Borsuk europejski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: kategoria Gatunki zwierząt nazwane w 1758 roku została przeniesiona do Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1758 roku
Omzyn (dyskusja | edycje)
m Zaktualizowano i uzupełniono źródła o prace naukowe wykonane w Polsce.
Linia 57:
 
== Odżywianie ==
Borsuk jest oportunistycznym wszystkożercą, łatwo przystosowującym się do zasobów pokarmowych w okolicy siedliska − jego [[dieta]] obejmuje wiele roślin i zwierząt. [[Dżdżownicowate|Dżdżownice]] stanowią najważniejsze źródło pożywienia borsuka; do ważnych należą także duże [[owady]], małe i młode [[ssaki]] oraz przy nadarzającej się okazji [[ptaki]], [[padlina]], zboża i owoce. Ssaki, na które poluje to m.in. [[zając]]e, [[szczur]]y, [[mysz]]y, [[Karczowniki|norniki]], [[Ryjówkowate|ryjówki]], [[Kretowate|krety]] i [[Jeżowate|jeże]] oraz przydomowe zwierzęta znajdujące się na terenie łowieckim borsuka, tj. [[Kotowate|koty]], [[królik]]i. Do owadów zalicza się [[chrząszcze]], w tym [[biegaczowate]] i [[gnojarzowate]], [[Gąsienica (larwa)|gąsienice]], [[Koziułkowate|komarnice]] oraz gniazda [[Osowate|os]] i [[Bombus|trzmieli]]. Ze zbóż preferuje: [[pszenica|pszenicę]], [[owies]], [[kukurydza|kukurydzę]] oraz sporadycznie [[jęczmień zwyczajny|jęczmień]]. Do owoców, które zjada należą: jabłka, gruszki i śliwki, [[jeżyna|jeżyny]], [[Borówka czarna|borówki]], [[malina (roślina)|maliny]], [[Truskawka|truskawki]], [[Żołądź (botanika)|żołędzie]], [[Bukiew|buczyna]] i dzikie [[Bulwa (botanika)|bulwy]] roślin z rodzaju ''[[Obrazki|Arum]]''. Sporadycznie zjada także ptaki gniazdujące na ziemi, [[Żabowate|żaby]], [[Ropuchowate|ropuchy]], [[Traszka|traszki]], [[węże]], [[jaszczurki]], [[ślimaki]], [[grzyby]] i zieleninę – [[koniczyna|koniczynę]] i trawy – zwłaszcza w zimie i podczas suszy<ref>{{Cytuj |autor = Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Anna Rożen, Bogumiła Jędrzejewska |tytuł = Diet of the Eurasian badger (Meles meles) in the Western Carpathians and its implications for species conservation in Poland |czasopismo = Animal Biology |data = 2013-01-01 |data dostępu = 2022-12-31 |issn = 1570-7563 |wolumin = 63 |numer = 3 |s = 271–284 |doi = 10.1163/15707563-00002411 |url = https://brill.com/view/journals/ab/63/3/article-p271_3.xml |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Harris | imię = Stephen | nazwisko2 = Yalden | imię2 = Derek William | nazwisko3 = | imię3 = | tytuł = Mammals of the British Isles. | wydanie = 4 |data = 2008 | wydawca = Mammal Society | miejsce = Southampton | isbn = 0-906282-65-9 | strony = 432| język = en}}</ref>.
 
== Występowanie i biotop ==
Borsuk występuje w [[las]]ach [[Eurazja|Eurazji]] (w całej [[Polska|Polsce]]). Za ostoję obiera okolice lesiste, w szczególności lasy mieszane i liściaste z bogatym [[podszyt]]em, otoczone urodzajnymi polami. Można go także spotkać w starych kompleksach sadowniczych, otoczenie to sprawia, że czuje się znakomicie, a na kryjówki wybiera nory kopane samodzielnie, przepusty, a czasem jamy pod budynkami w najbliższym sąsiedztwie człowieka<ref>{{Cytuj |autor = R. W. Myslajek, S. Nowak, A. Rożen, K. Kurek, M. Figura, B. Jędrzejewska |tytuł = Ecology of European Badger Meles Meles in the Western Capathian Mountains: A Review |czasopismo = Wildlife Biology in Practice |data = 2016-10-12 |data dostępu = 2022-12-31 |issn = 1646-2742 |wolumin = 12 |numer = 3 |s = 336 |doi = 10.2461/wbp.2016.eb.4 |url = http://socpvs.org/journals/index.php/wbp/article/view/10.2461-wbp.2016.eb.4 |język = en}}</ref>.
 
