Naar inhoud springen

Gebruiker:Skuipers/Zoetermeer Stadslijn

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

(laatste door SFK bewerkte versie; afkomstig van Spoorlijn_Den_Haag_CS_-_Zoetermeer_(Zoetermeer_Stadslijn))

Zoetermeer Stadslijn
Totale lengte17 km
Aangelegd doorNS
Geopend
22 mei 1977: L-V Aansluiting - Z. Meerzicht
22 mei 1977: Z. Palenstein - Z. Centrum West
28 mei 1978: Z. Seghwaert - Z. Palenstein
29 september 1979: Z. Meerzicht - Z. Seghwaert
Gesloten3 juni 2006
Huidige statusopgeheven
Type spoorweghoofdspoorweg
Geëlektrificeerd1977-1979
Aantal sporen2
Baanvaksnelheid120 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloedingATB
Treindienst doorNS
Leidschendam-Voorburg Aansluiting -
Zoetermeer Stadslijn
per 3 juni 2006
STR van Den Haag Centraal
HST Leidschendam-Voorburg
WBRÜCKE Vliet
SKRZ-Ao
eHST Veenweg
ABZgr L'dam-Voorburg Aansluiting
Hofpleinlijn naar Rotterdam
STR+lTBHFoSTR+r 5 Voorweg
STRSTRHST 11 Buytenwegh
HSTSTRSTR 10 Meerzicht
STRSTRHST 13 De Leyens
STRSTRHST 14 Leidsewallen
vSTRg+rSTRSTR
vBHFSTRSTR 9 Driemanspolder
overstap Zoetermeer
vSTRgrSTRSTR
STRSTRHST 15 Seghwaert
HSTSTRSTR 8 Delftsewallen
STRSTRHST 16 Palenstein
HSTSTRSTR 7 Dorp
STRSTRHST 17 Stadhuis
STRHSTSTR 6 Centrum West
STRlABZlrSTRr
Citypendel op de Zoetermeer Stadslijn
Station Delftsewallen in Zoetermeer in 2003

De Zoetermeer Stadslijn was tot 3 juni 2006 een stadsgewestelijke treinverbinding, geëxploiteerd door de Nederlandse Spoorwegen. De Zoetermeer Stadslijn was uniek in Nederland en was enigszins vergelijkbaar met het S-Bahn (Stadtschnellbahn)-concept in Duitsland (hoewel dit concept verschilt van stad tot stad) en de Réseau Express Régional (RER), ofwel Regionaal Snelnet, in Parijs.

De Stadslijn was niet de eerste spoorlijn in Zoetermeer. Al sinds 1873 heeft Zoetermeer een station aan de spoorlijn Gouda - Den Haag. Dit station heette Zoetermeer - Zegwaard, later Zoetermeer en tegenwoordig Zoetermeer Oost.

Na de sluiting van de NS-spoorlijn werd het tracé omgebouwd voor gebruik door het lightrailnetwerk RandstadRail. Wettelijk is de Zoetermeer Stadslijn sindsdien aangewezen als lokaalspoorweg.

Zie RandstadRail voor informatie over deze lijn na 3 juni 2006.

Op 20 mei 1977 werd het eerste gedeelte van de Zoetermeer Stadslijn door Prins Bernhard geopend. De daadwerkelijke dienst begon op 22 mei met Den Haag Centraal - Zoetermeer Meerzicht en Den Haag Centraal - Zoetermeer Palenstein. Op 28 mei 1978 werd de spoorlijn vanaf Zoetermeer Palenstein verlengd naar Zoetermeer Seghwaert en op 29 september 1979 werd de ringlijn gesloten door de opening van Zoetermeer Seghwaert - Zoetermeer Meerzicht. Op 3 juni 2006 werd de treindienst op de Zoetermeerlijn opgeheven.

Dienstregeling tot 3 juni 2006

[bewerken | brontekst bewerken]

De treinen van de Zoetermeer Stadslijn werden de eerste jaren gesplitst op station Centrum West, waarna één deel linksom ging en één deel rechtsom. Na terugkomst op Centrum West reden de twee delen weer gecombineerd naar Den Haag. Door de grote storingsgevoeligheid is men hier al snel van afgestapt, en werden de aparte "linksom" en "rechtsom" treinen ingesteld.

Deze spoordienst begon in Den Haag Centraal, volgde de Hofpleinlijn en takte na de huidige RandstadRail-halte Leidschenveen af richting Zoetermeer. Vanaf station Centrum West, het belangrijkste (overstap)knooppunt van Zoetermeer, gingen treinen beurtelings linksom (buitenste spoor) of rechtsom (binnenste spoor) door Zoetermeer, om weer terug te keren bij Centrum West, waarna de treinen weer terugreden naar Den Haag Centraal.

Er reden alleen stoptreinen, alle treinen stopten op alle stations van de Stadslijn. Vanaf het begin reden alleen tweedelige Sprinters op deze lijn. Dit type trein heeft een hoge optrek- en afremcapaciteit, en is dus bijzonder geschikt voor de kleine halteafstanden op de Stadslijn (gemiddeld 1,5 km). De Zoetermeerders spraken ook meestal van "de Sprinter", bijvoorbeeld "Ik ben met de Sprinter gekomen".

"De Sprinter" heeft altijd zonder conducteur gereden. De machinist hield (net zoals een trambestuurder dat doet), via een achteruitkijkspiegel zelf het in- en uitstappen van de reizigers in de gaten en gaf zelf het vertreksein d.m.v. een elektronisch fluitsignaal via de omroepinstallatie. Mede door het ontbreken van regelmatige controle op de trein, kreeg de lijn al snel een slechte naam door zwartrijden, overlast en vandalisme. Gemiddeld werden er op de Zoetermeer Stadslijn 1872 processen-verbaal per maand uitgeschreven. De NS zette wel van tijd tot tijd controleurs in op de lijn (dit waren geen conducteurs) die vaak niet de sympathie van de reizigers hadden. In de jaren 90 plaatste men beveiligingscamera's op sommige stations.

De eerste serie Sprinters had geen toilet en geen doorloop tussen de bakken (wagons). Wel hadden deze treinstellen zoals alle treinen, eerste en tweede klas zitplaatsen. Maar omdat op deze lijn officeel alleen 2e klas bestond, kon men met een 2e klas kaartje legaal in de 1e klas coupé zitten. Later werden de treinen van de Zoetermeerlijn omgebouwd tot Citypendel. Deze treinstellen hebben een interieur met alleen 2e klas, veel klapstoelen en geen binnendeuren, zodat de capaciteit groter is dan die van een normale stoptrein.

In 2006 was de frequentie overdag 2 treinen per uur per richting voor linksom en rechtsom. Tussen Den Haag Centraal en Centrum West reden dus 4 treinen per uur per richting. In de spits (buiten de vakanties) was de frequentie voor het gedeelte Den Haag Centraal - Centrum West 8 treinen per uur per richting, 's ochtends 6 treinen per uur rechtsom en 's avonds 6 treinen per uur linksom. De tegengestelde richting had gewoon 2 treinen per uur per richting in de spits.

[bewerken | brontekst bewerken]