Weizsäcker deel van uitmaakte. Een van hen was zijn advocaat, Hellmut Becker, de zoon van de Pruisische minister van Cultuur, Carl Heinrich Becker, en een andere was Marion Gräfin Dönhoff, een jonge journalist die het proces sterk bekritiseerde in Die Zeit. Ze wisten allemaal dat als ze erin slaagden Weizsäcker te ontlasten, dat de nationale conservatieve, aristocratische en burgerlijke elite gerehabiliteerd zou worden."[3]

Von Weizsäcker bekleedde verschillende rangen in zowel de Kaiserliche Marine als Allgemeine-SS. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.

Datum Kaiserliche Marine Reichsmarine Diplomatiek korps Rijksministerie van Buitenlandse zaken Allgemeine-SS
7 april 1900[1] Seekadett
1902[1] Leutnant zur See
1905[1] Oberleutnant Zur See
6 september 1909[1] Kapitänleutnant
17 september 1917 - 1918[1] Korvettenkapitän
Januari 1920[1]
Korvettenkapitän a.D.[4]
1921[1]
Vizekonsul
1922[1]
Konsul
1924[1]
Gesandtschaftsrat
Februari 1927[1]
Geheimer Rat u. Vortragender Legionsrat
2 juli 1931[1]
Gesandter
30 april 1937[1]
Ministerialdirektor als Unterstaatsekretär
1 april 1938[1]
Staatsekretär[4]
23 april 1938[1]
SS-Oberführer
30 januari 1942[1][4]
SS-Brigadeführer
17 april 1943[1]
Botschafter
  • SS-Brigadeführer is een honoraire rang had geen militair gezag en von Weizsäcker werd administratief toegewezen aan persoonlijke staf van Himmler.

Lidmaatschapsnummers

[bewerken | brontekst bewerken]
  • NSDAP-nr.: 4814617[4] (lid geworden 1 april 1938[1])
  • SS-nr.: 293 291[4] (lid geworden 23 april 1938[1])

Selectie:

  • Ernst von Weizsäcker: Erinnerungen. (berzorgd door Richard von Weizsäcker) List Verlag, München/Leipzig/Freiburg 1950
  • Ernst von Weizsäcker: Aus seinen Gefängnisbriefen 1947-1950. Scheufele, Stuttgart z.j. [1955]
  • Leonidas E. Hill (Hrsg.): Die Weizsäcker-Papiere 1933-1950. Propyläen–Verlag, Berlijn/Frankfurt am Main/Wenen 1974, ISBN 3-549-07306-2 (Dagboeken)