== Rozmnażanie ==
[[Okres godowy]] borsuka trwa od lutego do października. Najczęściej do [[Kopulacja|kopulacji]] dochodzi w sierpniu. Zagnieżdżenie się zapłodnionych jajeczek może być opóźnione na okres 7−15 miesięcy{{r|ssaki}}, jeżeli warunki środowiskowe są nieodpowiednie dla samicy<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Austin|imię=Colin Russell Austin|tytuł=Hormonal Control of Reproduction: Volume 3, Hormonal Control of Reproduction|wydawca=Cambridge University Press|data=1984|strony=158|isbn=0521275946|nazwisko2=Short|imię2=Roger Valentine}}</ref>. Po [[implantacja (fizjologia)|implantacji]] ciąża trwa 7−8 tygodni{{r|adw}} i po tym okresie rodzi się 1 do 5 młodych<ref>{{Cytuj |autor = Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Anna Rożen, Bogumiła Jędrzejewska |tytuł = Factors shaping population density, demography and spatial organization of the Eurasian badger Meles meles in mountains – the Western Carpathians (Southern Poland) as a case study |czasopismo = Animal Biology |data = 2012-01-01 |data dostępu = 2022-12-31 |issn = 1570-7563 |wolumin = 62 |numer = 4 |s = 479–492 |doi = 10.1163/157075612X650159 |url = https://brill.com/view/journals/ab/62/4/article-p479_9.xml |język = en}}</ref>. Narodziny odbywają się w specjalnie przygotowanej norze. Tutaj młode borsuki pozostają przez 8 tygodni. Karmione są mlekiem matki, ssać przestają po 4 miesiącach życia.
 
== Nora ==
Borsuk prowadzi życie nocne, dzień spędza w norze, która ma często bardzo skomplikowaną budowę<ref>{{Cytuj|tytuł = Mała Encyklopedia Leśna |data = 1991 |isbn = 83-01-08938-5 |inni = Roman Andrzejewski |miejsce = Warszawa |wydawca = PWN |oclc = 749329237}}</ref>. Do głównej komory prowadzi często kilka krętych korytarzy, a wejścia do nich z zewnątrz są od siebie znacznie oddalone. Jest bardzo czysta w odróżnieniu od nory [[lis]]iej. W górach borsuki chętnie wykorzystują jaskinie i szczeliny skalne<ref>{{Cytuj |autor = Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Bogumiła Jędrzejewska |tytuł = Distribution, characteristics and use of shelters by the Eurasian badger Meles meles along an altitudinal gradient in the Western Carpathians, S Poland |czasopismo = Folia Zoologica |data = 2012-06 |data dostępu = 2022-12-31 |issn = 0139-7893 |wolumin = 61 |numer = 2 |s = 152–160 |doi = 10.25225/fozo.v61.i2.a8.2012 |url = http://www.bioone.org/doi/10.25225/fozo.v61.i2.a8.2012 |język = en}}</ref>. Wszystkie nieczystości z nory wyrzuca na zewnątrz, a swoje odchody wydala do małych dołków zwanych latrynami, których nie zakopuje. Latryny wykopuje w pobliżu nory.
 
Z nastaniem mrozów borsuk zasypia w norze. Zimowy sen nie jest ciągły, gdyż w dniach ocieplenia budzi się i wychodzi z nory, by zaspokoić pragnienie lub coś złowić. W czasie zimowego snu borsuk żyje nagromadzonym w organizmie tłuszczem, przez co traci na wadze do 7 kg.