Nitra (miasto): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Himislav12 (dyskusja | edycje) m poprawa linków |
|||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 23:
|współrzędne = 48°18′53″N 18°05′15″E
|commons = Category:Nitra
|wikisłownik = Nitra
|www = http://www.nitra.sk
}}
[[Plik:Nitra - Panorama 01.JPG|mały|220x220px|Panorama Nitry ze wzgórza zamkowego]]
'''Nitra''' (
== Historia ==
Linia 40 ⟶ 41:
W roku 880 papież [[Jan VIII (papież)|Jan VIII]], na prośbę księcia wielkomorawskiego [[Świętopełk I morawski|Świętopełka]], powołał w Nitrze biskupstwo podległe arcybiskupowi Moraw i Panonii [[Metody z Tesaloniki|św. Metodemu]]<ref name=":02" />. Wtedy też założono opactwo benedyktyńskie pod wezwaniem św. Hipolita na Zoborze. Biskupstwo nitrzańskie najprawdopodobniej zanikło po upadku Wielkich Moraw, po 907 roku W roku 1000 Nitra znalazła się w obrębie nowo powstałej archidiecezji ostrzyhomskiej, która prawdopodobnie objęła cały obszar byłej wielkomorawskiej diecezji nitrzańskiej<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Jan Steinhubel |tytuł = Nitrianske knezatstvo |data = 2016 |isbn = 978-80-85501-64-3}}</ref>.
Po upadku politycznym Wielkich Moraw gród zachowuje swoje znaczenie jako stolica regionu. Między 907 a 920 r. Nitra została opanowana przez wojska węgierskie, a jej zdobycie skutkowało podporządkowaniem księciu [[Arpad]]owi i jego następcom całego obszaru zachodniej Słowacji. Od tego czasu Nitra należała do domen dynastii [[Arpadowie|Arpadów]], a gród był siedzibą księcia nitrzańskiego, zwykle następcy tronu [[Królestwo Węgier|Węgier]]. Zachowano tym tradycję pochodzącą jeszcze z czasów książąt wielkomorawskich. Na lata 20.-30. X w. datuje się też napływ węgierskiego osadnictwa na obszary dzisiejszej południowej Słowacji, w tym rejon Nitry, miasto zachowało jednak słowiański charakter. W drugiej połowie X w. (ok. 955-987), w wyniku osłabienia władzy spowodowanego klęska Węgrów na Lechowym polu, gród i region Nitry prawdopodobnie dostał się pod panowanie [[Księstwo Czech|czeskie]]. Odzyskany przez Węgrów pod koniec X w., na początku XI w. (około 1001) gród dostał się wraz z [[Słowaczyzna|obszarem dzisiejszej Słowacji]] pod panowanie [[Bolesław I Chrobry|Bolesława Chrobrego]], jednak nadal władał w nim książę z dynastii Arpadów – [[Władysław Łysy]]<ref name=":2" />. Nitra powróciła pod panowanie węgierskie w 1029 r. W latach panowania [[
W pierwszej połowie XI w. gród nitrzański uległ spaleniu. Nowe umocnienia wybudowano w latach 1046–1060. Wtedy też najprawdopodobniej umocniono i podgrodzie. W 2. poł. XI w. wał drewniano-ziemny grodu zastąpiono murem kamiennym, jednym z najwcześniejszych murowanych umocnień na terenie dawnego Królestwa Węgierskiego<ref name=":12" />.
Linia 93 ⟶ 94:
* Ruiny klasztoru św. Hipolita na Zoborze (Zoborský kláštor)
* Prehistoryczne i wczesnośredniowieczne grodzisko na Zoborze
* Romański [[kościół św. Michała
* [[Żupny Dom w Nitrze]] (Župný dom)
| |||